Σήμερα έχω τη χαρά να φιλοξενώ στο "Έννεπε Μούσα" έναν νέο άνθρωπο με πολύ ελπιδοφόρα δείγματα γραφής. Το 2016 κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ με τον τίτλο "να περιμένω το αύριο". Είναι ο τραγουδοποιός Μάνος Μοναστηριώτης και τον ευχαριστώ πολύ για την όμορφη κουβέντα!
-Μάνο μου γράφεις μουσική, στίχο και τραγουδάς. Συνήθως ξεκινάς από τον στίχο, από τη μουσική ή τα γράφεις ταυτόχρονα;
Το να γράφεις τραγούδια είναι μια παράξενη ιστορία, με μένα ξεκινάει από το «γρατσούνισμα» της κιθάρας μου όπου προκύπτουν διάφορες μουσικές φράσεις συνήθως ανακατεμένες με λέξεις και εικόνες. Συνήθως πρώτα παίρνει μορφή το μουσικό μέρος και μετά «χτίζω» το στίχο, ο οποίος σαν ιστορία προϋπάρχει μέσα μου παράλληλα με τη μουσική. Εξαίρεση φυσικά αποτελεί η μελοποίηση ποιήματος, όπως στο «Είμαι φτωχός» του Βύρωνα Λεοντάρη που ανοίγει το άλμπουμ. Θυμάμαι ότι η μελοποίηση μου βγήκε αβίαστα μέσα σε δέκα λεπτά, ίσως γιατί λατρεύω το συγκεκριμένο ποίημα.
-Θυμάσαι πότε έγραψες το πρώτο σου τραγούδι και ποιος ήταν ο τίτλος;
Θυμάμαι μόνο πως ήμουν γύρω στα δεκαεφτά και τα πρώτα τραγούδια που σκάρωνα είχαν ξένες επιρροές μια που τα ακούσματά μου τότε ήταν πιο πολύ στη ροκ. Τα έγραφα σε κασέτες, σε κασετόφωνο με εξωτερική εγγραφή, έσβηνα, ξαναέγραφα και πολλά τα πετούσα. Μέχρι τα 22 μου είχα γράψει πάνω από πενήντα τέτοια πρωτόλεια, πες τα τραγούδια, τα οποία μετά το στρατό τα κατέστρεψα όλα. Τίποτε δεν μου άρεσε, κι όχι άδικα! Κάποια στιγμή, τα έδωσα στον Σωκράτη Μάλαμα, να μου πει τη γνώμη του. Είχε ακουστεί τότε με τα «Μεταξωτά» αλλά τον ξέραμε λίγοι. Μ’ ενθάρρυνε να συνεχίσω αλλά μου υπέδειξε τι έπρεπε να αλλάξω. Κι εγώ τα πέταξα όλα! Έτσι ξεκίνησα να γράφω πάνω σε άλλη βάση, βγάζοντας από πάνω μου το πρωτόλειο στοιχείο. Λίγα χρόνια μετά, ο Μάλαμας άκουσε σε μια κασέτα που του έδωσα, σε μια συναυλία του, τα «καινούργια μου» και μου είπε «ναι, αυτά είναι τραγούδια με ανθρωπιά». Δεν έμαθε ποτέ, πόσο πολύ με βοήθησε τότε!
-Πότε και πού έκανες την πρώτη σου μουσική εμφάνιση;
Πάνε δέκα χρόνια τώρα. Έπαιζα διάφορες διασκευές από το ελληνικό έντεχνο-ροκ. Ουσιαστικά όμως η πρώτη ολοκληρωμένη εμφάνισή μου σε τραγούδια δικά μου αλλά και του φίλου μου και συνεργάτη μου τότε, Υάκινθου, ήταν στο «Τσάι στη Σαχάρα». Εκεί τον Μάρτη του 2014 παρουσιάσαμε τα τραγούδια μας. Τα περισσότερα ήταν δικά μου και κάποια από αυτά μπήκαν αργότερα στο πρώτο μου άλμπουμ που κυκλοφόρησε το 2016 με τίτλο «να περιμένω το αύριο» με διανομή από την MLK.
