Σήμερα θα σας παρουσιάσω έναν λογοτέχνη από τη Σαντορίνη, τον Ιάκωβο Θήρα Καραμολέγκο. Η αγάπη του για το νησί του αποτυπώνεται ακόμη και στο φιλολογικό του ψευδώνυμο. Ο καλεσμένος μου έχει σπουδάσει Κοινωνική Θεολογία, Φιλοσοφία κι Αρχαιολογία. Μιλά αγγλικά,ιταλικά και πορτογαλικά. Έχει εκδώσει οκτώ ποιητικά βιβλία κι έχει συμμετάσχει σε πολλές ανθολογίες. Γράφει επίσης δοκίμια, κριτικές, διηγήματα και συνεργάζεται με πολλά πολιτιστικά περιοδικά. Έχει τιμηθεί από διάφορους φορείς. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε αρκετές ξένες γλώσσες. Η ποίησή του είναι εξωστρεφής, κοινωνική και στοχαστική. Ο λόγος του είναι μεστός, κατασταλαγμένος και προσιτός στον μέσο αναγνώστη. Εμπνέεται από τον θαυμασμό του για την Ελλάδα και για τη γενέτειρά του τη Θήρα, τη λατρεία για τον θεό, την ιστορία, την ομορφιά της φύσης, τη φιλία, τον έρωτα. Τα λόγια του απηχούν το σταθερό αξιακό σύστημα του δημιουργού τους, ξεφεύγοντας όμως από την παγίδα του ηθικοπλαστικού γραπτού. Σαφείς είναι οι επιρροές από τις σπουδές του και τη μελέτη θρησκευτικών και φιλοσοφικών κειμένων.Τα έργα του είναι φωτεινά, αισιόδοξα, με θετικό πρόσημο. Το μήνυμα που περνούν είναι πως η δύναμη του καλού πάντα υπερισχύει. Φανερώνουν τη βαθιά πίστη του γράφοντος πως με όχημα την αρετή οι θνητοί προχωρούν μπροστά κι όλα μπορούν να τ'αντέξουν! Θα γνωρίσουμε καλύτερα τη γραφή του μέσα από δέκα υπέροχα ποιήματά του!
Δ΄ Παλιές φωτογραφίες και γραφές
Είμαστε όλοι μας εδώ:
Κι αυτοί που χάθηκαν για πάντα στο σκοτάδι
Κι αυτοί που χάθηκαν και βρέθηκαν στον ήλιο
Κι αυτοί που ήταν και θα είναι πάντα φίλοι
Στην άνοιξη τής μιας επαγγελίας
Γυμνοί,ακέραιοι,σαλοί.
Είμαστε όλοι μας εδώ;
Μη μας ξεχνάς της γης διαβάτη,
Το χώμα μην καταπατείς,
Τη στάχτη μην περιφρονείς,
Τη σκόνη και τα βήματα,
Τις μνήμες και τα μνήματα,
Τ'αστέρια,τις στιγμές μας.
Μη μας ξεχνάς,κι όχι μονάχα στη διοτέλεια να τρέχεις.
Ανάσαινε σεμνά το οξυγόνο και τη θλίψη
Για ν'ανασαίνουμε ξανά μέσ'από σένα,
Για να τυχαίνουμε κι εσένα στον αέρα
Στεφανωμένο με τα δάκρυα των αγγέλων
Και την αστρόσκονη παιδιών και λουλουδιών.
Όπως και να το δούμε τελικά
Στην ίδια την αρχή ξαναγυρνάμε:
Είμαστε όλοι μας εδώ,
Στην ίδια Ιωλκό, σε Τροία, Μαντζικέρτ,
Σε Θερμοπύλες,Μαραθώνα,Σαλαμίνα,
Σε Βάρη, Τεπελένι,στην Κυρήνη κι όπου γης,
Σ'Αμμόχωστο,Αθήνα,Σμύρνη, Πόντο,
Στην Πόλη, στην Ιμέρα σπουργιτάκια κι αετοί.
Στην ίδια πάλι αγκαλιά μες στ'αστρικό μας σπίτι.
