Σήμερα, στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" έχω προσκαλέσει τη λογοτέχνιδα Φωτεινή Αζαμοπούλου. Στη μέχρι τώρα πορεία της έχει δημοσιεύσει δύο μυθιστορήματα, μία ποιητική και μια διηγηματική συλλογή, αλλά κι ένα θεατρικό έργο. Ακόμη έχει συμμετάσχει σε έναν συλλογικό ποιητικό τόμο που γράφτηκε από τρεις δημιουργούς από την Ηλεία. Μέσα στο 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Βεργίνα η συλλογή διηγημάτων της "Ένα ελάχιστο φως". Για το γοητευτικό κι απαιτητικό ταξίδι της συγγραφής η αγαπημένη δημιουργός μάς άνοιξε την καρδιά της. Καιρός να την ακούσουμε!
Συνέντευξη : Αγγελική Καραπάνου
- Φωτεινή μου, καλώς ήρθες στο Έννεπε Μούσα. Για αρχή θα ήθελα να σε ρωτήσω πότε άρχισες να γράφεις.
Καλώς σε βρίσκω Αγγελική, στο πάντα φιλόξενο Έννεπε Μούσα. Από το γυμνασιακά μου χρόνια ξεκίνησε αυτό το ταξίδι των λέξεων, ευκαιριακά, σε περιόδους έντασης δηλαδή που έψαχνα τρόπους έκφρασης. Συστηματικά θα έλεγα πως γράφω την τελευταία δεκαπενταετία.
- Υπήρξαν κάποιοι λογοτέχνες που αισθάνεσαι ότι έδωσαν ώθηση σε σένα για να γράψεις;
Αναμφίβολα ναι. Πάντα σαν αναγνώστρια ζήλευα κάποιες γραφές, κυρίως των μεγάλων Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών, αναφέρω ενδεικτικά τους: Παπαδιαμάντη, Λουντέμη, Καζαντζάκη, Πηνελόπη Δέλτα, Καρκαβίτσα, Καραγάτση, Καβάφη, Καρυωτάκη, Ρίτσο, Σεφέρη και Ελύτη… είναι τόσο μεγάλη η λίστα. Και πιο σύγχρονοι δημιουργοί όπως ο Νίκος Γκάτσος, η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, η Αλκυόνη Παπαδάκη που παίρνει ας πούμε μια ιστορία της διπλανής πόρτας και την απογειώνει με την γλυκόπικρη πένα της. Αυτοί και άλλοι πολλοί αποτέλεσαν σημαντική πηγή έμπνευσης για μένα. Και η μουσική επίσης, τα τραγούδια, εξιτάρουν τη φαντασία μου, μου αφηγούνται την ιστορία τους και με προκαλούν να την περιγράψω εκτεταμένα.
- Τι βιβλία διαβάζεις τα τελευταία χρόνια;
Τα πάντα θα έλεγα. Λογοτεχνικά, ιστορικά, μελέτες αλλά και επιστημονικού περιεχομένου. Αγαπώ ό,τι μου παρέχει γνώση.
- Έχεις ασχοληθεί συγγραφικά με ποίηση, διήγημα, μυθιστόρημα, θεατρικό έργο. Υπάρχει είδος που νιώθεις να είναι πιο κοντά σου;
Πιστεύω πως ο πεζός λόγος με βρίσκει σε μεγαλύτερη συχνότητα, είτε πρόκειται για μικρή φόρμα διηγήματος είτε για μεγαλύτερη σε μορφή μυθιστορήματος. Τελειώνοντας ένα μυθιστόρημα ψάχνω αμέσως το επόμενο θέμα μου, να το επεξεργαστώ νοερά, κάτι που δε συμβαίνει π.χ. με τ’ άλλα είδη. Αν μου έρθει η έμπνευση θα γραφτεί κάποιο ποίημα, αλλιώς πώς; Με τη θεατρική γραφή τολμώ να πω πως πειραματίζομαι, έχω ένα ολοκληρωμένο έργο μέχρι στιγμής και τρεις μονολόγους. Και έπεται συνέχεια. Το θέατρο είναι ένας άλλος συναρπαστικός κόσμος και συνδυασμός πραγμάτων, ο λόγος πρέπει να είναι στιβαρός ώστε να δώσει πάτημα στον ηθοποιό να ξεδιπλώσει το ταλέντο του και να κερδίσει τον θεατή.
- Γράφεις συχνά, σπάνια ή καθημερινά;
Δεν υπάρχει ωράριο, εξαρτάται. Όταν γράφω μυθιστόρημα θα είναι σε καθημερινή βάση. Αλλιώς όχι, όποτε έχω το θέμα.
- Υπάρχουν αγαπημένες ώρες του εικοσιτετραώρου που επιδίδεσαι στο γράψιμο;
Προτιμώ τα πρωινά στο φυσικό φως που είναι το μυαλό καθαρό και ξεκούραστο, επικεντρώνομαι πιο εύκολα. Δεν γράφω ποτέ βράδυ, θα κρατήσω μόνο κάποιες σημειώσεις, αν και θα είχα ενδεχομένως περισσότερη ησυχία και ιδανικές συνθήκες, δεν μου το επιτρέπει κι η όρασή μου, θα με πιάσει αμέσως πονοκέφαλος.
- Οι ήρωές σου είναι ολότελα φανταστικοί, υπαρκτά πρόσωπα ή ένα μείγμα;
Κάποιες ιστορίες είναι ολότελα αληθινές, κάποιες ολότελα φανταστικές και κάποιες ένα μείγμα.
