27 Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα θεάτρου. Οι ποιητές το τίμησαν το θέμα. Έγραψαν ποιήματα για ηθοποιούς, θεατρίνους, σκηνοθέτες, πρόβες, παραστάσεις, το θέατρο της σκηνής και το θέατρο της ζωής! Για να δούμε μερικά απ'αυτά....
Θέατρον της Σιδώνος (400 μ.Χ) -ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ
Πολίτου εντίμου υιός — προ πάντων, ευειδής
έφηβος του θεάτρου, ποικίλως αρεστός,
ενίοτε συνθέτω εν γλώσση ελληνική
λίαν ευτόλμους στίχους, που τους κυκλοφορώ
πολύ κρυφά, εννοείται — θεοί! να μην τους δουν
οι τα φαιά φορούντες, περί ηθικής λαλούντες —
στίχους της ηδονής της εκλεκτής, που πηαίνει
προς άγονην αγάπη κι αποδοκιμασμένη.
Πηγή: 1919-1933,Άπαντα Καβάφη
Δημόσια θεάματα Α-ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ
ΘΕΑΤΡΟΝ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΩΝ. – Ἰταλοὶ μακαρονάδες
μία Ντίο Τροβατόρε καὶ ἀντίο Λεωνώρα,
σκοτωμοί, δολοφονίαις, φοβεροὶ φλαροπαππάδες,
καὶ μὲ ντόμινους μπαμπίσκους, μ’ ἄχ καὶ βὰχ περνᾷ ἡ ὥρα.
Τι βαρύτονοι τενόροι καὶ ἀφράταις πριμαδόναις!
Διατρέχει τοὺς πενῆντα καὶ ἡ μᾶλλον νεωτέρα,
καὶ τὸ θέατρον κουνιέται σὰν ἀρχίζουν ἡ γοργόναις
μὲ τῇς ἄγριαις φωναῖς των νὰ μᾶς κλαῖνε τὸν πατέρα.
Τι ὡραῖα!... ὅλοι κλαῖνε τὸ κεφάλι των ἐκεῖ!
Μὲ λυγμὸν ψυχῆς σκουπίζουν τῶν δακρύων τοὺς χειμάρρους,
ἀλλ’ ἐνῷ σ’ ἀναπτερόνει τόση θεία μουσική,
ἀκοῦς ἔξαφνα μακρόθεν καὶ τῆς Πλάκας τοὺς γαϊδάρους.
Ἐπιφαίνεται κι’ ἡ φάτσα τοῦ πεινῶντος θεατρώνη,
στὴν σκηνὴ τῇς καρακάξαις τὸ κοινὸν ἀνακαλεῖ,
καὶ τὸ γλέντι τέλος πάντων εἰς τὴν μιάμιση τελειόνει,
ἐνῷ κλαῖνε τὰ λεπτὰ των ἀφιλόμουσοι πολλοί.
Πηγή: https://www.stixoi.info/
Θεατρίνοι Μ.Α -ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ
Στήνουμε θέατρα και τα χαλνούμε
όπου βρεθούμε κι όπου σταθούμε
στήνουμε θέατρα και σκηνικά,
αλλά η μοίρα μας πάντα νικά.
Και τα σαρώνει και μας σαρώνει
τους θεατρίνους, το θεατρώνη
υποβολέα και μουσικούς
στους πέντε ανέμους τους βιαστικούς.
Σάρκες, λινάτσες, πέπλα, στολίδια,
στίχους, συστήματα και τα φτιασίδια
φτερά και πούπουλα και τις κραυγές
κι τα λιογέρματα και τις χαρές
ριγμένα ανάκατα μαζί μ’ εμάς
πες μου πού πάμε; πες μου πού πας;
Κοίτα τα νεύρα μας γυμνά στο δέρμα
σαν τις λουρίδες ονάγρου ή ζέβρα
Γυμνά κι ανάερα, στεγνά στην κάψα
πότε μας γέννησαν; πότε μας θάψαν!
Και τεντωμένα σαν τις χορδές
κάποιας κιθάρας. Ξύπνα και δες
και την καρδιά μας σαν το σφουγγάρι,
στο δρόμο σέρνεται και στο παζάρι
πίνει το αίμα και τη χολή
και του τετράρχη και του ληστή.