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
Ε΄ Συλλέκτης χαμόγελων και βλεμμάτων
Πόσο κλάμα χωνεμένο κρύβει το χαμόγελό σου,
Πόσα χαμόγελα γεννούν τα δάκρυά σου,
Αδερφέ συνταξιδιώτη μες στο φως,
Κόρη σεμνή κι αρχοντική στην ομορφιά σου,
Κόρη γυμνή σαν τ'αγιοκέρια και τ'αστέρια,
Αρχέτυπε πατέρα μου και μάνα,
Ω πρόγονοι κι επίγονοι,καλάμια ερημικά,μικρογραφίες
Του κόσμου,
Σιωπές και λόγια μου μονάκριβα κι αστεία,
βαθιά και δωρικά,στιγματισμένα...
Πόσο κλάμα και χαμόγελα,εαυτέ μου,
Για να ζήσεις και για να πεθάνεις
Άντρας,ποιητής,μικρός θεός:
Άνθρωπος.
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
ΙΙ΄ Συντροφικοί χαιρετισμοί
Έλα κοντά μου, σύντροφέ μου ξεχασμένε,
Χαμένε μες στην αγορά του κόσμου,
Δεν θα σου τάξω ψέματα, λούσα, κασέλες μ'άσπρα.
Έχω μονάχα δύο χέρια παιδικά, λιγάκι γκρίζα,
Λίγο ψωμί, μια θάλασσα.
Θαρρώ πως γράφει τ'όνομά μου το βιβλίο της ζωής.
Είμαι το τίποτα που δεν το παίζει κάτι,
Το κάτι που τα πάντα αγκαλιάζει.
Έλα κοντά μου,ωραία γυναίκα,
Ρόδο μου σάρκινο κι αδάμαστε αέρα.
Είμαι το λίπασμα για να μπορείς ν'ανθίζεις,
Ο μυστικός σου ουρανός κι ο κεραυνός της γνώσης
Του ίδιου του εαυτού σου, του φιλιού, της προσφοράς.
Είσαι για μένα κι είμαι για σένα
Ό,τι το αίμα για τις φλέβες, η Παναγιά για τον Χριστό,
Το δάκρυ για το γέλιο, ο ήλιος για τον κόσμο.
Μαζί ανασταίνουμε τη στάχτη κι αποθεώνουμε το εμείς.
Έλα κοντά μου και γίνε Εσύ,
Έλα μαζί μου και γίνε Ένα.
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
Ρ΄Αστροναύτη το ανάγνωσμα
Τις λίγες φορές που κοιτάμε τον ήλιο με μάτια
Παιδικά κι αρχοντικά δεν τυφλωνόμαστε:
Κι ο άγγελός μας κάνει θαύματα στο χώμα
Και οι λευκές του φορεσιές μες στις ψυχές μας.
Ζητάμε το ελάχιστο, σαρκώνουμε το μέγιστο
Σαν τ'αηδόνια ή τα κρίνα ή τα ρόδια.
Ζητάμε ανθρώπους, λίγες πέτρες μετρημένες
Για να ριζώσουμε το σπίτι και το όνειρο
Με θλίψη κι αίμα δωρικό, με ουρανό ιωνικό,
Για να γεννήσουμε γυμνούς κι αξιαγάπητους καημούς,
Μικρούς θεούς και ταξιδιάρηδες ανέμους.
Στο χέρι μας το γκρέμισμα των γκρίζων
Εποχών, τεράτων,κατοχών,μηχανημάτων
Κι η αναδάσωση της μοίρας μες στο βλέμμα
Το ακατάβλητο,το πράο,το βαθύ.
Αν κάποιοι από μας χαθούν για πάντα μες στον Άδη
Γιατί τον πέρασαν παράδεισο κι αφέντη,
Δεν πάει να πει πως οι υπόλοιποι θα σβήσουν
Κι ας μοιάζουν πεφταστέρια ή κεριά ερημικά.
Όσοι επιζήσουμε το ξέρουμε αιώνες
Το δίκιο της ντροπής για αδικία,
Την άνθηση της σήψης για αγκάθι,
Τη στρέβλωση τσ'αγάπης για χαμό.
