Σήμερα στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" φιλοξενώ τον συγγραφέα Γιάννη Καστρίτη. Ο καλεσμένος μου γεννήθηκε στο Δίστομο. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πήρε ειδικότητα Παιδιατρικής στην Ελβετία. Τα τελευταία χρόνια ζει κι εργάζεται στη Γενεύη. Διηγήματα και παραμύθια του έχουν συμπεριληφθεί σε πολλές ανθολογίες. Τον Ιανουάριο του 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 24 γράμματα το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας με τίτλο "Αθήνα 2222". Για το ταξίδι του στη συγγραφή,το νέο του μυθιστόρημα και τα σχέδιά του μίλησε στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ. Ας τον ακούσουμε!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
- Κύριε Καστρίτη, είμαι πολύ χαρούμενη που τα λέμε στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ. Για αρχή θα ήθελα να σας ρωτήσω πότε αρχίσατε να γράφετε τα πρώτα λογοτεχνικά σας κείμενα.
Κι εγώ είμαι πολύ χαρούμενος που μου δίνεται η ευκαιρία να συνομιλήσω μαζί σας. Η ενασχόλησή μου με τη γραφή ξεκινάει από την εφηβική μου ηλικία, για να μην πω την παιδική, αλλά ήταν μια δραστηριότητα που αντιμετώπιζα τότε ως χόμπι. Στα φοιτητικά μου χρόνια, συνέχισα με κείμενα εν είδει ημερολογίου χωρίς να έχω σκοπό να τα δημοσιεύσω. Άρχισα να γράφω πιο συστηματικά με το που τελείωσα την ειδικότητα της Παιδοψυχιατρικής και είχα κάπως περισσότερο ελεύθερο χρόνο πριν περίπου πέντε χρόνια. Το πρώτο μου διήγημα εκδόθηκε το 2019.
- Υπήρξαν κάποιοι συγγραφείς που νιώθετε πως σας επηρέασαν;
Βέβαια, κάθε βιβλίο που διαβάζουμε μας επηρεάζει, έστω κι αν δεν το συνειδητοποιούμε πάντοτε. Πέρα από τους κλασικούς, λατρεύω την λατινοαμερικανική λογοτεχνία. Νομίζω ότι η πρόσφατη ιστορία αυτής της περιοχής του πλανήτη έχει πολλές ομοιότητες με εκείνη της χώρας μας και διαπερνάει τα έργα των αγαπημένων μου δημιουργών. Θα ξεχώριζα ίσως τον Κάρλος Φουέντες και τον Ρομπέρτο Μπολάνιο των οποίων θαυμάζω την κριτική ματιά και το άμεσο συγγραφικό ύφος. Μια άλλη συγγραφέας που εκτιμώ ιδιαίτερα και σίγουρα με έχει επηρεάσει είναι η Αμερικανίδα Ούρσουλα Λε Γκεν. Δημιούργησε φανταστικούς κόσμους που δεν έχουν υπάρξει και πιθανότατα δεν θα υπάρξουν ποτέ για να μας μεταδώσει μηνύματα για το παρόν και το μέλλον μας. Αυτή η ιδέα σίγουρα εμπνέει τη γραφή μου.
- Τι είδους βιβλία έχουν κερδίσει το αναγνωστικό σας ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια;
Συχνά διαβάζω ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής. Τα τελευταία χρόνια, η λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία με ελκύει ιδιαίτερα όπως προανέφερα. Διαβάζω επίσης επιστημονική φαντασία αλλά προσπαθώ να διαλέγω έργα που περιέχουν, έστω έμμεσα, στοιχεία κοινωνικής κριτικής. Η γαλλική σκηνή κόμιξ έχει κι αυτή την τιμητική της. Το κόμιξ είναι μια μορφή τέχνης που συνδυάζει λόγο και εικόνα και ανοίγει με πολύ άμεσο τρόπο ένα παράθυρο στη φαντασία.