Μέση Ανατολή,Αύγουστος 1943
Πηγή: Ημερολόγιο Καταστρώματος Β΄
Το θέατρο-ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΟΡΦΥΡΑΣ
Δεν ξέρω πως να σου το πω. Μα ο δρόμος χθες το βράδυ
μες στη σταχτιά τη συννεφιά σα θέατρο είχε γίνει.
μόλις φαινόταν η σκηνή στ’ ανάριο το σκοτάδι
και σα σκηνές φαινότανε μακριά μου οι θεατρίνοι.
Τα σπίτια πέρα, κι οι αυλές και τα κλωνάρια αντάμα
έλεγες κι ήταν σκηνικά παλιά και ξεβαμμένα,
κι εκείνοι εβγαίναν κι έπαιζαν τ’ αλλόκοτό τους δράμα
κι άκουγες βόγγους κι άκουγες και γέλια ευτυχισμένα.
Εγώ δεν ξέρω. Εβγαίνανε κι εσμίγαν κι επαγαίναν,
κι ήταν μια παράσταση και θλιβερή κι ωραία,
κι έβγαινε- θε μου! κι η νυχτιά, καθώς επαρασταίναν
έβγαινε-θε μου !κι έριχνε τη μαύρη της αυλαία.
Πηγή: Σκιές (1920)
Ο θεατρίνος που πέθανε για την πατρίδα-ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΥΡΠΑΣΟΣ
Ο φτωχός ο θεατρίνος, που για την γλυκειά Πατρίδα
ωσάν Έλληνας κι εκείνος έπεσεν ηρωικός
που το αίμα του είχε δώσει μέχρι τη στερνή ρανίδα
ήταν του ελαφρού θεάτρου ένας τύπος κωμικός.
Κι όταν τύχαινε να παίξει, ρόλον Έλληνα στρατιώτη
πόσο τ΄άρεσε στ΄αλήθεια η ατάκα στο χακί…
Με καμάρι, λες κι ερχόταν από ην γραμμή την πρώτη
στη σκηνή στριφογυρνούσε — λεβεντιά ελληνική.
Κι όταν ζήτησε η Πατρίδα, το όπλο κι αυτός να πάρει
με χαμόγελο στα χείλη κι μ΄ελπίδα στην καρδιά
πρώτος έτρεξε στη μάχη βιαστικός, σαν παλληκάρι
απ΄τις δάφνες με λαχτάρα για να δρέψει τα κλαδιά…
Κι ω χαρά! Τον είχαν κάνει τώρα αληθινό στρατιώτη
με μπαλάσκα, με τουφέκι -τέλειος πολεμιστής-
κι ω ανδρεία πολεμούσεν από την γραμμή την πρώτη
του θεάτρου κι ήταν τώρα τέλειος πρωταγωνιστής!…
Μα κι αυτό τον ρόλο πάλι τον απέτυχε στ΄αλήθεια
όπως πριν είχε αποτύχει τόσους άλλους στη σκηνή…
Πρώτος μπήκε στη Χειμάρρα κι ένοιωσε χαρά στα στήθεια
στην Κλεισούρα ένοιωσε πάλι σ΄ άλλη Νίκη ηδονή…
Έπεσε για την Πατρίδα ο φτωχός ο θεατρίνος
έξω από το Τεπελένι! (άξιος πολεμιστής)
πέθανε ανδρικά στη μάχη, ωσάν Έλληνας κι εκείνος
του θεάτρου του που ήταν πια ο πρωταγωνιστής.
Στο φινάλε της ζωής του, όπως πέφτει πια η αυλαία
στο φινάλε αυτό το ωραίο, που έχουν λίγοι, οι διαλεχτοί
το φτωχό το θεατρίνο για φορά του τελευταία
που ήταν πάλι άδεια η σκηνή, ως κρατεί το πολυβόλο, λες και τον χειροκροτεί!…
Πηγή: Περιοδικό "Αιολικά γράμματα"
Θεατρίνοι-ΤΙΜΟΣ ΜΩΡΑΪΤΙΝΗΣ
Ένα πρωί ανοίγει η αυλαία,
Με γέλιο,με τραγούδι ή με κλάμα,
Κι αρχίζει η παράσταση.Το δράμα
Δεν έχει τίτλο,ούτε συγγραφέα.
