Σαν σήμερα, την 1η Απριλίου 1902 γεννήθηκε η Μαρία Πολυδούρη. Η ποίησή της έχει μελοποιηθεί από πολλούς συνθέτες. Θ'ακούσουμε εφτά τραγούδια που βασίστηκαν στον σπαραχτικό λόγο της!
Μόνο γιατί μ'αγάπησες
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ερμηνεία: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ
Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες
σε περασμένα χρόνια.
Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα
και σε βροχή, σε χιόνια,
δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες.
Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου
μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,
μόνο γι’ αυτό είμαι σαν κρίνο ολάνοιχτο
κι έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα,
μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου.
Μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες
και στη ματιά σου να περνάει
είδα τη λυγερή σκιά μου ως όνειρο
να παίζει, να πονάει,
μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες.
Γιατί, μόνο γιατί σε 'σέναν άρεσε
γι’ αυτό έμειν’ ωραίο το πέρασμά μου.
Σα να μ’ ακολουθούσες όπου πήγαινα
σα να περνούσες κάπου εκεί σιμά μου.
Μόνο γιατί σε 'σεναν άρεσε.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα
γι’ αυτό η ζωή μου εδόθη.
Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη
μένα η ζωή πληρώθη.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα.
Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου
μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια.
Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου
μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια,
μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου.
σε περασμένα χρόνια.
Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα
και σε βροχή, σε χιόνια,
δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες.
Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου
μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,
μόνο γι’ αυτό είμαι σαν κρίνο ολάνοιχτο
κι έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα,
μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου.
Μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες
και στη ματιά σου να περνάει
είδα τη λυγερή σκιά μου ως όνειρο
να παίζει, να πονάει,
μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες.
Γιατί, μόνο γιατί σε 'σέναν άρεσε
γι’ αυτό έμειν’ ωραίο το πέρασμά μου.
Σα να μ’ ακολουθούσες όπου πήγαινα
σα να περνούσες κάπου εκεί σιμά μου.
Μόνο γιατί σε 'σεναν άρεσε.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα
γι’ αυτό η ζωή μου εδόθη.
Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη
μένα η ζωή πληρώθη.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα.
Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου
μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια.
Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου
μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια,
μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου.
Ω χαμηλώστε αυτό το φως
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ
Ερμηνεία: ΠΟΠΗ ΑΣΤΕΡΙΑΔΗ
Ω χαμηλώστε αυτό το φως
στη νύχτα τι ωφελάει;
Πέρασ’ η μέρα, φτάνει πια
ποιος ξέρει ο ύπνος μου κρυφός
αν κάπου εδώ φυλάει
Πάρτε το φως είναι καιρός
να μείνω πια μονάχη
Φτάνει η απάτη μιας ζωής
κάθε προσπάθεια ένας εχθρός
για την στερνή μου μάχη
Ας παύσουν πλέον οι σπαραγμοί
ας μ’ απομείνει κάτι
για να πλανέψω τη νυχτιά
να σκύψει κάπως πιο θερμή
στ’ ανήσυχό μου μάτι
Πάρτε το φως είναι η στιγμή
την θέλω όλη δική μου
είναι η στιγμή να κοιμηθώ
πάρτε το φως με τυραννά
μ’ αρνιέται την ψυχή μου
στη νύχτα τι ωφελάει;
Πέρασ’ η μέρα, φτάνει πια
ποιος ξέρει ο ύπνος μου κρυφός
αν κάπου εδώ φυλάει
Πάρτε το φως είναι καιρός
να μείνω πια μονάχη
Φτάνει η απάτη μιας ζωής
κάθε προσπάθεια ένας εχθρός
για την στερνή μου μάχη
Ας παύσουν πλέον οι σπαραγμοί
ας μ’ απομείνει κάτι
για να πλανέψω τη νυχτιά
να σκύψει κάπως πιο θερμή
στ’ ανήσυχό μου μάτι
Πάρτε το φως είναι η στιγμή
την θέλω όλη δική μου
είναι η στιγμή να κοιμηθώ
πάρτε το φως με τυραννά
μ’ αρνιέται την ψυχή μου
Όνειρο
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΤΣΟΥΠΑΚΗ
Ερμηνεία: ΝΕΝΑ ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΥ
Άνθη, άνθη μάζευα, μάζευα για σένα, για σένα
στο βουνό, στο βουνό που τριγυρνούσα, τριγυρνούσα.
