Σήμερα στη στήλη «Να σε γνωρίσω καλύτερα» έχω προσκαλέσει μια λογοτέχνιδα, που πρόσφατα δημοσίευσε το πρώτο της πόνημα. Η καλεσμένη μου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου ζει κι εργάζεται. Σπούδασε Γλωσσολογία, ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και εκπόνησε τη Διδακτορική της Διατριβή στο πεδίο της Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης στον τομέα Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών Επιστημών και Δικαίου. Άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σ’ ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Αγαπά την αστυνομική λογοτεχνία, τις ιστορίες μυστηρίου κι αγωνίας. Τον Φεβρουάριο του 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 24 γράμματα το μυθιστόρημά της «Το σκοτεινό πηγάδι». Για τον μαγικό κόσμο της συγγραφής και την παρθενική της εκδοτική απόπειρα μιλήσαμε σ’ αυτή τη συνέντευξη με τη Βιργινία Γρηγοριάδου. Για να δούμε όσα μοιράστηκε μαζί μου!
Συνέντευξη : Αγγελική Καραπάνου
-Κυρία Γρηγοριάδου, καλώς ήρθατε στο Έννεπε Μούσα. Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να σας ρωτήσω πότε αρχίσατε να εκφράζεστε μέσω της λογοτεχνικής γραφής.
Κυρία Καραπάνου, καλώς σας βρήκα και ευχαριστώ θερμά που μου δίνετε τη δυνατότητα να μοιραστώ μαζί σας αλλά και με τους αναγνώστες του ιστότοπου Έννεπε Μούσα, μερικά στοιχεία για μένα και για τη σχέση μου με τη λογοτεχνία… ώστε… να γνωριστούμε καλύτερα.
Πάντα με γοήτευε ο κόσμος της λογοτεχνίας. Αντιλήφθηκα ότι μου αρέσει να γράφω περί τα τέλη του γυμνασίου, όταν άρχισα να κρατώ ημερολόγιο σε καθημερινή βάση. Προσπαθούσα από τότε να χρωματίζω ελαφρώς αυτά που έγραφα, να μη μεταφέρω απλά τα γεγονότα, τις εμπειρίες μου στο χαρτί, αλλά να τις μεταφέρω προσδίδοντας σε αυτές μια λογοτεχνική χροιά. Οπότε θα έλεγα ότι στην ηλικία των 14-15 ετών άρχισα να εκφράζομαι μέσω της γραφής σε ένα πρώιμο στάδιο. Συνειδητά, όμως, άρχισα να γράφω πριν περίπου τέσσερα χρόνια, όταν οι σκέψεις και οι ιδέες μου άρχισαν να παίρνουν τη μορφή ιστοριών. Από τότε δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου, τη ωή μου χωρίς τη συγγραφή. Ξέρω, πλέον, ότι θα γράφω για πάντα.
- Είχατε ποτέ κάποια εκπαίδευση στο αντικείμενο;
Σπούδασα φιλολογία, στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ. Κατά τις προπτυχιακές μου σπουδές είχα την ευκαιρία να μελετήσω τη λογοτεχνία κατά έναν πιο συστηματικό τρόπο. Είχα την ευκαιρία να δω τη λογοτεχνία υπό την οπτική όχι απλώς του αναγνώστη, αλλά και του ιστορικού και του κριτικού της λογοτεχνίας. Μελέτησα λογοτεχνικές σχολές, ρεύματα, κατανόησα τεχνικές συγγραφής και εστίασα εν τέλει στους πεζογράφους και τους ποιητές που κέντριζαν το ενδιαφέρον μου και… για να μιλήσουμε και λίγο πιο ‘‘λογοτεχνικά’’, σ’ εκείνους που μιλούσαν κατευθείαν στην ψυχή μου, που με μετέφεραν αβίαστα στον κόσμο τους.
