Σήμερα στη στήλη "Στα βαθιά" υποδέχομαι τον λογοτέχνη Σταύρο Σταμπόγλη. Ο καλεσμένος μου γεννήθηκε στην Αθήνα.Είναι πτυχιούχος της μέσης τεχνικής σχολής Δοξιάδη (ΑΤΙ)1966 και Αρχιτέκτων DESA 1977, (Ειδική Αρχιτεκτονική Σχολή Γαλλία-Παρίσι). Έχει εκδώσει έντεκα ποιητικές συλλογές, δυο συλλογές διηγημάτων κι ένα δοκίμιο. Ποιήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες. Ποιήματα και κριτικά του κείμενα για τη λογοτεχνία έχουν δημοσιευθεί στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό τύπο. Το έργο του έχει φιλοξενηθεί σε εφημερίδες, λογοτεχνικά περιοδικά και το ραδιόφωνο. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή φεστιβάλ ποίησης. Ανήκει στην ομάδα της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού ΕΜΒΟΛΙΜΟΝ. Είναι μέλος του "Κύκλου ποιητών". Η ποίησή του είναι αφηγηματική, στοχαστική,κοινωνιοκεντρική. Ο λόγος του είναι πολύχρωμος, διεισδυτικός, ουσιώδης. Η πένα του καταγράφει με γλαφυρότητα, μετριοπάθεια κι ευαισθησία την πραγματικότητα , αφήνοντας μια πικρή γεύση για τις πληγές του κόσμου.Θα ταξιδέψουμε με δέκα υπέροχα ποιήματα του δημιουργού!
Συλλογή ΓΗ, Εκδόσεις Γαβριηλίδης Αθήνα 2009
ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ ΑΚΟΜΑ*
Στον πατέρα μου
Αφήσαμε ανοιχτή την πόρτα πίσω μας
Θα μπει η φασαρία τού δρόμου και η σκόνη
Ποιος νοιάζεται όμως για σύνορα στ’ αλήθεια
Τα δωμάτια έχουν κι' όλας περάσει στην αυλή
Και η αυλή μπερδεύτηκε με την πλατεία
Αναζητώ τους ήχους μιας παραλίας
Οσμίζομαι γατιά και ρεύμα τού Αυγούστου
Αιωρούνται αντικείμενα δίχως συλλαβές
Ανάμεσα παλινδρομούν εργάτες σαν άδεια συρτάρια
Η κίνηση ενοχλεί τούς τοίχους που λιάζονται
Τώρα περνάει το χαλί σε μια περίεργη στάση,
και οι αλτάνες όταν ανάβουν μενεξέδες,
υάκινθοι και μοσχομπίζελα, κι' εκείνοι,
όπως στέκονται νεότατοι καπνίζοντας
στα παράθυρα
Η απώλεια ντύνει ρούχο προς ρούχο
τη ζωή, μέχρι να γυμνωθούν ολότελα οι εικόνες
Αλλά και τ' ολότελα θέλει το χρόνο του
και το κερί του
Συλλογή Έννοια εικόνας, εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2010
ΕΝΝΟΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ
Σφυρίζουν αλάτι και θραύσματα σιδήρου
στις ρεματιές που τις λένε λιβάδια και όρμους
Νερά υπονοούνε πάντως
Κι' απ' τα λαγούμια οι σκιές φωνάζουν καθώς
εισβάλουν τα κύματα στο μεταλλείο
Απόψε πάλι δε μας αφήνει η θάλασσα να κοιμηθούμε
Η ανάσα της κουβαλάει τη μυρωδιά ενός σφοδρού έρωτα
Ελληνικό, Νοτινός, Αβεσαλός, κρυφές ματιές στην Αττική
Και ο δυτικός, όπως λιχνίζει στο μυαλό μου μέρες τώρα
Μαζί και οι λόφοι, κάτι σαν μπουκιές ορυκτού όπως
τις έχουν φτύσει στον πάνω κόσμο
Μαζί και το δάσος με το έρπον ανάστημα
Και οι πεζούλες, μ' επιμονή κυκλώνουν την πανσέληνο,
σπρώχνοντας ένα καθήκον άχρηστο πια
