Η σημερινή μου καλεσμένη,η ποιήτρια Ασημίνα Ξηρογιάννη, έχει μακρά διαδρομή στη λογοτεχνία. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία, Θεατρολογία κι Υποκριτική. Εργάζεται ως καθηγήτρια Θεατρικής Αγωγής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ταυτόχρονα παραδίδει μαθήματα Γλώσσας και Λογοτεχνίας , καθώς και Θεωρίας και Ιστορίας Θεάτρου. Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές,μια νουβέλα, ένα θεατρικό μονόπρακτο κι έχει συμμετάσχει σε ανθολογίες. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Δουλειές της έχουν δημοσιευθεί στον έντυπο κι ηλεκτρονικό τύπο,καθώς και στο ιστολόγιό της πολιτισμού Varelaki. Σημαντική είναι η εργασία της κι ως μεταφράστριας λογοτεχνίας. Η ποίησή της μοιάζει να είναι εξομολογητική και βιωματική. Την απασχολούν οι οικείες σχέσεις κι ο έρωτας. Την εμπνέει ακόμη ως θέμα η ίδια η διαδρομή της στην ποίηση και την τέχνη, την οποία καταθέτει με αγαπητική διάθεση, όπως οι ναυτικοί μιλούν για τα ταξίδια τους. Μέσα στη γραφή της φανερώνεται κι ο άνθρωπος του θεάτρου, αφού τα έργα της έχουν πολύ καλή αίσθηση σκηνοθεσίας και ρυθμού. Ο λόγος της φαίνεται να βγαίνει πηγαία,αβίαστα,σαν ρυάκι που τη διαπερνά και βρίσκει τη διέξοδό του στο χαρτί. Τα ποιήματά της δεν έχουν τίποτα το πεσιμιστικό και το ασθενικό. Είναι συγκρατημένα αισιόδοξα και γενναία. Θα συναντηθούμε με έντεκα απ'αυτά!
ΙΟΛΗ
Σιωπάς
και δεν ξέρεις
αν το θηρίο αγαπάς.
Δεν πρόλαβες να νιώσεις.
Σε εκριζώνει-απλά.
Στον οίκο του σε ενσωματώνει.
Η ερωμένη είσαι συ
που είν’ η μοίρα της ρητή:
«Η Ιόλη και με το γιο του Ηρακλή
θα κοιμηθεί.
Και έτσι η λαγνεία
θα διαιωνιστεί.»
Ίσως είναι μια κάθαρση κι αυτή
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ]
ΤΑΞΙΔΙΑ
Λίγα ταξίδια στη ζωή μου έχω κάνει
και αυτά ποιητικά, κυρίως, τα λες
Και κάθε φορά που η καρδιά τον δρόμο χάνει,
είναι οι λέξεις που αναδύονται ορθές
Με παντομίμα μού υπενθυμίζουν πάντα
πως έζησα ουκ ολίγες ηδονές,
μα ήταν όλες τους – μα όλες!
μόνο και καθαρά ποιητικές
Ποιήματα που έχω αγαπήσει
κι ας μην τα έχω γράψει εγώ
Σιωπηλά το σώμα τους έχω γνωρίσει
μεθυσμένη από λυρικό χορό.
Άλλοτε ο στοχασμός μ’ είχε κερδίσει
και τώρα όλα αυτά τ’ αναπολώ.
Λίγα ταξίδια στη ζωή μου έχω κάνει
Σε ποιητικά νερά κόντεψα να πνιγώ.
Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης, 2017
ΥΠΕΡΒΑΣΗ
Το αρχικό ερέθισμα
Το σώμα που έχασα
Έγινε τώρα η φωνή μου.
Και αφηγούμαι την ιστορία του
για να μην χάσω την ψυχή μου.
Το σώμα έγινε νουβέλα
Για όλες τις μέσα διαδρομές
Τις σκιές τις ρήξεις
Πώς μεταφράζεται η ζωή σε λόγο ποιητικό,
αυτό πρέπει να δείξεις.
Σαν ρέουν οι λέξεις,
όλα ανθίζουν.
Ξεπερνιέται η άβυσσος.
Κουβεντιάζεται η πληγή.
Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης, 2017
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Η μοίρα μου είναι τούτη,
κατάρες να τραγουδώ.
