Στη στήλη μου "Στα βαθιά", καλεσμένη μου αυτή τη φορά είναι η ποιήτρια Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet. Είναι διδάκτωρ Χημικός και λογοτέχνιδα ιδιαίτερα παραγωγική. Για το έργο της έχει βραβευτεί σε διεθνείς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά και στα αλβανικά. Στην ποίησή της θα συναντήσουμε σκηνές της κυπριακής σύγχρονης ιστορίας και τόπους της αρχαιοελληνικής μυθολογίας. Προβλήματα του καιρού μας και υπαρξιακά ερωτήματα απασχολούν επίσης τη μαγική πένα της. Θα μας μιλήσει μέσα από δεκαπέντε υπέροχα ποιήματά της!
Τούτη τὴν πληγὴ
Τούτη τὴν πληγὴ
τὴν κράτησα ἀνοιχτὴ
νὰ θρηνεῖ καὶ νὰ αἱμάσσει
στὴ γῆ τῆς μετοικεσίας
κάθε φορὰ ποὺ ἡ ἀναπνοή σου
θὰ κοντεύει
καὶ ἡ φωνή σου θ’ ἀντιλαλεῖ
στοῦ Πενταδάκτυλου τὴν πλάτη...
Τούτη τὴν πληγὴ
τὴν κράτησα ἀνοιχτὴ
ἡ ψυχή μου νὰ ξαγρυπνᾶ ὅταν κοιμᾶμαι
καὶ κοιτάζοντας πρὸς τὴν Ἀνατολὴ
ν’ ἀναπολεῖ τὰ παλιὰ τὰ μεγαλεῖα.
Τούτη τὴν πληγὴ
τὴν κράτησα ἀνοιχτὴ
γιὰ νὰ θυμᾶμαι τοῦ Εὐριπίδη τὴν Ἑλένη
νὰ πλένει τὸ πουκάμισό της
στ’ ἀκροθαλάσσι τοῦ Πρωτέα
καθὼς τῆς Κύπρου τὰ ἀμούστακα παιδιὰ
μὲς στὶς μυλόπετρες τῆς Τροίας
σπάραζαν σὰν τὸ στάρι.
Μὲ τὴν πληγή μου ἀνοιχτὴ
μαντατοφόρους προσμένω
νὰ ’ρθοῦν νὰ μοῦ ποῦν
πὼς τὸ πουκάμισο δὲν ἦταν ἀδειανὸ
μὰ πάντα τὸ φοροῦσε ἡ Ἑλένη...
Από την συλλογή «Ρε Αλέξης- ο Ηγέτης μιας καταδικασμένης επανάστασης» Λευκωσία 2015
Με τα κεφάλια σκυφτά
Γύρω σου οι ώρες
οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια
ψήνονται στον πυρετό της Χίμαιρας
λιώνουν στη λάβα της απελπισίας
καθώς στροβιλίζονται μόρια
στο απέραντο Μηδέν.
Με τα κεφάλια σκυφτά
αιώνες τώρα
παρασυρμένοι από τις πιέσεις
των εκάστοτε λόρδων,
των δημαγωγών,
των πρυτάνεων
που επέβαλλαν τις ήττες μας
με φωνασκίες θριάμβου!
Δούλοι εμείς
και τη ζωή μας θα δίναμε
για την αφεντιά μιας βασίλισσας
εκτός από κάτι παιδιά που πρόσφεραν
το κεφάλι τους στον βωμό
οι άλλοι, γελωτοποιοί
στο θέατρο του παραλόγου
να μην γνωρίζουμε πώς να κρύψουμε
την ενοχή μας!
Λίγο δεν είναι που εσύ δραπέτευσες
χώρις τη θέλησή σου
και παρέμεινες αλώβητος
φέροντας μόνο τα μαύρα στίγματα
της πάλης με τους θεούς
απάνω στο κορμί σου!
«Εντοπία φωνή» Εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2017
Διχοτόμησα το σώμα μου
Διχοτόμησα το σώμα μου
κόντυνα το βλέμμα μου
πάλεψα με τις λέξεις
για να χωρέσω ολόκληρη
στο Ποίημά Σου
Ήταν η εποχή της δίψας
και της αμίλητης ορφάνιας
η Αγάπη φόραγε την φωτιά
και του σπαθιού την κόψη
Φωνή μιας άφθαρτης φθοράς
και φυλαχτό κατάρας
τον Τόπο έκρυβε και τον Τόπο τραγουδούσε
το νήμα σέρνοντας
σε χρόνους οιδίποδους ...
Κι εγώ μάζευα τα κομμάτια της
σε γειτονιές Ανατολίτικες
να εύρει καμινάδα
ο ανανθρώσκων καπνός μου....