Κάποτε είχαν οργώσει χέρια ετούτο το βράχο
Κάποτε είχαν σκάψει με τα δόντια εντός του
Και τα δάκτυλα και τα χείλια έχουν συρρικνωθεί
Αλλά και ο σίδηρος δεν είναι παρά το ελάχιστο της γης
Όπως το αλάτι• αποτελεί την ύστατη
άμυνα της θάλασσας
Η μια ένδεια στηρίζει την άλλη εδώ
Αρχιπέλαγος ε΄
Συλλογή Τόπος Νωδ, εκδόσεις Γαβριηλίδης 2011
ΘΗΛΥ ΠΕΛΑΓΟΣ
Την ακούς όταν τα πρωινά βγάζει χελιδόνια και
άλλα στρουθία με τα χέρια της απ' την τραπεζαρία
Τη νοιώθεις καθώς σαρώνει τις νύχτες
Στη σιωπή σχεδόν• σαν νυχτερίδα εν πτήση
Μετά το μεσημέρι φυλάγει το γιο της
Ως το μεσημέρι φυλάγει τον εγγονό της
Θα μπορούσαν να ήταν η ελπίδα της ετούτες οι ώρες
Αλλά τα παιδιά παρελήφθησαν σπασμένα και
οι άνδρες λιποψύχησαν
Τα μεσημέρια και τα βράδια μαγειρεύει για μας και
σερβίρει με χαμόγελο κάτω απ' τ' αλμυρίκια
Μια γυναίκα• όπως έχει
χρεωθεί
Συλλογή Απόδοση Τοπίων, εκδόσεις Γαβριηλίδης 2012
ΜΙΚΡΕΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ
Α΄ Περί ήθους
Προσπαθώ να περισώσω έστω κι ένα
ματάκι συνενοχής
σε τούτο το φούντωμα της αθωότητας.
Β΄ Διαλεκτική βυθού
Ένας κότσυφας ακροπατεί
στις κατακρημνίσεις του εμπρησμού.
Μακρύ τραγούδι της άνοιξης
Το ράμφος της μέρας.
Αθήνα, Πρωτομαγιά 2012.
Συλλογή Με την πλάτη στο παρόν, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2014
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΟ F.B.
Ζητώ συγγνώμη που δε μπορώ να αρθρώσω μια καλημέρα σήμερα, και να την εννοώ κυρίως. «Το πείσμα των
γεγονότων» είναι η μόνη φράση που μου έρχεται στο στόμα. Μάρτιος, άνοιξη, γέννα. Δύσκολη γέννα. Υπό
την απειλή βομβαρδισμών. Υπό την απειλή της ενσωμάτωσης.
Οι κόσμοι σφαλίστηκαν στην αγωνία. Πόλεμος κατά ξηράν, αν λογαριάσεις τις θάλασσες μία προς μία.
Νεκροπομποί και πένθος. Οι απώλειες έχουνε τα κέρδη. Ο φόβος ορίζει την επιβίωση ως θεμέλιο της
βαρβαρότητας.
Δες το κι' αλλιώς, σήμερα καίμε τους ανθρώπους αύριο θα καίμε τα βιβλία τους. Επιβεβαιώθηκε: το
μέλλον κατεβαίνει ανάποδα.
Μεσόγειος εν πολέμω, 2011-2013
Συλλογή Διαλεκτική βυθού, εκδόσεις Μανδραγόρας, Αθήνα 2014
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΘΝΟΣ
Τινάζουν τη νύχτα απ' τα μαλλιά τους
Τακτοποιούν τα στρωσίδια∙ μισή κουβέρτα
επάνω, μισή κουβέρτα κάτω
Τώρα διπλώνουν τη στρωμνή∙ παρειές
από χαρτόνια συσκευασίας
Κι' ύστερα αφήνουν την πλατεία∙ ξεχύνονται
στους δρόμους
Νεαρές λέξεις διασκελίζοντας τις συμβάσεις
του κόσμου
Και παραμάσχαλα το προσκεφάλι∙ μια
αλλαξιά ηπείρους στη
νάιλον σακούλα
Συλλογή Διηγήσεις πόλεων, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2016
ΣΥΜΒΑΝ ΑΠΡΙΛΙΟΥ
Το μαξιλάρι, ιδρωμένη γη. Η απλωσιά του ήλιου ένα θρόισμα φωτιάς. Το πρόσωπο της εικόνας είναι ιστίο
μνήμης με καύσιμο την άρνηση θανάτου. Παράθυρο ν' ανεμίζει η αθανασία το λινό της στην πλατεία.
