Γεράνι. Σε μωβ και ροζ αποχρώσεις κοσμεί τις γλάστρες μας και τα όνειρά μας! Πώς το δόξασαν οι ποιητές;
Δραπετσώνα-ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
Μ’ αίμα χτισμένο, κάθε πέτρα και καημός
κάθε καρφί του πίκρα και λυγμός
μα όταν γυρίζαμε το βράδυ απ’ τη δουλειά
εγώ και εκείνη όνειρα φιλιά
Το ’δερνε αγέρας κι η βροχή
μα ήταν λιμάνι κι αγκαλιά και γλυκιά απαντοχή
αχ το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε ψυχή
Πάρ’ το στεφάνι μας, πάρ’ το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε, αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
Ένα κρεβάτι και μια κούνια στη γωνιά
στην τρύπια στέγη του άστρα και πουλιά
κάθε του πόρτα ιδρώτας κι αναστεναγμός
κάθε παράθυρό του κι ουρανός
Κι όταν ερχόταν η βραδιά
μες στο στενό σοκάκι ξεφαντώναν τα παιδιά
αχ το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε καρδιά
Πάρ’ το στεφάνι μας, πάρ’ το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε, αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
Πηγή: https://tassosleivaditis.wordpress.com/
[32]-ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Κ. Κ.
Άσπρα βιβλία μου,
τραγούδια μαύρα,
ποιο φεγγοβόλημα
και ποιά δροσοαύρα
γείραν επάνω σας,
ποια βαθιά μάτια,
μαύρα έρμα σπλάχνα μου
στ’ άσπρα παλάτια;
Στου κρυφού στίχου μου
μες στα δεφτέρια
απαλά τ’ άχραντα
χαράζουν χέρια
πεντάλφες μάγισσες,
μες στα γεράνια
θολοβραδιάσματα
ποια ηλιοστεφάνια;
Πηγή: Οι πεντασύλλαβοι (1915-1917)
Ήταν μια πόλη-ΠΑΝΑΓΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ήταν μια πόλη που αγαπούσα από παιδί
ήταν το άστυ το κλεινόν, των προαστίων.
Εκεί που άνθιζε γεράνι γιασεμί
από το Δέλτα έως το τέρμα Πατησίων.
Ήταν μια πόλη που ξυπνούσε δυνατά
από ένα όνειρο από έναν εφιάλτη
και προσπαθούσε ν'αγκαλιάσει στοργικά
κάποιο δοσίλογο και κάποιονε αντάρτη.
Ήταν μια πόλη που τραγούδαγε συχνά
κάποτε έντεχνα κι άλλοτε λαθεμένα.
Όμως σου έφθανε ν’ ακούσεις τα παιδιά
μέσ’ τις αλάνες να κλωτσούν ευτυχισμένα.
Αυτή την πόλη π'αγαπούσα μια φορά
μου την εσκότωσαν, τσιμέντο, εθνοσωτήρες
και ορφανά αφήσαν όλα τα μωρά
των ρετιρέ, των υπογείων στους καυστήρες.
Γι αυτή την πόλη τώρα πια δεν τραγουδώ.
Μοιρολογώ και από τον πόνο μου δακρύζω
και όπως με βλέπουν Ποσειδώνας και Αθηνά
σ’ αυτό τον θάνατο πως έφταιξα νομίζω.
Πηγή: stixoi/info
Ν’ ακουμπήσεις τα μεγάλα όνειρά σου-ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΓΚΡΑΣ
Κι οι νοικοκυρές, σπάζοντας τη μεσημβρινή φωνολογία
των πλανοδίων,
με μια σκούπα κι ένα φαράσι στα χέρια,
έτρεχαν στους χωματόδρομους,
να διορθώσουν τη στίξη των αλόγων:
Πώς να λιπάνεις το μοναδικό γεράνι της αυλής;
Το βράδυ,
ακούγονταν μια φυσαρμόνικα κι η χαμηλή βροχή.
Δεν είχες χώρο
- σ'έναν ολόκληρο γαλαξία-
ν'ακουμπήσεις τα μεγάλα άσπρα όνειρά σου.