- Ποιων συγγραφέων το χάρισμα έχετε θαυμάσει περισσότερο;
Έχω χαθεί στις σελίδες πολλών βιβλίων, έχω ‘‘μπει στα παπούτσια’’ πολλών ηρώων, έχω ξεχάσει αρκετές φορές τη δική μου πραγματικότητα, διαβάζοντας. Πολλοί συγγραφείς έχουν κερδίσει τον θαυμασμό μου. Αν με ρωτούσατε ποιους από τους συγγραφείς που θαυμάζω θα ήθελα να γνωρίσω από κοντά, να πιω ένα κρασί, ίσως, μαζί τους, το μυαλό μου πηγαίνει αυτομάτως σε δύο συγκεκριμένες περιπτώσεις. Η μεγάλη μου αγάπη είναι η Αγκάθα Κρίστι, η οποία θεωρώ ότι πυροδότησε μια επανάσταση στην αστυνομική λογοτεχνία. Η Αγκάθα Κρίστι χάραξε νέες κατευθύνσεις στη συγγραφή αστυνομικών βιβλίων, προσδίδοντας λογοτεχνική αξία στο συγκεκριμένο είδος, η οποία κατά καιρούς αμφισβητείται. Ο επιδέξιος τρόπος με τον οποίον συχνά παραπλανά τον αναγνώστη μέχρι να αποκαλύψει τον δολοφόνο, τα στοιχεία που διασκορπίζει με μεγάλη μαεστρία αφήνοντάς τα να περνούν απαρατήρητα, η ατμόσφαιρα της εποχής που μεταφέρει και η αξεπέραστη, κατά τη γνώμη μου, ικανότητά της να πλάθει χαρακτήρες ικανούς να ηρωοποιηθούν είναι τα στοιχεία που μαγεύουν τον αναγνώστη. Παρασύρουν τον αναγνώστη στον κόσμο της, τον κρατούν προσηλωμένο μέχρι το τέλος του έργου, τοποθετώντας την ίδια τη συγγραφέα επάξια στον θρόνο της βασίλισσας της αστυνομικής λογοτεχνίας. Ο έτερος κορυφαίος συγγραφέας που μιλάει κατευθείαν στην ψυχή μου είναι ο δικός μας μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης. Ο Καζαντζάκης δεν ξέρω εν τέλει αν είναι λογοτέχνης ή φιλόσοφος. Ίσως να πόνταρα στο δεύτερο. Ακόμη όμως και αυτό, το ότι η ταυτότητά του δεν είναι ξεκάθαρη αποτελεί μέρος της ιδιαιτερότητάς του, αλλά και της ιδιαιτερότητας της γραφής και του έργου του.
- Τι σας αρέσει να διαβάζετε σ’ αυτή τη φάση της ζωής σας;
Τους τελευταίους μήνες διαβάζω αχόρταγα διάφορα είδη λογοτεχνίας, διαφορετικούς συγγραφείς. Για να καταλάβετε, τη μία μέρα κοιμάμαι αγκαλιά με την «Ασκητική» του Καζαντζάκη, την επόμενη με την ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη και την αμέσως επόμενη με «Το πείραμα» του Σεμπάστιαν Φίτζεκ ενώ στο ενδιάμεσο επανέρχομαι στα αγαπημένα μου βιβλία της Αγκάθα.
- Τι αισθάνεστε όταν γράφετε;
Αισθάνομαι ελεύθερη. Για μένα η λογοτεχνική συγγραφή είναι μια διέξοδος, μια διαφυγή από την άλλοτε αυστηρή και γεμάτη κανόνες άλλοτε μονότονη πραγματικότητα. Η λογοτεχνική συγγραφή είναι μια ευκαιρία ελευθερίας σκέψης και έκφρασης.
- Ασχολείστε με το γράψιμο σπάνια, συχνά ή καθημερινά;
Σε εβδομαδιαία βάση αφιερώνω τουλάχιστον δύο οχτάωρα στη λογοτεχνική συγγραφή, συνήθως κατά τα Σαββατοκύριακα. Επομένως, θα έλεγα ότι γράφω συστηματικά.