Και σύννεφα υδρατμών, καθώς ανακουφίζουν ένα παγιδευμένο φιλί στο χθεσινό λαχάνιασμα. Χείλη που λιώνουν
στο χώμα∙ πλημμύρα σιγής. Ανεπαίσθητη αφή, κατά πληροφορίες ξεχασμένη. Και ναι, λάθος μεγάλο• πρόκειται
για δενδροστοιχία· ό,τι καταλήγει πείσμα σημείου στον ορίζοντα.
Κατάστηθα στον χειμώνα καρφώνει η άνοιξη τους αιφνιδιασμούς της. Εμμονή δυτικά του πρωινού τα βοτάνια
των λέξεων
Συλλογή Ατελές Κολλάζ, εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2020
ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΛΒΟ
του Λεύκιου Ζαφειρίου
(Μια ανεπίδοτη επιστολή - 25η Μαρτίου 2019)
Θηρευτές στις στέγες με αγκίστρι και δόλωμα.
Με περιστέρια φθισικά χορταίνουμε κι επιχρωματισμένες
λέξεις μέχρι εγκλήματος• αρωματίζοντας με μια πρέζα
ρίγανη τ' αλάτι, την κληματόβεργα, την αγριελιά, τον σπερματοφόρο καρπό του πεύκου. Νόστιμη στάχτη.
Εκ των αρίστων τεχνίτες εμπρησμού κάτι σαν
υπερβολή αποξήρανσης.
Αλλά έτσι κι αλλιώς ο ουρανός μοιάζει στον καθρέφτη μας.
Σχήματα από αισθήσεις ψευδάργυρου, κοινή λαμαρίνα• τσίγκος• φλούδες πολύτιμες κατά την έκπτωση.
Το φυλλοβόλο μηδέν της φλυαρίας.
Αλλά στην καστανιά, και στον χαλκό, και στην κοψιά του χάλυβα, τώρα ηγείται το αλουμίνιο. Αυτό το μπάσταρδο
της ηλεκτρόλυσης• ένα λοφίο αφρισμένου ψευδοσίδηρου
η κυματαγωγή του. Και των υδάτων η κατάκλιση
χείμαρροι που φτάνουν στάσιμα νερά με
χείλη βάλτου.
Χειρόγραφα, πληκτρολόγια, μνήμες, δημοσκοπήσεις,
εκείνη η «Γλυκεία ελπίς»* και τ' ολοκαύτωμα φιλοπατρίας,
όλα ξέφτια είναι μιας ύφανσης, αυτή η ανίατη
φθορά του ήθους.
Κι άσε εμάς το συγγενολόι, καβάλα στο μολύβδινο κιβούρι
να καμαρώνουμε την ανακομιδή του κλέους.
Αλλά να ξέρεις τούτο: πως και του λόγου μου κάθε
ξημέρωμα δεν έχω που να την κρύψω
τη σιωπή μου.
Συλλογή Τεθλασμένη πόλεως αφή, εκδόσεις Κουκκίδα Αθήνα 2021
ΘΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΘΕΣΗΣ
Ιδανική απόσταση οι ανάσες καθώς νυχτώνει και
χείλη με χείλη αμφισβητείται η απαγόρευση
της εγγύτητας.
Στάσου πλάι μου*, κι αν θες μιλάς, αν θες φωνάζεις∙
αλλά και τη σιωπή, η σιωπή μου την καλοδέχεται.
Κάποιοι υποστηρίζουν, πως οι μυριάδες παράνομες
χειραψίες δεν οδηγούν παρά στην κατάρρευση.
Αλλά η εγγύτητα είναι, πως να το πω, μία
ακόμη λέξη από φθόγγους του κόσμου
καθώς την εκτελούν κάθε μέρα.
Ξημερώνει.
*«Stand by me», τραγούδι του Ben E. King με τον John Lennon
Συλλογή Παραμύθια ανεβάζω, «οι εκδόσεις των φίλων» Αθήνα 2022
AES CYPRIUM 2019 V. Λευκωσία*
του Γιώργου Σεφέρη
Το δίκαιο του βιασμού εκτίθεται ανεξίτηλος σημαιοστολισμός συνόρων. Κι ύστερα ορίσαμε το χώμα ουδέτερο υλικό
απέναντι στο στίγμα του θριάμβου. Αυτό το σύμπαν των αγνοούμενων λέξεων όπως καταφεύγει πίσω απ' την απώλεια.
Μπορεί όμως να πρόκειται για ουσία που δεν ασφυκτιά, δεν ολοφύρεται. Μια πέτρα π' αντέχει κι αντέχει• κοπιώδης
ακινησία• ιδέα αυτοχειρίας σχεδόν.