-Γιατί πιστεύεις πως τα περισσότερα τραγούδια που γράφονται είναι ερωτικά; Το θεωρείς θετικό ή αρνητικό;
Για μένα δεν υπάρχουν ερωτικά ή κοινωνικά τραγούδια. Κάθε τραγούδι ακόμα και το πιο «επαναστατικό» ή ερωτικά σπαραχτικό εμπεριέχει και το πολιτικό στοιχείο. Το τραγούδι απηχεί μια πολιτική στάση ζωής, ακόμα και ο έρωτας είναι πολιτική πράξη με την ευρύτερη έννοια. Τώρα η αλήθεια είναι πως υπάρχει μια μανιέρα στα ερωτικά και στη μουσική αλλά και στο στίχο που συνήθως χάνεται μέσα σε ανόητα κλισέ κι ευκολίες. Πρέπει να ασκείσαι στο να αποφεύγεις τις ευκολίες αν θες να γράψεις κάτι γνήσιο κι αληθινό!
-Σκέψου ένα ευαίσθητο κοινωνικό θέμα για το οποίο δεν έχουν γραφτεί τραγούδια ή έχουν γραφτεί πολύ λίγα πράγματα και θα ’θελες να γράψεις κάτι.
Ίσως ένα τραγούδι για τα άτομα με αναπηρία. Δεν έχω κάποια παραδείγματα από το περιβάλλον μου, οπότε θα έπρεπε να στηριχτώ στο φαντασιακό στοιχείο. Δύσκολο να γράψεις για τέτοιες καταστάσεις, μπορεί να πέσεις στην παγίδα του μελό. Κάτι άλλο που μου έρχεται αυθόρμητα στο μυαλό είναι ένα τραγούδι για τον άντρα που βαρέθηκε να αποδεικνύει πόσο σπουδαίος «κυνηγός» πρέπει να είναι!
-Ποια είναι η αγαπημένη σου δεκαετία σε σχέση με τα μουσικά δρώμενα και γιατί;
Αναμφίβολα οι δεκαετίες του ’80 και του ’90. Μεγάλωσα με την post rock και εναλλακτική μουσική σκηνή του εξωτερικού εκείνων των δεκαετιών. Εκεί κοντά ήρθε και το ελληνικό ροκ κι αργότερα το έντεχνο. Την ίδια όμως περίοδο, τέλη δεκαετίας του 80 κι αρχές μέχρι τα μέσα του ’90 ανακάλυπτα ακούσματα που τα κουβαλούσα μέσα μου αλλά δεν το είχα συνειδητοποιήσει, όπως τον Βαμβακάρη, τον Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Ξαρχάκο, Λοΐζο, δίπλα στον Σιδηρόπουλο και τον Άσιμο. Ήταν μια μαγική εποχή για μένα τότε αφού ως φοιτητής στη Φιλοσοφική των Αθηνών, έβγαζα τα πρώτα μου χρήματα με δουλειές του ποδαριού, έκανα για λίγο ραδιόφωνο που ήταν τότε η μεγάλη μου αγάπη -με βινύλιο παρακαλώ- κι όλα τα χρήματά μου τα ξόδευα σε δίσκους και συναυλίες. Ζούσα κυριολεκτικά μέσα σε βιβλία και δίσκους!
-Πες μου τι θεωρείς κακό τραγούδι, παρατράγουδο;
Κακό ή ψεύτικο τραγούδι για μένα είναι το τραγούδι της «ραπτομηχανής». Έτοιμα κι εύκολα κουπλέ, συνθηματικά ρεφρέν, κοινοτοπίες, απολιτίκ στίχος, ανώδυνες εικόνες, προκάτ συναισθήματα, πόζες για γκόμενους και γκόμενες, κλάμα ψεύτικο με φουσκωμένα ποντίκια, μπούτια και σιλικονάτα στήθη, ψευτομαγκιά και ουίσκυ! Κι αυτά μπορείς να τα βρεις όχι μόνο στην ψευτοράπ της εποχής ή στα σκυλοπόπ αλλά και στο λεγόμενο «έντεχνο» . Γενικά η δηθενιά πάει σύννεφο!