Από την συλλογή «Εάλω η ψυχή» Εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2018
Σαν σπουργίτης
Λέει πως βρίσκεται στο Παρίσι
αλλά δεν βρίσκεται πουθενά
ξέρει τη πίκρα τ´ αποχωρισμού
και του σπιτιού το κλείσιμο
σε κάθε ταξίδι
τ´ άνοιγμα των πόρτων
σε κρύα δωμάτια
στην κάθε επιστροφή
και παρακολουθώντας από μακριά
την Κύπρο που ταξιδεύει ακυβέρνητη
θρηνεί ...
Σαν σπουργίτης με σπασμένη
πτερούγα ταξιδεύει
ψάχνοντας ένα καλύβι στο δάσος
συντροφιά με τα φύλλα
ή ένα ακροθαλάσσι
με λίγη θαλπωρή από τον φλοίσβο
της Ανατολικής θάλασσας
και λίγα έστω βρεγμένα γαρούφαλα
που θα φέρει το κύμα
καθώς ο αγέρας θα φυσά ανεξέλεγκτος
μια προς ανατολάς
μια προς δυσμάς
θα τ´ απλώνει στα πόδια
σαν κοχύλια που έχουν κλείσει
μέσα τους
όλα τα μυστικά του κόσμου!
Από την συλλογή «Εάλω η ψυχή» Εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2018
Οι στίχοι φταίνε
Οι στίχοι φταίνε
για την βιωσιμότητα της Αγάπης
χωρίς αυτούς
οι ψυχές θα σκόρπιζαν στο Σύμπαν
για ενα μερτικό
Αυτά που δεν ζει ο άνθρωπος
τα ζούνε οι στίχοι στις ψυχές
εκείνα που του αρνήθηκαν να ζήσει....
Θέλει κότσια η Ελευθερία...
Μαζί της ακροβατείς στο κενό
γεμάτος αγκάθια είναι ο δρόμος της
Και μην τους ακούς
η μνήμη της αιμάσσει
και διυλίζει αμετάκλητα
τις ύπουλες προθέσεις των Δαναών ..
Άδειες οι σελίδες
Άδειες οι σελίδες
πού να χωρέσουν πια την απουσία
ακόμη εξημερώνουν τις λέξεις
και τις εγγύτητες εν αποστάσει
Δες τα πουλιά στον ουρανό
αρνούνται να πετάξουν
κι ας τους δόθηκε η χάρη να πετούν
ακόμη κι όταν κοπάζουν οι κρότοι…
Σε περίοδο μεγάλων αναστεναγμών
η θάλασσα Εσταυρωμένη
σκορπίζει τα τιμαλφή στις ακτές
Δεν μας έμεινε τίποτα στην ξηρά
πουλήσαμε ακόμη και τα χρυσαφικά της οικογένειας
Σε λίγο θα μας λείψει και το νερό...
Τα παιδιά μάς εγκατέλειψαν
μας βρήκε ο Χειμώνας την Άνοιξη
και τα δάκρυα των Τρώων στις ακτές του Ιλίου
Κι Εσύ τόσο καιρό να δέρνεται ανάμεσα
στο εκτός και το εντός...
Οι λέξεις πήραν φωτιά
κι οι στίχοι αδέσποτοι
πορευόνται ωραίες προθέσεις
στην απουσία της Ιστορίας
Δεν έχουμε καράβια
και πειρατές μας πήρανε
τα μύχια της ψυχής....
Κι εσύ θεέ μου
μας άφησες να χαθούμε στην μετάφραση
και στην απόσταξη των λέξεων σε άνυδρη ελπίδα
αφού σαν καθώς πρέπει έγκλειστοι Νησιώτες
ρίχναμε χρόνια τώρα το νερό
στο κρασί μας....
Κοίταξε τον κόσμο
Κοίταξε τον κόσμο
σʹενα κοχύλι
και την Ζωή σʹένα δέντρο ελιάς
Κράτησε το Σύμπαν στην παλάμη σου
και την Αιωνιότητα σε μια στιγμή!
Κι εσύ Θεέ μου τι συμπονείς
αυτόν που μόνο θέρισε τα στάχυα
που οι σκλάβοι έχουν φυτέψει
μες στα χαλίκια ;
Γιατί οικτίρεσαι τον αλαζόνα
που πέρασε λαμπρός σαν Ποσειδώνας
ρίχνοντας λάσπη στα μάτια των θνητών ;
Όσα ονόματα κι αν αλλάξει ο Χρόνος
θα φέρνει πάντα τον στεναγμό του Κόσμου
μπροστά μου
τους έρωτες της Μοίρας να καλπάζουν αγίνωτοι καρποί
τον θάνατο να δέρνεται σκορπίζοντας
τις στάχτες που ανακάτευε του Χθες ...
