Σήμερα στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" φιλοξενώ τον συγγραφέα-εκπαιδευτικό Παύλο Κουτρουμπά. Ο καλεσμένος μου σπούδασε στο Τμήμα Αυτοματισμού του ΤΕΙ Πειραιά και έκανε Μεταπτυχιακό (MSc in Control Systems) στο Πανεπιστήμιο του Sheffield στην Αγγλία. Εργάστηκε στο ΤΕΙ Πειραιά σαν εργαστηριακός συνεργάτης και στην Cosmote σαν Τηλεπικοινωνιακός Μηχανικός. Έπειτα άρχισε να εργάζεται στη Δευτεροβάθμια και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση όπου διδάσκει Πληροφορική. Έχει εκδώσει πέντε πεζογραφήματα κι ένα e.book. Τον Ιούνιο του 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 24 γράμματα το σατιρικό του μυθιστόρημα "Γλυκιά μου Τίνα". Με έξυπνο χιούμορ και μαεστρία θίγει το θέμα της σχέσης των δύο φύλων. Ο ήρωάς του βρίσκει την ιδανική σύντροφο στο πρόσωπο ενός ρομπότ. Ο Παύλος Κουτρουμπάς μού μίλησε για την πορεία του στη συγγραφή και μπορώ να πω ότι απόλαυσα τη συζήτησή μας. Για να δούμε όσα μοιράστηκε μαζί μου!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Κύριε Κουτρουμπά, σας καλωσορίζω στο Έννεπε Μούσα. Το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να σας ρωτήσω είναι πότε ξεκινήσατε να γράφετε.
Αρχικά, σας ευχαριστώ για την φιλοξενία στον όμορφο ιστότοπό σας. Ξεκίνησα να γράφω από μικρός, αλλά άργησα να στείλω τα έργα μου για έκδοση. Δίσταζα.
- Υπήρξαν κάποιοι λογοτέχνες που αποτέλεσαν για σας φάρους έμπνευσης;
Σίγουρα ο λόγος του Καζαντζάκη είναι καθηλωτικός για μένα, αν και θεωρώ ότι τα έργα του βγάζουν μιαν υπερβολή. Επίσης ο Τσιφόρος είναι πολύ ευχάριστος και διασκεδαστικός και μου αρέσει να τον διαβάζω για να χαλαρώσω. Νομίζω με επηρέασε στο τελευταίο μου έργο που προσπάθησα να δώσω έναν τόνο σατιρικό. Από ποίηση θαυμάζω τον Ελύτη.
- Είχατε ποτέ κάποια εκπαίδευση στη συγγραφή;
Συστηματική εκπαίδευση όχι. Μόνο ό,τι διάβασα από μόνος μου σχετικά.
- Τι σας αρέσει να διαβάζετε τα τελευταία χρόνια;
Πολλά και διαφορετικά. Όχι μόνο λογοτεχνικά. Τελευταίο βιβλίο που διάβασα ήταν το: “Γιατί το Βυζάντιο” της Αρβελέρ. Αμέσως πριν το: “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται” του Καζαντζάκη. Ακόμη, “Το έπος των άστρων της αυγής” του Rudi Erebara που περιγράφει το καθεστώς του Χότζα στην Αλβανία. Επίσης μελέτησα τον φιλόσοφο Επίκουρο.
- Τι αναζητάτε σ’ ένα λογοτεχνικό βιβλίο και ποιες αρετές εκτιμάτε περισσότερο;
Ένα λογοτεχνικό βιβλίο θέλω να με ταξιδεύει. Επίσης καλό είναι στο τέλος να επέρχεται μια κάθαρση και να αισθάνομαι ότι έμαθα κάτι νέο, ότι αυτό το έργο μού άνοιξε νέους ορίζοντες, ότι έγινα καλύτερος άνθρωπος• ότι ανέβηκα πνευματικά ένα ή περισσότερα σκαλοπάτια ψηλότερα. Δεν συμφωνώ με την τάση που θέλει το μήνυμα ενός έργου να είναι ασαφές και ο αναγνώστης να βγάζει ό,τι συμπέρασμα θέλει, ακόμη και το αντίθετο από αυτό που σκοπεύει να περάσει ο συγγραφέας. Δεν μου αρέσουν τα έργα που προκαλούν σύγχυση.
