Κυπαρίσσι. Πανέμορφο κι αγέρωχο! Μα κι ένα δέντρο που ήταν γραφτό σε πολλές πτυχές της ζωής μας να ταυτιστεί με το πένθος. Για να δούμε πώς το ύμνησαν οι ποιητές!
25.-ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Το κυπαρίσσι ολόψηλον
άπλερον ίσκιο κάνει,
και λείπει κάποιο χάρισμα
κι απ’ το μεστό πλατάνι.
Μέσα στον πλούσιον ίσκιο σου
πάρε με, λεύκα, εμένα,
σαν κάστρο μεγαλόπρεπη,
λυγερή σαν παρθένα.
Δυνατή μαζί κι όμορφη
σαλεύεις τ’ άσπρα φύλλα·
σε μια ζωή ολογάληνη
ψυχής ανατριχίλα.
Πηγή: "Ίαμβοι και ανάπταιστοι",Η φύσις κρύβει… ,1897
Το πράο το μαύρο κυπαρίσσι- ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Στην κυρία Μ.
Το πράο το μαύρο κυπαρίσσι
που υψώνει το φανταχτερό κορμί προς το φεγγάρι,
σαν κάτι να ’χει εκεί να ιδεί, να πει, και να θρηνήσει,
δεν έχει τη δική σου χάρη.
Κι εσένα το φανταχτερό και το μεστό κορμί σου
κυπαρισσένιο ορθώνεται, λυγάει προς το φεγγάρι,
σα να ζητάει στα ύψη του και μ’ όλη την ψυχή σου
μαζί του ακέρια να σε πάρει.
Μα το κυπαρισσένιο σου κορμί το ξεχωρίζει
ανάμεσα στα πλάσματα, φως και χαρά στη φύση,
το σάλεμα τ’ ανθρώπινο που δεν το τρικυμίζει
το πράο το μαύρο κυπαρίσσι.
Ορμάς, πονείς. Κι ενώ ο ρυθμός που πνέει μες στα φτερά σου
προς το φεγγάρι υψώνει σε, γυρεύει να το σκύψει
προς κάποια γη ζηλόφτονα τ’ ωραίο το λύγισμά σου
της άχαρης ζωής σου η θλίψη.
Εχθροί, μωροί, κακοί, σκυλιά τριγύρω μας και ουρλιάζουν.
Μα όποιος ο πόνος σου κι η ορμή, με ορμή και πόνο ζήσε.
Στο πείσμα όλων των άσκημων το δρόμο που μας φράζουν,
Εμπρός! Ορθή! Από των ωραίων κρατάς το γένος και είσαι.
Πηγή: "Δειλοί και σκληροί στίχοι","Λυγμοί και θυμοί",1928
Το κυπαρίσσι-ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Το κυπαρίσσι, που το φύτεψαν τα χέρια σου,
από τα χέρια σου θα πάρη της ζωής σου
το μυστικό και το κρυφό της χάρης σου,
θα ζήση, σαν από την πλάση τη δική σου.
Θα φουντώσει σιγά μαυριδερό, ψηλόλιγνο
και όλο χυτό και ολόρθο βλέποντας τα ύψη
αγγιζοντας το, χαϊδεμα κι η πνοή θα γίνεται,
θα φουντώση κι αγαλινό και ολόλιγνο
του Χάρου θ’ αλαφρύνη ο ισκιος του τη θλίψη.
Το κυπαρίσσι που το φύτεψαν τα χέρια σου,
θα ζη σαν τη μελαγχολία στο μέτωπό σου,
των αιθέρων και των μνημάτων έμπιστος,
το κυπαρίσσι, που το φύτεψαν τα χέρια σου,
πράο, λυγερό, σεμνό τραγούδι το ειδωλό σου!