Κι ύστερα φυτέψαμε τα ανώνυμα μάρμαρα*• χιλιάδες μικρές αγγελίες στις παραστάδες του κάτω κόσμου. Λέμε, θα
βρεθούν κάποτε όλες οι απολεσθείσες ψηφίδες, καθώς εδώ, ολόγυρα, η Μεσόγειος δαντέλα πανάκριβο λιοπύρι, και το
κουράγιο μίσχος ψηλός, μίσχος πανύψηλος. Κι όμως κάτι μας τριβελίζει: μήπως βιαστήκαμε με τούτο το απαστράπτον
τοπίο της σιωπής.
Εκείνο που φοβόμαστε πιότερο, καθώς οι ήλιοι ρημάζουν τις ορθοστασίες των σταυρών, είναι με τι λέξεις θα
ντύσουμε τον πανηγυρικό για ό,τι απομείνει άδειο.
* Στρατιωτικό Νεκροταφείο Λευκωσίας. Τάφοι-Κενοτάφια αγνοούμενων αιχμαλώτων, εκτελεσμένων από τις συμμαχικές Μας δυνάμεις κατά τους Τουρκικούς «Αττίλες» 1974.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Σταύρος Σταμπόγλης γεννήθηκε το 1946 στην Αθήνα. Φοίτησε στο ΙΓ΄ Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών. Είναι πτυχιούχος της μέσης τεχνικής σχολής Δοξιάδη (ΑΤΙ)1966 και Αρχιτέκτων DESA 1977, (Ειδική Αρχιτεκτονική Σχολή Γαλλία-Παρίσι). Είναι μέλος του συλλόγου αρχιτεκτόνων, (ΣΑΔΑΣ), και ομότιμο μέλος του ΤΕΕ. Δημοσίευσε ποίηση για πρώτη φορά το 2007 με το ψευδώνυμο Εμμανουήλ Αντζαράκις. Από το 2009 έχει εκδώσει 11 ποιητικές συλλογές: Γη (2009), Έννοια εικόνας (2010), Τόπος Νωδ (2011), Απόδοση τοπίων (2012), Αποτυπώσεις (2012), Διαλεκτική βυθού (2014), Με την πλάτη στο παρόν (2014), Διηγήσεις πόλεων (2016), Ατελές Κολάζ (2020), Τεθλασμένη πόλεως αφή (2021, Παραμύθια ανεβάζω (2022), 2 συλλογές διηγημάτων, Ο δρόμος της τύχης (2014), Εν ονόματι της Άνοιξης (2014) και το δοκίμιο Η γενναιότητα του πένθους στην ποιητική του Κώστα Θ. Ριζάκη (2021) . Ποιήματα και κείμενά του κριτικής για λογοτεχνία και ποίηση έχουν δημοσιευθεί στα έντυπα περιοδικά λογοτεχνίας, Ρωγμές, Εμβόλιμον, Οροπέδιο, Μανδραγόρας, Κοράλλι, Στέπα, Intellectum, Poetix, Δε/κατα, Παρέμβαση, Εντευκτήριο, Δίοδος, Θευθ, Καρυοθραύστις, Σταφυλή, και στα ψηφιακά λογοτεχνικά περιοδικά Μανδραγόρας, Fraktal, Φρέαρ, Vakxikon, Στάχτες. Ειδικά αφιερώματα έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά Καρυοθραύστις (τ.6/2020) και Εμβόλιμον (τ.91-92/2020). Κριτικές μεμονωμένων συλλογών του έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα Αυγή (10/10/2021), και στα περιοδικά Φιλοσοφείν (τ.24/2021), Θευθ (τ.13/2021), Οδός Πανός (τ.184/2019), Οροπέδιο (τ.23-24/2020-2021). Ποίηση του έχει συμπεριληφθεί σε διάφορες ανθολογίες με κυριότερη την Εφ΄ ενός γίγνεσθαι 1- Ανθολόγιο 2020. Οι ποιητικές συλλογές Διηγήσεις πόλεων και Τεθλασμένη πόλεως αφή, έχουν παρουσιαστεί από το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ στην εκπομπή του ποιητή Κώστα Καναβούρη «Το μακρύ ταξίδι της μέρας μέσα στη νύχτα», το 2017 και το 2022 αντίστοιχα. Συμμετέχει στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού ΕΜΒΟΛΙΜΟΝ. Έχει συμμετάσχει στο1ο (2013), στο 4ο (2018) και στο 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών. Είναι μέλος του «Κύκλου ποιητών».