-Τι εμπόδια αντιμετωπίζει ένας σύγχρονος άνθρωπος που θέλει ν’ ασχοληθεί με τη μουσική;
Όλοι όσοι ασχολούμαστε με το τραγούδι, κυρίως οι τραγουδοποιοί, είμαστε πάνω κάτω στην ίδια μοίρα, με την έννοια πως χρηματοδοτούμε εξ ολοκλήρου την παραγωγή (μουσικούς, στούντιο, εξοπλισμό) του άλμπουμ αλλά και την κοπή και διανομή του υλικού μας είτε ως φυσική μορφή, είτε διαδικτυακά. Αν πάμε και στα live κι εκεί η ευθύνη βαραίνει εμάς, να βρούμε χώρο αξιοπρεπή, με καλό ήχο και φυσικά να φέρουμε κόσμο! Καταλαβαίνεις πως όλο αυτό προϋποθέτει γερό στομάχι αλλά και κάποια οικονομική ευχέρεια. Δυστυχώς η Τέχνη κινείται με το χρήμα, όχι μόνο με το όποιο ταλέντο κι έχει καταντήσει να έχει χαρακτήρα ταξικό. Αισθανόμαστε πολλές φορές σαν Δον Κιχώτες που κυνηγάνε ανεμόμυλους! Φυσικά απ’ όλα αυτά δεν προσδοκάμε κάποια οικονομική ανταπόδοση παρά μόνο μια ηθική ικανοποίηση ότι στηρίζουμε όπως μπορούμε τη δουλειά μας.Το μεγαλύτερο εμπόδιο όμως βρίσκεται στην προώθηση της δουλειάς μας που συχνά περιορίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μια που το ραδιόφωνο, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, έχει καταντήσει μια βαρετή playlist!
-Αν βρισκόταν μπροστά σου το τζίνι της μουσικής ,σου έδινε όσα χρήματα χρειαζόσουν και δημιουργούσε ιδανικές περιστάσεις πες μου ένα μουσικό σου όνειρο που θα πραγματοποιούσες.
Χωρίς δεύτερη σκέψη θα χρηματοδοτούσα την δημιουργία μιας σκηνής μουσικής έκφρασης αποκλειστικά νέων δημιουργών κι αν το πήγαινα και πιο μακριά ενός ραδιοφώνου που θα έπαιζε μόνο νέες παραγωγές. Όνειρα θερινής νυκτός θα μου πεις!
-Λοιπόν έχω μια λίστα με ενδεχόμενα επιθυμητά στοιχεία που εμπεριέχει μια μουσική καριέρα: πολλά χρήματα, μεγάλη δόξα, αξιόλογα τραγούδια, όμορφες μουσικές παραστάσεις, κοινωνική δύναμη, ερωτικές κατακτήσεις, φιλίες. Μπορείς να τα τοποθετήσεις σε αξιολογική σειρά για σένα; Πέτα ό,τι δεν σ’ ενδιαφέρει.
Αν και ο έρωτας είναι ό,τι πιο σημαντικό στη ζωή κάθε ανθρώπου, θα τον αφήσω απέξω γιατί είμαι πολύ τυχερός και δεν μου χει λείψει, ούτε φυσικά περιμένω την οποιαδήποτε καριέρα για να τον ικανοποιήσω! Η δόξα είναι μια έννοια απατηλή, δεν την πιστεύω άρα έξω κι αυτή! Πρώτο στη λίστα θα ήταν οι αληθινές μουσικές παραστάσεις που πάνε πακέτο με τα αξιόλογα τραγούδια, αλλιώς δεν υφίστανται. Δεύτερο, οι φιλίες με ανθρώπους από το χώρο που μιλάμε την ίδια γλώσσα. Κι αυτό θα με οδηγούσε στην κοινωνική δύναμη όχι με την ψευδαίσθηση ότι μπορώ να αλλάξω αυτά που με ενοχλούν αλλά μάλλον για να επικοινωνήσω καλύτερα με τους άλλους και να μοιραστούμε μια κοινή στάση ζωής.
-Σ’ ευχαριστώ πολύ Μάνο για την όμορφη συζήτηση.
Χαρά μου! Καλή συνέχεια στο έργο σου!