- Τι δίνει η συγγραφή στη ζωή σας;
Θεωρώ ότι ο συγγραφέας, πριν γράψει, αισθάνεται μιαν αφόρητη εσωτερική πίεση προκειμένου να εκφραστεί και να περάσει κάποιο μήνυμα. Αν δεν το πράξει, θα πνιγεί. Πρακτικά, είναι σχεδόν αδύνατο να μην το πράξει. Είναι σαν να ακυρώνει τον εαυτό του. Νιώθει πως ήρθε η ώρα να αφήσει το στίγμα του. Με την συγγραφή αισθάνεται μιαν ολοκλήρωση, μιαν αίσθηση ότι έκανε το μέρος του, μιαν ικανοποίηση ότι δεν παρέμεινε αδρανής και αδιάφορος στα τεκταινόμενα της εποχής του.
- Έχοντας ήδη στο ενεργητικό σας πέντε λογοτεχνικά βιβλία κι ένα e.book, ποια θέματα θα λέγατε ότι σας έχουν απασχολήσει πιο πολύ διαχρονικά;
Επειδή είμαι εκπαιδευτικός, νομίζω ότι σε όλα τα βιβλία μου βοηθάω τους αναγνώστες -ιδιαίτερα τους νέους - να τολμήσουν να οραματιστούν έναν καλύτερο κόσμο. Κι ύστερα, να μην διστάσουν να ξεκινήσουν τον όμορφο, αλλά και δύσκολο αγώνα για την υλοποίησή του. Κάποιοι μου επισήμαναν ότι σε όλα μου τα βιβλία μιλώ για την ψυχή του ανθρώπου. Με δεδομένο ότι ο συνάνθρωπος σε μια καταναλωτική κοινωνία, όπως αυτήν που ζούμε, αντιμετωπίζεται είτε σαν προϊόν (υπάρχει για να προσφέρει, όμως όχι για να ζητάει- ναρκισσισμός) ή σαν οικονομικό μέγεθος (εισόδημα – παραγωγή πλούτου) ή απλά σαν σκέτο σώμα (εικόνα-εξωτερική εμφάνιση) τότε ίσως να έχουν δίκιο οι αναγνώστες μου. Αυτό που ξέχασε ο σύγχρονος άνθρωπος είναι η ψυχή του και αυτό έρχομαι να του υπενθυμίσω μέσα από τα έργα μου. Εδώ, ας σημειωθεί ότι δεν κουνάω δασκαλίστικα το δάχτυλο αποκλειστικά στους άλλους. Πρωτίστως την υπενθύμιση την κάνω στον εαυτό μου.
- Τον Ιούνιο του 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 24 γράμματα το μυθιστόρημά σας «Γλυκιά μου Τίνα». Πότε γράφτηκε το εν λόγω έργο σας και πόσο καιρό σας πήρε να το ολοκληρώσετε;
Αυτό το έργο δεν πήρε πολύ χρόνο, αν συγκριθεί με τα προηγούμενα και ιδιαίτερα με τα πρώτα έργα. Ίσως έπαιξε ρόλο η εμπειρία στην συγγραφή ή το γεγονός ότι, ως πληροφορικός, είχα εμβαθύνει στο θέμα που πραγματεύεται αυτό το έργο πολύ περισσότερο. Επιπλέον βοήθησε και το ότι ήθελα να δώσω έναν εύθυμο τόνο, οπότε το απόλαυσα.