Και ρόλους παίζουμε μεγάλους και σπουδαίους
Πότε τους ήρωες τους δυστυχείς ή τους μοιραίους.
Πότε ιππότες με τη μάσκα την αστεία,
Πότε το δούλος ή τον ελεύθερο το σκλάβο,
Κι ακούγονται φωνές απ'την πλατεία:
Μπράβο παλιάτσο! Μπράβο!
Το υστερνό το δάκρυ που θα τρέξει,
Θα'ναι του έργου η πράξη η τελευταία...
Τώρα θα έρθει άλλος θίασος να παίξει.
Εμείς ετελειώσαμε:ΑΥΛΑΙΑ.
Πηγή: Παγκόσμια ποιητική ανθολογία «Ταξίδι στην ποίηση»,Ναυτίλος
Στάδιον δόξης -ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ
Ως ανύποπτος καθόμαν, ήρθαν όλα μι’ αντάρα
οι ήρωές μου κι οι στίχοι μου φιόρα μου όλα πλατύφυλλα,
κάθε μια της ζωής μου ήταν κει στραβομάρα,
κάθε γκάφα μου ή τύφλα...
Κι ως αρπώντας με μ’ έβγαλαν σηκωτόν απ’ την πόλη
(με καμπούρες κι αλλήθωροι με στραβή άλλα αρίδα).
Όλα εκεί με τριγύρισαν και με δείξαν χαχόλοι
κει βαθιά, τη Χαλκίδα:
...Βλέπεις μαιτρ μου φωνάξανε τη Χαλκίδα την είδες
όπου συ μες στα φάλτσα σου μόνον, ήξερες ν’ άρχεις;
να τα έργα σου, οι πόθοι σου όλοι εμείς φασουλήδες,
να και συ θιασάρχης!...
Τι ντεκόρ ανισόρροπο που με μύτη γελοία
μαιτρ μπεκρής το σκεδίαζε στο `να πόδι να στέκει.
Ήταν κει, λες και χτίστηκε με γλαρή κιμωλία,
όρθιο η πόλη λελέκι...
Κι ω Θεέ μου, τι θίασος, τι λερή συνοδεία
εαυτούληδων (τούτοι μου), να μοιράσουν σαν λύκοι
μεταξύ τους για ρόλους των κάθε μια μου αηδία,
κάθε τι ρεζιλίκι...
Κι είμαι γω θιασάρχης τους; Αλς κουρσούμ τώρα εξώλης
και προώλης τους (τέλειος να μαθαίνω τους ρούμπες),
να μ’ αυτούς τους παλιάτσους μου θα κινήσω στις πόλεις
με κραυγές και με τούμπες!...
Κι ως στα πάλκα η φάτσα μου γελαστή θα προβαίνει
(αχ, κι η πρόγκα τι δόξα μου!... Σ’ ουρανούς θα με σύρει)
η Χαλκίδα εκεί πίσω μου θα φαντάζει χτισμένη
σαν από τεμπεσίρι...
Πηγή: Εαυτούληδες, 1950
Επάγγελμα πατρός ηθοποιός-ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ
Αχ να γινόταν πάλι να με πάρεις απ’ το χέρι
να με βγάλεις από τούτο το λαγούμι
όπου οι άνθρωποι μυρίζονται ανθρώπινο κρέας
να με πήγαινες όπως τότε στην ακροθαλασσιά
κάτω από τα κτίρια των παιδικών εξοχών,
τότε που σε περίμενα να παραπονεθώ
έστω να πω ότι η προϊσταμένη
κρατούσε τα γλυκά που μου `φερνες
κι αντί γι αυτό κοιτούσα μαγεμένος
τα καινούρια λαστιχένια σου παπούτσια.
Πατέρα δεν έμαθες ποτέ
σε τι κόλαση με είχατε βάλει
τι μου `καναν τ’ άλλα τα παιδιά
που όλη τη μέρα με λέγαν «θεατρίνα»
κι εγώ, πνίγοντας τα κλάματα, τα `βαζα με σένα
με το Θεό, μ’ όλους, που δεν είχες
μια δουλειά της προκοπής, ει δυνατόν ένα γραφείο.