Πηγή:stixoi/info
Κυπαρίσσι-ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΡΥΠΑΡΗΣ
Υψώσου τραγούδι το δέντρο να φτάσεις
το πιο όμορφο δέντρο μες σ'όλα της πλάσης
Ψηλό κυπαρίσσι τ'αντρίκιο κορμί σου
με χάρη γυναίκεια περήφαν'υψώνεις
μ'απόκρυφην έγνοια κουνείς την κορφή σου,
στο χώμα δε στέργεις,τα ουράνια δε σώνεις
Πηγή:Απόλογοι,Άπαντα Ιωάννη Γρυπάρη
Το κυπαρισσάκι της Ύδρας-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΩΡΑΪΤΙΔΗΣ
Όποιος την Ύδρα είπε ξερή, την Ύδρα δεν ηξέρει.
Έχει δενδρί με τον ανθό χειμώνα καλοκαίρι
βρυσούλες με κρύα νερά και μυγδαλιές ακόμα
λες κι είναι τόσες όμορφες σε λουλουδένιο στρώμα.
Μα ένα μ’ αποτρέλανε ’ψηλό κυπαρισσάκι
σε μιαν αυλή ’περήφανη, σ’ ένα περιβολάκι
Όπου και να'σαι φαίνεται, ακούς το φύσημά του
και τραγουδούν κάθε αυγή τα τρυφερά κλαδιά του.
Κυπαρισσάκι μ’ όμορφο! στον ίσκιο σ’ αποκάτου
ο ύπνος ας μ’ εδρόσιζε με τ’ απαλά φτερά του,
στον ίσκιό σ’ ας ευτύχιζα γλυκά να ξαποστάσω
κι όλη την γη σε μια στιγμή όλη να την ξεχάσω.
Ἐν Ὕδρᾳ, Ἀπρίλιος 1876,Αθηναΐς, Ιούνιος 1876
Πηγή:Βικιθήκη
Όλα τα κυπαρίσσια-ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
Όλα τα κυπαρίσσια δείχνουνε μεσάνυχτα.
Όλα τα δάχτυλα.
Σιωπή.
Έξω από τ’ ανοιχτό παράθυρο του ονείρου,
σιγά σιγά ξετυλίγεται η εξομολόγηση
και σαν θωριά λοξοδρομάει προς τ’ άστρα!
Πηγή: "Επτά νυχτερινά επτάστιχα"," Προσανατολισμοί",1940
Το κυπαρίσσι θλίβεται-ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΑΡΗΣ
Τὸ κυπαρίσσι θλίβεται τὴν ἀπεραντοσύνη τ’ οὐρανοῦ
πιότερο αἰσθάνεται τὴ μοναξιὰ πλάι στὴ γαλάζια
ἔκταση
ποὺ κρύβει τὴν αἰώνια ἡσυχία
καὶ δὲν τὴ φανερώνει•
πιότερο δυστυχὴ μυρίζεται τὸν ἑαυτό του
μὲς στῶν ἀνθῶν τὰ ἀρώματα
μὲς στὰ ρίγη τῆς γῆς ποὺ τὸν περνᾶνε•
πάντοτε ὁ οὐρανὸς ἀδιάφορος καὶ ξένος
τριγύρω του λαμποκοπάει πάνω σὲ κάθε φύλλο
γλυκαίνοντας πικραίνοντας μιὰ αἴσθηση
καὶ ἀφήνοντας ἀδιάλυτο τὸ φῶς.
Πηγή: Βικιθήκη
Το κυπαρίσσι-ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Εἶμαι τὸ δέντρο ποὺ ἀκολουθεῖ τὴ γραμμὴ τῆς προσευχῆς ὅταν ἀνεβαίνει
ἀπὸ ἥσυχη ψυχή.
Εἶμαι ἡ λόγχη ποὺ κοκκίνισε στὸ αἷμα τῆς δύσης καὶ φρουρεῖ τὸ Ἀόρατο
ἀπ᾿ τὴν ἄρνηση καὶ τὴν εἰρωνεία.
Εἶμαι στὶς γιορτὲς τοῦ τοπίου τὸ μαῦρο ράσο ποὺ δὲν τελείωσεν ἀκόμα
τὴ δοκιμασία του.