- Τι πραγματεύεται;
Είναι ένα έργο που εικάζει το μέλλον, απευθυνόμενο στο παρόν. Θεωρώ ότι στο σύγχρονο κόσμο οι σχέσεις απειλούνται από δύο παράγοντες. Αρχικά από τον ναρκισσισμό που θέλει τον/την σύντροφο χειροκροτητή, να προσφέρει μόνο, αλλά να μην ζητάει, λες και είναι προϊόν Παράλληλα, φθείρονται από το δόγμα “Να περνάμε καλά”. Το τελευταίο δεν προετοιμάζει για την αντιμετώπιση προβλημάτων από τα οποία, έτσι κι αλλιώς, η ζωή είναι γεμάτη. Αν προκύψει κάποιο πρόβλημα υγείας, οικονομικό, στην επικοινωνία κλπ, τα άτομα που υιοθετούν το συγκεκριμένο δόγμα εγκαταλείπουν τον/την σύντροφο, αναζητώντας τον/την επόμενο/η για να περάσουν καλά κ.ο.κ. Η λύση πακέτο που έρχεται να ικανοποιήσει τις παραπάνω στρεβλές απαιτήσεις είναι το ρομπότ. Αυτό έχει εντυπωσιακή εξωτερική εμφάνιση, είναι πανέξυπνο και διαθέτει αυτοπροσαρμοζόμενη προσωπικότητα, ώστε να ταιριάζει απόλυτα στον/στην σύντροφό του. Άραγε, βρέθηκε η λύση μέσω την ερωτικής τεχνολογίας ή εξαιτίας της, οι ακόλουθοι της, θα εμπλακούν σε απροσδόκητες περιπέτειες;
- Θα μοιραστείτε μαζί μας ένα απόσπασμα;
«- Γυναίκα είπες... διέκοψε ο Σέργιος ανατριχιασμένος.
- Γυναίκα είναι, Σέργιε. Έχει απόλυτα την ψυχοσύνθεση της γυναίκας.
- Έχει κυκλώματα, αγόρι μου! Κυκλώματα και αλγορίθμους! Τίποτε περισσότερο! φρύαξε ο φίλος του.
- Κι εσύ έχεις κύτταρα, αγόρι. Τι παραπάνω έχεις; Εκείνη έχει γραφένιο και νανοϋλικά. Εσύ έχεις λίγα υλικά παραπάνω. Κάλιο, νάτριο, άζωτο, άνθρακα, υδρογόνο, σίδηρο…
- Έχω ψυχή, που να πάρει η οργή! εξερράγη ο Σέργιος. Ψυχή! Αν ακόμα σου λέει κάτι η λέξη..., πρόφερε με απελπισία.
- Δηλαδή, κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτό είναι η ψυχή, αγορίνο. Τίποτα περισσότερο. Δε φαντάζομαι να πιστεύεις τα παραμυθάκια των θρησκειών, ε; Αυτά είναι για να παρηγορούνται κάτι γριούλες που χάσανε τον άντρα τους. Σε 'χω για σκεπτόμενο... Κι όπως εσύ έχεις το κεντρικό νευρικό σύστημα, έτσι κι εκείνη έχει την κεντρική μονάδα επεξεργασίας και τα λοιπά... Αυτό είναι όλο, Σέργιε. Δυστυχώς ή ευτυχώς αυτό είναι. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Εκτός από κάτι πολύ σημαντικό!
- Τι; απόρησε απελπισμένος ο Σέργιος.
- Ότι επιτέλους, για πρώτη φορά στη ζωή μου, είμαι ευτυχισμένος. Με ένα χαμόγελο ως τα αυτιά! Χορτάτος από σεξ, χορτάτος από παρέα, πλήρης από συντροφικότητα! Έχω ένα άτομο δίπλα μου πιστό, χαρούμενο, εξυπηρετικό, ευπροσήγορο, συνεργάσιμο, πρόθυμο, θελκτικό, αγαπησιάρικο, μειλίχιο, συναρπαστικό, πανέξυπνο... Δεν είχα ποτέ όσο είμαι δίπλα της κρεβατομουρμούρα, πίεση, άγχος, γρουσουζιά, γλωσσοφαγιά. Δίνω και παίρνω συνεχώς θετική ενέργεια! Ναι, με ένα τέτοιο άτομο θέλω να ζήσω όλη μου τη ζωή. Δε θέλω κάτι άλλο, είμαι πλήρης! διακήρυττε με υπερηφάνεια, απόλυτη αυτοπεποίθηση και αγαλλίαση ο Ιάσονας.