Ντρεπόμουνα για το επάγγελμά σου
όπως τώρα καμαρώνω, τώρα
που κάθε πρωί κινάω για την κοινή σκλαβιά
του ασήμαντου γραφείου μου.
Πηγή: https://www.stixoi.info
Ο προστάτης των ηθοποιών (15 Σεπτεμβρίου)-ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΙΣ
Στα χρόνια του Αυρηλιανού ο Πορφύριος,
μίμος σπουδαίος στην ερμηνεία των Μυστηρίων,
να σατιρίσει το μυστήριο της Βαπτίσεως
απ'τους Ρωμαίους στρατιώτες αναγκάσθηκε ΄
μα,ενώ βρισκόταν στη σκηνήν, έλαμψε εντός του
το φως της Πίστης και τον ρόλο ετούτο αρνήθηκε
κι αφάνταστα μαρτύρια τότε υπέστη.
Άγιος και μάρτυς της Θρησκείας ανακηρύχθηκε,
γιατί δε θέλησε τα θεία να διακωμωδήσει.
Αλλά,το πιθανότερο είναι πως δεν μπόρεσε,
σαν ευσυνείδητος και γνήσιος καλλιτέχνης,
το ρόλο του να ρίξει χαμηλά
και την Τέχνη την άγια να προδώσει...
Πηγή: Ανθολογία Περάνθη
Ηθοποιός-ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΟΥ
Θα παίξεις μια, θα παίξω δυο
Θα κλάψεις μια, θα κλάψω δυο.
Μάνος Χατζιδάκις
Ακόμη ακούς το χειροκρότημα.
Η ερμηνεία συγκλονιστική.
Του πλήθους οι επευφημίες
την υποκριτική σου τέχνη βεβαιώνουν.
Με μάτια δακρυσμένα υποκλίνεσαι,
ποτάμια ξέχειλα ευγνωμοσύνης.
Ρίγη ανείπωτης χαράς και θλίψης σε τυλίγουν.
Βαριά η αυλαία αργόσυρτα σφαλίζει.
Το κοινό αποχωρεί ενθουσιασμένο.
Η τέχνη σου το λυτρωμό απλόχερα σκορπίζει.
«Δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα
την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.»
Ο στόχος επετεύχθη.
Τα φώτα σβήνουν στη σκηνή και στην πλατεία.
Παντού σιωπή. Σκοτάδι.
Κι εσύ καταμεσής σκυφτός κι ασάλευτος.
Κουλουριασμένος.
Το κορμί σου αγκαλιάζεις δυνατά,
σα να φοβάσαι ό,τι έζησες απόψε μην το χάσεις.
Τώρα ηθοποιός στο δικό σου έργο.
Όλη η ζωή σου μια παράσταση.
Πράγματι, η ερμηνεία ήταν συγκλονιστική.
Λείπει μόνο το χειροκρότημα.
Πηγή:Εφήμερη στην πένα του θεού ,2014
Γενέθλια πόλη 2 -ΤΟΛΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
Θίασος παιδικός της γειτονιάς
που ανέβαζε κατοχικά παιχνίδια
στο παλκοσένικο του δρόμου
ενώ ακατάπαυστα η βροχή χειροκροτούσε
στο τσίγκινο υπόστεγο του Μπεμπελέκου
οδός και πρόσβαση και χωματένιο αλώνι
ο μέγας άλλοτε Μητσαίων ποταμός
που πήγαζε στα όρη της Αμύντα
και εξέβαλε στην ωκεάνια πλατεία
όπου χιλιάδες χρόνια πριν καταποντίστηκαν
αρχαίες αγορές κι αγάλματα
Πλατεία Δικαστηρίων ο κόσμος όλος
ενώ τα ποντοπόρα πλοία διασχίζουν
το άγριο κύμα της Αγνώστου Στρατιώτου
και ναυλοχούν στο βορεινό λιμάνι Ολύμπου
διάσημα ονόματα ηθοποιοί και ναύτες
χλωμά παιδιά της στέρησης με ματωμένα πόδια
πεισματικά που αγκυροβόλησαν
σε κάποια ασπρόμαυρη φωτογραφία
και αξιώθηκαν να μην γνωρίσουν
την καταισχύνη των μεγάλων
τα όνειρα που μείναν όνειρα
κι έτσι διατήρησαν το άρωμα του ονείρου
στα μαγεμένα στενοσόκακα της μνήμης.
