Σήμερα στη στήλη "Στα βαθιά" έχω προσκαλέσει την ποιήτρια Εύα Σπαθάρα. Η καλεσμένη μου ζει κι εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μια ποιητική συλλογή που τιτλοφορείται Ντάλιτ, για την οποία ήταν υποψήφια στην κατηγορία "πρωτοεμφανιζόμενος/η ποιητής/τρια του περιοδικού Αναγνώστης". Σ'αυτή την παρθενική εκδοτική απόπειρα της δημιουργού, ο αναγνώστης παίρνει μια πρώτη γεύση συγκίνησης από την ερμηνεία του όρου Ντάλιτ. Όπως σημειώνεται στο κλείσιμο της έκδοσης , υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων στην Ινδία που ανήκουν στο τελευταίο σκαλί της κοινωνικής ιεραρχίας, γιατί γεννήθηκαν έξω από κάθε κάστα. Είναι πλήρως απαξιωμένοι, θεωρούνται μιαροί κι οι ίδιοι "βαφτίζουν" τους εαυτούς τους "ντάλιτ", δηλαδή σπασμένους ανθρώπους. Μας προϊδεάζει λοιπόν πως οι ήρωές της θα ανήκουν σ'αυτή την κατηγορία θνητών, στους "θρυμματισμένους". Ξαφνιαζόμαστε όμως όταν βλέπουμε πως τα δρώντα πρόσωπα των ποιημάτων της είναι γνωστές μυθικές, ιστορικές, καλλιτεχνικές κι επιστημονικές μορφές. Είναι όμως απογυμνωμένοι από σκήπτρα εξουσίας. Πιάνονται χέρι χέρι με την ποιήτρια-αφηγήτρια, ξαναγεννιούνται, ξανασυστήνονται, εντάσσονται στη σύγχρονη πραγματικότητα, γίνονται οικείοι και τρωτοί. Αυτός που διαβάζει αυτό το πόνημα δοκιμάζει διαρκείς εκπλήξεις. Ο λόγος της έχει πάθος, σφρίγος, ευαισθησία που φωνάζει. Είναι μια γραφή ριζοσπαστική, ατμοσφαιρική, με προσωπικότητα. Τι ελπιδοφόρο για τη λογοτέχνιδα να παίρνει το βάπτισμα του πυρός μ' ένα τέτοιο βιβλίο! Θ'απολαύσουμε δέκα ποιήματά της!
Τα σάπια μήλα του Νεύτωνα
Σύντροφοι
Το μήλο δεν ωρίμασε
Ούτε οι συνθήκες
Ο Νεύτων διέπραξε μέγα σφάλμα
Το μήλο σαπίζει στη μηλιά
γεννώντας κι άλλα σάπια μήλα
Όσο για σένα αγαπημένε
σύντροφε Καρλ
σήμερα σου έχω θυμώσει
Δεν σ’ αγαπώ
Θα βγω με τον Πιoτρ
Πώς
Αν υπολογίσω
την απόσταση ενός χωρισμού διάστικτου
με κέντρο την απουσία σου κι ακτίνα
τη δική μου πλάγια πτώση σε συνάρτηση
με την κλίση του σώματος σ’ ένα χώρο που
δεν σε συναντάει
Πώς θα μετρηθεί η πτώση η ουσιαστική
Πώς θα μετρηθεί η λέξη και η αισθητική της
Πόσοι κόκκοι άμμου δημιουργούν ένα σωρό
Μονάχα ερωτήματα έχω να θέσω
και στην ουσία να κερδίσω χρόνο
Σφιγμένη στο σώμα μου
θα ήθελα δάχτυλα που
λίγο μικραίνουν το χώρο
Όταν γκρεμίζομαι στον εαυτό μου
το πλατάγισμα να μην είναι βαρύ
Το κεφάλαιο του Καρλ
Άσε τα ήξεις αφήξεις ουκ
Στον έρωτα να μπαίνεις γενναιόδωρα
Να κάθεσαι με ορμή και να αντέχεις
σαν το πληγιασμένο σώμα του Μαρξ
στην ιδρωμένη του καρέκλα
Έτσι
που να ’χουν οι κατοπινοί
κουνώντας αργά το κεφάλι τους
να λένε
Σε τέτοια μέρη μπορώ και να πεθάνω
Μα ναι ήταν μια βέβαιη καταδίκη
Α πιθανότητα παραδείσου
Σε τούτα τα μέρη
θα μπορούσε να ’χε γεννηθεί
ένας μεγάλος έρωτας
ή μια επανάσταση
τρυφερή σαν πεταλούδα
στα μαλλιά μιας γυναίκας
στο μισάνοιχτο στόμα της
Σε τέτοια μέρη μπορώ και να πεθάνω
Από μικρή ήθελα να γίνω αυτοκράτειρα
Όπως αποχαιρετάς τα όχι σου
δίπλα στη θάλασσα
σε μια σεμνή τελετή
την ώρα που γύρω σου γεννιούνται τέρατα