- Κάνατε ποτέ μαθήματα δημιουργικής γραφής; Πιστεύετε πως προσφέρει κάτι η εν λόγω σπουδή;
Ναι παρακολούθησα μαθήματα δημιουργικής γραφής από το εργαστήρι Tabula Rasa πριν λίγα χρόνια. Τα μαθήματα αυτά με βοήθησαν να αποφύγω ορισμένες παγίδες σε επίπεδο τεχνικής αλλά και να βρω το κουράγιο για να ολοκληρώσω τη δύσκολη δουλειά που απαιτεί η συγγραφή ενός μυθιστορήματος.
- Το 2019 κυκλοφορήσατε από τις Εκδόσεις iWrite το πρώτο σας διήγημα, «Η τέχνη του εγκλήματος». Σε τι αναφερόταν;
Είναι ένα αστυνομικό διήγημα που λαμβάνει χώρα το 2009, παραμονές της επίσημης έναρξης της «ελληνικής κρίσης», στην Αθήνα. Ο Στέλιος Γιασεμής, ένας λαϊκός τύπος με το επάγγελμα του ντετέκτιβ, αναλαμβάνει να εξιχνιάσει τη δολοφονία μιας νεαρής και πολλά υποσχόμενης ηθοποιού. Η πλοκή του μυστηρίου είναι για μένα μια παραβολή. Ο Γιασεμής γίνεται ο μέσος Έλληνας που προσπαθεί να βρει τους υπαίτιους της «δολοφονίας της ελληνικής κοινωνίας» που οδήγησε στη συνέχεια στη δεκαετία της κρίσης και δυστυχώς συνεχίζεται.
- Και πάμε τώρα στο πιο πρόσφατο πόνημά σας, το «Αθήνα 2222», που κυκλοφόρησε το 2023 από τις Εκδόσεις 24 γράμματα. Πότε αρχίσατε να το γράφετε και πότε το ολοκληρώσατε;
Άρχισα να το γράφω το 2019 και μου πήρε περίπου δύο χρόνια για να το ολοκληρώσω.
- Τι πραγματεύεται;
Είναι η ιστορία ενός απαγορευμένου έρωτα δύο αιώνες από σήμερα. Η Δανάη και ο Ερμής προέρχονται από διαφορετικούς κόσμους. Ο κόσμος όπως τον γνωρίζουμε δεν υπάρχει πια μετά από μια οικολογική καταστροφή και η ανθρωπότητα έχει χωριστεί σε κάστες. Η Δανάη, προερχόμενη από την κάστα των νεοαριστοκρατών, ζει σε υπερσύγχρονες υπέργειες πόλεις-μανιτάρια, φτιαγμένες από αντιβαρυτικά υλικά. Κατεβαίνει στην Αθήνα, τον λεγόμενο Κάτω Κόσμο, για να μελετήσει την επίδραση της νέας τεχνολογικής θρησκείας στους κατοίκους της. Εκεί συναντάει τον Ερμή, έναν παρορμητικό φοιτητή τεχνοπρογραμματισμού. Στην πορεία, τα πράγματα περιπλέκονται και οι δύο νέοι θα βρεθούν στη δίνη μιας σειράς γεγονότων που θα φέρουν σε ευθεία σύγκρουση τους δύο αντίθετους κόσμους τους… Το μυθιστόρημα πραγματεύεται έμμεσα ζητήματα βιοηθικής, ερωτήματα που εγείρονται από τη χρήση της τεχνολογίας αλλά και το θέμα της κοινωνικής αδικίας.
- Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας ένα απόσπασμα;
Ναι, θα μοιραστώ ένα απόσπασμα από την πρώτη επίσκεψη της Δανάης στον Κάτω Κόσμο:
«… Αναρωτήθηκε πώς κατάφερναν οι κάτοικοι να λειτουργούν μέσα σ' ένα τέτοιο πανδαιμόνιο. Τα κορναρίσματα των ιπτάμενων ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν εκκωφαντικά και η άναρχη κυκλοφορία στους αερόδρομους θύμιζε πρωτόγονη κατάσταση.