- Μέσα στο 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Βεργίνα η συλλογή διηγημάτων σου «Ένα ελάχιστο φως». Πότε γράφτηκαν αυτά τα κείμενα;
Τα τελευταία χρόνια από το 2014 μέχρι το 2020.
- Τι νοηματοδοτεί ο τίτλος « Ένα ελάχιστο φως»;
Το βιβλίο αυτό εμπεριέχει διηγήματα με την ακριβή έννοια της λέξης, μα και αρκετές ιστορίες, οι οποίες γράφτηκαν σαν φόρος τιμής απέναντι σε ανθρώπους που συναπάντησα και πιθανόν κανείς δε θα τους έριχνε δεύτερη ματιά. Το ερέθισμα μπορεί να ήταν κάποια αφήγηση, μια εικόνα τους που είδα, με κάποιους δεν αντάλλαξα ούτε λέξη στην καθημερινότητά μου, ένα περιστατικό, μια μικρή περίοδος της ζωής τους ή της ζωής μου, κάποια είναι και αυτοαναφορικά. Εξ ου και ο τίτλος λοιπόν, ένα ελάχιστο φως σε μια ιστορία, σ’ ένα γεγονός. Ένα ελάχιστο φως που μακάρι να επαγρυπνεί πάντα μέσα μας και να μας χαρίζει τη δύναμη να προχωράμε.
- Οι χαρακτήρες αυτής της δουλειάς αγγίζουν περισσότερο το φως ή το σκοτάδι;
Θα έλεγα το φως. Η κάθε ιστορία, ακόμα και η πιο σκοτεινή όπως στο «Κατά λάθος» έχει μέσα της την ανάγκη για δικαίωση, για λύτρωση.
- Τι νιώθεις γι’ αυτούς;
Πολλά και ανάμικτα συναισθήματα. Τρυφερότητα, για τις δυο ανοϊκές γιαγιάδες, ας πούμε, από το «Σε γλώσσα Καζαντζάκη». Το συγκεκριμένο γράφτηκε για τις ανάγκες ενός διαγωνισμού που ζητούσε να εμπνευστούμε από το έργο του μεγάλου μας συγγραφέα. Οι δυο αυτές μοναδικές φιγούρες, έχουν φύγει πια απ’ τη ζωή, ταίριαξαν γάντι στο κείμενό μου που πήρε το βραβείο Καζαντζάκη. Νιώθω πάντα συγκίνηση όταν σκέφτομαι τον κύριο Ίωνα, πρόσωπο υπαρκτό κι αυτό, δεν τόλμησα να ρωτήσω το όνομά του και τον βάπτισα έτσι, που έβγαζε πράγματι βόλτα τον σκύλο του γείτονα. Απέναντι σε κάποιους άλλους, τέλος, για ανεξήγητο λόγο, αισθανόμουν ένα χρέος. Μία φωνή μέσα μου μου έλεγε πως πρέπει να ασχοληθείς π.χ. με τον Νιόνιο της Ηλιούπολης. Μιλάμε για έναν άνθρωπο προ οικονομικής κρίσης, μια σπάνια τότε μορφή κατατρεγμένου στους δρόμους της πόλης, αργότερα πλήθυναν κι αυτοί έγιναν πολλοί και ανώνυμοι. Ή και απέραντη λύπη για την κυρά Μαρία της εθνικής αντίστασης, υπερήλικα πια, που αγωνιζόταν μια ζωή για τα πολλά δυσεπίλυτα προβλήματά της.
- Θα μοιραστείς μαζί μας ένα απόσπασμα από κάποιο διήγημα;
Ένα από τα μικρά μου με τίτλο «Τα πολύτιμα».
Η Ηρώ μέτραγε ξαναμέτραγε μα το ’χανε στην πράξη. «Αυτό μάλλον δε χρειάζεται, εκείνο το φυλάω, χωρίς το δείνα ζω;»
Ως πέντε αγαθά καλούνταν να επιλέξει! Δυο ώρες στην αφαίρεση, κατέληγε στα δώδεκα. «Τα πιο σημαντικά μου, τα πιο πολύτιμά μου», παραληρούσε… «Ω, εσείς! Πώς είναι δυνατόν να χάσω την ελπίδα; Το πάθος, κύριέ μου γίνεται;»
Ξανάπιανε το νήμα. Το μάζευε το άπλωνε. «Θέσε προτεραιότητες», όριζε η λογική. «Πρέπει με σύνεση να επιλέξω ανάμεσα στη φιλία και τη χαρά. Μα αυτά πακέτο πάνε! Στον έρωτα και την αγάπη; Από μόνο του το καθένα ανούσιο! Αισιοδοξία ή αρετή; Μα… αλληλοσυμπληρώνονται! Ευτυχία; Την κυνηγώ! Στην τύχη επενδύω… Δημιουργία και καθηλώνομαι! Αυτό θα πει ζωή και ας χάσω τους επαίνους και όλα τα βραβεία».
- Κλείνοντας θα ήθελα να μου πεις σε τι φάση σε βρίσκω δημιουργικά.
Έχω τελειώσει το πέμπτο μου μυθιστόρημα, περιμένω εναγωνίως ωστόσο την έκδοση του τρίτου μυθιστορήματος και μέσα στο 2024 θα κυκλοφορήσει η δεύτερη ποιητική συλλογή μου με τίτλο «Πορφυρό, μενεξελί».
-Σ’ ευχαριστώ για τη συζήτηση αυτή.
Και γω σε ευχαριστώ θερμά Αγγελική μου και σου εύχομαι από καρδιάς καλή συνέχεια σε ό,τι κάνεις.