Όσοι μπορέσουμε κι αντέξουμε ως το τέλος
Θα ζωντανέψουμε ένα μνήμα στ'ακρογιάλι,
Εκεί που θάλασσα και γη γίνονται σάρκες
Αγκαλιασμένες στη χαρά του ουρανού,
Και όλα τ'άστρα θα μας βρέχουν μ'άγιο μύρο.
Κι όλα θ'αστράφτουνε στο μέτρο των δακρύων.
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
Τ΄
Είναι σπουδαία υπόθεση να μάχεσαι κι ας ξέρεις
Της μοίρας το γραμμένο απ' τη γέννησή σου,φίλε.
Είναι ακόμα πιο σπουδαίο, Προμηθέα κι αετέ μου,
Με τσακισμένα τα φτερά και περιφρονημένος,
Να μένεις τόσο αγέρωχος όσο και ταπεινός
Μπροστά στα άψυχα ρομπότ, τους άκαρδους ανθρώπους...
Ω σύντροφοι που χάνεστε, σκιαγμένοι μπρος στη Χάρη!
Θα δεις πολλά χρυσό πουλί, φτωχέ μου, Πελασγέ μου:
Αδέρφια με μουτσούνες δοξασμένα μα χαμένα,
Γυναίκες σαν τριαντάφυλλα να πνίγουνε τ'αγκάθια,
Ανδρείκελα να τρώνε το παιδί που ήταν πρώτα...
Μα μη δειλιάσεις, μη σταθείς, μην πεις πως δεν αντέχεις.
Κάνε στροφή και σάρκωνε σημάδια απ' τον Θεό σου
Σ'αυτούς που ξέρουν να διαβάζουν και μονάχοι τον καιρό,
Σ'αυτούς που η μούσα Βρισηίδα ξεσπιτώνει απ'τη στάχτη
Και κουβαλά τα κύτταρά τους και στις ξένες αγκαλιές,
Μα πιο πολύ στους νοσταλγούς π'αστράφτουν και φωτίζουν
Μ'αρμύρα κι αίμα τις στιγμές, τα πρόσωπα,τους δρόμους
Και ζουν για την κοινότητα και σβήνουν για το δίκιο,
Ωσότου σβήσεις ψεύτη κόσμε κι ανατείλλεις Ουρανός!
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
Φ΄
Αγάπης αγώνας γόνιμος
Μακρύς ο δρόμος, το κουπί, τα βάρη, η τρεχάλα
Για να φανείς τέκνο φωτός στους στίβους των ηρώων.
Είναι που φεύγουνε κι οι φίλοι και οι έρωτες μακριά σου
(Καθένας και μια άρνηση,μια Άρπυια,μια πρόκα),
Κι η πάλη κι άλλο δύσκολη κι η ζήση κι άλλο πλάνα.
Κι όμως στ'αλήθεια πώς αλλιώς θα βγουν λευκοί οι κύκνοι
Να σπείρουν νέους Δαναούς, να γδάρουν κι άλλους δράκους,
Αν δεν ματώσουν τα φτερά για την ωραία Ελένη,
Αν δεν ματώσουν τα νερά για τ'άρματα του Ηφαίστου,
Αν δεν ματώσει η ψυχή για την καρδιά τσ'αγάπης;
Τα τέκνα του φωτός τ'αναγνωρίζεις απ'τα μάτια
Και τη χρυσή μαρμαρυγή στο χώμα του αγώνα.
Ηλιάδα, Εκδόσεις Οδός Πανός,2016
Γ΄
Εις εαυτόν
Να είσ' ακέραιος, σοφός όπως το φως,
Αληθινός σαν τους αρχαίους λυρικούς
Και ν'αγαπάς σαν τον Χριστό και σαν τη Θήρα.
Ελάχιστ'άλλα σε φιλιώνουν με τ'αστέρια:
Ίσως οι σπάνιες λεξούλες σκέτες πράξεις,
Οι σαρκωμένες καλοσύνες κι αναμνήσεις
Γι'αυτά που πέρασαν, περνάνε, θα περάσουν.