Εἶμαι τὸ καμπαναριὸ στὸ ναὸ τοῦ πόνου καὶ γιὰ τὶς ψυχὲς ποὺ ἔχουν σκοπὸ
σημαίνει τοὺς ὄρθρους καὶ τοὺς ἑσπερινοὺς ἡ σιωπή μου.
Πηγή: Βικιθήκη
Το κυπαρισσάκι-ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΦΝΗΣ
Το πράσινο αδερφέ μου κυπαρίσσι
που στης αυλής εφύτεψες τη μέση
το μάτι μου θερμά, το `χει αγαπήσει
κι όλη η ψυχή μου απάνω του έχει πέσει.
Πέρσι η λιγνή κορφή του είχε μπορέσει
στο μέτωπο απαλά να με φιλήσει
ψηλότερη είναι εφέτο, μ’ έχει αφήσει
και πάει κορώνα τ’ άστρα να φορέσει...
Κι όταν για μένα έρθει ο καιρός οπού όντας
παραδομένος άτολμα στα χρόνια
φιλί δε θα προσμένω ούτε και χάδι,
θα χωριστούμε πλέον μια μέρα αιώνια:
Εκειό θα πάει το φως αποζητώντας
κι εγώ θα κατεβαίνω στο σκοτάδι.
Πηγή: stixoi/info
[Η νύχτα είναι ένα δάσος από κυπαρίσσια...]-ΜΑΡΚΟΣ ΜΕΣΚΟΣ
VI
Η νύχτα είναι ένα δάσος από κυπαρίσσια
σάπια κρέατα — σάπια κρέατα — σάπια κρέατα.
Στη ρίζα του βουνού ο διάλογος:
Εσύ κι εγώ, εγώ κι εσύ, εσύ κι εγώ!...
Όσα απομείνανε πουλιά χαθήκανε στο δάσος.
(Άλογα αφηνιασμένα τα λόγια μου
δεν ξέρω τι λέω.)
Πηγή:" Τα ανώνυμα", 1971
Κυπαρίσσι-ΚΛΕΩΝ ΚΑΡΘΑΙΟΣ
Πήγε ψηλά. Όμως στο τέλος, να,
δε μπόρεσε, και λύγισε η χαρά του.
Κι αποσταμένο την κορφή γυρνά
και βλέπει κάτου.
Πηγή: Ανθολογία Περάνθη,Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα,1979
Κυπαρισσώ-ΜΙΧΑΗΛ ΠΕΡΑΝΘΗΣ
Όταν τραγουδούσε, θ' ακουγόταν,
πάντα προς το δείλι το χρυσό,
σαν κελαρυσμός από βρυσούλα
η Κυπαρισσώ, η Κυπαρισσούλα,
που ήταν η ψυχή του έρημου τόπου
στο φυλάκιο, απάνω στο βορρά,
κι ήταν του φαντάρου η αδερφούλα,
η Κυπαρισσώ, η Κυπαρισσούλα.
Όταν αποβόσκαγε τα βόδια
κι έλουζε τα μαύρα της μαλλιά,
πάντα κάτι θα ’χε να φιλέψει
το σκοπό-καρύδια, μέλι, ρόδια.
Έρχονταν χαρούμενη, ένα-δυο,
τη μικρή καρδούλα της ν’ αδειάσει
(κι είχε στ’ αστηθάκι της η άνοιξη
δυο κυπαρισσόμηλα σχεδιάσει).
Όμως ένα βράδυ, με το εν-δυο,
πήγε και πιο κάτω, προς το έλος΄
Πήγαν κι άλλα χείλια για φιλιά
κι ίσως να ξεχάστηκε ως το τέλος.
Τώρα πώς στη μάνα της να πάει;
(φαίνεται ξεχάστηκε ως το τέλος)
και για να σκεπάσει τη ντροπή
γλίστρησαν ανάλαφρα στο έλος.
Γλίστρησε σαν ίσκιος απαλά,
όλα για να τα ξεπλύνει.
Κρύφτηκε στο βάθος και καλά
-καλά δεν την είδε ούτε η σελήνη.