Άνθη, άνθη … για σένα, για σένα
Χίλια αγκάθια το καθένα
κι όπως τα 'σφιγγα πονούσα, πονούσα, πονούσα …
Να περάσεις καρτερούσα
στο βοριά, στο βοριά τον παγωμένο
και το δώρο μου κρατούσα
στη θερμή την αγκαλιά μου, αγκαλιά μου
Όλο κοίταζα στα μάκρη,
η λαχτάρα στην καρδιά μου, καρδιά μου
και στα μά και στα μάτια μου το δάκρυ, το δάκρυ
Μέσ’ στον πόθο μου δεν είδα
μαύρη η Νύχτα να σιμώνει, να σιμώνει, να σιμώνει
κι έκλαψα χωρίς ελπίδα
που δε στα 'χα, που δε στα 'χα φέρει μόνη, μόνη ...
στο βουνό, στο βουνό που τριγυρνούσα, τριγυρνούσα.
Άνθη, άνθη … για σένα, για σένα
Χίλια αγκάθια το καθένα
κι όπως τα 'σφιγγα πονούσα, πονούσα, πονούσα …
Να περάσεις καρτερούσα
στο βοριά, στο βοριά τον παγωμένο
και το δώρο μου κρατούσα
στη θερμή την αγκαλιά μου, αγκαλιά μου
Όλο κοίταζα στα μάκρη,
η λαχτάρα στην καρδιά μου, καρδιά μου
και στα μά και στα μάτια μου το δάκρυ, το δάκρυ
Μέσ’ στον πόθο μου δεν είδα
μαύρη η Νύχτα να σιμώνει, να σιμώνει, να σιμώνει
κι έκλαψα χωρίς ελπίδα
που δε στα 'χα, που δε στα 'χα φέρει μόνη, μόνη ...
Ποιος ξέρει
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΜΙΛΤΟΣ ΣΕΛΗΤΣΑΝΙΩΤΗΣ
Ερμηνεία: ΕΛΕΟΝΩΡΑ ΖΟΥΓΑΝΕΛΗ & ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΠΟΦΙΛΙΟΥ
Καμιάν από τις πίκρες μου δε γνώρισες
τις πίκρες μου τις άσωστες τις μαύρες
και στων ματιών μου μες στο φεγγοβόλημα
τα δάκρυα μου στεγνωμένα τα 'βρες
Εσύ μονάχα το γλυκό χαμόγελο
καμάρωσες στα χείλη μου απλωμένο
και έχεις μες στων ματιών μου το ξαστέρωμα
τον πόθο σου τρελά καθρεφτισμένο
Με γνώρισες να γέρνω στην αγάπη σου
σαν πεταλούδα στ’ άλικο λουλούδι
και να σκορπίζω όσο η καρδιά μου δίνονταν
μεθυστικό το ερωτικό τραγούδι
(Γνώρισες της χαράς μου το άγριο ξέσπασμα
στον ανοιξιάτικον αγρὸ που ευώδα
λαχτάρας κύμα εγίνονταν η αγκάλη μου
τα νιάτα σου να σφίγγει και τα ρόδα.
Εσὺ ποτὲ κρυφὰ δεν ακολούθησες
το βήμα μου σαν φεύγω απὸ κοντά σου
κι᾿ όμως και με τη σκέψη σου μου δόθηκες
και με τη φλόγα ακόμα του έρωτά σου.