- Μέσα στον Φεβρουάριο του 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 24 γράμματα , «Το σκοτεινό πηγάδι». Πότε γράφτηκε αυτό το έργο και πόσο χρόνο σάς πήρε να το φέρετε σε πέρας;
Η ιδέα για τη συγγραφή του «σκοτεινού πηγαδιού» προέκυψε περίπου πριν δυόμισι χρόνια. Δύο με τρεις μήνες επεξεργαζόμουν την ιδέα, συλλάμβανα την ιστορία, σχεδίαζα την πλοκή. Όταν αυτή οριστικοποιήθηκε στο μυαλό μου, μέσα σε έναν μήνα το έργο είχε πάρει μια πρώτη μορφή στο χαρτί, που λέμε. Από τότε μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2022, που υπέβαλα το έργο μου προς κρίση στις Εκδόσεις 24 γράμματα, το διάβαζα διαρκώς και το τροποποιούσα. Έκανα διορθώσεις εκφραστικές, υφολογικές, γραμματικο-συντακτικές, προσέθετα και αφαιρούσα στοιχεία στην ιστορία. Επομένως, η δημιουργία του «σκοτεινού πηγαδιού» από τη σύλληψη μέχρι την έκδοση διήρκεσε περίπου δυόμισι χρόνια.
- Τι συμβολίζει ο τίτλος;
Η ιστορία εκτυλίσσεται με επίκεντρο ένα πηγάδι, το οποίο χαρακτηρίζω σκοτεινό γιατί κρύβει ένα σκοτεινό μυστικό. Ωστόσο το σκοτεινό πηγάδι συμβολίζει κάτι επιπλέον που δεν το λέω ρητά μέσα στο έργο. Ευκαιρία, λοιπόν, να σας το αποκαλύψω. Όλοι λίγο-πολύ, όπως και οι ηρωίδες του έργου, κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε υπάρξει φυλακισμένοι σε ένα σκοτεινό πηγάδι, σ’ ένα σκοτεινό πηγάδι σκέψεων, συναισθημάτων, καταστάσεων. Όλοι, με άλλα λόγια, έχουμε κάποια στιγμή βαλτώσει. Ανεξάρτητα, όμως, με το εάν εμείς οι ίδιοι ή άλλα πρόσωπα ή καταστάσεις μάς φυλάκισαν στο σκοτεινό αυτό πηγάδι, είναι στο χέρι μας να πάρουμε την απόφαση, να πάρουμε φόρα και να βγούμε από αυτό, αφήνοντας μέσα σε αυτό όλα όσα, και ενδεχομένως όλους όσους, μας κρατούσαν για καιρό εκεί. Βγαίνοντας από αυτό να το σφραγίσουμε και να κινηθούμε συνειδητά προς την ελευθερία, προς το όνειρο, προς το φως, προς την ευτυχία… ό,τι κι αν σημαίνει ευτυχία για τον καθένα μας.
- Πείτε μας δυο λόγια για την υπόθεση.
Η Νίκη, η Εριφύλη και η Μπουρτσίν γνωρίστηκαν κατά την παιδική τους ηλικία και αναπτύχθηκε μεταξύ τους μια βαθιά, δυνατή, αληθινή αγάπη. Τρεις εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες με ένα μόνο κοινό χαρακτηριστικό, τη βαθιά επιθυμία να ονειρεύονται ελεύθερα και να επιδιώκουν, η καθεμιά με τον τρόπο της να πραγματοποιήσει τα όνειρά της και να ζήσει όπως θέλει. Επηρεασμένες από τη βασική αντρική φιγούρα του έργου, τον παππού Θανάση, αποφασίζουν να ενωθούν και να διεκδικήσουν την ελευθέρια του ονείρου και της πραγματικότητας. Ένα σκοτεινό, όμως, μυστικό τις αναγκάζει γύρω στα 18 τους χρόνια να χωριστούν. Ξανασυναντιούνται μετά από πολλά χρόνια σε ένα μυστηριώδες μοναστήρι, στις παρυφές ενός ορεινού χωριού του νομού Ροδόπης. Εκεί οι ηρωίδες μας καλούνται να λύσουν το μυστήριο, να λύσουν γρίφους και να αντιμετωπίσουν τους δαίμονες του παρελθόντος που αναδύονται από ένα σκοτεινό πηγάδι…
- Θα μας χαρίσετε ένα απόσπασμα;
Με μεγάλη χαρά θα σας χαρίσω μικρά αποσπάσματα από διαφορετικά σημεία του έργου, ώστε να πάρετε μια πρώτη γεύση.