Πηγή:Το διπλό άλφα της αγάπης ,1994
Θέατρο -ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ
Δεν έχεις δίκιο.
Επιτέλους υπάρχει κάποιο θέαμα.
Διασκεδάζω μπρος στην ανοιχτή αυλαία τής καρδιάς σου
με τη σκηνή την τελευταία.
Προσωπίδες.
Προσωπίδες πολλές ταίριαξες
στο χώρο τής μορφής σου.
Δε θα μπορούσαν οι άνθρωποι
να υποψιαστούνε τ’ αληθινό σου πρόσωπο.
Ν’ ανέχονται συνήθισαν το πλαστό τους γέλιο.
Εγώ όμως με τούτη την ψυχή
που δοκιμάστηκε καθώς παιχνίδι πάνω στον τοίχο,
δε ζητώ πια να σε γνωρίσω...
Πηγή: Μνήμες και παρουσίες ,1964
Η παράσταση -ΚΟΥΛΑ ΑΔΑΛΟΓΛΟΥ
Οι πρόβες είχαν αρχίσει από καιρό
Στις κερκίδες σύχναζαν περίεργοι
ηθοποιοί και σκηνοθέτης δεν
δεν
μπορούσαν να προχωρήσουν.
Η πρωταγωνίστρια υπέφερε από στέγνα
«Οι ήχοι γδέρνουν το λαρύγγι μου
στον έρωτα ματώνω
το δέρμα μου σχίζεται τομές
όπως η γη που σκοτώνει τα γεννήματα».
Ύστερα άλλαξε ο σκηνοθέτης.
Ο παλιός λέγανε έφυγε
ακολουθώντας ένα χειρόγραφο σενάριο.
Η πρωταγωνίστρια ζήτησε άδεια και αναχώρησε.
Και για όσα σου πρόσφερα
με ανταμείβεις με μία σχισμή
που δεν είναι ούτε χαμόγελο
που δεν είναι ούτε χαμόγελο
να κρεμάσω μια υποψία αχνού,
όπως στο μπάνιο ο καθρέφτης που θαμπώνει
όπως στο μπάνιο ο καθρέφτης που θαμπώνει
και παίζει κακέκτυπα την πατίνα του χρόνου
μπερδεύοντας τα χνάρια της αλήθειας στο πρόσωπό μού
στο πρόσωπό μου που ώρα πρωινή
στο πίσω κάθισμα του λεωφορείου
απορροφήθηκε από το χνωτισμένο τζάμι.
Πηγή: https://www.stixoi.info
Η πρόβα -ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΑ
Στο θίασο που έκανε πρόβα για τη θεατρική παράσταση
ο σκηνοθέτης συχνά επαναλάμβανε
στους ηθοποιούς του:
«Άμεσα βγάλτε έξω τον πυρήνα των συναισθημάτων,
άμεσα εκτεθείτε.»
Σκέπτομαι:
Ό,τι εξουθενωτικά ζητάει κι η ποίηση,
τον απόκρυφο εαυτό σου να εκθέτεις,
μέχρις εσχάτων.
Πηγή:το τραγικό και το λημέρι των αισθήσεων, 2012
Πρόβα-ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΟΥ
Στον Γιάννη Ιορδανίδη
Μια πρόβα όλη η ζωή σου.
Για μια παράσταση που ίσως ποτέ δε θ’ ανεβάσεις.
Για χειροκρότημα αδιάφορο μπορεί.
Για μισοαδειανή πλατεία.
Τίποτα μακρινό δε σε τρομάζει.
Ο δρόμος είναι πάντα η ουσία.
Η δοκιμασία.
Το μακρύ ταξίδι.
Τα πώς και τα γιατί, τα πρέπει και τα μη,
τα φώτα, οι μουσικές,
τα κλάματα, τα γέλια, οι φωνές.
Οι άνθρωποι που αγάπησες ή μίσησες μέχρι να φτάσεις.
Οι άνθρωποι που φίλησες με το υγρό γαλάζιο βλέμμα.
Κι άλλοι που αφουγκράστηκες
δίχως να τους γνωρίσεις.
Η πρόβα τελειώνει με ανακούφιση.
Ο θίασος επευφημεί.