Με το βλέμμα της να παίζει δεξιά αριστερά, παρατηρούσε τους περαστικούς. Εντύπωση της έκανε το ατημέλητο ντύσιμό τους. Κανείς τους δεν ήταν καλοντυμένος, όπως συνήθιζαν οι κάτοικοι του Μανιταριού του Ολύμπου, απ' όπου η ίδια καταγόταν και εξακολουθούσε να ζει. Οι περισσότεροι φορούσαν φθαρμένα ρούχα και στα πρόσωπά τους καθρεφτιζόταν μια μάλλον ψεύτικη χαρά. Την σόκαρε επίσης η παρουσία πολυάριθμων γέρων ή και ανάπηρων. Ήταν η πρώτη φορά που αντίκριζε από κοντά τα γηρατειά και την αρρώστια…»
- Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός που πυροδότησε την έμπνευσή σας γι’ αυτό σας το έργο;
Νομίζω ότι κατά βάθος με ενέπνευσε η ηττοπάθεια και ο συμβιβασμός ενός κομματιού της ελληνικής κοινωνίας μετά το δημοψήφισμα το 2015, το αποτέλεσμα του οποίου ακυρώθηκε στην πράξη. Απέναντι σε αυτό το κάπως καταθλιπτικό κλίμα, επιχείρησα να δημιουργήσω χαρακτήρες σε ένα φανταστικό μέλλον, πιο σκοτεινό από το παρόν μας, οι οποίοι τολμούν να αντιδράσουν απέναντι στους δυνάστες τους, βγαίνοντας απ΄ την παθητικότητα και ανακαλύπτοντας στην πορεία πολλά για τους ίδιους τους τους εαυτούς. Προσπάθησα να δημιουργήσω και να μοιραστώ, με συμβολικό τρόπο βέβαια και χωρίς να κάνω κήρυγμα, ένα αισιόδοξο μήνυμα. Το μήνυμα αυτό το είχα ανάγκη άλλωστε κι εγώ ο ίδιος.
- Αντιμετωπίσατε κάποιο εμπόδιο ή δυσκολία στην εκπόνησή του;
-Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η έλλειψη χρόνου λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων. Η περίοδος της πανδημίας, παραδόξως, μου επέτρεψε να ταχύνω το βήμα και να το ολοκληρώσω γρηγορότερα.
- Το μυθιστόρημά σας ανήκει στην κατηγορία του φανταστικού. Τι σας κεντρίζει ως συγγραφέα σ’ αυτό το είδος;
-Ως αναγνώστης, λατρεύω να μεταφέρομαι στις σελίδες φανταστικών κόσμων. Οι λέξεις των δημιουργών μοιάζουν με προσκλήσεις για εξερεύνηση νέων, άγνωστων ηπείρων. Χρησιμοποιώ το μεράκι μου για να βοηθήσω τους δικούς μου αναγνώστες να ζήσουν μια αντίστοιχη εμπειρία, γράφοντας στην ουσία το βιβλίο που θα ήθελα να διαβάσω.
- Ποια είναι τα γνωρίσματα ενός αξιόλογου βιβλίου αυτής της κατηγορίας κατά τη γνώμη σας;
-Νομίζω είναι το πάντρεμα μιας συναρπαστικής πλοκής με έναν πιστευτό κόσμο που διέπεται από τους δικούς τους νόμους. Ο κόσμος όπου η δράση εκτυλίσσεται, γίνεται κι αυτός, κατά κάποιο τρόπο, ένας επιπλέον χαρακτήρας που οφείλουμε να λάβουμε υπόψη.
- Μετά την «Αθήνα 2222» τι να περιμένουμε από σας; Έχετε στα σκαριά κάποιο καινούργιο βιβλίο;
-Ναι, γράφω ένα νέο μυθιστόρημα. Κοινωνικά και ρομαντικά στοιχεία διαπλέκονται και πάλι σε ένα περιβάλλον επιστημονικής φαντασίας. Η δράση λαμβάνει χώρα στο μέλλον σε μια ανθρώπινη αποικία σε μακρινό πλανήτη…
Σας ευχαριστώ για τη συζήτηση αυτή! Καλή τύχη σ’ ό, τι κάνετε!
Βρείτε το μυθιστόρημα του Γιάννη Καστρίτη "Αθήνα 2222" στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://24grammata.com