- Στο παράθυρο πλησιάζουν τρία μικρά σπουργίτια πετώντας σε διάφορους σχηματισμούς, κελαηδούν, προμηνύουν την άνοιξη. Το ένα κρατά ένα κλαδί ελιάς στο ράμφος του. Η σκέψη μου γυρίζει πίσω στο μακρινό 1961… Τρία δεκάχρονα κορίτσια παίζουν ανέμελα στο παραθαλάσσιο κτήμα της θείας Μαρουσώς, στην περιοχή της αγίας Άννας στη Νάξο. Τρέχουν και κυλιούνται στο χορτάρι, χορεύουν τραγουδώντας γύρω από το μεγάλο, πέτρινο πηγάδι του κήπου, γελούν ασταμάτητα, κάνουν όνειρα, άλλα πιο μεγάλα, άλλα πιο μικρά, άλλα πιο σημαντικά, άλλα λιγότερο. Τρία ελεύθερα μικρά σπουργίτια έτοιμα να πετάξουν, να ζήσουν, να φτιάξουν τον εαυτό τους.
***
- Ανοίγω τα μάτια μου σαστισμένη, μη γνωρίζοντας αν όσα συνέβησαν προ ολίγου τα είδα στον ύπνο μου ή τα έζησα στ’ αλήθεια. Κατεβαίνω από το αμάξι και κοιτώ γύρω μου. Έχουμε σταματήσει σε ένα ανοιχτό πάρκινγκ που θυμίζει αλάνα, σαν αυτή που παίζαμε παιδιά, δίπλα στην παραλία της Αγίας Άννας στο νησί. Βρισκόμαστε σε σημείο που έχει απεριόριστη θέα σε όλον τον οικισμό Γαλήνη, ο οποίος απλώνεται σε μία κατάφυτη βουνοπλαγιά. Μικρά παραδοσιακά σπιτάκια, με κεραμιδί σκεπές, χτισμένα κατά ακατάστατο, τυχαίο τρόπο, κοσμούν το πράσινο τοπίο. Πού είναι, όμως, οι κάτοικοι; Ησυχία, καμία κίνηση, ερημιά.
***
- «…Μην έχοντας πολλές επιλογές, σηκώνω το όπλο με χέρι που τρέμει… λέω από μέσα μου το Πάτερ ημών και σκέφτομαι τη μάνα και τον πατέρα μου… πατάω τη σκανδάλη… άσφαιρο… παίρνω βαθιά ανάσα… η αγωνία μου φαίνεται ότι θα συνεχιστεί για πολύ ακόμα…»
***
- «…το τέρας της έμφυλης βίας, το ανελέητο αυτό τέρας που ευδοκιμεί στις πατριαρχικές κοινωνίες και κατασπαράζει τις σάρκες μας…»
***
- «…Θέλω να ξαναβρεθείτε, να ξανασμίξετε όπως σμίγουν τ’ αηδόνια την άνοιξη. Έτσι θέλω κι εσείς να σμίγετε, έστω κάθε καλοκαίρι στο κτήμα. Δικό σας είναι το κτήμα…Τις δικές σας αναμνήσεις κρατά και θα τις κρατά για πάντα…»
- Τι σας κινητοποίησε να το γράψετε;
Το φαινόμενο της έμφυλης βίας, της καταπίεσης των γυναικών, της φαινομενικής και όχι ουσιαστικής αποδοχής της ισότητας των δύο φύλων ακόμη και στις δυτικές, φαινομενικά, πολιτισμένες χώρες είναι ζητήματα που με απασχολούν εδώ και πολλά χρόνια. Πού έχει τις ρίζες της αυτή η μορφή βίας; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ίδιοι, οι απλοί άνθρωποι, και κυρίως οι γυναίκες προκειμένου να πατάξουμε αυτό το φαινόμενο; Πώς μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση; Προσπαθώντας, λοιπόν, να βρω τις δικές μου απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, που με ταλανίζουν για χρόνια, συνέλαβα την ιστορία μου.