Μα ποιος το ξέρει αν, μία στιγμὴ βρισκόσουνα
κάπου που να με βλέπεις όταν γέρνω
και σκύβω μαζωχτὴ κάτω απὸ τ'άγριο
χτύπημα, τις στριγγὲς φωνὲς που σέρνω
αν άκουες, και στου πόνου το ξεχείλισμα
το δόσιμο στο ξέψυχο μεθύσι,
τα δάκρυα, ω, θα μ᾿ αρνιόσουν όλα αν τα'βλεπες.
Κι᾿ όμως μου λες πως μ᾿ ἔχεις αγαπήσει.)
τις πίκρες μου τις άσωστες τις μαύρες
και στων ματιών μου μες στο φεγγοβόλημα
τα δάκρυα μου στεγνωμένα τα 'βρες
Εσύ μονάχα το γλυκό χαμόγελο
καμάρωσες στα χείλη μου απλωμένο
και έχεις μες στων ματιών μου το ξαστέρωμα
τον πόθο σου τρελά καθρεφτισμένο
Με γνώρισες να γέρνω στην αγάπη σου
σαν πεταλούδα στ’ άλικο λουλούδι
και να σκορπίζω όσο η καρδιά μου δίνονταν
μεθυστικό το ερωτικό τραγούδι
(Γνώρισες της χαράς μου το άγριο ξέσπασμα
στον ανοιξιάτικον αγρὸ που ευώδα
λαχτάρας κύμα εγίνονταν η αγκάλη μου
τα νιάτα σου να σφίγγει και τα ρόδα.
Εσὺ ποτὲ κρυφὰ δεν ακολούθησες
το βήμα μου σαν φεύγω απὸ κοντά σου
κι᾿ όμως και με τη σκέψη σου μου δόθηκες
και με τη φλόγα ακόμα του έρωτά σου.
Μα ποιος το ξέρει αν, μία στιγμὴ βρισκόσουνα
κάπου που να με βλέπεις όταν γέρνω
και σκύβω μαζωχτὴ κάτω απὸ τ'άγριο
χτύπημα, τις στριγγὲς φωνὲς που σέρνω
αν άκουες, και στου πόνου το ξεχείλισμα
το δόσιμο στο ξέψυχο μεθύσι,
τα δάκρυα, ω, θα μ᾿ αρνιόσουν όλα αν τα'βλεπες.
Κι᾿ όμως μου λες πως μ᾿ ἔχεις αγαπήσει.)
Κοντά σου
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΝΟΤΗΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ
Ερμηνεία: ΣΟΦΙΑ ΒΟΣΣΟΥ
Κοντά σου δεν αχούν άγρια οι άνεμοι
Κοντά σου είναι η γαλήνη και το φως
Στου νου μας τη χρυσόβεργη ανέμη
ο ρόδινος τυλιέται στοχασμός
Κοντά σου η σιγαλιά σαν γέλιο μοιάζει
Που αντιφεγγίζουν μάτια τρυφερά,
κι αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει
πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά
Κοντά σου η θλίψη ανθίζει σαν λουλούδι
κι ανύποπτα περνά μες στη ζωή
Κοντά σου όλα γλυκά κι όλα σαν χνούδι,
σα χάδι, σαν δροσούλα σαν πνοή
Κοντά σου είναι η γαλήνη και το φως
Στου νου μας τη χρυσόβεργη ανέμη
ο ρόδινος τυλιέται στοχασμός
Κοντά σου η σιγαλιά σαν γέλιο μοιάζει
Που αντιφεγγίζουν μάτια τρυφερά,
κι αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει
πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά
Κοντά σου η θλίψη ανθίζει σαν λουλούδι
κι ανύποπτα περνά μες στη ζωή
Κοντά σου όλα γλυκά κι όλα σαν χνούδι,
σα χάδι, σαν δροσούλα σαν πνοή
(Κ’ ήταν μια νύχτα...)
