Σήμερα έχω τη χαρά να φιλοξενώ μια στιχουργό που έχω θαυμάσει πολύ για την ιδιαίτερη γραφή της, την Ιωάννα Κολλινιάτη. Την ευχαριστώ θερμά!
- Θυμάσαι πότε σκάρωσες το πρώτο σου στιχούργημα και τι τίτλο του έβαλες;
Έγραφα από μικρή, αλλά όχι στίχους. Θυμάμαι όμως πως το πρώτο μου ολοκληρωμένο στιχούργημα το έγραψα τον Ιανουάριο του 2008 και λεγόταν «Χορεύει ο Γιάννης τον αητό». Μιλάει για ένα συγκλονιστικό ζεϊμπέκικο που είδα κάποτε να χορεύει καθισμένος σε αναπηρικό καροτσάκι ένας απίστευτα δυνατός άνθρωπος που αργότερα ρώτησα και έμαθα ότι τον έλεγαν Γιάννη. Χόρευε το «Είμ’ αητός χωρίς φτερά» και όποιος τον είδε εκείνη την μέρα ρίγησε. Όχι όμως από λύπη, από την δύναμή του. Είναι αυτό :
Xoρεύει ο Γιάννης τον «Αητό»
με την ψυχή και δίχως πόδια
Ζεϊμπέκικο χωρίς εμπόδια
επάνω στο αναπηρικό
Χορεύει ο Γιάννης «τον Αητό»
μόνο με του λαιμού τις φλέβες
τριγύρω του ψευτογλετζέδες
το βλέμμα του στον ουρανό
Τις ρόδες σπρώχνει με τα χέρια
και γέρνει το κορμί του μπρος
ποιος φυλαγμένος του καημός
κινεί το σώμα δίχως πόδια
Ρεφραίν
Γεια σου ζωή, γλυκιά ζωή
Με τους αγωνιστές σου
Σ’ όσους ψεγάδια μοίρασες
Γινήκαν ποιητές σου
Γεια σου ζωή, γλυκιά ζωή
Σε κρυφοκαμαρώνω
Που ξέρεις τόση ομορφιά
και βγάζεις μέσα απ’ τον πόνο
Χορεύει ο Γιάννης τον «Αητό»
πετάει στα ουράνια
Νιώθω μικρός κι ασήμαντος
μπροστά σε τόση περηφάνια
Χορεύει ο Γιάννης τον «Αητό»
γέρνοντας μόνο το κεφάλι
Γιατί ζωή, γλυκιά ζωή
Γιατί με ταπεινώνεις πάλι
Χορεύει ο Γιάννης τον «Αητό»
κι εγώ να συλλογιέμαι
πως κι αν αετός γεννήθηκα
σαν άμμος σπαταλιέμαι
(Ι.Κ. στην Κηφισιά, 26.1.2008)
- Και πώς έλεγαν το πρώτο στιχάκι σου που άκουσες μελοποιημένο;
Είναι το τραγούδι με τίτλο «Μόνο περνάς και ταξιδεύεις», το 4ο τραγούδι που έγραψα, μελοποιήθηκε κι αυτό το 2008, από τον κιθαρίστα, τραγουδοποιό και ερμηνευτή Δημήτρη Σάββα και μπορεί να το ακούσει κανείς στο Link που ακολουθεί.
https://www.youtube.com/watch?v=6QCv9Yxx72I
- Ποιες στιγμές θεωρείς πιο μαγικές, τις στιγμές που γράφεις ένα στιχούργημα, τις ώρες που ολοκληρώνεται σε ένα στούντιο, ή αυτές που ακούς κάτι δικό σου σε μια μουσική παράσταση;
Η στιγμή που ολοκληρώνεται νοηματικά ένας στίχος, είναι η πιο μαγική για μένα. Η μελοποίηση όμως είναι αυτή που θα με κάνει να συγκινηθώ περισσότερο. Όχι τόσο το στούντιο όσο η πρώτη ακρόαση. Εάν δεν νιώσω συγκίνηση, τότε η συγκεκριμένη μελοποίηση μάλλον δεν ηχεί στα αυτιά μου ως η καταλληλότερη για να αποδώσει την ατμόσφαιρα των συγκεκριμένων κάθε φορά στίχων.
