Δεκέμβριος, ο πρώτος μήνας του χειμώνα. Ποτισμένος με βροχή, σπαρμένος με χιόνι! Στολισμένος με μπάλες και λαμπιόνια! Με τα δώρα στην κάλτσα του Άι-Βασίλη! Πασπαλισμένος με ζάχαρη άχνη και μέλι ! Με τη γεμιστή γαλοπούλα στο τραπέζι! Με τις φωνές των παιδιών να τραγουδούν τα κάλαντα και τις αύρες των αγγέλων να ψάλλουν ωσαννά! Θα τον αποχαιρετήσουμε με τα λόγια των ποιητών!
Τραγούδι του Δεκέμβρη -ΤΑΚΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ
Δεκέμβρης
Κι επιστρέφει ο ουρανός
Με την κορνίζα μόνο
Ενός καθρέφτη
Απογυμνωμένος
Δεκέμβρης
Κι επιστρέφει ο ουρανός
Μ’ ένα φέρετρο να επιπλέει
Στην απεραντοσύνη του
Καταρρακωμένος
Δεκέμβρης
Κι επιστρέφει ο ουρανός
Με μιαν εφτάχορδη λύρα
Και μ’ όλο το ασήμι του
Αλλαγμένος
Δεκέμβρης
Κι επιστρέφει ο ουρανός
Με μια φάτνη
Και μ’ ένα δέντρο χριστουγεννιάτικο
Στολισμένος.
Πηγή: Τα δώρα των μάγων,1999
Τυφλός-ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ
Ο ύπνος είναι βαρύς τα πρωινά του Δεκέμβρη
μαύρος σαν τα νερά του Αχέροντα, χωρίς όνειρα,
χωρίς μνήμη, κι ούτε ένα φυλλαράκι δάφνη.
Ο ξύπνος χαρακώνει τη λησμονιά σαν το μαστιγωμένο δέρμα
κι η παραστρατημένη ψυχή αναδύεται κρατώντας
συντρίμμια από χθόνιες ζωγραφιές, ορχηστρίς
μ’ ανώφελες καστανιέτες, με πόδια που τρεκλίζουν
μωλωπισμένες φτέρνες απ’ τη βαριά ποδοβολή
στην καταποντισμένη σύναξη εκειπέρα.
Ο ύπνος είναι βαρύς τα πρωινά του Δεκέμβρη.
Κι ο ένας Δεκέμβρης χειρότερος απ’ τον άλλον.
Τον ένα χρόνο η Πάργα τον άλλο οι Συρακούσες·
κόκαλα των προγόνων ξεχωσμένα, λατομεία
γεμάτα ανθρώπους εξαντλημένους, σακάτηδες, χωρίς πνοή
και το αίμα αγορασμένο και το αίμα πουλημένο
και το αίμα μοιρασμένο σαν τα παιδιά του Οιδίποδα
και τα παιδιά του Οιδίποδα νεκρά.
Αδειανοί δρόμοι, βλογιοκομμένα πρόσωπα σπιτιών
εικονολάτρες και εικονομάχοι σφάζουνταν όλη νύχτα.
Παραθυρόφυλλα μανταλωμένα. Στην κάμαρα
το λίγο φως χώνουνταν στις γωνιές
σαν το τυφλό περιστέρι.
Κι αυτός
ψηλαφώντας βάδιζε
στο βαθύ λιβάδι
κι έβλεπε σκοτάδι
πίσω από το φως
Δεκέμβρης 1945
Πηγή: Γιώργος Σεφέρης. 1976. Τετράδιο γυμνασμάτων Β΄. Αθήνα: Ίκαρος.
Δεκέμβριος- ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Η μητερούλα στον κόρφο της κοιμίζει
Το ακριβό της, το μόνο της παιδί.
Έξω με χιόνια Δεκέμβρης τριγυρίζει,
Κι αυτή το σφίγγει, και σαν να τραγουδεί,
Σιγομιλάει με γέλιο και τρεμούλα,η μητερούλα:
"Άγιε Νικόλα, που ξέγνοιαστα χτενίζεις
Τ' άσπρα σου γένια ψηλά στον ουρανό,
Και πέφτουν κάτου σωρός και μας χιονίζεις,
Μην το κρυώσεις, λυπήσου τ' ορφανό.