Θανάτους να μηνύω,
πρόσωπο να θεωρούμαι μισητό.
Του έστρωσε πορφυρό χαλί
για να τον τιμήσει.
Την μεγάλη του επιστροφή
να την καλωσορίσει.
Κλυταιμνήστρα αθλία,
σαρκοβόρα κυρία,
τον κλαίω από τώρα,
κι ας μην ήρθε ακόμα η ώρα.
Και τον εαυτό μου τον κλαίω,
επειδή και γνωρίζω και αισθάνομαι.
Βλέπω δύο κορμιά σφαγμένα,
Οράματα ξαναμμένα
Από την Τροία, Αγαμέμνονα, με πήρες
και στον θάνατο με πήγες.
Ούτε τα νιάτα μου δεν θα χαρώ–
πράγμα στ’ αλήθεια τρομερό.
[*Στον Αγαμέμνονα της Ορέστειας η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγισθος εκτός από τον Ατρείδη σκοτώνουν και το λάφυρό του από τον πόλεμο, την μικρή μάντισσα Κασσάνδρα. Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. ]
Η ΣΚΕΨΗ MOY ΒΥΘΙΣΤΗΚΕ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΟY
Τα χέρια σου -το μήκος των δακτύλων— δεν μ’ αφήνουν
να ησυχάσω τα βράδια.
Προσπαθώ να ονειρευτώ όταν για πρώτη φορά μ’ ακούμπησαν,
μ’ έπαιξαν, μ’ απογείωσαν.
Τα χέρια σου έχουν ωραία γεύση.
Με βασανίζουν έτσι που μου λείπουν τα βράδια και πρωινά.
Τα φωτογράφισα με τη μνήμη τότε που τα φιλούσα για ώρες.
Και πάλι δεν τα χόρταινα…
Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ , ΔΩΔΩΝΗ 2009
ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ποτίζω τα αισθήματά μου καθημερινά.
Τα κυκλοφορώ στους δρόμους μετά
να τα θαυμάσουν όλοι –
που είναι έτσι ανθισμένα.
Να θέλουν να τα κόψουν,
αλλά να διστάζουν.
Κι εγώ να διασκεδάζω με τους δισταγμούς τους.
Και να κρυφογελώ.
Κι έπειτα να κόβω ένα και να τούς το δίνω δώρο.
Μια χαρά,
Μια λύπη,
ή μια τύψη –
να φεύγει από πάνω μου.
Να ξαλαφρώνω
Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης, 2017
Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
[1] Στο περιθώριο της ζωής ανθίζουν τα ποιήματα
[2] Κι όμως το περιθώριο είναι η αληθινή ζωή
[3] Εκεί όπου ο χρόνος δεν ορίζεται
[4] Και δεν πρέπει να κάνεις το λάθος
[5] να πεις τον αριθμό 24
[6] ή έστω να τον σκεφτείς.
[7] Τα ωραία έρχονται μετά:
[8] Όταν πέφτεις στο κενό του χρόνου,
[9] Όταν ταλαντεύεσαι μαγικά ανάμεσα στο πάντα και το ποτέ,
[10] Όταν αιωρείσαι πάνω από τη λευκή κόλλα χαρτί,
[11] Τότε αλλάζει ο μέσα σου ρυθμός
[12] Και το εσωτερικό τοπίο φωτίζεται
[13] Τότε η αμηχανία σου μοιραία γίνεται λέξη
[14] Και η λέξη γίνεται στίχος.
[15] Στίχος που δεν χωρά σε μια συμβατική μέρα,
[16] Που δεν μπορεί να κλειστεί μέσα σε 24 ώρες -αλλοίμονο!-
[17] Το ξέρεις πια! Σε ένα άχρονο παρόν ανθίζουν τα ποιήματα
[18] Όταν δεν είσαι αναγκασμένος να μετράς τις ώρες
[19] Και να πρέπει να τις βγάζεις πάντα 24,
[20] Όταν τολμάς να επινοήσεις μια δική σου ώρα,
[21] Τη δική σου ώρα που θα ’ναι συνώνυμη της αιωνιότητας,
[22] Που θ’ αποτελείται από άπειρα λεπτά και δευτερόλεπτα,
[23] Άπειρα ερεθίσματα της ψυχής και της νόησης.