Καιρός πια να ξεκουραστεί.
Και τους καρπούς του μόχθου του ν’ αδράξει.
Μα όταν η παράσταση αρχίζει,
της σκηνής η αυλαία σαν ανοίγει,
οι προβολείς σαν βάφουν το σανίδι,
σκοτάδι μέσα σου
σβήνει το φως.
Καιρός για άλλες πρόβες να κινήσεις.
Πηγή: Εφήμερη στην πένα του θεού ,2014
Όταν οι ηθοποιοί ετοιμάζονται -ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΑ
Διανυκτερεύαμε από πόλη σε πόλη,
τη μέρα συνεχίζουμε το ταξίδι,
φοράμε καπέλο και γυαλιά ηλίου
για ν’ αποφεύγουμε τη δημοσιότητα.
Μέχρι τώρα κανείς δεν μας γνώρισε
ούτε μας ζήτησε αυτόγραφο.
Έγινε η διανομή των ρόλων,
δουλεύουμε εντατικά πάνω στη μουσική
και το χορό της παράστασης,
με συχνές μετακινήσεις κρύβουμε
τους έρωτες που κάποτε
θα εκδηλωθούν με πάθος.
Το άγνωστο πλήθος έσβησε τα ίχνη μας,
όμως οι δημοσιογράφοι ακολουθούν
και δεν θ’ αργήσουν να κάνουν τα πάντα
για να μας πάρουν συνέντευξη.
Προσπαθούμε να κρατήσουμε
μυστικό το ταξίδι,
κι όσα σχέδια ετοιμάζουμε
θα τ’ ανακοινώσουμε αργότερα.
Κρυφά αγοράσαμε κεραία για το ραδιόφωνο
κι ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια
για όσο διάστημα θα παραμείνουμε στην εξοχή.
Πηγή: Ανοικτή γραμμή ,1984
Η παράσταση -ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΥΜΠΕΡΗ
Ήταν μια παράσταση απλώς θα μου πεις.
Φωτισμένη νύχτα
κλωστές να κινούν τα παράλυτα μέλη μας
επιθυμίες ενισχυμένες με κονιάκ
σαν ψέματα, όλα σαν ψέματα.
Και ποιος να διεύθυνε το έργο από ψηλά
ποιος σκηνοθέτης σχεδίαζε σκηνές
ποιος για τη χαρά οικονομούσε σταγόνες
ποιος στον κίνδυνο έσπρωχνε με φόρα
ποιος στα παθήματα
γελούσε κάτω απ’ τα μουστάκια του;
Όταν χάραξε
τα σώματα ξάπλωναν στο πανί
έχοντας εξαντλήσει τις δυνατότητές τους
τις κινήσεις που προβλέπονταν όλες
όλες τις γκριμάτσες που τους επιβλήθηκαν.
Έμοιαζαν κούκλες τσαλακωμένες -γιατί;
ας υπήρχε τουλάχιστον μια δικαιολογία !-
τέλειωσε, τέλειωσε η γιορτή λοιπόν
ξανά στα κουτιά τα σύνεργα
και μη το μέλλον μας
θ’ ασχοληθούν με ζήλο τα ποντίκια.