Όμως την κατάλαβε ο σκοπός
κι έσκουζεν ο μούργος μας κι αλύχτα.
Άδικα βυθάμε στα νερά
τα ψυχρά οι φαντάροι όλη τη νύχτα.
Η Κυπαρισσώ,η Κυπαρισσούλα
-χάραξε, και πώς να κοιμηθώ;-
Η Κυπαρισσώ, η Κυπαρισσούλα
έμεινε νεράιδα στο βυθό.
Φως από φεγγάρι θα φορά
και θα κελαρύζει σα βρυσούλα.
Ήτανε, θα λέμε, μια φορά
σ’ ένα απ’ τα φυλάκια του βορρά
ήταν μια μικρή Κυπαρισσούλα…
Πηγή: Ανθολογία Περάνθη,Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα,1979
Των κυπαρισσιών-ΠΑΝΟΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΗΣ
Τις νύχτες
μαζεύονται σεπτά κυπαρίσσια
μπαίνουν στη εκκλησία
Με το πρώτο φως
υψώνονται χλωρά κεριά στον ουρανό
Μανουάλι ο τόπος
με χορτάρια και σκάμματα
Πηγή: «Η άλλη φωτογραφία», Εκδόσεις Ρόπτρον,1990
Κυπαρίσσι-ΗΛΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΣ
Μ’ αυτό το δέντρο-δάχτυλο σηκώνει η γη τον δείκτη της
ζητώντας να μιλήσει.
Πηγή: Τα μνήστρα της αβύσσου, Εκδόσεις Γαβριηλίδης,2003
Το κυπαρίσσι – ΤΑΣΟΣ ΡΟΥΣΣΟΣ
Κοιτάζω σιωπηλός
το κυπαρίσσι του λόφου.
Μου δείχνει τον ουρανό
πηδάλιο του ανέμου
πράσινη και μαύρη φωνή για τα πουλιά.
Έχουμε γίνει σχεδόν φίλοι.
Το πρωί
κοντάρι του ήλιου
κι η θλίψη φυγόκεντρη
κατά τη μεριά της θάλασσας.
Ύστερα
γίνεται σπαθί σκοτεινό
και μου θυμίζει επίμονα
το πανταχού παρόν μαύρο ενδεχόμενο.
Έχουμε γίνει σχεδόν φίλοι.
Μια ύπουλη φιλία, συλλογίζομαι.
Ακούω το νυκτόβιο λάλημα
και βλέπω τον πένθιμο ξυλουργό
να με καρφώνει στο κυπαρισσόξυλο.
Πρέπει να προλάβω, σκέφτομαι,
κι ο νους μου γεμίζει ταξίδια,
να το κάνω κατάρτι.
Πηγή: https://frear.gr
Λυγερό μου κυπαρίσσι-ΕΛΕΝΗ Κ.ΜΠΟΡΑ
Στην άκρη του κήπου μου υψώνεται, ένα δέντρο,
όπου χειμώνα-καλοκαίρι, φωλιάζουν τα πουλιά.
Είναι ψηλό και λυγερό, κυπαρίσσι αιωνόβιο,
από προπάππου φυτεμένο, εκείνα τα χρόνια τα παλιά..
Παιδί, θυμάμαι, μάθαινα από τους μεγάλους ιστορίες,
για όλους εκείνους που το πότισαν,
για λύπες, αγάπες και χαρές από τρεις γενιές,
που ήρθαν και πέρασαν, τα μυστικά τους πίσω άφησαν.
Πολλές φορές, τις βραδιασμένες ώρες,
κοιτώντας το δέντρο, τη βουερή σιωπή του συλλογίζομαι,
και το σκοτάδι που σιγά-σιγά το περιτυλίγει,
φτιάχνει ένα μυστήριο τοπίο, διάφανο, γκρι-μενεξεδί.