[24] Την ώρα που συνιστά τον δικό σου λόγο για το άρρητο
[25] Την 25η Ώρα: την Ποίηση
Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης, 2017
ΔΙΚΗ ΣΟΥ
Δες με!
Καλύτερη και από μαριονέτα.
Λύνομαι
Και πάλι δένομαι
(είμαι θεατράλε)
Σε στραβοκοιτάω!
Το σώμα μου
Αλλάζει σχήμα
Σκέτο ζυμάρι
Πλάθεται ανάλογα
Χύνω πολύ ιδρώτα
για να γίνω η λέξη σου
Το αριστερό μου χέρι
αγγίζει την πλάτη σου.
Το δεξί μου πόδι
χαϊδεύει τη μύτη σου.
Το στήθος μου
αναζητά απεγνωσμένα
το στέρνο σου
(αλλόκοτοι χαιρετισμοί ανταποδίδονται).
Το μάτι μου πάλι
τρώει το δικό σου μάτι
Τ’ αυτιά μου πίνουν μονορούφι
τον βήχα σου
Ένα από τα μπροστινά δόντια μου
ροκανάει τη γλώσσα σου.
Κι όλα αυτά χωρίς να είναι καν
φθινόπωρο.
(Τέλος πάντων, χωρίς να είναι καν
η εποχή των εραστών)
Χωρίς να ελέγχω τις χειρονομίες μου,
Χορεύω τον έρωτα
Αναιρούμαι
Ανθίζω
Αναπλάθομαι
Ανήκω
Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης, 2017
Η ΑΡΝΗΣΗ ΣΟΥ
Την άρνησή σου την έκανα καράβι
που θα με ταξιδεύει στα χρόνια που θα 'ρθουν.
Κυματάκι της θάλασσας που πάνω του θα χαϊδεύομαι
Φωνούλα μέσα μου που τραγουδάει για αθωότητα.
Την άρνησή σου την έκανα στίχους ηχηρούς,
την έκανα στιγμή ολόκληρη γεμάτη από σένα,
ελπίδα ότι μπροστά μου θα σταθείς μια μέρα,
Κι εγώ,
ελεύθερη,
θα σου ψιθυρίζω την αλήθεια μας,
κι εσύ,
για πρώτη φορά,
θα την αποδέχεσαι.
ΠΛΗΓΕΣ , Γαβριηλίδης 2011
ΕΠΟΧΗ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΙΗΣΗ
Λες «εποχή μου είναι η ποίηση»
και βουλιάζεις μέσα στις λέξεις
αποτυπώνεις μεταφορές για το αδιέξοδο παρόν
και ρουφάς με το μολύβι σου τη θλίψη αυτού του τόπου
που τον ήξερες για πατρίδα σου.
Λες «εποχή μου είναι η ποίηση»
και βυθίζεσαι σε σχήματα λόγου
γειώνεις τους στίχους σου
σε λευκό χαρτί.
Λες «εποχή μου είναι η ποίηση»
και κάνεις τραγούδι τις αγωνίες σου
φτιάχνεις τον δικό σου λαβύρινθο
για να απομονωθείς.
Λες «εποχή μου είναι η ποίηση»
έτσι για να παρηγορηθείς
που η εποχή σου σε απαρνιέται
και να εξιλεωθείς
που την απαρνιέσαι και συ..
Εποχή μου είναι η ποίηση, Γαβριηλίδης 2013
ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΑΣΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ
Παίρνεις το ταμπούρλο σου
και τραγουδάς στους δρόμους
κι εκείνος σ’ ακούει από ψηλά.
Έχεις πάντα κοντά σου μολύβι και κόλλα λευκή,
αντίδοτα στη φθορά και τη νοσταλγία.
Έχεις πάντα στο μαξιλάρι σου
ένα "μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα”
για να νανουρίζεσαι τα βράδια
κι ελπίζεις να γράψεις μια μέρα ποίηση αληθινή
ποίηση επικίνδυνη
που να διαπερνά το σώμα του ανθρώπου
να είναι πυροτέχνημα για το μυαλό του
και να τον βάζει να ζει το αόρατο
χωρίς τύψη
χωρίς ενοχή.
