Σήμερα στη στήλη «Στα βαθιά» υποδέχομαι τη λογοτέχνιδα και καθηγήτρια θεατρικής αγωγής Νίνα Αλέξη. Η προσκεκλημένη μου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία. Σπούδασε στο Λονδίνο παραστατικές τέχνες, δημιουργική γραφή ,θέατρο και χορό. Ολοκλήρωσε στο ΕΚΠΑ το μεταπτυχιακό επιμορφωτικό πρόγραμμα «Τέχνη». Εργάστηκε στο θέατρο στην Αγγλία και στην Ελλάδα. Υπήρξε αρχισυντάκτρια σε εφημερίδα κι ασχολήθηκε με το ραδιόφωνο. Έχει δουλέψει για χρόνια ως καθηγήτρια θεατρικής αγωγής. Συντόνισε τη διδασκαλία σε παιδιά των Ρομά και σε προγράμματα καταπολέμησης κοινωνικού αποκλεισμού για Ποντίους από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Συμμετείχε σε διεθνή συνέδρια ως ομιλήτρια. Έχει εκδώσει τρία θεατρικά έργα, δυο ποιητικές συλλογές και δυο μελέτες. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες κι έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες. Έχει βραβευθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Η ποίησή της είναι λυρική, στοχαστική, ανθρωποκεντρική. Ο λόγος της είναι περίτεχνος, ζωντανός ,πολύχρωμος. Εμπνέεται από τις σχέσεις, τα υπαρξιακά ερωτήματα, τα κοινωνικά αγκάθια. Θα δούμε δέκα υπέροχα ποιήματά της!
Ουράνιο τόξο
Τα όνειρά μας, λήστεψαν, τελείωσαν,
αβέβαιες γραμμές. Κόκκινες, μαύρες,
σφιχτοκρατώντας τα πιστεύω σου
ενδίδεις ωστόσο στου σκότους τη σαγήνη,
στη δίνη των καιρών.
Αθόρυβα σε ουράνιο τόξο μεταμορφώνεσαι
το πορτοκαλί κουβαλά τις πληγές σου
το κόκκινο το αίμα που ’χασες στο δρόμο,
το πάθος για ζωή που ξέχασες,
το κίτρινο, την ελπίδα που δεν έφθασε ποτέ.
Το θαλασσί την Ελευθερία της καρδιάς
το μαύρο, το θάνατο της θέλησης για ζωή
το άσπρο τη Λύτρωση.
Στις περίδοξες άλπεις τον ουρανό αγγίζεις,
τα φιλόστοργα σύννεφα πλάθεις
μέσ’ από σκισμένες χαραμάδες
θλίψη, πόνο, αδικία οσφραίνεσαι
που άχρωμα είναι.
Μετάλλαξις
Οι ξενιστές διαπέρασαν το φως,
σαν αντίσωμα εμφυτεύθηκαν
βούλιαξαν τις αμφίρροπες διαστάσεις
των εξελιγμένων όντων που
καθρεφτίζουν πια, μοιραία,
αλλότριες θελήσεις κι ιδεολογήματα.
Κι εγώ επιμένω ακόμη να εξωραϊζω
την εικόνα σου, Άνθρωπε,
μέσ’ απ’ τις δαιδαλώδεις έλικες του εγκεφάλου,
όπου δρόμο ανοίγω στα βαθύσκιωτα δάση σου.
Μελαγχολική σονάτα
Με τρομάζει
όταν η σκέψη σου ψηλαφίζει την Ψυχή μου,
το «Ντουσέν» χαμόγελό μου φορώ,
σκαλίζει τις επιθυμίες μου, τις ματώνει,
ύστερα τις πληγές ιαίνεις με φιλήματα.
Τις άμυνές μου χαλαρώνεις
με το αιώνιο σου ικέτευμα, «Σε προσμένω».
Στροβιλιζόμενη νοσταλγικά στις σκέψεις
θαρρεύω, ξεδιπλώνομαι εμπρός σου.
Τα μάτια αισθητήρες στην καρδιά, τρυπούν
ανιχνευτές ψεύδους, απαριθμητές βαρύτιμων συναισθημάτων,
σαρκάζεις, «Μια θεατρίνα είσαι που ατακοδόρο ψάχνει».
Τρομάζεις,
εννέα μήνες κυοφορώ τον μύχιο πόθο μας
που άναπτο άφησα,
τον έρωτα απέτρεψα να γεννηθεί.
