Σήμερα στη στήλη μου "Να σε γνωρίσω καλύτερα" υποδέχομαι τη Μαρία Κρασοπούλου, μια καλλιτέχνιδα που υπηρετεί δυο έρωτες, το τραγούδι και την ποίηση. Ξεκινώντας με σημαντικές μουσικές σπουδές, προχώρησε σε συνεργασίες με καταξιωμένους δημιουργούς και τραγουδιστές. Ακόμη έχει εκδώσει δυο ποιητικές συλλογές που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις. Η κουβέντα μας για το δημιουργικό της ταξίδι και για την τέχνη , ήταν πολύ ενδιαφέρουσα!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Μαρία μου είσαι μια γυναίκα που τραγουδά επαγγελματικά, ενώ έχει εκδώσει και δυο ποιητικές συλλογές. Είχες δείξει από παιδί την αγάπη σου για τις τέχνες;
Βασιζόμενη στις μαρτυρίες των οικείων μου, ειδικά σε αυτές της μητέρας μου, μπορώ να πω πως ναι. Η πρώτη δική μου ανάμνηση, είναι λίγο πριν το νηπιαγωγείο, να παραμερίζω την μητέρα μου από την σκηνή, να παίρνω το μικρόφωνο για να τραγουδήσω εγώ, με τον κόσμο από κάτω φυσικά να έχει επιδοθεί σε γέλια και φωνές. «Αλήτη μ’είπες μια βραδιά» είχα πει, έτσι για την ιστορία. Το σπίτι φυσικά, όταν είναι αναπόσπαστο μέρος του η μουσική, γίνεται ένα σημαντικό ερέθισμα που μπορεί να διαμορφώσει την αντίληψη ενός παιδιού. Εμένα το παιχνίδι μου ήταν να σκαλίζω τα βινύλια του πατέρα μου, με ιδιαίτερη προτίμηση στην Μικρά Ασία του Καλδάρα που ήταν κόκκινη και μου έκανε εντύπωση ως παιδί. Όσον αφορά την γραφή, είχα πάντα καλό γραπτό λόγο. Την ποίηση όμως την ανακάλυψα αργότερα, στα εφηβικά χρόνια.
-Ποια ήταν τα πρώτα αναγνώσματα που θυμάσαι να σε συγκίνησαν βαθιά;
Θυμάμαι τον «Μάγκα » και «Το παραμύθι χωρίς όνομα» της Πηνελόπης Δέλτα με ιδιαίτερη γλύκα. Ειλικρινά όμως; Τα πρώτα αναγνώσματα που με συγκίνησαν... ήταν στίχοι τραγουδιών γραμμένοι με το χέρι σε τετράδια. Η σύνδεση των γραφομένων με την ζωή. Βρέχει στην φτωχογειτονιά γράφει ο Τάσος Λειβαδίτης κι εσύ παιδί να αναρωτιέσαι: πόσο μικρός μπορεί είναι ο κόσμος και πόσο μεγάλος ο αναστεναγμός για να μην το χωρέσει;
-Αυτή τη στιγμή τι επιλέγεις να διαβάσεις;
Διαβάζω κυρίως ποίηση, ακόμα και δεύτερες και τρίτες αναγνώσεις ποιητών που με αγγίζουν χωρίς να αποκλείω και μυθιστορήματα.
-Ποιητές και συγγραφείς που σε σημάδεψαν;
Δύσκολη ερώτηση αλλά επειδή μιλάμε για σημάδι, θα πω για τον Γιάννη Ρίτσο και τον Ναζίμ Χικμέτ. Θα πω για τον Νίκο Καρούζο.