Διαπίστωση
Στριφογύριζε ανενόχλητος στα ερείπια
να σώσει την τελευταία ρήξη με το αύριο
και τα ποιήματα των συμπληγάδων χρόνων...
Οι λέξεις αφηνιασμένες στο μέτωπο της Μνήμης
του θύμιζαν περιοδεύοντα θίασο
να υφαρπάζει την επιθυμία της Νύχτας
όταν η ζωή γίνεται φυγή...
Είχε ενδώσει πια στα ματωμένα χέρια του χρόνου
και στις παραπλανήσεις του ονείρου τα ναυάγια
στους κόλακες του φόβου
και στʹ ασημένια αστεράκια της γραφής ...
Δεν αγαπούσε τη ζωή του
όχι γιατί δεν ήταν ωραία
αλλά γιατί δεν είχε κατανοήσει ποτέ το νόημά της
Ερασιτέχνης της ζωής ήτανε...
Απʹ εκεί που βρισκόταν
δεν φαινόταν ποτέ ουρανός ...
Εκείνη η στιγμή
Καταμετρώντας από τον ισολογισμό της μέρας
τα συν και τα πλην
το κέρδος, το έλλειμμα
τελικά απʹόλα βάρεσε
μόνο εκείνο το βράδι
που σου αρνήθηκε να ζήσεις
εκείνη η στιγμή που σου στέρησε το αύριο
που ο χρόνος πληγωμένος
απόστρεψε το βλέμμα του
από πάνω σου
για να μην βλέπει τις πληγές σου...
Από τότε σκυφτός πάνω στα πλήκτρα σου
αναδιπλώνεσαι βουβός
δίπλα στις λέξεις που εκλιπαρούν
νʹαλλάξει τροχιά ο ήλιος...
Πίσω από το συρματόπλεγμα
Στο πολιτικό μας τσίρκο
η ατάκα γίνεται κριτήριο ψήφου
τα likes και τα shares
διαμορφώνουν πολιτική
και συνειδήσεις
Στο θέατρο του παραλόγου
ο ορθός πολιτικός λόγος ασθενεί
η Δημοκρατία δεν βγάζει πουθενά
τα κύτταρά της διέρχονται κρίση
ιδεολογίας και ταυτότητας
Στην τηλεμαχία οι σαλταμπάγκοι
μαχαιρώνουν φαντάσματα
ενώ το φίδι της διχόνοια ώχετο απιών
σε νεκρά μυαλά
Πίσω από το συρματόπλεγμα
ακούω τον ήχο της σκαπάνης
και το γέλοιο των νεκροθαφτών...!
Πύρρειος νίκη
Ανάποδος σήμερα ο Δίας
ανάποδος κι ο Ποσειδώνας
ανάποδη και η Σελήνη ..
Έτσι όπως σε κοιτά μέσα στο σκοτάδι
εσύ ψάχνεις νόημα μες στα εικονικά ψέματα
της ακυβέρνητης τεχνολογίας
και του ανεμικού διαδικτύου
που οργώνουν τη ζωή σου πια
Απεγνωσμένα μάχεσαι
να αναστηλώσεις με εικόνες και στίχους
ένα χρεωκοπημένο Σύμπαν
περιμένοντας τη Φύση να υφάνει το θαύμα...
Δεν εκπλήσσεσαι πια για τα δεινά του κόσμου
ούτε φοβάσαι πλέον το θάνατο..
ξέρεις πως το μόνο που μπορεί να κερδίσει η υπομονή σου
είναι σποραδικές πύρρειες νίκες
τόσες όσες χρειάζεσαι
για να ξοφλήσεις με τον εαυτό σου
ύστερα από ένα μεγάλο τυφώνα ...
Τώρα που έγινες κραυγή..
Τώρα που έγινες κραυγή
αναβλύζεις από της Σελήνης
τον πυρακτωμένο κρατήρα....
Διεισδύεις τα πνεμόνια της Γης σου
ιστορώντας τα ανιστόρητα
στάζεις άλγος
από το αίμα του σώματός Της ..
Έτσι το πετσί της φωνής σου τράχυνε
νʹαντέχει το σφυροκόπημα των ανέμων
τις απολογίες της μοίρας
το μαρτύριο της φθοράς
να μην την πιάνει ο φθόνος
και καμιά κακία άσπονδης φιλίας
να την αγγίξει
Η φωνή σου
Πετροβολά πια τον ουρανό
για να μην αφήσει σύννεφο
να την σκιάσει
Μα τον Δία
Δεν υπάρχει πιο μοναχική
από μια κραυγή
που εξεσφενδονίστηκε στο ουρανό
για ν ακουστεί!