Πηγή: Γιάννης Τσίγκρας,Ποιήματα,Ενδυμίων,2018
Της Άνοιξης-ΜΑΓΔΑ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗ
Δουλεύω σταθερά στις Διηγήσεις
κι ο τόνος είναι ακόμα ζωντανός
καθημερνές, γιορτές και πώς ν’ αφήσεις
στον κόσμο όπου κλώθεται σκοπός
το πρόσωπο στον τοίχο να πεθάνεις
που γύρω ανασταίνεται η γη
στο χρώμα της καστάνινης στεφάνης
το πελαργόνι αγάντα που κρατεί
στις καταιγίδες, γύρω λαζαράκια
οι βρούβες ανθισμένες, διαδρομή
στην εθνική οδό, στα μοβ κουκάκια
στα χαμηλά παρτέρια, τη ριπή
την απαλή φυσά φουσκοδεντρίτης
αέρας και τ’ ατλάζι των σπαρτών
λάμπεται και βαρεί μες στην αφή της
μετάξι για το ρίγος της που στον
παλμό της ηλιογέννητης λιβάδι
ουράνιο χάδι, πούπουλο, ψυχή
το σκεφτικό το μέτωπο αναπαύει
τον πόνο τον πικραίνει, αναπνοή
η δύναμη που κόκκινο γεράνι
λευκό και ροζ στο γύρο του κρατά
την ερυθρή καστάνινη στεφάνη
κι αντέχει με τα φύλλα τα τραχιά.
Πηγή: stixoi/info
Τα αποδημητικά φυτά-ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΑΣΤΑΚΑΣ
Οι γλάστρες που αναθρέψαμε,
με υπομονή και αυτοθυσία,
σε ξένα μπαλκόνια ανθίζουν και φυλλώνουν.
Όταν σηκώνω το βλέμμα μου, σε σπίτια άλλων,
ψηλά κι απόμακρα, αναγνωρίζω τα φυτά σου:
η μπουκαμβίλια και η λεμονιά,
το γιασεμί μαζί με το γεράνι,
ο φίκος, η ορτανσία, οι πικροδάφνες.
Τα ξέρω και τα γνωρίζω, όλα.
Έχω καταγράψει τα χούγια και τις συνήθειές τους.
Αν ο παράδεισος είναι ό,τι αγαπήσαμε
απαλλαγμένο από την απειλή της απώλειας,
θα μας ακολουθήσουν-να είσαι βέβαιη:
Δε θα μας πληγώνει ούτε ένα κίτρινο φύλλο,
όταν συγκατοικήσουμε ξανά σε ένα εξαίσιο ρετιρέ,
μαζί με όλους μας τους φίλους.
Πηγή: Ύποπτος φυγής,Σαιξπηρικόν,2010
Ενσυναίσθηση-ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ
Κάθε που γελάς
ένα γεράνι σκάει
στ’ αντικρινό περβάζι
Κάθε που στενάζεις
ένα κόκκινο μήλο
πέφτει στο χώμα
Κάτι με πνίγει
Το ασανσέρ
το δωμάτιο
η ζώνη
τα βατραχοπέδιλα
Κάτι με πνίγει
Πηγή: Απόπειρα εξόδου(1975-1981)-1982
MORTALIBUS AEGRIS-ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ
Τα γεράνια της αυλής, το αγιόκλημα
λένε όλη νύχτα παράδεισο, κόλαση
το χώμα αυτή τη φορά ακούει
όπως το πάτησες το πρωί
αυτί έγινε κι ακούει
μαθαίνει τώρα μαθαίνει γρήγορα,
ακούει, μα δεν πιστεύει τίποτα
ήδη σε λάσπη του Γενάρη και λησμονιά
γυρίζει.
Πηγή:Για ένα πιάτο χόρτα,Ύψιλον,2016
Η ψυχή μου εντός μου-ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ
Μια κούπα αχνιστό φιλί
για να θυμάσαι,
μια κουταλιά γλυκάνισο
για να ξεχνάς
κι ένα τραγούδι μακρινό
για να πορεύεσαι.
Κάποιο χαμόγελο
που κρέμεται απ’ το κάδρο
και το γεράνι
που χλομιάζει στο περβάζι.
Το βλέμμα σου
χαϊδεύει μιαν υπόσχεση
και στο συρτάρι
νανουρίζεις πεθυμιά.