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΣΑΒΒΑΣ ΣΑΒΒΑ
Ερμηνεία:ΛΙΑ ΒΙΣΣΗ
Κι ήταν μια νύχτα ωραία και στη ματιά σου
και στα τραγούδια σου. Κι ήτανε γλυκιά
Μια νύχτα στα τραγούδια τα παλιά σου
Γεμάτη αστέρια, νύχτα ξωτικιά
Αχ, τα παλιά τραγούδια σου που κλαίγαν
Κι ήτανε τόσο ανείπωτα γλυκά
Και το `κρυβαν σεμνά και δεν το λέγαν
Αχ, τα παληά τραγούδια σου που κλαιν
Αχ, τα παληά τραγούδια σου που είναι
θλιμμένα σαν αγάπης μυστικά
σαν άνθη δακρυσμένα που σιωπούνε
Αχ, τα παλιά τραγούδια σου που κλαιν
Η μόνη αγάπη μέσα στη μοναξιά σου
τόσο όμορφη, τόσο υποβλητικιά
έγινε πάθος μέσα στην καρδιά σου
Μες την καρδιά σου την ερημικιά
και στα τραγούδια σου. Κι ήτανε γλυκιά
Μια νύχτα στα τραγούδια τα παλιά σου
Γεμάτη αστέρια, νύχτα ξωτικιά
Αχ, τα παλιά τραγούδια σου που κλαίγαν
Κι ήτανε τόσο ανείπωτα γλυκά
Και το `κρυβαν σεμνά και δεν το λέγαν
Αχ, τα παληά τραγούδια σου που κλαιν
Αχ, τα παληά τραγούδια σου που είναι
θλιμμένα σαν αγάπης μυστικά
σαν άνθη δακρυσμένα που σιωπούνε
Αχ, τα παλιά τραγούδια σου που κλαιν
Η μόνη αγάπη μέσα στη μοναξιά σου
τόσο όμορφη, τόσο υποβλητικιά
έγινε πάθος μέσα στην καρδιά σου
Μες την καρδιά σου την ερημικιά
Ζωή, πώς με παράδωσες
Ποίηση: ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μουσική: ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΠΑΠΑΜΑΡΚΟΥ & ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΓΙΑΝΝΗΣ
Ερμηνεία:ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ
Ζωή, πώς με παράδωσες μ’ ένα φιλί στους δήμιους
και τώρα ακούω το γέλιο σου παντού σαρκαστικό
για μένα, που αποτόλμησα ψευτοευγενείς και τίμιους
μες στη γενιά σου, να τους δω σαν υποστατικό.
Εγώ ήμουν ένας γνήσιος κι άγνωστος της γενιάς σου
κι ήρθα χωρίς απαίτηση, μ’ όλους μαζί κι εγώ
κι ούτε ποτέ σου ζήτησα δείγμα της συμπόνιάς σου
απ’ τα περίσσια χρέη μου, δίκαια ν’ απαλλαγώ.
Μα καθώς ήμουν κύριος άμαθος να δουλεύω
και παιδική γαλήνευεν η δίκαιη μου ψυχή
εκέρδισα το μίσος σου, Ζωή και το πιστεύω
τώρα που η δυστυχία μου στο γέλιο σου αντηχεί.
και τώρα ακούω το γέλιο σου παντού σαρκαστικό
για μένα, που αποτόλμησα ψευτοευγενείς και τίμιους
μες στη γενιά σου, να τους δω σαν υποστατικό.
Εγώ ήμουν ένας γνήσιος κι άγνωστος της γενιάς σου
κι ήρθα χωρίς απαίτηση, μ’ όλους μαζί κι εγώ
κι ούτε ποτέ σου ζήτησα δείγμα της συμπόνιάς σου
απ’ τα περίσσια χρέη μου, δίκαια ν’ απαλλαγώ.
Μα καθώς ήμουν κύριος άμαθος να δουλεύω
και παιδική γαλήνευεν η δίκαιη μου ψυχή
εκέρδισα το μίσος σου, Ζωή και το πιστεύω
τώρα που η δυστυχία μου στο γέλιο σου αντηχεί.