Λαμπάδα τρέχω σ' εσέ ν' ανάψω κιόλα,
Άγιε Νικόλα!
Να ο Χριστός σου γεννιέται σε λιγάκι,
Που αγαπάει, μικρό μου, τα παιδιά.
Ζεστό σου φέρνει, καινούργιο φουστανάκι,
Και την ευχή του πιστή σου συνοδειά.
Κοιμήσου τώρα και θα 'ρθει στ' όνειρό σου.
Να ο Χριστός σου!
Κι αφού μας φύγει, δεν μας ξεχνά, θ' αφήσει
Στον Αϊ-Βασίλη για σε παραγγελιά
Χίλια παιγνίδια λαμπρά να σου χαρίσει
Και ζαχαράτα και χάδια και φιλιά.
Με τη χαρά σου η χάρη του θα σμίγει,
Κι αφού μας φύγει!
Τι θα μου μένει αν 'γράφθη μαύρη μέρα
Για να το χάσω από την αγκαλιά;..
Χωρίς παιδάκι τι είναι η μητέρα;
Χωρίς πουλάκι τι θέλει η φωλιά;
Αν μου πετάξει ας πέσω χαλασμένη...
Τι θα μου μένει!"
Πηγή:(Κωστή Παλαμά, Άπαντα, τ. 1, εκδ. Γκοβόστης)
Στο γκρίζο τρένο του Δεκέμβρη-ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ
Σα να μην υπήρξαμε ποτὲ κι όμως πονέσαμε απ᾿ τα βάθη. Ούτε που μας δόθηκε μία εξήγηση για το άρωμα των λουλουδιών τουλάχιστον.
Η άλλη μισή μας ηλικία θα περάσει χαρτοπαίζοντας με το θάνατο στα ψέματα.
Και λέγαμε πως δεν έχει καιρὸ η αγάπη να φανερωθεί ολόκληρη. Μία μουσικὴ άξια των συγκινήσεών μας δεν ακούσαμε.
Βρεθήκαμε σ᾿ ένα διάλειμμα του κόσμου ο σώζων εαυτὸν σωθήτω. Θα σωθούμε απὸ μία γλυκύτητα στεφανωμένη με αγκάθια.
Χαίρετε άνθη σιωπηλὰ με των καλύκων την περισυλλογὴ ο τρόμος εκλεπτύνεται στην καρδιά σας. Ενδότερα ο Κύριος λειτουργεί ενδότερα υπάρχουμε μαζί σας.
Δεν έχει η απαλὴ ψυχὴ βραχώδη πάθη και πάντα λέει το τραγούδι της υπομονής.
Ω θα γυρίσουμε στην ομορφιὰ μία μέρα… Με τη θυσία του γύρω φαινομένου θα ανακαταλάβει, η ψυχὴ τη μοναξιά της.
Πηγή:(Ν. Καρούζος, Ποιήματα, Ίκαρος)
«Μεσ’ στον ουράνιο Δεκέμβρη»-ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ
“Βγαίνω περ’ απ’ τα μεσάνυχτα κοιτάζω τη σελήνη
με τ’ αλώνι γύρω της άνθος ανεξήγητο
ένας κύκλος
ο γαλάζιος και πράσινος τα μεγάλα πέταλα του άνθους
ύστερα ο μικρότερος κύκλος κοκκινωπός ομιχλώδες
άσπρο λερωμένο ταξιδεύει μέσα στο φεγγάρι
σαν έμβρυο στα υγρά των αγγέλων.
Είναι τραγούδι ο στεναγμός που φτερουγά στο στήθος μου
και μαραίνει την πρασινάδα.”
Πηγή:(Ν. Καρούζος, Τα ποιήματα, τ. 1ος)
«Ο Δεκέμβρης του 1903»-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ
Κι' αν για τον έρωτά μου δεν μπορώ να πω -
αν δεν μιλώ για τα μαλλιά σου, για τα χείλη, για τα μάτια.