- Αφού κατά γενική ομολογία οι στιχουργοί δεν έχουν πια υλικές απολαβές, αλλά και το κυνήγι της δόξας είναι δύσκολο, γιατί πιστεύεις πως υπάρχουν άνθρωποι που συνεχίζουν να γράφουν και να κυκλοφορούν δουλειές;
Γιατί το να γράφει κανείς στίχους και τραγούδια είναι εσωτερική ανάγκη. Εάν κάποιος γράφει με μόνο στόχο να έχει οικονομικές απολαβές ή για να γίνει διάσημος, φοβάμαι ότι θα απογοητευτεί γρήγορα ή δεν θα έχει διάρκεια στον χώρο. Το να σε μάθει γρήγορα ο κόσμος σήμερα, εάν είσαι νέος στον χώρο δημιουργός, ή το να κερδίσεις χρήματα από το στίχο, είναι πράγματα δύσκολα στην εποχή μας, που τα περισσότερα ραδιόφωνα παίζουν πληρωμένες playlists (όχι όλα ευτυχώς) και δεν δίνουν χώρο σε όλα αυτά τα υπέροχα και φρέσκα που γράφονται σήμερα, που όμως δεν καταφέρνουν να ακουστούν στα περισσότερα ραδιόφωνα. Θεωρώ όμως ότι ο καλλιτέχνης που θα περπατήσει τον αργό και ουσιαστικό ταυτόχρονα δρόμο προς την τέχνη του, που ξεκίνησε καθαρά και μόνο σαν ανάγκη έκφρασης η οποία μεγαλώνει συνεχώς μέσα του, θα βελτιώνει συνεχώς μέσα στον χρόνο την ποιότητα των έργων του, θα πολλαπλασιάζεται αργά αργά και το κοινό του, και μπορεί μια μέρα να φτάσει να απολαύσει κάποια δόξα ή να κερδίσει κάποια χρήματα από τον στίχο (αν αυτό είναι το ζητούμενό του) κι ας είχε συναντήσει τόσες πολλές κλειστές πόρτες στην αρχή.
- Τι δίνει στη δική σου ζωή η στιχουργική;
Επειδή κάνω ένα επάγγελμα που επιβαρύνει εξαιρετικά τον ψυχισμό μου (δικηγορία και ως επί το πλείστον ποινικό και οικογενειακό δίκαιο) μετά από πολλές άλλες καλλιτεχνικές κυρίως δραστηριότητες που δοκίμασα στο παρελθόν για να αποφορτίζομαι, βρήκα το λιμάνι μου στον στίχο, γιατί και καλύπτει την ανάγκη μου να εκφράζομαι, και με ιντριγκάρει νοητικά ως διαδικασία, και με γοητεύει ότι πρέπει στην μικρή και έμμετρη φόρμα του, να χωρέσουν βαθύτερα νοήματα.
- Τι σε συναρπάζει στην καθημερινότητά σου;
Όλα. Δεν θυμάμαι να έχω βαρεθεί ούτε μία μέρα. Εστιάζω συνεχώς στην κρυμμένη ομορφιά γύρω μας και μέσα μας. Στις μικρές λεπτομέρειες. Όσο κι αν βομβαρδίζομαι και εγώ με πολύ θλιβερές ειδήσεις καθημερινά όπως και όλοι μας, δεν είμαι σχεδόν ποτέ λυπημένη. Μου αρέσει η δουλειά μου και να βοηθάω ανθρώπους μέσα από αυτήν, μου αρέσει να γράφω στίχους, καμιά φορά μου αρέσει και να τους τραγουδάω. Τελευταία με συναρπάζει επίσης η αναπαλαίωση παλιών αντικειμένων, κυρίως επίπλων, όπως και το να βάφω, η κηπουρική και τα ταξίδια ειδικά στα νησιά, συχνά και μέσα στον χειμώνα που η εικόνα τους είναι άλλη.
- Πιστεύεις πως η προσωπικότητα των πιο πολλών στιχουργών προσομοιάζει μ’ αυτή του ανθρώπου της διπλανής πόρτας ή διαφέρει;
Πιστεύω ότι διαφέρει στο εξής : για μένα ο στιχουργός είναι άνθρωπος με ασυνήθιστα βιώματα, ανήσυχος, ταξιδευτής (ακόμα και μόνο με το μυαλό του), και με μια κουβέντα είναι αυτός που αφήνεται άφοβα στο ποτάμι της ζωής να τον πάει, δεν φοβάται το άγνωστο και κυρίως δεν φοβάται να εκθέτει δημόσια αυτό που νιώθει κι ας είναι τις περισσότερες φορές, πολύ προσωπικό του.
