Μέσα στο 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Αρχύτας η ποιητική συλλογή "Λεπτές χορδές" του λογοτέχνη από την Κύπρο Άγι Χαραλαμπίδη. Η ποιήτρια από τη Χίο Αργυρώ Ψώρα-Θεοδωράτου μάς παρουσιάζει το βιβλίο!
"Λεπτές χορδές"-ΑΓΙΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ(Εκδόσεις Αρχύτας, 2023)
γράφει η Αργυρώ Ψώρα-Θεοδωράτου
Η ιαπωνική ποίηση είναι γνωστή σε όλον τον κόσμο για τις αρετές της λιτότητας και της απλότητας που την χαρακτηρίζουν. Σ’ αυτήν ανήκουν και τα waka (γουάκα) ή τάνκα, το αρχαιότερο ίσως εθνικό είδος της (8ος αιώνας). Η προέλευσή τους εντοπίζεται στους λαϊκούς θρύλους της Άπω Ανατολής και στην προφορική ποίηση της εποχής εκείνης. Κάθε γουάκα είναι μια λυρική μινιατούρα, ένα πεντάστιχο ποίημα 31 συλλαβών (5+7+5+7+7), εμπνευσμένο κυρίως από τη φύση, αλλά και από τον έρωτα, τις περιπλανήσεις, το φιλοσοφικό στοχασμό. Αποτελείται από δύο στροφές. Η πρώτη περιέχει τρεις στίχους 5-7-5 συλλαβών αντίστοιχα και η δεύτερη δύο στίχους 7-7 συλλαβών. Εκφράζει συνήθως μια φευγαλέα διάθεση, μια φευγαλέα στιγμή μέσα στον άπειρο χρόνο και στον άπειρο συμπαντικό χώρο, με λόγο διαυγή, αφαιρετικό, περιεκτικό, πολύσημο, προσφέροντας έτσι την ευκαιρία στον ακροατή-αναγνώστη του να ενεργοποιήσει και τα δικά του πνευματικά υλικά και να ανιχνεύσει εντός του και προσωπικές εμπειρίες και συναισθήματα.
Η νέα ποιητική συλλογή «Λεπτές Χορδές» (Εκδ. Αρχύτας, 2023) του αξιόλογου Κύπριου ποιητή Άγι Χαραλαμπίδη είναι μια συλλογή από 128 μικρά ποιήματα στη μορφή των γουάκα. Με κέντρο-σκηνικό πάντα τη μάνα Φύση και τις ποικίλες και συγκλονιστικές ανά εποχή μεταμορφώσεις της, ο ποιητής μάς ταξιδεύει στο δικό του θαυμαστό ποιητικό κόσμο, αφήνοντάς μας ταυτόχρονα ελεύθερους να περιπλανηθούμε εντός του, να εξερευνήσουμε, να ψηλαφήσουμε την αλήθεια του, να δώσουμε την προσωπική μας ερμηνεία σε εικόνες και καταστάσεις που περιγράφονται από την ποιητική γραφίδα, να στοχαστούμε, να συγκινηθούμε.
Ο Άγις Χαραλαμπίδης είναι ένας φυσιολάτρης, ευαίσθητος στοχαστής-δημιουργός. Η ποιητική του έμπνευση μπορεί να ερείδεται στην παρατήρηση και στην πρωτογενή συγκίνηση που του προκαλεί το φυσικό περιβάλλον γύρω του καθώς και η ελεύθερη αλληλεπίδρασή του μ’ αυτό, εμπλουτίζεται όμως συνεχώς και από τα εσωτερικά δικά του τοπία, δημιουργώντας έτσι στίχους που τους χαρακτηρίζει η ενάργεια, η λεπτοφυής έκφραση συναισθημάτων, η ευρηματικότητα, η παιγνιώδης ενίοτε διάθεση και η στοχαστική ενατένιση της ζωής, στίχους-πίνακες ζωγραφικής, εικαστικές αποτυπώσεις του στιγμιαίου, του καθημερινού, του αιώνιου.
XXXII
Γαλάζιο κρίνο
πώς φύτρωσες μονάχο
στο βάλτο δίπλα;
Τι άραγε προσμένεις
και με τόση σιγουριά;
XXXVI
Μια πεταλούδα
μ’ αγωνία και πείσμα
κόντρα στο τζάμι·
να περάσει πασκίζει
απ’ τ’ αόρατο τείχος.