όμως το πρόσωπό σου που κρατώ μες στην ψυχή μου,
ο ήχος της φωνής σου που κρατώ μες στο μυαλό μου,
η μέραις του Σεπτέμβρη που ανατέλλουν στα όνειρά μου,
ταις λέξεις και ταις φράσεις μου πλάττουν και χρωματίζουν
εις όποιο θέμα κι' αν περνώ, όποιαν ιδέα κι' αν λέγω.
Πηγή: Άπαντα Καβάφη
Δεκέμβρη δωδεκάτη -ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΑΤΖΗΣ
Τούτη η φεγγαροστιχίδα
το ωραιότερο τραγούδι
στα πιο ερημικά γενέθλια
χρόνια μετά
ή
Σαν τον αυτόχειρα
που με το ένα χέρι βουλώνει το αυτί
μην τον ξεκουφάνει
ο πυροβολισμός στον κρόταφο
ή
Εισπράττουν τη μοναδικότητα
εκείνου που φεύγει
μόνο με τη βεβαιότητα της μη επιστροφής
κι έτσι μακραίνουν οι μικροί τους επικήδειους
Το λυπημένο δέντρο
Πηγή: Γιώργος Δουατζής, "Σχεδίες", εκδόσεις ΚΑΠΟΝ, 2012
Δεκέμβρης-ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Δεκέμβρης, συννεφιά κι αιθαλομίχλη
ψάχνω αιτίες που τα μάτια μου θαμπώνουν
το κρύο σαν μανδύας με τυλίγει
όνειρα μαύρα κάθε βράδυ με κυκλώνουν.
Κλείνω τα μάτια, μη φανεί που κλαίω
χιλιάδες μάτια με τρυπούν σαν με κοιτάνε
νύχτες λευκές με στήσουνε στον τοίχο
δύσκολες μνήμες επικίνδυνα ρωτάνε.
Ζαλίζομαι, παραπατώ και πέφτω
μέσα στου λήθαργου το μαύρο το μπουντρούμι
σαν πειρατής σε μπάρκο που βουλιάζει
πνίγω την έλλειψη σ’ ένα μπουκάλι ρούμι.
Πηγή: https://tokoskino.me
Δεκέμβρης 1968-ΙΑΝΗΣ ΛΟ ΣΚΟΚΚΟ
Έβρεχε χειμώνα...
Βγήκα ένα γύρω στις βιτρίνες
ντυμένος την Κολλεξιόν-Μοναξιά.
Έβρεχε δάκρυα...
Κάπου σε είδα.Ναι,τότε που άστραψε φλέβες
και βρόντηξε τύμπανα.
Σε είδα!Φορούσες το Νέο Χρόνο΄ αγκάλιαζες
το Νέο Χρόνο.
Έφυγα...
Κι όλη νύχτα,στο κρεβάτι μου,έβρεχε πόνο.
Πηγή: Ποιητική ανθολογία της νέας ελληνικής γενιάς άγκυρας,1971
«Δεκέμβριος»-ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΕΛΩΝΗΣ
Από χρόνια μελαγχολία κινδυνεύουν
όσοι στου ήλιου τις τελευταίες αχτίδες
απλώσουν τα ρούχα τους για να στεγνώσουν.
Ο βελούδινος ανθός του σούρουπου
θα καταβροχθίσει τα πουλιά
που κουρνιάζουν πίσω
από του ήλιου τις καταπακτές.
Το έμαθα
απ’ του παγωμένου αέρα το μουρμουρητό,
απ’ τον τυμπανιστή που ταξιδεύει με τον άνεμο,
από το τρένο της νύχτας
που καλπάζει σε πύρινες ράγες.
Απόψε με επισκέπτεται
ο βασιλιάς άνεμος
φέρνοντας στο δισάκι του
τα οστά του ταξιδιώτη.
Πηγή: Τοπογράφος ονείρων
Δεκέμβριος-ΡΕΝΑ ΚΑΡΘΑΙΟΥ
Όταν έρθει εκείνη η ώρα
ο Άι – Βασίλης με τα δώρα .