Κάποτε, σαν πέφτει η ομίχλη, το δέντρο μια νεράιδα σχηματίζει,
ψηλόλιγνη, με αύρα από κόσμο αιθέριο, αλαργινό,
κι άλλοτε, έναν λυγερόκορμο νέο που τον ορίζοντα ατενίζει,
κι είναι το βλέμμα του γήινο, βουβό και σκεπτικό.
Άλλες φορές, στον ορίζοντα μακριά, ανοίγεται ένα πέλαγο,
σμάρια πουλιά, κατάρτια που αρμενίζουν με πάλλευκα πανιά,
κι άλλες πάλι, καράβια τρικυμιασμένα που πλέουν στο αβέβαιο,
αναζητούν γαλήνη στην ολόδροση του δέντρου αγκαλιά.
Πηγή: https://www.servou.gr/
Κυπαρίσσι-ΛΟΥΚΙΑ ΠΛΥΤΑ
Το παρελθόν και με κάποιο τρόπο το μέλλον
δεν είναι παρά η δεξιά και αριστερή φτερούγα
της τώρα στιγμής,
που τόσο επιμελώς επιμένεις να αγνοείς
Σ’ ακούω να περιγράφεις την ανάμνηση
που τόσο νοσταλγείς
Σην επιστροφή στο τότε,
σαν άγονη θεώρηση για κάτι που δεν πρόκειται
ξανά να αισθανθείς.
Ματαιοπονείς, συνθλίβεσαι, μοιρολατρείς.
Το υπέδαφος προσφέρει ευκαιρίες να πιαστείς
κι οι ρίζες γυρεύουν απ’ τις ουσίες της στιγμής
να γαντζωθείς.
Ορίζεις την σύνθεση κάθε συμπαντικής
συντεταγμένης
σαν σκουπιδάκι τυχαίας επαφής
και όλο ανακατεύεις του θανάτου τις γεύσεις
με κείνες της ζωής
Πλάσμα της έκστασης,
μέλι ηλιοκέντητο γαλάζιας προσευχής
ρυάκι γρανίτη,
ταγμένο γέννημα θαλασσινής χρυσοπηγής
Μένεις στο τίποτα,
βουβαίνοντας το κύκνειο άσμα ομιλούσας σιωπής.
Πηγή: stixoi/info
Κυπαρισσόμηλο-ΛΟΥΚΙΑ ΠΛΥΤΑ
Απόσταση τριάντα τρία μέτρα
από το πηγάδι,
μέγα τρανό
και ατελέσφορο ταξίδι.
Ούτε μιλήσαμε για τις όχθες των λιμνών
ούτε τα χείλη σμίξαμε, κι ας ήταν η εποχή
βροχή βασανισμένη, κι ας ήταν τα κορμιά
στεγνά από καρπούς και φύλλα και ζοχούς.
Απόσταση τριάντα τρία μέτρα από το φως
με πρόσωπο γεμάτο χλωροφύλλη
κυπαρισσόμηλο μες στους αιώνες
κοιμάται το φεγγάρι πνιγμένο σε λυγμούς.
Πηγή: Calcarea Carbonica,Εκδόσεις κύμα, 2017
Κυπαρίσσι-ΜΑΡΙΝΑ ΑΡΜΕΥΤΗ
Αλλού σε γύρευα ζωή
μα εσύ είχες κρυφτεί πίσω από το κυπαρίσσι
Δήθεν φοβόσουν τους ανέμους
Ήταν ριζωμένο αποκούμπι ο κορμός
Ύστερα σού `φταιγε το φως
κι έψαχνες ίσκιους ψηλόλιγνους
για υπαρξιακές συζητήσεις καμωμένους
Έξω οι κάμποι σου έγνεφαν
Στάχυα οι χαρές, χαμόγελα
Άλλαζαν σχήμα οι ορίζοντες
Σου φάνηκε πιο σίγουρο το κυπαρίσσι.
Πηγή:«Ο κύριος ιππόκαμπος» ,Εκδόσεις Φίλντισι, 2018
Κυπαρίσσια-ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΓΓΙΤΗ
Φυτέψαμε κυπαρίσσια στον κήπο
Για να σκεπάσουμε τη μοναξιά μας
Σκαριά για το ταξίδι
Κάσες για τους νεκρούς.