Τα θεματικά κέντρα των γουάκα του Α.Χ περιστρέφονται γύρω από την εναλλαγή των εποχών και δη γύρω από την εαρινή ανθοφορία και αναγέννηση της φύσης, το παντοδύναμο φως που κατισχύει του σκότους κυριολεκτικά και μεταφορικά, τον έρωτα και τους ενδόμυχους πόθους, τη νοσταλγία και ενίοτε τη θλίψη, το δέος και το θαυμασμό του για τη μεταφυσική δύναμη -το Θεό- που κυβερνά και καθορίζει τη νομοτέλεια του σύμπαντος, το βίωμα της μοναξιάς, το δίπολο της ζωής και του θανάτου, τη σιωπηλή αλλά βαθιά αγωνία για τα σύγχρονα προβλήματα του ανθρώπου και βέβαια την ανοιχτή πληγή της Κυπριακής τραγωδίας του 1974, η οποία σταθερά ματώνει και ξαναματώνει σε όλο το corpus της ποιητικής του δημιουργίας.
XXXVIII
«Γεννάω το φως»
είπε μ’ έπαρση η αυγή.
«Κλείνω τη μέρα»
απάντησε η δύση.
Χαμογέλασε ο ήλιος.
ΧΧ*
Φύλλο σε μίσχο
που ξένοι τον κρατάνε
κρέμεται μόνη.
Μέγα φράγμα σιωπής
της πατάει το στήθος.
(*Αναφορά στην Κύπρο.)
LXXIV
Δίνουνε χρώμα
τα δυο φιλικουτούνια
πάνω στο δέντρο·
δίπλα δίπλα κάθονται
Φιλιούνται στόμα στόμα.
Για τον ποιητή φαίνεται να είναι απόλυτα συνειδητή η επιλογή να ανοίγει διάπλατα τις θύρες του ποιητικού του εργαστηρίου και να μας προσκαλεί σε (επι-)κοινωνία και μέθεξη του κόσμου γύρω του, όπως εκείνος με το ιδιαίτερα τρυφερό βλέμμα του τον προσλαμβάνει και τον μικρογραφεί αριστοτεχνικά. Μέσα σε ένα σύγχρονο λογοτεχνικό περιβάλλον συχνά σκοτεινό, δυσερμήνευτο και κάποιες φορές ερμητικά κλειστό έως σχεδόν δυσφορίας, ο Α.Χ προτείνει εμφατικά μια ποίηση λυρική, φωτεινή και διάφανη ως τα σπλάχνα της, εύληπτη αλλά καθόλου απλοϊκή, μια ποίηση που αναδεικνύει την εκάστοτε συνθήκη όσο γίνεται υπό το πρίσμα του Ωραίου και του Καλού και τη μοιράζεται απλόχερα με το αναγνωστικό κοινό του. Γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο θεωρεί ότι η γραφή του αποκτά ουσία και νόημα, έχει λόγο ύπαρξης, θριαμβεύει πνευματικά, γίνεται προσφορά στην τέχνη και στο συν-άνθρωπο και προσθέτει την προσωπική της (σημαντική) ψηφίδα στο πλούσιο και πολυποίκιλο μωσαϊκό της ποίησης.
Θα ήταν παράλειψη όμως να μην αναφερθούμε και στον τίτλο της συγκεκριμένης συλλογής «Λεπτές Χορδές». Δυο λέξεις, ένα επίθετο και ένα ουσιαστικό, έρχονται να δηλώσουν ρητά και με σαφήνεια αφενός τα ειδολογικά χαρακτηριστικά και το μινιμαλιστικό ύφος της ιαπωνικής φόρμας των γουάκα και αφετέρου την προσήλωση και τον προς αυτήν σεβασμό του ποιητή, ο οποίος ακολουθεί πιστά τη φιλοσοφία και τους μορφολογικούς κανόνες που τη διέπουν.
Πρόκειται για αξιανάγνωστη συλλογή. Να είναι καλοτάξιδη.
Αργυρώ Ψώρα- Θεοδωράτου
Βρείτε την ποιητική συλλογή του Άγι Χαραλαμπίδη "Λεπτές χορδές" στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://arxutas.gr/product/leptes-chordes/