Τώρα η πλάση όλη ησυχάζει ,
κάποιο θάμα μας τοιμάζει .
Στο άγιο σπήλαιο της νυκτός ,
φως , γεννήθηκε ο Χριστός .
Άρχοντες , καλήν ημέρα !
Έρχομαι απ’ το δάσος πέρα .
Από χιόνι έχω παιχνίδια
κι από κρύσταλλα στολίδια
Πηγή: http://tapaidiaxairetai.blogspot.com
Ο τρελός Δεκέμβρης-ΝΑΝΣΥ ΔΑΝΕΛΗ
Μια φορά κι έναν καιρό απόκαμε ο χρόνος.
πολλά είχανε δει τα μάτια του
κι οι ώμοι του έγειραν δεν ήταν να βαστούν παιδιά.
Γυμνό στο κρύο και ξυπόλητο
το παράτησε το στερνοπαίδι του
έξω απ΄το σπίτι του χειμώνα
χτισμένο σ΄έναν τόπο ασπρόμαυρο
με στέγη μαύρο ουρανό
με το φεγγάρι του λευκό
και στο παράθυρο
γκρίζα τα φύλλα της ελιάς στη θύελλα να τρεμοπαίζουν.
Και οι τρεις του μοίρες
το μοιράνανε
οι μέρες του να ΄ναι μουντές κι αργόσυρτες οι νύχτες .
Μα ο μικρός Δεκέμβρης
τη ζωή του αλλιώς την ονειρεύεται
κι αλλιώς τη φτιάχνει.
Νιφάδες κλέβει από την παγωνιά
και τον άνεμο ορίζει να τις χορεύει
κι απιθώνει τούφες χιονάτα πουλιά
πάνω στα γυμνά κλαδιά
να ξαποσταίνουν
και μικρά αρνιά πάνω στους θάμνους
και λογής-λογής ζωάκια του χιονιού
και λευκές εσάρπες των γιαγιάδων
ανάερα στους ώμους των δέντρων.
Κι άλλες νιφάδες να χορεύουν μοναχές
μέχρι να σμίξουν με τη γη
με τα κορμάκια τους υφαίνοντας
το λευκό της πάπλωμα.
Και ζητάει απ ΄το φως να χρυσίζει πάνω της
και τους αγίους να την περπατήσουν μαζί του.
Κι όσο οι καλικάντζαροι
κόβουν της γης το δέντρο
με καμπανούλες, χρώματα και φως
ο τρελός Δεκέμβρης το στολίζει.
Και κάτω από το πιο λαμπερό άστρο
με μάγους βοσκούς κι αγγελάκια
ο άγιος Δεκέμβρης των παιδιών
χτίζει μια φάτνη.
Να χουχουλιάζει μέσα της
κάθε που η έξω παγωνιά
του κόβει την ανάσα.
Το λυπημένο δέντρο-ΗΛΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΣ
Στην άκρη της πόλης στέκεται ένα δέντρο λυπημένο.
Με τα στερνά του φύλλα ψιθυρίζει ολημερίς
Τις αεροπλεγμένες προσευχές του.
Κι ένα μικρό παιδί κοντά στις ρίζες του
Ψάχνει το τόπι του και κλαίει.
Κρυώνει το μικρό παιδί
Και με κοφτά αναφιλητά
Τα παγωμένα φύλλα κάτω αγγίζει.
Πατέρας ακόμη δεν το ζήτησε
Και μάνα δεν έβγαλε φωνή να το καλέσει.
Όμως εγώ κοιτώ βαθύτερα και πέρα-πέρα βλέπω
Πως το μικρό παιδί είναι ο ποιητής του αύριο
Που τώρα απλώς το δέντρο αφουγκράζεται
Μαθαίνοντας τη γλώσσα και τα όνειρά του.
Δεν κλαίει για το τόπι του
Ούτε και για το κρύο απόγευμα του Δεκεμβρίου.
Κλαίει γιατί θα χρειαστούν πολλοί λυγμοί
Το μέλλον του να στήσουν.
Πηγή: https://www.stixoi.info