Με τρομάζει η άσβεστη αγάπη σου
μη μ’ αγαπάς τόσο.
Το πάθος σου το απύθμενο με πνίγει,
δίχτυα σωτηρίας μού ρίχνεις,
να κρατηθώ αρνούμαι,
μια ανεμοζάλη, στα χείλη σου γαντζώνομαι
που διψούν για τα δικά μου.
Έχω ήδη φύγει, λες, ενώ με σφιχτοκρατάς
σε τρομάζει η απουσία μου.
Σου πάει ο έρωτας όταν βουτάς τον πόθο σου,
μες το δικό μου να χωρέσει προσπαθείς.
Με τρομάζει, που τα χάδια σου φυλάω,
παγιδευμένοι σταλακτίτες στη μνήμη στάζουν,
να δραπετεύσουν προσπαθούν.
Την τρυφερή μου καρδιά κρατάς
τρομάζω που σου την εμπιστεύτηκα.
Στ' όνειρο, στ' αψήλωμα του λόφου με πετάς,
σε δροσοβολημένες αλαργινές πεδιάδες μ’ ακουμπάς.
Σαν σε βουβή λιτανεία, μου δίνεις πνοή,
ώθηση ν’ ανοίξω τα φτερά μου, μ’ αποθεώνεις.
Με τρομάζει, η ατέρμονη γλυκειά μελαγχολία σου
που με τόση χάρη φοράς ως σήμα κατατεθέν.
Τρομάζω όλα τα «Σ' αγαπώ » «Σε λατρεύω»
«Είσαι ιδέα» μην πιστέψω.
Τρομάζεις που ορμητήριό σου έγινα,
κι όταν οι σιωπές υπερέχουν των λέξεων
λαγγεμένη απ’ τον επίμονο έρωτά σου
τα μυρωμένα δείλια, τον πόνο αυλακώνω.
Θέλω να κλάψω μα τα δάκρυα στέρεψαν
θέλω να θυμώσω μα κι αυτός ο άχαρος μ’ εγκατέλειψε.
Πάει καιρός που έχω πάψει
να μιλώ για τους πεθαμένους στους ζωντανούς
Και ναι! Τρομάζω γιατί, πια
μόνο στους νεκρούς μιλώ για την Αγάπη μας.
Με τρομάζει που αμετανόητα
κραυγάζεις, ας καούν οι ηλιαχτίδες
τα πρέπει και τα μη
τα σύνορα να διασχίσουμε δύο αδικημένοι θεοί,
χαμένοι στο χωροχρόνο τον ανούσιο.
Τρομάζουμε που η Ψυχή αναγνωρίζει την
παλιά Αγάπη,
και τον έλεγχο δώθε-κείθε χάσαμε.
Κούρνιασε δω στο στήθος μου, θα σου φιλώ
το προσκεφάλι,
μήπως είν’ όνειρο και ξυπνήσουμε
Αγάπη μου μεγάλη.
Ψυχές
Βουβές Κραυγές
θλίψη και πόνος
μάτια ερμητικά κλειστά
συνθήματα γραμμένα μ’ αίμα
θυσίες για την Ελευθερία.
Πόνος Βουβός
μάτια υγρά, Άδεια Ψυχή,
ένα ματόκλαδο τρεμοπαίζει..
Μπαλωμένα αισθήματα
μωλωπιασμένα ερωτήματα
αγκάθινα στεφάνια φορούν
κι όμως τα προσωπεία δεν πετούν
να φανούν οι πληγές
που δε λεν να κλείσουν
να σταματήσει το αίμα που στερεύει
απ’ το κακό αυτού του κόσμου.
Όλοι Ελεύθεροι γεννήθηκαν,
για να Ζήσουν
και να πεθάνουν Ελεύθεροι
αφήστε τες λοιπόν, να Ζήσουν!
Fragmenta
Tα μήλα μύριζαν βανίλια.
Ξύπνησα μα δεν τα βρήκα!
Βρήκα μόνο τις σάρκες μου
Στο λευκό μαρμάρινο πάτωμα.
(«Ανίν Ιξελά», Εκδ. Αλεξάνδρεια, 2017)
Κατάκοποι ανεμοστρόβιλοι
Στον Νάνο Βαλαωρίτη
Πένθιμες βροχές στο σεντόνι τ΄ ουρανού σου
στους βόθρους της μικρής ύπαρξής σου
ελπίδες ιχνηλατείς σαν ιδαλγός νυμφίος.