- Γιατί «η μοναξιά είναι γυναίκα», όπως λες στην πρόσφατη δισκογραφική σου δουλειά;
Γιατί εκατοντάδες γυναίκες στην εποχή μας είτε το επιλέγουν, είτε συμβαίνει να γερνάνε μόνες τους. Δεν είναι απαραίτητα κακό πράγμα η μοναξιά, αρκεί να βρεις τον τρόπο να την διαχειριστείς, όμως παρατηρώ ότι γυναίκες μόνες, ειδικά από μια ηλικία και μετά, είναι η πλειοψηφία γύρω μας.
-Η μοναξιά είναι ευλογία ή κατάρα;
Για μένα είναι ευλογία όταν καταφέρεις να την διαχειριστείς δημιουργικά. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι επίπονος δρόμος ή ότι την συστήνω. Πάντως κατάρα δεν είναι. Θέλει απλά σωστή διαχείριση. Εγώ για παράδειγμα είμαι εξαιρετικά κοινωνική αλλά μόνο στα διαστήματα απομόνωσης και μοναχικότητας μπορώ να κάνω reset τον εαυτό μου, και να αποδώσω δημιουργικά και καλλιτεχνικά. Και χρειάζομαι κάθε μέρα τέτοια διαστήματα. Νομίζω επίσης πως η μοναξιά, και αυτή η ωραία ησυχία που συχνά συνεπάγεται, σε βοηθάει να ενωθείς συντομότερα με τα βαθύτερα κέντρα της ύπαρξής σου.
- Κάποια τραγούδια σου σίγουρα είναι βιωματικά. Υπάρχει κάποιο τραγούδι σου που η ηρωίδα του είναι τελείως έξω από σένα;
Εννοείται πως υπάρχουν. Ίσως όμως όχι και εντελώς έξω από εμένα, με την έννοια ότι οι ηρωίδες μου έχουν πάντα τις αξίες μου, κι ας έχουν ζήσει άλλη ζωή. Μη βιωματικά είναι για παράδειγμα «Tο Σαλιγκάρι», «Η μοναξιά είναι γυναίκα», «Σπάνιο τοπίο», «Απώλεια», «Σανατόριο»,«Τα Κυκλάμινα» και άλλα.
Απόλυτα βιωματικά αντίθετα είναι το «Ένα πεζό ταξίδι αυθημερόν», το «Σώματα διαμελισμένα», το «Monachous Monachous», το «Μπαίνει πάλι χειμώνας» και φυσικά τα «Άκληρη κόρη» (που το έγραψα για την μητέρα μου) και «Προλαβαίνεις» (που το έγραψα για τον πατέρα μου).
- Πες μου πέντε τραγούδια της ελληνικής δισκογραφίας όλων των εποχών που θα ήθελες να έχεις γράψει εσύ.
Πέντε είναι πολύ λίγα (είναι πάρα πολλά αυτά που έχω ζηλέψει) ,θα πω όμως από 1-2 κάποιων στιχουργών που θεωρώ κορυφαίους, των οποίων πολλά τραγούδια έχω ζηλέψει, αλλά θα προσπαθήσω να επιλέξω κάτι από τον καθένα τους. Έχω ζηλέψει λοιπόν το «Εμείς, του 60 οι εκδρομείς» (του Διονύση Σαββόπουλου) το «Πρωινό τσιγάρο» (του Άλκη Αλκαίου) «Το δηλητήριο που πίνεις» (του Μάνου Ελευθερίου) τα «Η μάνα μου» και «Το χατίρι» (του Λευτέρη Παπαδόπουλου) το «Απ’ τα κουμπάκια ανάμεσα» (της Λίνας Νικολακοπούλου) και πολλά πολλά ακόμα τραγούδια τους. Επίσης σίγουρα έχω ζηλέψει πολύ από τα σύγχρονα τραγούδια το «Να βάλω τα μεταξωτά» του Γιάννη Τσατσόπουλου και από τα πιο παλιά το «Είν’ η αγάπη χίμαιρα» (του Αττίκ).
- Μοιράσου μαζί μας τρία υλικά από τα οποία φτιάχνεται η ευτυχία σου.
Η ζωή κοντά στην φύση, η τέχνη και η προσφορά με κάνουν πάντα πολύ ευτυχισμένη.
-Ευχαριστούμε πολύ Ιωάννα!
