Στις 22 Σεπτεμβρίου 1921 αποδήμησε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της Βουλγαρίας, ο Ιβάν Βάζοφ. Θα γνωρίσουμε ένα υπέροχο μυστηριακό ποίημά του. Εκτυλίσσεται σε μια ορθόδοξη μεσαιωνική βουλγαρική εκκλησία, στη συνοικία Μπογιάνα, στα περίχωρα της Σόφιας. Ο ποιητής συνομιλεί με την ιστορία του ναού. "Στην εκκλησιά της Μπογιάνα"!
Στην εκκλησιά της Μπογιάνα- ΙΒΑΝ ΒΑΖΟΦ
Βρέθηκα σε ψυχρό σκοτάδι. Με κερί στο χέρι
κοίταζα γύρω, σάμπως μες σε τάφο. Από τους τοίχους
τους σκοτεινούς, βουβοί έβλεπαν οι τσάροι, με πορφύρα,
και πλάι οι βογιάροι κ' οι πολεμιστές του παρελθόντος.
Με δέος θεόφοβο, ευσεβές κ' εκστασιασμένα μάτια,
τις σκιές αυτές ατένιζα των περασμένων χρόνων.
Κ' εκείνοι μ' ατενίζανε... Η φυλή σβησμένη, εμπρός μου,
κάτω από την ενδοιαστική τη λάμψη ανασταινόταν.
Κ' ένιωθα πως σερνόμουνα πίσω, μέσα στους αιώνες,
και βρέθηκα σε άλλο, άγνωστον κόσμο, αγαπημένον,
όπου, σα να ήσαν ζωντανά, τα πρόσωπα αυτά τ'άγια
εκάθονταν,- ρικνά και μαυρισμένα από την κάπνα.
Και τους ρωτούσα, δίχως χείλη, κάτι να μου πούνε
για τον εαυτό τους ή για τη σκοτεινή την εποχή τους,-
κάτι από κείνα που είδανε, κάτι απ' όσα σκεφτήκαν΄
και τους ικέτευα θερμά πλην μάταια΄ μόνο εβλέπαν.
Μετάφραση: Άρης Δικταίος
Πηγή: Ποιητική ανθολογία Ρίτας Μπούμη- Νίκου Παππά, Διόσκουροι