Σ’ αγάπη σκάλωσε
το στρίφωμα του χρόνου
κι έγινε ξέφτι
και κορδέλα στα μαλλιά.
Πηγή: Λόγου Αντίθεση,2018
Χαϊκού-ΜΑΡΙΑ ΠΕΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΚΑΡΑΚΗ
Στο παράθυρο
η γλάστρα με γεράνια
χρώμα του κόσμου
Πηγή:Χάι Κου-Σένριου και Ρέγκα,Λεμεσός 2014
Βουκαμβίλιες και γεράνια-ΒΑΣΩ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ-ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Σοκκάκι μου στενό
Αγαπημένο...
Σπιτάκια γραφικά
Με τοίχους ανθισμένους
Και παραθύρια στεφανωμένα
Με βουκαμβίλιες και γεράνια
Σκαρφαλωμένος στην ξερολιθιά
Αγναντεύω το πέλαγο...
Κι ένα άσπρο πανάκι
Σαν γλαροπούλι ξεχασμένο
Στην αγκαλιά τ᾽ ουρανού
Μου γνέφει φιλικά
Πηγή: Βουκαμβίλιες και γεράνια,2015,Ανοικτή Βιβλιοθήκη
Μακρινή πατρίδα-ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ήρθε με τα ρούχα που φορούσε από την πατρίδα,
-Πάντερμο την έλεγε -
και με ένα λεχούδι στην αγκαλιά.
Μόχθησε, όμως, έζησε.
Ανάστησε παιδιά κι εγγόνια
Με αγάπη
Υπομονή
«Δόξα τω Θεώ» έλεγε .
Όταν όμως άκουγε ένα τραγούδι
«Στο πα και στο ξαναλέω
στο γιαλό μην κατεβείς..»
ζάρωνε τα χείλη, κατάπινε το λυγμό,
άφηνε τα δάκρυα να κυλήσουν
και ταξίδευε
Στην αυλή του πατρικού σπιτιού
Στην κούνια που φτιαξε ο παππούς
κάτω από τον πλάτανο,
Στα κορίτσια της γειτονιάς.
Δεν την ενδιέφερε ο παράδεισος
Τα γεράνια της αυλής της ήθελε να δει
και … να πεθάνει
Πηγή: Το γλαυκό και το μπλε της νύχτας, Εκδόσεις Γράφημα,2021
Σύρος-ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΓΛΑΣ
της Αναστασίας
Είχα μεγαλώσει γρήγορα.
Ερχόμουν από τη στέπα
μέσα από άγρια ανεμοθύελλα.
Ένα μακρινό ταξίδι
χωρίς αποσκευές και πυξίδα.
Λίγα κιτρινισμένα χαρτιά
με παράξενες σφραγίδες
κι ένα παιδικό παιχνίδι
στις λυπημένες τσέπες μου.
Όταν με ανέκριναν
ευγενικά και ευθαρσώς, απάντησα:
ένα γεράνι
δίπλα στα ναυπηγεία
με τα πλοία
που λαχτάρησαν να ανοιχτούν
στην απέραντη θάλασσα
- ένα γεράνι - ήρθα να δω.
Δεν έχω άλλη μνήμη
δεν έχω άλλο αίμα.
Έτσι απάντησα.
Πηγή: Ταριχευτές πουλιών, Κύμα, 2020
Ραψωδία σε μια νύχτα του αέρα 1-ΤΟΜΑΣ ΕΛΙΟΤ
Η ώρα δώδεκα.
Μέχρι όπου εκτείνεται ο δρόμος
Μέσα σε μία σύνθεση σεληνιακή,
Ψιθυρίζοντας οι επικλήσεις της σελήνης
Διαλύουν τα πατώματα της μνήμης
Και όλες τις σαφείς της συσχετίσεις,
Τις διακρίσεις της και τις διευκρινίσεις.
Κάθε λάμπα του δρόμου που περνάω
Χτυπάει σαν ταμπούρλο μοιρολατρικό,
Και μέσα από του σκότους τα διαστήματα
Μεσάνυχτα τραντάζουνε τη θύμηση
Ως ο παράφρονας τραντάζει ένα γεράνι πια νεκρό.