Φυτέψαμε κυπαρίσσια στην αυλή
Να φοβηθεί ο αγέρας
Να κρατήσουμε το τραγούδι των πουλιών
Και ίσκιο μοναχικό.
Φυτέψαμε κυπαρίσσια στον κάμπο
Να συντροφεύουν τους νεκρούς
Να παρηγορούν τους πονεμένους.
Η μοναξιά είναι ανθρώπινο προνόμιο.
Πηγή:"Καράβια του ήλιου",Εκδόσεις ΑΩ,Νοέμβριος 2021
[Τα δύο μνήματα]-ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ
Τρεις φορές πολεμάει, και με την τρίτη
τα εγκάρδια προμηνύματα ακλουθάει·
σταίνει δύο κυπαρίσσια ομπρός στο σπίτι
και δύο μνήματα μαύρα οικοδομάει·
το φως του λαμπρότατου αποσπερίτη
στα επιτύμβια κλαδιά λαμποκοπάει·
στο ένα λαμποκοπάει και στ’ άλλο μνήμα
και γλυκά σέρνει κάτου ο ρύαξ το κύμα.
Πηγή:Τα πρώτα ποιήματα
[Των κρύων δεντρών τα φύλλα...]-ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ
7
Των κρύων δεντρών τα φύλλα
η νύχτα έχει γιομίσει
και χάνεται απ’ εμπρός μου
το μαύρο κυπαρίσσι
κι η άχαρη καρδιά μου
στο σκότος μαθημένη
σαν κουκουβάγια ανοίγει
τα μάτια ερημωμένη
και φεύγει από εντός μου
και πάει και πάει ακόμα
πάνου απ’ της σκοτωμένης
Ηχώς τ’ άσειστο σώμα
κι εγώ τα μάτια ανοίγω,
μα δεν τη βλέπω, οϊμένα!
και σε μια πέτρα χύνω
τα μάτια μου λιωμένα!
Πηγή: "Κηρήθρες",Τραγούδια του σκότους,1905
Μοναξιά-ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
Μεσάνυχτα και λείπετε, αδερφούλες μου.
Σαλεύει θλιβερό το κυπαρίσσι.
Τις κάμαρες θ' ανοίξω που στοιχειώσανε,
τ' αγέρι κι η νυχτιά ναν τις γιομίσει.
Άνε με πάρει ο ύπνος, μέσα στ' όνειρο
θα 'ρθει κάποια από σας να ξυπνήσει.
Πού πήγατε, αδερφούλες μου, κι απόμεινα
μονάχη μες στο σπίτι μας και ξένη;
Στην άρπα, που ενοστάλγησε τα δάχτυλα,
η αράχνη τον καημό μου τον υφαίνει.
Τα χέρια μου, όπως δένω κι όπως θλιβομαι,
με βλέπει αντίκρυ ο σκύλος και σωπαίνει.
Τι να 'φταιξα και ασπρίζουν στο τρισκόταδο,
σαν τάφοι, τ' αδειανά σας τα κρεβάτια;
Ποτέ του γυρισμού το γλυκοτράγουδο,
ποτέ δε θαν το πουν τα σκαλοπάτια;
Πώς ξεχειλά σα δάκρυον, αδερφούλες μου,
η αγάπη στα μεγάλα μου τα μάτια!
Πηγή:Νηπενθή, 1921
Όλα περιφραγμένα-ΓΙΑΝΝΗΣ Γ.ΜΑΣΜΑΝΙΔΗΣ
Όλα περιφραγμένα
Με πέτρινο τοίχο
Ψηλά κυπαρίσσια
Ψιθύριζαν μνήμες
Αμυνόμουν
Οπισθοχωρούσα
Πηγή: «Παγωμένος Νοέμβρης», Εκδόσεις Νέα Πορεία, Θεσσαλονίκη, 2004
Αέναο-ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΑΪΤΑΣ
Όλες οι επαναστάσεις κάποτε τελειώνουν
το χάος εισβάλλει στα χρωμοσώματα
η απόγνωση γίνεται ιστορία
για να κοιμόμαστε βολικά πάνω της
βέβαιοι για την αιωνιότητά μας,
ο κόσμος έκθετο βρέφος
χορδή που αέναα πάλλεται
αμείλικτο κυπαρίσσι στη καρδιά του θαύματος
μέσα του κατοικεί η κραυγή του Οδυσσέα
ακροβατώντας πάνω στη χλόη
χαρτογραφεί το αέναο
το πριν και το μετά.
