Σήμερα στη στήλη "Στα βαθιά" θα σας παρουσιάσω τον ποιητή Παύλο Καστανάρα. Ο προσκεκλημένος μου σπούδασε Θεολογία και δημιουργική γραφή. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές. H ποίησή του είναι αφηγηματική, αλληγορική, υπαρξιακή. Ο λόγος του είναι πρωτότυπος, τολμηρός, ζωηρός, με ανεξάντλητα ευρήματα κι ισχυρό συναισθηματικό φορτίο. Αξιοποιεί αφόρετες λέξεις της ελληνικής γλώσσας και μια ποικιλία μέσων που κάνουν τη γραφή του νεωτεριστική και βαθιά σαγηνευτική για τον αναγνώστη. Μελετώντας το έργο του αλλού συναντάς την επίδραση του υπερρεαλισμού, άλλοτε του λυρισμού. Ενίοτε βλέπεις την επιρροή του δημοτικού τραγουδιού. Είναι μια πένα που δε βαλτώνει σ' ευκολίες, πειραματίζεται διαρκώς, μάχεται ν' ανιχνεύσει την αλήθεια και πάντα εκπλήσσει ευχάριστα. Θα δούμε δέκα διαλεχτά ποιήματά του!
Gradiva
Η Bαίνουσα εκάλεσε τη γραφή Κάθοδο
και έγραψε τούτο επί της σελίδος
της κεκολλημένης στον ψαλτήρα
και εκάλεσε τη γραφή Άβυσσο
και έγραψε αυτή υποκάτω της γης
εντός ποταμών μεγίστων και κρηνών
και άνεμοι διετάραξαν την γραφή
οι διακινούντες των υδάτων
βούφοι και ξυλόκερκοι
εναντιούμενοι
πωρόνοια και κατάραν
ωδίνη το ποίημα
των εξενεγκάτων
ως δώρα
ιερά όργια και χρηστά ακροθίνια
φάλαγγες γεγονότων
των παχυτέρων κτισμάτων
εξ’ ων εγεννήθη υμνωδός
της άνω λαμπρότητος
τολμηρός και αμήχανος
στα προ της ποιήσεως δομηθέντα
χώρες αχωρήτου κακίας
και την δύναμη αυτής
θαυμάζουμε όσοι βαθύγλωσσοι
την ακοσμία κατακεκοσμημένην
ιδού η χέρσος διαδέχεται το φως
και επάνω των υδάτων
ως νεκρός πεπηγός
είχε την οίκησι το σκότος
άπαντα τα πτηνά
αετοί και βούφοι
γρόψεις , ιέρακες και νήπται
λακέρυζαι και τρυγόνες
εναντιούμενα του βαθυτάτου ερέβους
εποίησαν μίξη των εναντίων
πυρός και ύδατος
μέχρι του πόλου του ανωτάτου
και το πυρ έκρυψαν
στα έσχατα της γης
στους λίθους και στα ξύλα
και εν τη καρδία του γράφοντος
των ρημάτων τούτων.
Mercator
Ένα παιδί γεννήθηκε
στο φέρετρο που βγήκε απ' το σπίτι
δεν γνωρίζει το μέλλον
δε θα γράψει σα συγγραφέας
θα προφητεύσει το νέο είδος Ανθρώπου
τους υπηρέτες του λόγου που δεν είναι Τέχνη
θα φτιάξει τα «πρωτόζωα» των κειμένων
με μια γλώσσα που μόλις μίλησε
τον πρώτο ήχο του ανθρώπου.
Ένα παιδί έχει βία στην αγάπη του
Στο πρόσωπό του ανθίζουν ελαττώματα
Και εκφράζει μια συμπόνια στο Μηδέν…
Αυγουστιανός γαλβανισμένος
Σε ψάχνω αρχαγγελικά
με μια ρομφαία
στ’ απομεσήμερο καλοκαιριού
που ο Αύγουστος σε χώνεψε
σε στρώμα
κατάπιες
ένα σύννεφο ολόκληρο
της ελευθερίας μου ο θάνατος
στα μάτια σου καρφώνεται
σαν καημός ενός θεού.
Σ’ αυτό το θέρος βαλαντώνω
μ’ ατρύγητους
των φόβων κουρνιαχτούς
οι ρώγες του σταφυλιού
σκληρές στο δάγκωμα
μ’ ανοίγουνε πληγές
και χορταριάζει η επιθυμία μου
σαν ηλιοκαμένη μεταμόρφωση
πάνω σε αθίγγανο κορμί απελπισμένο
που δεν έσπασε η ματαιότητα.
Τρυγώ απ’ την αρμύρα των ματιών σου
καθώς η θάλασσα απομακρύνεται
απ’ τ’ αφρισμένο βλέμμα σου
μια κληματαριά γύρω απ’ τα σώματά μας
σκορπά πυρακτωμένα κάρβουνα
καθώς οι άγγελοι αναπηδούν στα σάβανά μας
κι ο θεριστής του κόσμου ολάκερου
θερίζει στάχτες μες στα οστά μας
μια συντέλεια που αποστομώνεται
από τον θόρυβο βότσαλων
που μες στις φλέβες μας κυλούνε
αλλάζοντας ροή προς την ζωή.
Η ανατομία της περιπλανητικής ουτοπίας
Πώς να βρεθώ
κάτω από τον Εσταυρωμένο
που γδέρνονται άψυχα σώματα
ακέραιο για την ανάσταση
το σώμα πρέπει να σταθεί.