Γύμνια
Στάθηκε στη σκιά του χρόνου
νʹακούει από μακριά κραυγές απόγνωσης
το όνειρο να μπλέκεται με την πραγματικότητα
Σάβανα πένθους
και γεννήσεις ερώτων
να μπερδεύονται όλα στη σκιά της μνήμης
Κέρματα παλιά
γρόσια ή φράγκα
χωρίς αντίκρυσμα τώρα
που φύλαγε για τους δίσεκτους καιρούς
να γεμίσουν το άδειο πιάτο της Αγάπης
Την είδε από μακριά
της έκανε νόημα να τον ακολουθήσει
Είχε ντυθεί τις λέξεις
για να μην φαίνεται πως ήταν ρακένδυτος
και πως με το πρώτο φύσημα του ανέμου
θα έδειχνε τα γυμνά του πόδια....
Καταφύγιο Θανάτου
Κράτα παρέα στην μοναξιά
νʹαγγίξεις την αυτογνωσία
κράτα παρέα στις λέξεις
και στου μυαλού την λεξιλαγνεία
να προσδιορίσεις ξανά της Ποίησης
το πορτρέτο
Λάτρεψε τα δάκρυα του Έρωτα
κι ας είναι το καταφύγιο του θάνατου
κι η όψη του η άλλη ...
Δίχως δάκρυα δεν διανοείται Έρωτας
δίχως Ηφαίστεια δεν διανοείται Γη
δίχως το πρόσωπό Της δεν διανοείται Νησί!
Κι αν το δικό μου πρόσωπο
συντρίμια γίνει στην εξορία
γιατί η Άρτεμις το κυνηγούσε μια ζωή
πέτρα θα ξεφυτρώσει πλάι στο δικό Σου
και τάφος
και μέσα μου Πατρίδα
θα σε κλείσω!
Απόσπασμα «Ταξίδι Οδύσσειο» Κουκκίδα 2019
V
Και αν το δάκρυ μου ξεφύγει,
χωρίς να το θέλω,
θα το στεγνώσω αμέσως να μην το δεις
έτσι θα πιστείς πως ήσουν
μια μακρινή φιλία
κι ας ήσουν για μένα
όλη μου η ζωή!
Μην ξεχνάς πως ο χρόνος
αφήνει απάνω στο σώμα σου φεύγοντας
φαντάσματα
κι η πιο ωραία ζωή
είναι αυτή που δεν θάρθει ποτέ!
Ω μνήμη
βασανιστική ερωμένη μου
απ ´ένα κουρασμένο Οδυσσέα
δεμένο μ ´ενα λαό δύσμοιρο
πικρό και χολιασμένο
που διασχίζει τους αιώνες
μες στον κυκεώνα των άστρων
Ω Χώμα
που μέσα σου ταξίδευσα και σπήλιωσα
αν και το σώμα μου
μακριά σου γευόταν
της πρώτης αθωότητας τα κρίνα!
Ω πικρή ανάμνηση
μιας μακρινής πραγματικότητας
που δεν θα γίνει ποτέ δική σου!
Ω γεγονότα που χάθηκαν
μέσα στην σκληρότητα της μέρας
και που αρκέστηκαν σ´ενα αόριστο όνειρο!
Πατρίδα,
συγκεχυμένη κραυγή
Απρόφερτη
Ακαθόριστη
Που δεν ξέρεις αν είναι όνειρο
Ή πεπρωμένο!
Ω Πατρίδα!
Ω πνοή μου
Ω βάφτισή μου
στα της ζωής απαρηγόρητα δάκρυα
ενός άδοξου παρελθόντος
Στου Ήλιου σου το ηλιοβασίλεμα
βλέπω μυθιστόρημα προδομένων επαναστάσεων
ενός ματοβαμμένου αιώνα .
Ω μάταια ελπίδα μου
Ω ζωή αμείλικτη
πόσο θάνατο έχεις σπείρει
διαβαίνοντας τα σύνορα του κόσμου.
Ω Πατρίδα
πιστή ερωμένη μου
ενός δίδυμου πόθου
που κούρσεψε τα σωθικά των ονείρων μου !
Ω Χώμα που φωσφορίζει
στης Ελευθερίας τον θόλο
κάτω από τα όνειρα
της απαρηγόρητης Προσδοκίας μου!