-Υπάρχουν θέματα που επανέρχονται συχνά στην ποίησή σου;
Αναπόφευκτα ναι και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Κάποια θέματα επανέρχονται απλά ιδωμένα ίσως από ένα διαφορετικό πρίσμα. Η αγάπη είναι πάντα παρούσα στην ποίησή μου. Η διαπραγμάτευση μεταξύ ζωής, θανάτου, η πολυπρόσωπη αποτυχία της κοινωνικής αλληλεγγύης, ο ρατσισμός που ενσταλάζεται στις ψυχές των ανθρώπων και γίνεται ένα μαύρο μαντήλι στα μάτια τους ώστε να μην βλέπουν, ένα μαύρο μαντήλι στα χέρια τους ώστε να μην προσφέρουν και τέλος ένα μαύρο μαντήλι στην καρδιά τους. Δεν νιώθουν, δεν συγκινούνται με τίποτα άλλο παρά με τα προσωπικά τους ζητήματα. Θαρρείς ο κόσμος αν σαπίσει, εσύ θα μείνεις ανέπαφος και μοσχομυριστός.
- Υπάρχουν από την άλλη θέματα που θ’ απέφευγες ν’ αγγίξεις;
Δεν γράφω για ό,τι δεν αγγίζει βαθιά την ψυχή μου.
-Είσαι από τους ανθρώπους που τελείωσαν μουσικό σχολείο. Πώς αποτιμάς αυτή την εμπειρία; Τι πιστεύεις πως σου έδωσε;
Το μουσικό σχολείο ήταν το μεγαλύτερο δώρο που μου έκανε ο πατέρας μου , όταν επέμεινε να φύγω από το γενικό Γυμνάσιο και να δώσω κατατακτήριες εξετάσεις. Όσο μεγαλώνω κι απομακρύνομαι από την χρονική στιγμή που αποφοίτησα από το μουσικό σχολείο Καλαμάτας, τόσο σιγουρεύομαι πως η ζωή μου σήμερα θα ήταν λειψή αν δεν είχα υπάρξει εκεί. Μουσικά, με βοήθησε να βάλω μια στέρεη βάση, να δω το τραγούδι ως μέσο έκφρασης με τεράστια δύναμη. Το εντελώς μαγικό βέβαια συνέβη με την ποίηση όσο ήμουν στο σχολείο. Πέρασαν από μπροστά μου όλοι οι μεγάλοι μας ποιητές μέσα στην βιβλιοθήκη του σχολείου. Η συντοπίτισσά μου Μαρία Πολυδούρη πρώτα, έπειτα ο μεγάλος της έρωτας Κώστας Καρυωτάκης, συνέχισαν οι Κωνσταντίνος Καβάφης, Οδυσσέας Ελύτης, Μίλτος Σαχτούρης και άλλοι πολλοί. Στην αίθουσα της βιβλιοθήκης του μουσικού σχολείου, έκανα τις πρώτες δικές μου ποιητικές γραμμές. Ανακάλυψα έναν άλλο κόσμο επικοινωνίας εκτός από αυτόν, τον ήδη συνειδητοποιημένο κόσμο του τραγουδιού. Ας μην παραλείψω όμως κάτι που έχω ξαναπεί ερωτώμενη για το μουσικό σχολείο. Τα μουσικά, διαμορφώνουν έτσι τον ψυχισμό ενός παιδιού, που να μην μπορεί να μένει ασυγκίνητο. Μπολιάζουν τις ψυχές των παιδιών με το ευγενές συστατικό της τέχνης.