Έτσι μόνο οι θανατοποινίτες
ανατέμνονται.
Ένας τρόπος να αγγίζεις
τη βαθύρριζη νόσο
είναι ο τρόπος που απεικονίζει ο Ντύρερ
του αγγέλου το πρόσωπο μισό.
Τα πρόσωπα των ποιητών
που φιλά η παραμένουσα νόσος
έντρομους τους αφήνει
σε βαθύ συλλογισμό.
Θρηνητικό
Πες μου καλέ μ’ το γιατί
μην σ’ όνειρο το είδα;
Πως σ’ ουρανούς ανέβαινες
σε πορφυρά αλώνια
στο τραύμα ξημερώνεσαι
πως σκοτεινιές σιμά σου
ντυμένες άνθη μοναξιάς
ντυμένες πέπλα γάμου
τι ξάπλωσες χάμω στη γης
και φτύνουμε χορτάρι;
Έχεις τα μάτια σφαλιστά
και ποιος να σου τ’ ανοίξει
τα χείλη έχεις σφραγιστά
σαραντακλειδωμένα
σε δροσολόγησε η αυγή
της θάλασσας η χάρη
έχεις το στήθος σου βουνό
στη μέση σου χορτάρι
έχεις και στα χειλάκια σου
ασφόδελο και ρόδα
κι έχεις μες στο μαντήλι σου
το οβολό κρυμμένο.
Καρφώνουν νύχτες παγερές
ανάμεσα στα δέντρα
βαθύναμε τα χώματα
κι απάνω ίσια πέτρα
τη βάψαμε με άσβεστο
κι αρχίνησε ο θρήνος.
Μελανόφωτες συντριβές
Στο οπάλινο σύθαμπο τούτης της νύχτας
πυκτεύω μελανόφωτες συντριβές
που ως κορμί απέταξα
μαζί τα μιλιούνια των οσίων λογισμών
σε μια τζούρα αμέθυστης νύχτας
σε ένα κύπελλο πλαστικό
μοιάζει με πράσινο αίμα
από παιδικό γόνατο ξιπασμένο.
Ω! αφόρητα βράδια
που το άγγιγμά σας
μελισσοβούι θανατηφόρο
φαίνεται μα ζωογόνο είναι.
Μια γλώσσα
Μια γλώσσα
η αλήθεια μού 'δωσε
κι ο πόνος μου παράφρων
μηδέ να οκνέψω θέλησα
μήτε να σιγανέψω
μονάχα ένα ηθέλησα
να σεργιανίσω στανικώς
με δύο τζέπες αδειανές
και μια καρδιά λιοντάρι
αρνήθηκα τον ταραγμόν
κι οχτροί όλοι βαρούσαν
γλυκός δεν είναι ο θάνατος
χωρίς χαρά ο Χάρος
γι' αυτό καρδιά μου εσάλπαρα
στης θάλασσας το μνήμα.
Νύχτα εγκλεισμένη
Νύχτα εγκλεισμένη
που 'ναι το βήμα σου βαρύ
των περιπλανώμενων
οι προσευχές σαβανωμένες
απάνω σε νεκρώσιμες γαλέρες
αδολεσχούν
είναι αργά μεσάνυχτα
για σωματογραφίες
δεκάστιχες
στεγνές και τεθλιμμένες.
Π.Κ. 23-04-20
Οδυνηρή κλωστή
Με οδυνηρή κλωστή πώς με κρατάς βρε μάνα
πώς να σωπάσω και το άδικο να μην εκφράσω;
«μην είσαι πεισματάρης κι όλο κλαις
στο πιάτο χθες το βράδυ υπήρχε ένας κεφτές»
δεν έφαγα βρε μάνα τον κεφτέ
τρυπώνει κι όλο μου ράβει τα κουμπιά
«για στάσου βρε παιδί μου μην κουνιέσαι
τα σάβανά σου ράβω δε λογιέσαι
πως άμα φύγω εγώ ποιος θα στα ράψει
για σένα τον μονάκριβο να κλάψει;»
Με οδυνηρή κλωστή πώς με κρατάς βρε μάνα
σιγά με τρύπησες και με την παραμάνα
αυτά φωνάζω εγώ ενώ έχει φύγει
και το σημάδι απ’ την κλωστή δε λέει να φύγει.
Το κυπαρίσσι
“la sombra del cipres es alargada”
Κάποτε περιφερόμενοι οι «αθώοι άγιοι»
προσπάθησαν να ξαποστάσουν κάτω από ένα κυπαρίσσι
μα το κυπαρίσσι μάζεψε τα κλαδιά του
σήκωσε τη μύτη του ψηλά
και τους αγνόησε ενοχλημένο.
Τότε οι άγιοι το καταράστηκαν
να ξεκουράζει με τη σκιά του
τους οδοιπόρους
στο τέλος της ζωής τους.
Σύντομο βιογραφικό Παύλου Καστανάρα
Ο Παύλος Καστανάρας σπούδασε θεολογία και δημιουργική γραφή. Έχει εκδώσει το 2016 την πρώτη ποιητική του συλλογή «Μικρό άγημα/ kleine truppe» (δίγλωση) απ’ τις εκδόσεις «Μωβ Σκίουρος» και τη δεύτερη ποιητική του συλλογή «Σκόρπια στάχυα» το 2020 από τις ίδιες εκδόσεις.