Πηγή:" Συνάντηση με το σύμπαν", Εκδόσεις Μανδραγόρας,2011
Χημεία τοπίου-ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΑΜΠΟΓΛΗΣ
Το κουστούμι των κυπαρισσιών πάει
με τη γύμνια της ακακίας
Πισωπατούνε σβηστά εργοστάσια, κλειστά
σπίτια, όροφοι ημιτελείς, και ταρσανάδες οπού
κατεδαφίζουμε τα ξύλινα τείχη μας
Εικόνες μιας επένδυσης
Λες και όλα υπέκυψαν σε μια
λατρεία καταστροφής
Κρίμας τις αλήθειες
που πέρασαν
Πηγή: «Διαλεκτική βυθού»,Μανδραγόρας,2014
Νοσταλγία-ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ
Θεϊκή νόσος
καλύπτει τη λαχτάρα
σε ξεχείλισμα λέξεων
Πρόβα άφιξης
αιώνια επανάληψη
ζωών που έχουμε ζήσει
Στο σύδεντρο των κυπαρισσιών
ένα ιωβηλαίο από τριζόνια
σβήνει τον τόνο της χαράς
και το λιθόκτιστο
εκκρίνει αλάτι και τέφρα
Βυθίζεται σε πέπλο βαθύτερου σκότους
καθώς αποκοιμιέμαι
σαλεύοντας με πάχνη εωθινή
ανοίγοντας τα μάτια για να δω τι ενδέχεται
να κομίσει η θάλασσα, φερ’ ειπείν φύκια και
καλαμάρι με φρέσκο μελάνι για το στυλό μου
Πηγή: "Ο άνεμος κάτω απ’τα χείλη μου", Το Ροδακιό,2018
Το κυπαρίσσι από το Σίλος- ΧΕΡΑΡΔΟ ΝΤΙΕΓΟ
(Από το "Versos Humanos")
Στον Angel del Rio
Στητό συντριβάνι σκιάς και ονείρου
που θλίβεις τον ουρανό με τη λόγχη σου.
Πίδακας που στ'αστέρια σχεδόν φτάνει
με τον εαυτό του τυλιγμένο σ'ένα τρελό ζήλο.
Μοναχικό κατάρτι,νησιώτικο θαύμα.
της πίστης βέλος,σαΐτα της ελπίδας.
Σήμερα έφτασα σε σένα,όχθες της Αρλάνθα,
προσκυνήτρια της μοίρας,η ψυχή μου χωρίς οδηγό.
Όταν σε είδα,μοναδικό,γλυκό,ρωμαλέο,
τι αγωνίες ένιωσα διαλύοντάς με
και ανυψώνοντας σαν εσένα,τυλιγμένο σε κρύσταλλα.
σαν εσένα,πύργε μαύρε με σκληρές γωνίες,
παράδειγμα ενός ντελίριου κατακόρυφου,
βουβό κυπαρίσσι στη θέρμη του Σίλος.
Μετάφραση: Χριστίνα Κοροντζή
Πηγή: Ισπανόφωνη ανθολογία ποίησης,Εκδόσεις σελίδες,2019
Η σελήνη και το κυπαρίσσι-ΣΥΛΒΙΑ ΠΛΑΘ
Αυτό είναι το φως του νου, κρύο και πλανητικό.
Τα δέντρα του νου είναι μαύρα. Το φως είναι γαλάζιο.