- Είναι για τους αποτυχημένους... επέμενε σχεδόν παραμιλώντας, σε μια απονενοημένη προσπάθεια να τον συνετίσει ο παλιός του συμφοιτητής. Ο Ιάσονας, όμως, που είχε πια ξαλαφρώσει από το άγχος της ανακοίνωσης του μεγάλου μυστικού, αντέτεινε πικρόχολα ότι για τους αποτυχημένους είναι οι σχέσεις με την κάθε Κατίνα που πασχίζουν να επιβιώσουν απεγνωσμένα, κάνοντας συνεχώς μάταια όλο και μικρότερους κύκλους που καταλήγουν στο χωρισμό και την μοναξιά. Του ξεκαθάρισε πως αρκετές επιθέσεις δέχτηκε και πως είναι πια καιρός να αρχίσει κι εκείνος να του τα λέει χύμα. Παρόλα αυτά, υποστήριξε πως δεν τον παρεξηγεί. Έτσι ήταν κι ο ίδιος στην αρχή. Εντελώς αρνητικός. Μετά, όμως, έχοντας υποστεί τόσα, έκανε το μυαλό ένα κλικ παραπάνω, αν μιλάμε για κάποιον ανοιχτόμυαλο φυσικά, οπότε ανακαλύπτει το μαγευτικό κόσμο της Τίνας... Και τότε επέστρεψε ο άνθρωπος στον χαμένο Παράδεισο. Είναι δρόμος χωρίς επιστροφή.
- Τίνα και Κατίνα... τι τεράστια διαφορά κάνει ένα 'Κα', παρατήρησε σκωπτικά, κάνοντας λογοπαίγνιο ο Σέργιος και οι δυο φίλοι γέλασαν.
[…]
Πάντως, εκείνο το 'Κα' δεν το άφησε ασχολίαστο ο Ιάσονας. Θυμήθηκε ότι κάπου είχε διαβάσει πως το 'Κα', στην αρχαία Αίγυπτο, πίστευαν ότι ήταν εκείνη η ζωτική σπίθα που κρατούσε τον άνθρωπο ζωντανό. Μόλις το “Κα” έφευγε από το σώμα, αυτό απονεκρωνόταν. »
- Πρόκειται για ένα σατιρικό μυθιστόρημα. Είναι το χιούμορ ένας πολύ καλός τρόπος να πλησιάζουμε την αλήθεια;
Όπως αναφέρεται στο τέλος του έργου, τα τραγικότερα λέγονται με χιούμορ. Καλύτερα να λαμβάνει τα μηνύματα ο αναγνώστης χαλαρός, παρά θλιμμένος, θυμωμένος ή αγανακτισμένος.