https://www.stixoi.info
Η παράσταση-ΧΛΟΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΕΛΗ
Περιφέρονταν από πόλη σε πόλη
Σε έρημα θέατρα καταγώγια
Το ρεπερτόριο ανεξάντλητο
παραλλαγή στο ίδιο έργο
Κάποιος τυφλός γέρος έψαχνε τη μοίρα του
κάποιος κάπου έκανε μία ερώτηση
κάποιος κάπου δεν το άντεχε
ένα τέλος τέλειωνε
ένα πεπρωμένο πέτρωνε
Στα σκηνικά υπήρχε πάντα
μία λάμπα που τρεμόσβηνε
κι ένα γραμμόφωνο που έπαιζε
ένα φθαρμένο τραγούδι εγκατάλειψης
Αυτή ήταν πρωταγωνίστρια
μόνο που πάντα έπαιζε ρόλους δεύτερους
συνήθως ενός δέντρου που στο τέλος καίγεται
Οι άλλοι ηθοποιοί ήταν άντρες
Ένας Δον Κιχώτης
φορούσε πανοπλία και έκανε τον ιππότη
άλλος στοχαστικά παρίστανε τον Άμλετ
άλλοι ήταν πυγμάχοι
που πάλευαν στο ρινγκ
Πολλές φορές ο υποβολέας
απήγγειλε ποιήματα
και κάποιοι αυτοκτονούσαν
από χάρτινα μπαλκόνια
Όλοι όμως ανεξαιρέτως
φορούσαν την ίδια μάσκα
που άλλαζε χέρι στα παρασκήνια
Ώσπου μια μέρα ένας από τους θεατές
ανέβηκε στο πάλκο
έστησε μία καρέκλα
και την κοίταξε στα μάτια
«Μου χρωστάς μία απάντηση» της είπε
«Σε ποια ακριβώς ερώτηση;» ρώτησε έκπληκτη εκείνη
«Μπορείς να αγαπήσεις τόσο
που να μην σε νοιάζει αν αγαπηθείς;»
«Από ποιο έργο είναι αυτό;»
αναρωτήθηκε πανικόβλητη αυτή
«πού είναι η μάσκα που πρέπει να φοράς
με ποιο τρόπο θα με κάνεις να πονέσω
θα μαχαιρωθώ ή θα πάρω δηλητήριο
θα φύγω με ένα τρένο μέσα στην ομίχλη
ή θα με εγκαταλείψεις μέσα σε κουκλόσπιτο;»
Ο άντρας όμως δεν απάντησε
Κατέβηκε από τη σκηνή και προχώρησε στην έξοδο
Η γυναίκα έμεινε για λίγο μετέωρη
έβγαλε το φόρεμα με τις δαντέλες
σκούπισε την πούδρα από το πρόσωπο
πέταξε τα ψηλοτάκουνα παπούτσια
και τον ακολούθησε
Πίσω τους τα σκηνικά κατέρρευσαν
με θόρυβο
Πηγή:Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς, 2012
αυλαίας ρόδο-ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΟΥ
Και τώρα που η παράσταση τελειώνει;
Τα φώτα που θα σβήσουν της πλατείας;
Ποια λέξη τη ζωή σου θα λυτρώσει
άραγε ρήμα ποιο;
Θαρρείς πως ποίημα απ’ το σκοτάδι θα σε βγάλει;
Ήδη τα ροδοπέταλα ραγίζουν το σανίδι.
Αυλαία. Δίχως χειροκρότημα.
Χιόνι πυκνό σκεπάζει τη λιακάδα.
Πηγή: επιτέλους αποβίβαση, 2018
Ο σκηνοθέτης-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΑ
Η γνωστή μου με παρέσυρε να δούμε
το θεατρικό έργο ενός πρωτοποριακού θιάσου.
Μετά αντιλήφθηκα ότι το μόνο ενδιαφέρον της
ήταν ο σκηνοθέτης που τη φλέρταρε.
Είχε βάλει τα δυνατά της να αρέσει.
Ντύθηκε προκλητικά με πολύ κοντή, εφαρμοστή φούστα,
και στενό, δερμάτινο μπουφάν.
Εμφανής και διόλου ελεγχόμενη η ταραχή της,
το αναψοκοκκίνισμα,
κάθε λίγο το κόμπιασμα στη φωνή της.
Μου θύμιζε έφηβη στο πρώτο ραντεβού,
κι ας ήταν σχετικά μεγάλη στην ηλικία.
Όλα τελείωσαν άδοξα.
Ο σκηνοθέτης την πάγωσε με την αδιαφορία του
όταν μίλησαν στα παρασκήνια
— το ειδύλλιο αμέσως διαλύθηκε.
Το θεατρικό έργο ανούσιο και πληκτικό.
Στην επιστροφή μέσα στην κρύα χειμωνιάτικη νύχτα,
το προκλητικό ντύσιμο της γνωστής μου
ήταν για λύπη.
Πηγή: Ο κόσμος απροκάλυπτα, 2018
Σιωπή -ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΑΚΟΣ
Σ’ άκουσα, ήρθες χθες αργά.
Είχα κλείσει τα μάτια μου κι σ’ άκουγα.
Ανέβηκες στο σανίδι,
περπάτησες μέχρι το κέντρο,
στάθηκες για λίγο, με κοίταξες,
γύρισες πλάτη κι έτρεξες να κρυφτείς στα παρασκήνια.