Μα είναι όμως κάποιες μέρες και στιγμές
Που δεν μπορείς να ειρηνεύεις, ν'αγαπάς
Σαν τον Χριστούλη, σαν την κάλλιστή σου Θήρα ·
Στιγμές που σκάνε τα "γιατί" τα πνιγηρά σου:
Γιατί νικούν σχεδόν παντού πόνος και ψέμα,
Γιατί, συνάνθρωπε, να πνίγεσαι,να πνίγεις,
Να σφάζεσαι,να σφάζεις,
Πληγώνεσαι,πληγώνεις
(Κι άλλα πολλά,παλιά και νια,
Που δεν χωρά η άβυσσος τον μέσα κι έξω βούρκο);
Αχ εαυτέ, καλαμαρά κι εγωιστή,
Σταμάτα πια να κρίνεις και κοίτα να μου κρίνεσαι
Στις μάχες της συνείδησης, στις πράξεις,στους αγώνες
Για το νερό σου,το κρασάκι,το ψωμί,
Για της θεάς σου τ'απριλιάτικο κορμί,
Για έναν θάνατον ανδρείο κι ευπρεπή...
Γι'αυτό λοιπόν να λες το παν λακωνικά
(Και σαν Βατάτζης ή Δραγάσης ή Φεραίος
Ή Υψηλάντης ή Μελάς ή Σαραντάρης
Ή σαν Πατάτσος ή Κατσίφας να το πράττεις):
Να είσ' ακέριος και σαν λιόντας ν'αγαπάς
Μες στου φωτός την ιλαρή δικαιοσύνη.
Σαντορινιό μεσημέρι, Εκδόσεις Κοράλλι,2020
Λ΄
Αστέρια που σας γνώρισα στη Θήρα
Αστέρια, που σας γνώρισα στη Θήρα
Τον ήλιο μου γυρεύοντας, τη μοίρα,
Ανάσες δυο στιγμών, λυγμών, βλεμμάτων,
Ω άνασσες των σπάνιων αιμάτων ·
Σειρήνες, που δεν φίλησα τα γέλια σας,
Το γάλα δεν εγεύτηκα, τα μέλια σας,
Μονάχα τα δαιμόνια λογάκια σας
Ανάμεικτα μ'αστεία και μεράκια σας ·
Κανάρες,π'εξαιτίας μου την κάνατε
Και λούλουδα κι ονείρατα ξεκάνατε,
Γοργόνες, που για πάντοτε χαθήκατε,
Στη θάλασσα τη μέσα μου κλειστήκατε
Και μ'αγια στοργή σάς ενθυμούμαι
Τις ώρες που τον έρωτα τιμούμε
Μαζί με τη Σαπφώ μου στην Ιθάκη,
Στην άβυσσο,στη γη,στο κάθ'αστράκι...
Ω Νύμφες, που σας γνώρισα στη Θήρα,
Τα λέμε στη στερνή φωτοπλημμύρα!
Σαντορινιό μεσημέρι, Εκδόσεις Κοράλλι,2020
Ξ΄
Βαθιά μου τιμώ όσα ήρθαν και θα'ρθουν,
Τις πτήσεις, τις πτώσεις,στενέματα, λάθη,
Ονείρατα μαύρα μες στ'άσπρα σεντόνια,
Τις γκρίζες αυγές, τα γαλάζια μου χρόνια ·
Τις γάτες, τ'αηδόνια, σκυλιά,χελιδόνια,
Το κάθε λουλούδι π 'ανθίζει,σαπίζει,
Τις πέτρες, την άμμο, ψαράκια,σπουργίτια,
Τα σύννεφα, τ'άστρα, το πράσινο χρώμα ·
Τα θεία κορμιά που ποτέ μου δεν θα'χω,
Τις θείες καρδιές που ποτέ δεν θ'ανοίξω,
Κορμιά και καρδιές σαν χαρτάκια καμένα,
Τις νέτες ψυχές π'αγαπούν σαν το(ν) Ένα ·
Τις πόλεις που είδα, φιλόξενες κι όχι,
Τα δάση,τις νήσους, κοιλάδες,βουνά,
Τα άπαντα χέρια που έσφιξα κι όχι,
Το δάκρυ, το γέλιο,το φως,τη χαρά...