Μετάφραση: Μαρία Θεοφιλάκου
Πηγή: stixoi/info
Ποιος-ΣΙΛΒΙΑ ΠΛΑΘ
Ο μήνας της ανθοφορίας τελείωσε. Τα φρούτα μαζεύτηκαν,
Φαγώθηκαν ή σάπισαν. Είμαι ολόκληρη στόμα.
Οκτώβρης, ο μήνας της αποθήκευσης.
Αυτό το υπόστεγο, μουχλιασμένο σαν στομάχι μούμιας:
Παλιά εργαλεία, χερούλια και σκουριασμένοι χαυλιόδοντες.
Είμαι σαν στο σπίτι μου εδώ, ανάμεσα στα νεκρά κεφάλια.
Άσε με να καθίσω μέσα σ’ ένα ανθοδοχείο,
Οι αράχνες δε θα το προσέξουν.
Η καρδιά μου κομμένο γεράνι.
Τουλάχιστον ο άνεμος ας άφηνε ήσυχα τα πνευμόνια μου.
Σκυλίσιο σώμα οσφραίνεται τα πέταλα. Ανθίζουν ανάποδα.
Κροταλίζουν σαν ορτανσίες.
Κεφάλια με παρηγορούν καθώς σαπίζουν,
καρφωμένα στα δοκάρια της στέγης από χθες:
Τρόφιμοι ιδρύματος που δεν πέφτουν σε χειμερία νάρκη.
Πηγή: stixoi/info
Απόκρυφο -ΣΙΛΒΙΑ ΠΛΑΘ
Ο αέρας είναι ένας μύλος από αγκίστρια—
Ερωτήσεις χωρίς απάντηση,
Λαμπερές και μεθυσμένες σα μύγες
Που του φιλιού τους το κεντρί είναι αβάσταχτο
Μέσα στις δυσώδεις μήτρες του μαύρου αγέρα κάτω απ` τα πεύκα το καλοκαίρι.
Θυμάμαι
Τη νεκρή μυρωδιά του ήλιου στις ξύλινες καμπίνες ,
Την ακαμψία των ιστίων , τα μακριά αλατισμένα σάβανα.
Αν έχεις αντικρίσει μια φορά το Θεό , ποια είναι η γιατρειά;
Αν έχεις μια φορά κατακτηθεί
Χωρίς να μείνει ούτ` ένα κομμάτι,
Ούτε καν ένα δάχτυλο , και αναλωθεί,
Αναλωθεί απόλυτα, στην πυρκαγιά του ήλιου,
Μέσα στο φως από βιτρώ αρχαίων καθεδρικών
Ποια είναι η γιατρειά;
Η όστια της μετάληψης;
Το βάδισμα πλάι σε ακύμαντα νερά; Η μνήμη ;
Ή να διακρίνεις τα λαμπρά ίχνη
Του Χριστού στα πρόσωπα των τρωκτικών,
Των δειλών λουλουδοφάγων, εκείνων
Που έχουν τόσο ταπεινές ελπίδες, ώστε αισθάνονται άνετα-
Καμπουριασμένη στο παστρικό σπιτάκι της
Κάτω από τις ακτίνες της αγράμπελης.
Άραγε δεν υπάρχει μεγάλος έρωτας, μόνο τρυφερότητα;
Θυμάται η θάλασσα
Εκείνον που βάδισε πάνω της ;
Το νόημα διαρρέει από τα μόρια .
Οι καμινάδες της πόλης αναπνέουν, το παράθυρο ιδρώνει,
Τα παιδιά σκιρτούν στα κρεββάτια τους.
Ο ήλιος ανθίζει , είναι ένα γεράνι.
Η καρδιά δεν έχει σταματήσει.
Μετάφραση: Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ελένη Ηλιοπούλου
Πηγή:Σύλβια Πλαθ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ Εκδόσεις Κέδρος 2003
[Γεράνια στο παράθυρο]- ANTOINE SCOHY
Γεράνια στο παράθυρο
Ένα κορίτσι γυμνό
Ένας ηλικιωμένος στο δρόμο.
Πηγή: Σύγχρονη γαλλική ποίηση του Βελγίου,Σωτήρης Γ.Τσαμπηράς,Εκδόσεις Πρόσπερος,1991
Έρευνα-Επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Καραπάνου
