Στις 24 Αυγούστου 1899 γεννιέται ο μεγάλος λογοτέχνης της Αργεντινής Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Στο ποίημά του "Ένα κλειδί στη Σαλονίκη" περιγράφει των διωγμό των Εβραίων από τους Ισπανούς βασιλείς Φερδινάνδο κι Ισαβέλα το 1492. Οι μονάρχες με διάταγμα υποχρέωναν τους Σεραφιδίτες Εβραίους ή να γίνουν καθολικοί ή να φύγουν από τη χώρα. Ένα μεγάλο μέρος τους βρήκε καταφύγιο στη Θεσσαλονίκη.
Ένα κλειδί στη Σαλονίκη- ΧΟΡΧΕ ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΡΧΕΣ
Ο Αβαρβανέλ,ο Φαρίας κι ο Πινέδο
Εξορισμένοι από την Ισπανία για ασέβεια
Και ψευδοευλάβεια, φυλάνε αιώνια
Το κλειδί του σπιτιού τους στο Τολέδο.
Και τώρα δίχως φόβο η ελπίδα,
Μελετάνε το κλειδί σα σουρουπώνει ΄
Ο μπρούντζος γνέφει στα περασμένα χρόνια,τ'αλαργινά,
Ξεθυμασμένος από λάμψη, ήρεμος και σκυθρωπός.
Τώρα που η πόρτα τους είναι σκονισμένη, το μάνταλο
Είναι κρυπτογράφημα για τη Διασπορά και τον άνεμο
Και μοιάζει με το κλειδί του Ναού,
Που ένας ήρωας ξακόντισε στα ουράνια, μόλις οι Αυτοκρατορικοί
Επιτεθήκαν και απεργάστηκαν την καταστροφή
Και που ένα χέρι έπιασε στον ουρανό.
Μετάφραση: Αλέκος Καΐρης
Πηγές: Παγκόσμια ποιητική ανθολογία "Ταξίδι στην ποίηση",Ναυτίλος
& https://gr.euronews.com