Λέξεις μουδιασμένες απ' το στόμα σαϊτεύουν
γεύση γλυκόπικρη, στριφνή, αφήνουν.
Κοπιώδη φωνήματα σ’ απέλπιδες ελιγμούς
εκσφενδονίσθηκαν,
στης μνήμης τις χορδές, δονήθηκαν.
Κατάκοποι ανεμοστρόβιλοι λιποθυμούν.
Ο κραταιός αέρας το δέρμα έλιωσε
στις παλάμες απλώθηκε
μου φίλησε τα δάχτυλα
Άνοιξε το στόμα, πιες το φιλί μου.
Αθήνα, 2010
Πυγολαμπίδες
Με λασπωμένα ποδάρια, τα παιδιά των κεραυνών
τις νοτισμένες περίλυπες νύχτες
πυγολαμπίδες, μες στο σκοτάδι.
Με φως σε ντύνουν, το μονοπάτι σου να βρεις
αυτό, που ίσως καταφέρει να σε λυτρώσει.
Ντα Νάνγκ 2001
Χορόνους
Στον πατέρα μου
Kι είναι κι αυτός ο χρόνος ο χωλός
που καμουφλάρει τα δάκρυά μου
ο χρόνος ο μουντός, ο ασάλευτος
που βαυκαλίζει την απλότητά μου
μεγαλορρημονών.
Ο χρόνος ο ανοίκειος, ο τραχύς
ο άσπλαχνος, που σε πήρε μακριά μου
ο χρόνος ο δυσήκοος
που τ’ αυτιά κλείνει στις προσευχές μου
που ακένωτα ερύει τη χαρά μου.
Ο απηνής
που δε συγχωρά τις αμαρτίες μου
κρημνίζεται
στην παλινωδία της ζωής
τα λάθη μου εγείρει
εντός μου περνά
άδεια, λεηλατημένη με σύρει.
Γκουιλίν 2012
Όνειρο
Ματωμένα πουκάμισα πλένω
από τότε που η καρδιά
τα βράδια αιμορραγεί.
Σάπια μαξιλάρια πετώ
απ’ οξειδωμένες μνήμες
που εν ώρα ύπνου
το μυαλό αφαιρεί.
Αθήνα 2015
Fragmenta ΙΙ
Η ζωή, με δίδαξε
να κολυμπώ σε βαθιά νερά
να ιππεύω ατίθασα άτια
να παλεύω με ψυχή
δαίμονες και θεούς
να πιστεύω
στον Άνθρωπο
σε μένα.
(«Άνω θρώσκω», Εκδ. Αλεξάνδρεια, 2019)
Βιογραφικό σημείωμα
Νίνα Αλέξη. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία από Έλληνες γονείς με ποντιακές ρίζες. Σπούδασε στο Λονδίνο παραστατικές τέχνες, δημιουργική γραφή με υποτροφία της αγγλικής κυβέρνησης (Middlessex Polytechnic) (νυν Πανεπιστήμιο), (B.A. Performance Arts, Major Drama), θέατρο και χορό (WAC Interchange), (Associated Guild of Dance and Drama), στην (Chantraine School of Dance) (1981-1990) κ.α Στο ΕΚΠΑ (2015) μεταπτυχιακό επιμορφωτικό πρόγραμμα «Τέχνη». Εργάστηκε στο θέατρο στην Αγγλία και στην Ελλάδα. Αρχισυντάκτρια (1988-1992), ανταποκρίτρια για τα “Nέα του Λονδίνου” Αθήνα (1992-1995). Παραγωγός ραδιοφώνου, «Λονδίνο 88», «GCR». Με το Environmental Forum & Τheatre of Mankind έδωσε διαλέξεις για την ελληνική ποίηση και το θέατρο (1985-1995). Επί μακρόν, καθηγήτρια θεατρικής αγωγής στη (Λακωνική Σχολή). Υπεύθυνη διδασκαλίας στα παιδιά των Ρομά, και προγράμματα καταπολέμησης κοινωνικού αποκλεισμού για Ποντίους από την πρώην Σοβιετική Ένωση. (ΚΕΚ Ιάσων). Οργάνωσε συνέδρια για Παλιννοστούντες Ποντίους και για τους Ρομά, (2000), χορογράφησε και σκηνοθέτησε θεατρικά της έργα με παιδιά των Ρομά της Αγίας Βαρβάρας. Τα σκηνικά όπως και τα κοστούμια κατασκεύασε από ανακυκλώσιμα υλικά. Συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια και ημερίδες ως ομιλήτρια και συντονίστρια όπως: Ημερίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO, «Ο Πατριδολάτρης Παλαμάς στο Αμφιθέατρο του ΥΠΕΞ, (2004), έδωσε διαλέξεις στο πλαίσιο των μαθημάτων της Ομηρικής