Κρύβομαι μέσα στην ανάμνηση
και το ακαθόριστό σου βλέμμα
κάθε ξημέρωμα ωστόσο
μες στης φαντασίας τα ύψη
πλάθομαι στης νύχτας σου το δάκρυ...
Ήμουν ωστόσο για σένα ξένος
πολυμήχανος Οδυσσέας
χωρίς γυρισμό
σ´ενα απερίγραπτο ταξίδι στην αιωνιότητα
άγνωστος ποιητής
σκυφτός στου Κύπριου Γαλαξία τις όχθες .
Κι έγινε η σιωπή μου αίφνης
έκρηξη μετεωρίτη.
Αλήθεια τι σύμπτωση
χωρίς πολλές προοπτικές
τα βλέμματά μας να συναντηθούν
όπως όταν ρίχνονται ζωή και θάνατος
στην πάλη για επικράτηση...
Και πάντα στο παιγνίδι αυτό
η νίκη έμοιαζε μαχαιρωμένο πάθος
χωρίς όμως ποτέ να ξεδιψώ
την αιώνια δίψα μου
και η φωνή μου πάντα φυλακισμένη
στις αρτηρίες μου.
Βιογραφικό Κλεοπάτρας Μακρίδου-Robinet
Η Κλεπάτρα Μακρίδου- Robinet γεννήθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου. Τελείωσε το Παγκύπριο Γυμνάσιο. Σπούδασε με υποτροφία χημικός στη Grenoble και τη Lyon της Γαλλίας και είναι Διδάκτωρ Χημικός στην Ανόργανο Χημεία ( Docteur de Spécialité). Διετέλεσε χρόνια στέλεχος του Γαλλικού Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων καθώς επίσης και του Υπουργείου Οικολογίας και Αειφόρου Ανάπτυξης όπου εξήσκησε τα καθήκοντα της Διευθύντριας του Τμήματος «Υδάτινοι Πόροι» στην Ορλεάνη. Είναι παντρεμένη με τον Γάλλο ακαδημαϊκό Jean Claude Robinet και είναι μητέρα δυο παιδιών. Είναι πρόεδρος και ενεργό μέλος συλλόγων «Οι Φίλοι της Κύπρου» στη Γαλλία απ´όπου συντελεί στο ν´ακουστεί η φωνή της Κύπρου.Μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στη Γαλλία και την Κύπρο. To βιβλίο της Άσμα ερωτικό και πένθιμο, έχει μεταφραστεί στα Αλβανικά και εκδοθεί τον Ιούλιο του 2016. Τα βιβλία Μνημόσυνο-Ιχνηλασία και Εντοπία φωνή έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά και εκδοθεί από τις εκδόσεις « Variations » σε δίγλωσση έκδοση ( Οκτώβριο του 2015 και Ιούνιο 2019). Έργα της έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες ποίησης στην Κύπρο την Ελλάδα και Γαλλία. Το ποιητικό της έργο έχει βραβευθεί τον Ιούνιο του 2017 από την Διεθνή Ακαδημία Arts-Sciences-Lettres που εδρεύει στο Παρίσι με το Αργυρό μετάλλιο. Το 2019 η συλλογή «Εντοπία φωνή» (Voix Indigène) βραβεύθηκε με το Grands Prix de la Francophonie στο διεθνή διαγωνισμό λογοτεχνίας APPEL .
Έργα
Ποίηση : Ωδή για την Κύπρο, Λευκωσία 1992, Πάτερ απελθέτω απ´εμού το ποτήριον τούτο, Λευκωσία 1994, Σαλαμίνα τε, Λευκωσία 1996, «Πρέσβυν αρ’ εισδέξομαι πάτερ», Λευκωσία 1998, Ὁ νόστος των Ηρακλείδων, Λευκωσία 2006, Το Κάππα της Κύπρου, Λευκωσία 2013 Μνημόσυνο. Ωδή στον χαμένο Υπαξιωματικό Κύπρο Γ. Ἰωάννου, Ιχνηλασία, Λευκωσία 2014, Ρε Αλέξης , Ο Ηγέτης μιας καταδικασμένης επανάστασης , Λευκωσία 2015, Άσμα ερωτικό και πένθιμο, Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2015, Εντοπία φωνή, Εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2017, Εάλω η ψυχή Κουκκίδα Αθήνα 2018, Ταξίδι Οδύσσειο Εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2019 , Δώρος Λοϊζου- Ο Ωραίος της Επανάστασης, Εκδόσεις Κουκκίδα 2020. Επιμελήθηκε την Ανθολογία της σύγχρονης κυπριακής ποίησης - δίγλωσση ανθολογία στα ελληνικά και γαλλικά « Editions variations » 2016