Η χλόη ξεφορτώνει τις λύπες της στα πόδια μου σα να ήμουν ο Θεός.
Βελονίζοντας τους αστραγάλούς μου και ψιθυρίζοντας την ταπεινότητά της.
Μια ομίχλη από καπνούς και πνεύματα κατοικεί αυτόν τον τόπο.
Που τον χωρίζουν από το σπίτι μου επιτύμβιες πλάκες.
Απλώς δε βλέπω που μπορεί να πάει κανείς.
Η σελήνη δεν είναι πόρτα. Είναι ένα πρόσωπο για τον εαυτό της.
Άσπρη σαν κλείδωση και φοβερά αναστατωμένη.
Τραβάει τη θάλασσα πίσω της σαν ένα σκοτεινό κρίμα˙ είναι ήσυχη
Με το 0-χασμουρητό της απόλυτης απόγνωσης. Ζω εδώ.
Δύο φορές την Κυριακή οι καμπάνες εκπλήττουν τον ουρανό-
Οχτώ μεγάλες γλώσσες επιβεβαιώνοντας την Ανάσταση.
Στο τέλος νηφάλια χτυπάνε τα ονόματά τους.
Το κυπαρίσσι δείχνει προς τα πάνω.
Έχει γοτθικό σχήμα.
Τα μάτια ανεβαίνουν μαζί του και ανακαλύπτουν τη σελήνη.
Η σελήνη είναι η μητέρα μου. Δεν είναι γλυκιά σαν τη Μαρία.
Τα γαλάζια της ενδύματα εξαπολύουν μικρές κουκουβάγιες και νυχτερίδες.
Πόσο θα ήθελα να πιστέψω στην τρυφερότητα-
Το πρόσωπο του ομοιώματος, γλυκύτερο από τα κεριά.
Στύβοντας, πάνω μου ειδικά, τα ήπια του μάτια.
Έπεσα πολύ χαμηλά. Σύννεφα ανθίζουν.
Μυστικιστικά και γαλάζια πάνω στο πρόσωπο των άστρων.
Μέσα στην Εκκλησία, οι άγιοι είναι όλοι γαλάζιοι.
Επιπλέοντας με τα λεπτά τους πόδια πάνω από τα στασίδια.
Τα χέρια τους και τα πρόσωπά τους άκαμπτα από την αγιότητα.
Η σελήνη δε βλέπει τίποτα από όλα αυτά.
Είναι φαλακρή και άγρια.
Και το μήνυμα που στέλνει το κυπαρίσσι είναι νύχτα – νύχτα και σιωπή.
Πηγή:https://www.filoxeniart.com
Όταν, αγαπημένε μου, πεθάνω..-ΚΡΙΣΤΙΝΑ ΤΖΟΡΤΖΙΝΑ ΡΟΣΕΤΙ
Όταν, αγαπημένε μου, πεθάνω,
Μην τραγουδήσεις πιά για μένα θλιβερά•
Τριαντάφυλλα στο μνήμα μη φυτέψεις,
Ούτε ψηλού κυπαρισσιού σκιά:
Πάνω μου να' σαι το χλωρό χορτάρι
Βρεγμένο απ 'τη βροχή και τη δροσιά•
Κι αν θέλεις, τότε να θυμάσαι,
Αν όχι, ξέχασέ με πιά.
Εγώ δεν θ' αντικρύσω πιά σκιές,
Ούτε και τη βροχή θα αισθανθώ•
Τ' αηδόνι δεν θα αφουγκραστώ να τραγουδάει
σαν πληγωμένο, σταθερά τον ίδιο τον σκοπό:
Καθώς θα ονειρεύομαι περνώντας στο λυκόφως
Που ούτε δύση έχει, ούτε ανατολή,
Ίσως και τότε ακόμη να θυμάμαι,
Μα ίσως και να' ρθει η λησμονιά μαζί.
Μετάφραση: Γ. Νίκας
Πηγή:"Ξένοι Λυρικοί", Εκδόσεις Ποταμός,2003
Έρευνα-Επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Καραπάνου