-Τα μουσικά σχολεία που έχουν γίνει πια και πολλά, παίζουν σπουδαίο ρόλο στη μουσική κατάρτιση του μέσου ανθρώπου. Τι κινήσεις πιστεύεις πως θα μπορούσαν να γίνουν από την πολιτεία ώστε να διαδοθεί η δεύτερη μεγάλη σου αγάπη, η ποίηση;
Αρχικά όσον αφορά τα μουσικά σχολεία, δεν είναι ιδανικές ακόμη και σήμερα οι συνθήκες. Η πολιτεία θα πρέπει να μην λησμονεί τον ρόλο της, αυτόν του ουσιαστικού παραστάτη, παρέχοντας έγκαιρα, επαρκή αριθμό καθηγητών μουσικών μαθημάτων. Κάποτε το όργανο ήταν ατομικό μάθημα, μετά έγινε μοίρασμα της ώρας και τώρα έχει γίνει ομαδικό. Η πολιτεία πρέπει να μην αγνοεί τις ανάγκες τους προωθώντας άλλα ελλιπή μοντέλα εκπαίδευσης που οδηγούν στην ατελή μόρφωση και την υποβάθμιση των μουσικών σχολείων, τα οποία έχουν υπάρξει διαχρονικά κοιτίδες μουσικών που διαπρέπουν ο καθείς στον τομέα του στο μουσικό στερέωμα. Όσον αφορά στο σκέλος της ερώτησης που έχει να κάνει με την ποίηση στην εκπαίδευση, πιστεύω ότι η λογοτεχνία δεν είναι ένα, δύο πέντε ή δέκα κεφάλαια εξεταστέας ύλης. Εκεί χάνεται η ουσία κι αν θέλετε η μαγεία. Η ποίηση είναι τέχνη, η λογοτεχνία είναι τέχνη και απαιτούν χρόνο, τριβή, διαφορετική προσέγγιση από την στείρα ανάλυση των όσων γράφουν τα βοηθήματα ότι ήθελε να πει ο ποιητής. Αυτή η διαδικασία εν είδει προετοιμασίας για την γραπτή εξέταση κάνει τα παιδιά να αντιμετωπίζουν την λογοτεχνία καταναγκαστικά και να απομακρύνονται μπορεί κι οριστικά μετά το πέρας των εξετάσεων. Η διδασκαλία των ποιητικών κειμένων πρέπει να γίνεται σε ένα πιο βιωματικό πλαίσιο που να σέβεται την ελευθερία έκφρασης του ποιητή αλλά και την ελευθερία των παιδιών. Όχι, αυτό δεν ευνοεί παρερμηνείες. Ευνοεί την επικοινωνία του κειμένου. Ευνοεί τον σκοπό του.
-Σκέφτεσαι να συγκεράσεις την ποίηση με το τραγούδι, να τραγουδήσεις δηλαδή μελοποιημένα ποιήματά σου;
Έχω σταθεί τυχερή κι έχω τραγουδήσει μελοποιημένη ποίηση σπουδαίων δημιουργών. Έχω επίσης τραγουδήσει δικά μου στιχουργήματα. Είμαι παραπάνω από εντάξει με αυτό. Αν κάποια στιγμή, αποσπασματικά ή σαν ένα σύνολο συμβεί να μελοποιηθούν ποιήματά μου, θα ήταν ενδιαφέρον από την άποψη ότι το μελοποιημένο ποίημα πιστεύω ότι αποκτά μια νέα παράλληλη ζωή με αυτή της γραφής. Αν ο λόγος πέσει στα ευγενή χέρια της μουσικής γίνονται αμφότεροι πιο δυνατοί.