Ακαδημίας, Χίος (2000), το 10ο συνέδριο του IGOAS, «Ανατολή και Δύση» (Ανταγωνισμός και συνύπαρξη από τον Μεσαίωνα έως σήμερα), Αθήνα (2005) υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟ, (σε συνεργασία με το Διδασκαλείο Ξένων Γλωσσών) του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, για τον νομπελίστα Ναγκίμπ Μαχφούζ, (Μάιος 2007), το 12ο συνέδριο του IGOAS, «Ελληνικός και Αραβικός Κόσμος» στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (2009),σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα όπως την ανακήρυξη των Μυκηνών από την UNESCO ως Μνημείου Πολιτισμού Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, τη Βράβευση με το Χρυσό μετάλλιο «Ιωάννης Καποδίστριας», κ.α. Στο 14ο συνέδριο του IGOAS, «Ελληνοαραβική Πολιτιστική συνάντηση» (Αθήνα 2014), ημερίδες «Ελληνοαραβικών Πολιτιστικών Σχέσεων (Αθήνα, 2016 και 2017), στο 15ο Διεθνές Συνέδριο «Η Αραβοκρατία στην Κρήτη» (ca.825/6-961) στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης (2019), «Η Γυναίκα από την αρχαιότητα στο σήμερα» Μουσείο Δροσίνη, οργάνωση: Επιτροπή Ισότητας Δήμου Κηφισιάς, 2019 κ.α.
Εργογραφία:
Θέατρο: “Ανάσταση Αγάπης (2004), “Γυναίκες σε Κόκκινο Φόντο” (2005) Δωδώνη,“Des Femmes sur un fond rouge”, Ελίκρανον (2012). Ποίηση: “Ανίν Ιξελά” (2017),“Άνω Θρώσκω” Αλεξάνδρεια (2019). Μελέτες: «Ο Διονύσιος Ταβουλάρης (1840-1928) και η συμβολή του στην “Αιγυπτίαν Σκηνήν” (1864-1913)», Graeco-Arabica XII, Ηρόδοτος,2018. «Ελληνικές θεατρικές παραστάσεις στην Αίγυπτο (1864-1903). Ιδεολογικές τάσεις και αισθητική αντίληψη». Graeco-Arabica XIII, Ηρόδοτος, 2021 κ.α. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί μεταξύ άλλων σε: “Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας”, Χάρη Πάτση, τ.29, “Tο άλλο μισό του ουρανού, Ελληνίδες Ποιήτριες του Εικοστού Αιώνα”, Ζήτρος 2021, Εncyclopedia of World Poets Association, 2021. Συλλογικά έργα: Mediterranean Waves”, Silk Road Literature Series, 2021,«Συνομιλώντας με τη Σαπφώ, Λύχνος (2021), “Σύγχρονοι Έλληνες Ποιητές”, Παππάς,(2020), ),“Ποιήματα της κρίσης (2008-2018) Ιωλκός, (2020) “Ανθολόγιο Ερωτικής Ποίησης (2020 & 2021)”, Βεργίνα, “Συνομιλώντας με τον Tάσο Λειβαδίτη” Όστρια, (2019),“Τα ποιήματα του 2017” Κοινωνία των (δε)κάτων, (2018), “Συνομιλώντας με τον Νίκο Καζαντζάκη” Όστρια (2018), κ.α. Επίσης στον Ελληνικό και Ξένο Τύπο, καθώς και σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στην αγγλική, γαλλική, ιταλική, ισπανική, βεγγαλική και αραβική γλώσσα. Μέλος του ΣΕΗ, Κέντρου Σημειολογίας Θεάτρου, ΔΕΕΛ, συνεργάτης του Ινστ. Ελληνοανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (IGOAS), Kέντρου Ιωάν. Καποδίστριας,UNESCO κ.α Το ποίημα «Πόντια μάνα» έλαβε το Α΄ Βραβείο Ποίησης στην ποντιακή διάλεκτο από το λογοτεχνικό περιοδικό Κελαινώ, (2019), τιμητική διάκριση στον διεθνή διαγωνισμό Concorso Internazionale di Letteratura II Sigillo di Dante (con una menzione d’onore) 2020.