- Οι ηρωίδες σας είναι αμιγώς πλάσματα της φαντασίας σας ή έχουν στοιχεία από πρόσωπα υπαρκτά;
Οι ηρωίδες μας, η Νίκη, η Εριφύλη και η Μπουρτσίν δεν είναι αμιγώς πλάσματα της φαντασίας μου. Έχουν και κάποια -λίγα- στοιχεία από γυναίκες του οικογενειακού και φιλικού μου περιβάλλοντος, έχουν κάποια στοιχεία και από εμένα. Θα σας αποκαλύψω κάτι ακόμα… Τις συνέλαβα έχοντας στο μυαλό μου τη θεωρία της μεσότητας του Αριστοτέλη. Με αυτή, λοιπόν, την αφετηρία τοποθέτησα στο ένα άκρο, σ’ αυτό που ο Αριστοτέλης ονομάζει έλλειψη, την Μπουρτσίν, μια ήπια, ολιγομίλητη και για αρκετά χρόνια υποταγμένη γυναίκα στις κοινωνικές προσταγές. Στο άλλο Αριστοτελικό άκρο, στην υπερβολή, τοποθέτησα την Εριφύλη, την αυθόρμητη, αποφασιστική, δυναμική γυναίκα που κάθε μέρα είναι έτοιμη να υψώσει το ανάστημα και να σπάσει τα κοινωνικά στερεότυπα, να πάρει ρίσκα και να κυνηγήσει το δικαίωμα στην ελευθερία του ονείρου και της πραγματικότητας με έναν επαναστατικό, παθιασμένο και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και ανελέητο τρόπο. Τέλος έχουμε τη Νίκη, την αφηγήτρια της ιστορίας μας που είναι στην ουσία το Golden Mean του Αριστοτέλη, τοποθετείται, δηλαδή, ακριβώς στο μέσο. Η Νίκη είναι πεισματάρα, αγωνίζεται συστηματικά από μικρό παιδί για να πετύχει τα όνειρά της. Ο αγώνας της είναι διαρκής και αδιάλειπτος, αλλά ταυτόχρονα ήπιος, χωρίς εκρήξεις αλλά και χωρίς δισταγμούς. Παραμένει πάντα ψύχραιμη και προσηλωμένη στον στόχο της, σε τέτοιον βαθμό που είναι δύσκολο να τα καταφέρει κάποιος να τη βγάλει από τον δρόμο της όσο και αν προσπαθήσει. Κοιτάει κατάματα τον στόχο και όσες βολές ή χτυπήματα κι αν δεχτεί δε δίνει σημασία, τα προσπερνά, προσποιείται ότι δεν τα βλέπει, ότι δεν τα ακούει, ότι δεν τα καταλαβαίνει, ότι δεν υπάρχουν… γιατί για αυτή δεν υπάρχουν. Το μόνο που υπάρχει είναι η Ιθάκη της, ο στόχος της.
- Τι νιώθετε γι’ αυτές;
Τις κατανοώ, τις αγαπώ και κυρίως τις θαυμάζω… γιατί δεν παραδίδουν εύκολα τα όπλα, αγωνίζονται, η κάθε μια με τον τρόπο της μέχρι το τέλος για το δικαίωμα στην ελευθερία του ονείρου και της πραγματικότητας.