Βαθιά μου τιμώ όσα ήρθαν και θα'ρθουν
(Με πλέρια ζωή κι όσον Άδην αντέχω),
Μανάδες, μπαμπάδες, τον Λόγο,τ'αμπέλια,
Μιας κι όλα μιλάνε, Καλλίστη,για σένα,
Μιας κι όλα διδάσκουν την ποίηση της στάχτης.
Σαντορινιό μεσημέρι, Εκδόσεις Κοράλλι,2020
Φ΄
Φιλικά λογάκια
Καθώς περνούν οι εποχές και σιγοσβήνουν,
Λίγοι οι φίλοι που κρατάς και σε κρατάνε.
Είναι εκείνοι που σε δέχοντ' όπως είσαι,
Με τα καλά και τα στραβά σου, και με μέτρο
Που αβγατίζεις κι ακουμπάς μέσ' απ' τα λάθη.
Είναι εκείνοι που γνωρίζουν να σιωπούν,
Που τους κοιτάς και σε κοιτάνε δίχως φθόνο,
Που σ'αγαπούν με φυσικότητα και όπως
Όσοι δεν βάζουν το κακό με το μυαλό τους
(Η έστω όσοι μετανιώνουν αν το κάνουν).
Είναι εκείνοι που γεννάνε μουσική
Και καθρεφτίζουν την Καλλίστη τ'ουρανού
Μέσα στο βλέμμα τους, στα χέρια,στην καρδιά τους.
Είναι εκείνοι που δεν έμαθαν να φεύγουν
Από τους στίβους της αγάπης κι ας ματώνουν,
Κι ας τους βαραίνουν τα μικρά τούτου του κόσμου.
Είναι εκείνοι που ο Θεός έχει διαλέξει
Γιατί Τον διάλεξαν (κι ας μην τους βλέπουν όλοι
Μες στων Μακάριων Νησιών τ'άσπρα ξωκλήσια)...
Καθώς περνούν οι εποχές και σιγοσβήνουν,
Λίγοι οι φίλοι που κρατάς και σε κρατάνε.
Είναι εκείνοι που γεννάνε μουσική,
Μια μουσική όλο πιο σπάνια με τα χρόνια,
Πιο ακριβή, πιο σιωπηρά ομιλητική ·
Μια μουσική που επεκτείνει τ'αστροφώς σου.
Σαντορινιό μεσημέρι, Εκδόσεις Κοράλλι,2020
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Ιάκωβος Θήρας Καραμολέγκος (ψευδώνυμο του Ιάκωβου Καραμολέγκου του Νικολάου και της Φλώρας) γεννήθηκε την Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 1985 στο Εμπορείο Σαντορίνης. Έχει σπουδάσει Κοινωνική Θεολογία, Φιλοσοφία και Αρχαιολογία. Είναι μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός",της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Θηραϊκής Εταιρείας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών. Γράφει ποιήματα,δοκίμια,κριτικές και διηγήματα. Κάνει μεταφράσεις. Έχει τυπώσει οχτώ ποιητικά βιβλία. Συνεργάζεται με πολλά περιοδικά και συμμετέχει σε πολλές ανθολογίες. Έχει τιμηθεί από διάφορους φορείς. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες. Ομιλεί την αγγλική, την ιταλική και την πορτογαλική. Ζει και εργάζεται στη Σαντορίνη. Επισκέπτεται συχνά την Αθήνα. Αγαπά βαθιά την Κρήτη,τη Θεσσαλονίκη,την Κύπρο,την Ιταλία,την Πορτογαλία και τη Σερβία. Απ'τις τυπωμένες του δουλειές μονάχα δυο θα μείνουν ως έχουν,οι εξής: Ηλιάδα( Οδός Πανός,2016 και 2020) και Σαντορινιό μεσημέρι (Κοράλλι,2020).