-Έχεις βραβευτεί και σε μουσικούς και σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Τι νομίζεις πως προσφέρουν οι διαγωνισμοί στους συμμετέχοντες και τι στην τέχνη; Εσένα τι αποτύπωμα σου άφησε η συμμετοχή σου;
Οι διαγωνισμοί είναι καλοί γιατί σε φέρνουν σε επαφή με άλλους ομότεχνους ίσως από άλλη γεωγραφική θέση, με άλλες προσλαμβάνουσες κι αυτό είναι μια πολύ δημιουργική διαδικασία. Αν έχεις μάτια ανοιχτά, μπορείς να δεις ότι δεν έχει σημασία η βράβευση μα η συμμετοχή. Την δύναμη δεν θα την βρεις μόνο στην επικράτηση αλλά στο θάρρος να μετέχεις με ευγενή άμιλλα και το ήθος που είναι προαπαιτούμενο στην τέχνη. Τώρα μου επιτρέπεται να γκρινιάζω λίγο ακόμα; Είναι αρκετά χρόνια που οι μουσικοί διαγωνισμοί κυρίως έχουν βγει εκτός πλάνου στην εκπαίδευση ως περιττοί ή κοστοβόροι. Μια διαρκής υποβάθμιση της τέχνης. Να μου πείτε, στις μέρες μας που δεν προστέθηκαν μόνο μάσκες αλλά κάποιες έπεσαν οριστικά, η τέχνη δυστυχώς είναι όχι πλέον ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Είναι αφαιρεμένος ο τροχός αυτός προ πολλού κι αλήθεια δείτε μιαν άμαξα που ασθμαίνει να πάει σε σκοτάδι. Δείτε μιαν άμαξα που κουβαλά την βαριά και ολοένα ξεχασμένη ιστορία ενός πολιτισμού. Δείτε μιαν άμαξα που μεταφέρει παιδιά μέσα της. Τα παιδιά που κατηγορούνται για προσκόλληση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως αδιάφορα. Πλάτιασα αλλά ας μου επιτραπεί!
-Θα μοιραστείς μαζί μας ένα όνειρό σου για την πορεία σου στην ποίηση κι ένα για το ταξίδι σου στο τραγούδι;
Να πω ένα όνειρο κοινό, όχι μόνο για την δική μου πορεία γιατί στην τέχνη η πορεία είναι πάντα συλλογική; Να υπάρξουμε. Να στεκόμαστε στα πόδια μας γεροί. Να δημιουργούμε για την ψυχή μας και την ψυχή των άλλων ανθρώπων. Να μην λησμονούμε ότι το τραγούδι, απαιτεί κόσμο να το αφουγκραστεί, να το σιγοτραγουδήσει μαζί μας κι η ποίηση κόσμο να αναγνωσθεί και να γίνει συναίσθημα. Ονειρεύομαι τις μέρες που θα έρθουμε πάλι κοντά. Θα γραφτούν τραγούδια που θα τραγουδηθούν ζωντανά, θα γραφτούν ποιήματα που θα παρουσιαστούν. Ονειρεύομαι μια κοινωνία να συνειδητοποιεί ότι το βασικό στοιχείο του ονείρου είναι η τέχνη. Χωρίς αυτή ούτε να ονειρευτείς μπορείς, ούτε να λογαριάζεσαι υγιής άνθρωπος ακόμη κι αν οργανικά σκας από υγεία.
Βιογραφικό σημείωμα
Η Μαρία Κρασοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλαμάτα. Το τραγούδι και η γραφή την κέρδισαν από μικρή ηλικία. Είναι απόφοιτος του Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας, του τμήματος Βιολογικής Γεωργίας Ιονίων Νήσων καθώς και του τμήματος Ιστορίας Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Το 2012 κάνει την πρώτη της δισκογραφική συμμετοχή ως ερμηνεύτρια στο πλάι του νέου συνθέτη Γρήγορη Πολύζου σε παραγωγή του Νίκου Ζούδιαρη ενώ ο πρώτος προσωπικός της δίσκος σε μουσική του ίδιου συνθέτη κυκλοφορεί το 2016 με τίτλο "Αποστάσεις". Η πρώτη ποιητική της συλλογή "Ήχοι Αθόρυβοι" κυκλοφορεί το ίδιο έτος από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Το 2018 συμμετέχει ερμηνευτικά στο πλάι του Παντελή Θαλασσινού σε ένα τραγούδι ευαισθητοποίησης για τον παιδικό καρκίνο που συνοδεύει το βιβλίο "Ο Αντώνης που έφερε τον ήλιο".Εργάζεται στην Σχολή Βυζαντινής και Παραδοσιακής μουσικής. Είναι μέλος του μουσικού σχήματος Bit gia Bit κι έχει στο ενεργητικό της συμπράξεις με διακεκριμένους καλλιτέχνες. "Το ύστερα του κόσμου" είναι η δεύτερη ποιητική της συλλογή.