θαλασσινό αεράκι σε χαϊδεύει
και κοκκινίζεις σαν έφηβη γεμάτη συστολή
από το αμίλητο το σ' αγαπώ που
βγαίνει απ’ τα νύχια των ποδιών σου
και σε πνίγει
Έχεις ξανάρθει εδώ
την εποχή που
ήσουν αυτοκράτειρα
την εποχή που
έχτιζες τείχη Σεμίραμις
να σώσεις τη Βαβυλώνα
Καθόσουν στο ίδιο ακριβώς τραπέζι που
κάθεσαι και τώρα
12 Ιούλη 12 τα μεσάνυχτα
Ετοιμαζόσουν για το μεγάλο ναι
Μα ήταν η ώρα των τεράτων
του απερίσπαστου λάθους
του πρόβατου και της οχιάς
Δεν το υπολόγισες σωστά
Δεν είδες
Τα δώρα των Δαναών δεν ήταν δώρα
Φαρμάκι ήταν και το ήπιες
Ροκ άνυσμα της Amy Winehouse
Κάθε βράδυ
κοιμάμαι σαν άγγελος
Ξυπνάω γυναίκα τρωκτικό
Ροκανίζω χρόνο
Τρέχω πιο γρήγορα
κι από διαστημόπλοιο
Έχω σπάσει το φράγμα της σιωπής
Είμαι αντικείμενο μελέτης
Ψύχομαι στους μείον είκοσι
δίπλα στα θαλασσινά ωάρια
περιμένω να βγάλω λέπια
να συρθώ στη μήτρα
της κόρης μου να με γεννήσω
Προς το παρόν μακραίνω
λίγο τα νύχια μου και
λίγο τα μαλλιά μου
και ειλικρινά θα πέθαινα
για λίγη σοκολάτα
Ευτυχισμένη Σίσυφος
Πρέπει το σώμα να μιλήσει
να δοθεί φωνή σ’ αυτή τη
λησμονημένη δυνατότητα
Να συστηθεί επιτέλους
Πρέπει να ταραχτεί η γλώσσα
να γεννηθεί το σώμα
να ταραχτεί το σώμα
να γεννηθεί η Εύα
να ταραχτεί η Εύα
να γεννηθεί ζωή
Ως τότε
ας γίνουμε Σίσυφοι λιγάκι
ευτυχισμένοι μες σττο κατα-
ραμμένο σώμα μας
Έτσι
για να τους σπάσουμε τα νεύρα
Δοκιμές (αν)ωριμότητας
Θα μεγαλώνουμε και θα
ξεθωριάζουν κάτι υπόλοιπα
μιας μνήμης ασαφούς
Θα φυλάμε τα νώτα μας
Θα παίρνει απόσταση
ο χρόνος από μας
Καλά ντυμένοι και προφυλαγμένοι
δεν θα καταλάβουμε
Ζούμε σε συνθήκες ασφαλείς
σπίτι
πολλή δουλειά
το σάββατο
κι ίσως και κάποια τετάρτη
Θα μεγαλώνουμε στη
ζεστασιά μιας εστίας σβηστής
Θα πεθαίνουμε από ευτυχία
και θα μικραίνουμε
χαμένοι στη μετάφραση του ψεύδους
ως αλήθεια
Κοσμοδρόμιο Ταράτσα
Φοβάμαι
τις προεξοχές των σπιτιών που
βλέπουν στο δρόμο
το ασανσέρ που κατάργησε τις σκάλες
τα στραγγισμένα μηνύματα
Φοβάμαι επίσης
τις άδειες καρέκλες
τα σώματα που χάνονται
ξεχασμένα από θεούς
μα πιο πολύ απ’ τον κάτοχό τους
Κι αν λέω
αν το ’ξερα
πως θα διαλυόμουν
στο πέταγμα της πεταλούδας στον Ειρηνικό
στα υψίπεδα του Ιράν
και στους χειμώνες του Νοβοσιμπίρσκ
θα προτιμούσα την ταράτσα
Την αίφνης πτώση
του αμφιβληστροειδούς
Tα καράβια του Κορτές
Με βλέπεις και δεν με βλέπεις
Τα μάτια σου κάνουν πως σε ξεγελούν
πως δεν υπάρχω
Μοιάζεις στο βλέμμα των Ινδιάνων
και στα καράβια του Κορτές
που αν και μπροστά τους
ανύπαρκτα ήταν
Τα βλέπανε όμως
πώς όχι
Τα ιστία τρυπούσαν ουρανό
κι εκείνοι πεισματικά αρνούνταν
το ορατό
Δεν γνώριζαν
πως ο τραυματισμένος ουρανός
τη μέρα τελειώνει
Κι ό,τι δεν έβλεπαν
η καταστροφή τους ήταν
Βιογραφικό σημείωμα
Η Ευα(γγελία) Σπαθάρα γεννήθηκε στη Γερμανία. Μεγάλωσε στην Κρανιά Ελασσόνας. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το Ντάλιτ είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή.Η συλλογή ήταν υποψήφια στην κατηγορία πρωτοεμφανιζόμενος/η ποιητής/τρια του περιοδικού Αναγνώστης.