- Τι θα θέλατε να πάρουν οι αναγνώστες από το βιβλίο σας;
Βασικός στόχος μου ήταν να γράψω ένα βιβλίο που θα ψυχαγωγήσει, κυρίως, τον αναγνώστη, που θα κρατήσει ζωηρό το ενδιαφέρον και την αγωνία μέχρι το τέλος πυροδοτώντας, ίσως, τον προβληματισμό αναφορικά με τον κεντρικό θεματικό άξονα, δηλαδή το φαινόμενο της καταπίεσης των γυναικών, της ανισότητας των δυο φύλων, των κοινωνικών στερεοτύπων και της έμφυλης βίας γενικότερα. Το βιβλίο θα το χαρακτήριζα ως μια ιστορία μυστηρίου με κοινωνικές προεκτάσεις. Έτσι, ο αναγνώστης μπορεί να επιλέξει πώς θα το διαβάσει… αν θα το διαβάσει, δηλαδή, ως μια ιστορία μυστηρίου με χαρακτηριστικά νουάρ μυθιστορήματος, ως μια ιστορία που εξυμνεί τη γυναικεία φιλία ή ως μια ιστορία που πυροδοτεί ερωτήματα και προβληματισμό για τα φαινόμενα της έμφυλης βίας και της καταπίεσης των γυναικών. Πιο απλά, θα ήθελα όπως το έγραψα εγώ ελεύθερα, να το διαβάσουν και οι φίλοι-αναγνώστες ελεύθερα. Να πάρουν ό,τι επιθυμούν από αυτό.
- Αυτό τον καιρό έχετε αρχίσει να γράφετε κάτι καινούργιο ή είναι νωρίς ακόμη;
Την περίοδο αυτή επεξεργάζομαι δύο άλλα ολοκληρωμένα έργα μου, ένα μυστηρίου και ένα αστυνομικό, ενώ έχω ξεκινήσει ήδη να γράφω το τέταρτο βιβλίο μου, το οποίο είναι και αυτό αστυνομικό.
Ωστόσο, θα δώσω στο «σκοτεινό πηγάδι» τον χρόνο που χρειάζεται για να ξεκινήσει το ταξίδι του πριν επιδιώξω την έκδοση του επόμενου βιβλίου μου, ξεκινώντας ασφαλώς από την παρουσίασή του που θα γίνει 1η Απριλίου του 2023 στις 6.00μμ. στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Γαλατσίου ‘‘Το καμίνι’’, όπου σας περιμένω με μεγάλη χαρά.
Σας ευχαριστώ για τη συζήτησή μας. Σας εύχομαι όλα τα όνειρά σας να βγουν αληθινά!
-Εγώ σας ευχαριστώ, κυρία Καραπάνου! Εύχομαι με τη σειρά μου και σ’ εσάς πολλά και όμορφα λογοτεχνικά ταξίδια! Ας είναι ‘‘μακρύς ο δρόμος’’ και για τις δυο μας!
Βιογραφικό σημείωμα
Γρηγοριάδου Βιργινία -Συγγραφέας-Διδάκτωρ Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1985 και από το 1989 μέχρι σήμερα ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Γλωσσολογία στο τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του ΕΑΠ και εκπόνησε τη Διδακτορική της Διατριβή στο πεδίο της Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης στον τομέα Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών επιστημών και Δικαίου της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ. Στο πλαίσιο της εκπόνησης της Διδακτορικής της Διατριβής συνέγραψε άρθρα, ορισμένα εκ των οποίων έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συμμετείχε σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια. Η αγάπη της για την αστυνομική λογοτεχνία, τις ιστορίες μυστηρίου και εγκλημάτων εκδηλώθηκε κατά τη διάρκεια των διδακτορικών της σπουδών, όταν, παράλληλα με αυτές, άρχισε να σκαρφίζεται και να γράφει τις ιστορίες της. Η λογοτεχνική συγγραφή αποτελεί για την ίδια μία διέξοδο, έναν τρόπο διαφυγής από την άλλοτε αυστηρή και γεμάτη κανόνες, άλλοτε μονότονη πραγματικότητα, μια ευκαιρία ελευθερίας σκέψης και έκφρασης.
Βρείτε το μυθιστόρημα της Βιργινίας Γρηγοριάδου στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://24grammata.com