- Τι θα θέλατε να είναι διαφορετικό στην έκδοση και στην προώθηση των βιβλίων στην Ελλάδα;
Δυστυχώς πολλά. Θα ήθελα περισσότερο επαγγελματισμό από τους εκδοτικούς οίκους και το όλο κύκλωμα προώθησης των βιβλίων. Έχει τύχει να εντοπίσω σοβαρά σφάλματα που είχαν ξεφύγει, λίγο πριν την έκδοση βιβλίων, τα οποία αν μας διέφευγαν, θα χτύπαγαν άσχημα στα μάτια ενός σοβαρού αναγνώστη και θα υποβίβαζαν την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Οι δικαιολογίες που μου δόθηκαν δεν με κάλυψαν. Έχω περιπτώσεις οίκων που δεν μου απέδωσαν ποτέ το ποσό που μου αναλογεί. Έχει τύχει να στείλω ανθρώπους να αγοράσουν βιβλίο μου και ο χονδρέμπορος να μην είναι σε θέση ούτε καν να το εντοπίσει, πόσο μάλλον να το πουλήσει! Και μάλιστα, σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Συνήθως οι οίκοι περιμένουν τον συγγραφέα να σχεδιάσει και να στήσει τα πάντα γύρω από την παρουσίαση του βιβλίου, που είναι το κατεξοχήν διαφημιστικό γεγονός. Η συνεισφορά τους, τις περισσότερες φορές, περιορίζεται απλά στο να φέρουν βιβλία στο χώρο της παρουσίασης! Παρόμοια προβλήματα συνάντησαν και άλλοι γνωστοί μου που τόλμησαν τα πρώτα τους βήματα στον χώρο της συγγραφής. Μια περίπτωση που ξεχωρίζει είναι κάποιας συναδέλφου, της οποίας η ποιητική συλλογή βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Παρόλο που παρότρυνε τον εκδοτικό οίκο που είχε εκδώσει το έργο αυτό να διαφημίσει την διάκριση, ο οίκος δεν έκανε απολύτως τίποτα! Είναι, άραγε, τυχαίο που ο συγκεκριμένος εκδοτικός οίκος δεν υπάρχει πια; Θα ήθελα, λοιπόν, το όλο δίκτυο έκδοσης και προώθησης βιβλίων, να αντιμετωπίζουν το κάθε έργο ως ένα πνευματικό προϊόν και τον κάθε συγγραφέα ως έναν άνθρωπο του πνεύματος. Ακόμη, καλό θα ήταν, να θεωρούν το κάθε έργο ως ένα δυνητικό best seller και να κάνουν ό,τι μπορούν για την προώθησή του. Να έχουν ιδέες και προτάσεις. Όχι να περιμένουν τον συγγραφέα να παίξει και τον ρόλο του διαφημιστή. Ας μην ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό από τις πωλήσεις βιβλίων το λαμβάνει ο εκδοτικός οίκος. Στους περισσότερους οίκους, εξάλλου, ο συγγραφέας πληρώνει και την έκδοση!
- Τι άλλο να περιμένουμε από σας στο εγγύς μέλλον;
Δεν βιάζομαι να εκδώσω ένα ακόμα βιβλίο. Αφενός με κούρασαν όλα όσα ανέφερα προηγουμένως, αφετέρου νομίζω ότι τα μηνύματα που ήθελα να περάσω, λίγο-πολύ τα πέρασα. Επιλεκτικά συμμετέχω σε διάφορους διαγωνισμούς λογοτεχνίας. Πέρυσι πήρα έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για ένα δοκίμιό μου. Λίγο πριν, το έργο “Γλυκιά μου Τίνα” είχε πάρει το δεύτερο βραβείο στον διαγωνισμό λογοτεχνίας του ιστοτόπου koukidaki.gr. Η έκδοσή του ήρθε αργότερα. Τελευταία, ασχολούμαι περισσότερο με την τέχνη της φωτογραφίας. Με σαγήνευσε το ότι γύρω μας υπάρχουν φευγαλέες ομορφιές που, αν δεν τις αποτυπώσει ο φακός, κανείς ποτέ δεν θα μάθει ότι υπήρξαν. Σκεφτείτε μια μαγευτική χαραυγή. Χωρίς την φωτογραφία, χάνεται για πάντα μέσα σε λίγα λεπτά. Εξάλλου, είναι γνωστό ότι μία φωτογραφία ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις.
-Σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη αυτή!
Εγώ σας ευχαριστώ για την φιλοξενία σας.
* Τη φωτογραφία του συγγραφέα Παύλου Κουτρουμπά τράβηξε ο Στέφανος Καστρινάκης.
Βρείτε το μυθιστόρημα του Παύλου Κουτρουμπά "Γλυκιά μου Τίνα" στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://24grammata.com/