Σιωπή.
Κι εγώ σ’ άκουγα
μέσα στο χειροκρότημα.
https://www.stixoi.info
Αόρατοι θίασοι-ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΓΩΓΟΠΟΥΛΟΥ
Αόρατος θίασος γελωτοποιών χορεύει
γύρω από ξεφτισμένες ψάθινες καρέκλες
Χλευάζει πίσω από τις πλάτες
μεθυσμένων τζογαδόρων πελατών.
Στο παλιό το καφενείο με τα ξύλινα τραπέζια
με θολά από την κάπνα μάτια
με βλέμμα νυσταγμένο
σκύβουν οι θαμώνες στα φλιτζάνια του καφέ
Στα βρόμικα τραπεζομάντιλα
τα χρόνια που έχασαν διαβάζουν
περιπλανώμενοι ανάμεσα
σε αποτυχημένο χτες
σε αδιάφορο παρόν
σε μέλλον ακαθόριστο
Ξοδεύτηκε η ζωή τους με ριξιές
μες στα κενά του χρόνου
ατέρμονες απόπειρες διόρθωσης λαθών
Χάνονται σε νύχτες πάντα άφεγγες
βουβός αόρατος θίασος κι αυτοί
σε θέατρο του παραλόγου…
https://www.stixoi.info/
Στη Στάση-ΛΟΥΑΝ ΤΖΟΥΛΙΣ
Το λεωφορείο άργησε.
Πάντοτε αργεί να 'ρθει
και πάντα οι άνθρωποι
θα περιμένουν σαν να βρίσκονταν
σε θεατρική πρεμιέρα.
Με την επίσημη τους κούραση
όπως αρμόζει στην περίπτωση
κι ας λείπει ο σκηνοθέτης
κι οι θεατρίνοι επίσης.
Το άγχος στο κοινό σαιξπηρικό:
«Να φύγω ή να μη φύγω...»
Εγώ μόνος όπως πάντα ταξιδεύω
με άγχος αρχαϊκό.
Στη μια πλευρά μου η Αφροδίτη
στην άλλη ο 'Αρης.
Τον Οδυσσέα τώρα θυμάμαι τον πολυμήχανο
εκεί στη στάση
που μηχανεύτηκε την ξενητειά του.
Αλήθεια, οι ελπίδες έχουνε σχήματα ομηρικά;
Ύστερα το λεωφορείο ήρθε
κι άργησε να φύγει...
Θέατρο-ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
Μέσα στο φως, φτάνουν εκείνοι
που μπορείς να τους συγκινήσεις
να τους διασκεδάσεις
να τους αλλάξεις.
https://www.stixoi.info
Άμλετ-ΜΠΟΡΙΣ ΠΑΣΤΕΡΝΑΚ
Αφού όλα ηρέμησαν,βγήκα στη σκηνή.
Στην παραστάδα της πόρτας,με τα νώτα
ακουμπώντας, αρπάζω,από τη μακρινήν
ηχώ,του αιώνα μου τα γεγονότα.
Τις χιλιάδες τα κιάλα της,πάνωθέ μου,
ρίχνει η μαύρη νυχτιά,που μ'έχει βάλει
στόχο της. Το ποτήρι αυτό,Θε μου,
πάρε μακριά μου αν λύση υπάρχει κι άλλη.
Το γιομάτο πείσμα σχέδιό σου μ'αρέσει.
Σύμφωνοι. Θα τον παίξω αυτόν τον ρόλο.Αλλά
τώρα κάποιο άλλο δράμα είναι στη μέση.
Λυπήσου με,Θεέ μου,τούτη τη φορά.
Πλην η σειρά των πράξεων έχει πια οριστεί.
Μη και δεν είναι ανέκκλητο το τέλος τάχα;
Μοναχός μου,κ'οι Φαρισαίοι τριγύρω μου.Η ζωή
δεν είναι του κάμπου το πέρασμα μονάχα!
Μετάφραση: Άρης Δικταίος
Πηγή: Παγκόσμια ποιητική ανθολογία «Ταξίδι στην ποίηση»,Ναυτίλος
Έρευνα-Επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Καραπάνου
Έννεπε Μούσα, Ιστότοπος ποίησης και μουσικής