Απλώς να ζει.
Εποχή μου είναι η ποίηση,Γαβριηλίδης 2013
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Kλασσική Φιλολογία και Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Υποκριτική στο Θέατρο-Εργαστήριο. Διδάσκει Θεατρική Αγωγή στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού. Παράλληλα παραδίδει μαθήματα Γλώσσας και Λογοτεχνίας, καθώς και Θεωρίας και Ιστορίας Θεάτρου. Έχει παρακολουθήσει διάφορα θεατρικά σεμινάρια, υποκριτικής, σκηνοθεσίας και θεατρικού παιχνιδιού. Έχει σκηνοθετήσει και ανεβάσει με τους μαθητές της αρκετά έργα, δικά της και ξένα. Το 2009 δημιούργησε το ιστολόγιο Varelaki – Σελίδες Τέχνης και Πολιτισμού. Με ποιήματά της έχει συμμετάσχει σε διάφορες συλλογικές εκδόσεις. Ποιήματα, διηγήματα, κριτικές και άρθρα της δημοσιεύονται σε διάφορα έντυπα, ηλεκτρονικά περιοδικά και ιστολόγια. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, τα Γαλλικά και τα Ισπανικά.Το βιβλίο της Εποχή μου είναι η Ποίηση έχει μεταφραστεί από τον Μισέλ Βόλκοβιτς και κυκλοφορεί στη Γαλλία. Με το βιβλίο Προσωρινή Αιωνιότητα [κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν],την επιλογή και μετάφραση του σημαντικού ποιητή Μαρκ Στραντ, στην ουσία τον συστήνει στο ελληνικό κοινό.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
(2018) Δεύτερη φύση 65Χαϊκού ΑΩ
(2017) Δοκιμάζοντας το ποίημα, Βακχικόν
(2017) Λίγη φθορά για γούρι, Γαβριηλίδης
(2016) “εποχή μου είναι η ποίηση” / “Mon époque, c’est la poésie”
μτφρ. Μισέλ Βόλκοβιτς ,εκδ. Le miel des anges
(2015) 23 μέρες, Γαβριηλίδης
(2015) Οντισιόν, Βακχικόν
(2013) Εποχή μου είναι η ποίηση, Γαβριηλίδης
(2011) Πληγές, Γαβριηλίδης
(2010) Το σώμα του έγινε σκιά, Ανατολικός
(2009) Η προφητεία του ανέμου, Δωδώνη
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2019) Θεσσαλονίκης ποιήτριες τρεις/Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Χλόη Κουτσουμπέλη, Κατερίνα Κούσουλα (Συναγωγή ανέκδοτων κειμένων για το έργο τους)Κουκκίδα, Αθήνα
(2019) 20 σύγχρονοι Έλληνες ποιητές,Δρόμων, Αθήνα
(2017) Ο ποιητής Ορέστης Αλεξάκης/Ακούσιος ποντοπόρος της αβύσσου /Κουκκίδα Αθήνα
(2015) Άνθρωπος και περιβάλλον/Αφιέρωμα στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. / Ιδιωτική Έκδοση Αθήνα
(2013)Ανθολογία ποίησης / Αφιέρωμα στον Κ.Π. Καβάφη, 150 χρόνια από τη γέννησή του/Εκδόσεις Σταύρος Σαρτίνας/Θεσσαλονίκη
(2012) Ανθολογία ποίησης και γραπτού λόγου, Παππά, Βασιλική Β.
(2012) Ποιητές στη σκιά, Γαβριηλίδης
(2011) World Poetry 2011, Ιδιωτική Έκδοση
ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ
(2017) Το θέατρο στην ποίηση, Momentum [ανθολόγηση, επιμέλεια]
(2015) Μονόλογοι συγγραφέων Βακχικόν [ανθολόγηση, κείμενα]
ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
-Ανθολογία νέων Κροατών Ποιητών, Εκδόσεις Βακχικόν, Αθήνα, 2020
-Mark Strand Προσωρινή αιωνιότητα Ανθολόγιο ποιημάτων
Μεταφραστής: Ασημίνα Ξηρογιάννη/Εκδόσεις Βακχικόν , Αθήνα, 2019
