Σήμερα φιλοξενώ στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ έναν πολύ ιδιαίτερο τραγουδοποιό. Είναι ένας καλλιτέχνης που δημιουργεί άλμπουμ-υπερπαραγωγές με τα τραγούδια του και στη συνέχεια τα διανέμει δωρεάν σ'όποιον του το ζητήσει. Είναι ο Κώστας Άγας. Αγαπώ τους ανθρώπους που ό,τι κάνουν στη ζωή τους το κάνουν κυρίως από μεράκι. Ίσως επειδή είμαι μία απ'αυτούς!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Κώστα μου, είσαι από τους ανθρώπους που έμαθαν μουσική με δασκάλους ή είσαι αυτοδίδακτος;
Γύρω στο 1983/1984 ανακάλυψα ένα παλιό μπουζούκι που ήταν κρεμασμένο σε τοίχο του σπιτιού μας, το οποίο έπαιζε ο πατέρας μου. Με το που το έπιασα στα χέρια μου και άρχισα να το γρατζουνώ ... αυτό ήταν, κόλλησα! Κι από τότε συνέχισα να μαθαίνω τα μυστικά του μόνος μου, με τη βοήθεια του "μουσικού αυτιού" που διαθέτω, το οποίο μπορεί να "πιάσει" την οποιαδήποτε μελωδία.
-Θυμάσαι τι μουσική άκουγες στην εφηβεία σου,όταν αρχίζουμε ν’αντιλαμβανόμαστε περισσότερο τα πράγματα;
Η εφηβεία είναι η κατεξοχήν περίοδος "μουσικής αφύπνισης". Θεωρώ, λοιπόν, τον εαυτό μου πολύ τυχερό που για μένα αυτή η περίοδος συνέπεσε με τα ’80ς, που υπήρξε αναμφίβολα δεκαετία πλούσια σε μουσικά ακούσματα και ερεθίσματα. Όσον αφορά στα τεκταινόμενα στο ελληνικό τραγούδι, τη μεγαλύτερη επίδραση σε ό,τι αφορά την ενασχόλησή μου με τη μουσική την είχε η αναβίωση του ρεμπέτικου τραγουδιού, με τις ένα σωρό κομπανίες που βρίσκονταν στο προσκήνιο αλλά και με το σήριαλ "Το μινόρε της αυγής" στην ΕΡΤ, το οποίο όχι μόνο παρακολουθούσα ανελλιπώς, αλλά καθώς το έβλεπα κρατούσα και το μπουζούκι μου (που ήδη είχα αρχίσει να μαθαίνω από μόνος μου) για να παίζω κι εγώ τα τραγούδια που θα άκουγα σε κάθε καινούριο επεισόδιο. Φυσικά στα '80ς συνέβαιναν και υπέροχα πράγματα στην ξενόφερτη ποπ ροκ μουσική, από την οποία, ως έφηβος, είχα επιλέξει το ... "στρατόπεδο της χέβι μέταλ" κι έτσι άρχισα να γεμίζω το εφηβικό δωμάτιό μου με κασέτες Iron Maiden, Motorhead, Accept, Black Sabbath κλπ.
-Τι μουσική ακούς τώρα;
Κάθε φορά που βρίσκομαι σε φάση "συγγραφής" καινούριου κύκλου τραγουδιών, για τα οποία έχω κάνει, έστω γενικά και αφηρημένα, τα πλάνα μου "σε ποιο μουσικό ύφος θα κινηθούν", επιλέγω μια όσο το δυνατόν ευρύτερη γκάμα τραγουδιών αυτού του ύφους - που φυσικά αγαπώ πολύ ή τα έχω συνδυασμένα με προσωπικές αναμνήσεις μου - και τα ακούω ξανά και ξανά, προκειμένου να "γεμίσω το καλάθι μου" με ιδέες. Η παρούσα ερώτηση, λοιπόν, με βρίσκει σε αυτήν ακριβώς τη φάση, όπου ολοκληρώνω έναν κύκλο τραγουδιών - κόνσεπτ, στον οποίο έχω δώσει τον παράδοξο τίτλο "Τραγουδογεωγραφία"! Για να πάρω ιδέες για το μουσικό ύφος αυτού του κόνσεπτ ανατρέχω αυτές τις μέρες συνεχώς στα υπέροχα λαϊκά τραγούδια που έγραψε ο - για πολλούς παρεξηγημένος ως λαϊκός συνθέτης - Γιώργος Χατζηνάσιος στα '70ς , στα παραδοσιακά τραγούδια της Μακεδονίας, στα τραγούδια των Nirvana αλλά και στα τραγούδια του Sad Winds of Destiny, της δισκάρας που έβγαλαν οι Judas Priest το 1976.
-Πότε άρχισες να γράφεις τραγούδια;
Τραγούδια άρχισα να γράφω ως φοιτητής στο τρίτο έτος σχολής του ΑΠΘ, γύρω στο 1991. Οι ήρωες των τραγουδιών μου σε εκείνα τα πρωτόλεια και ακατέργαστα πονήματα ήταν οι συμφοιτητές και συμφοιτήτριές μου, οι συνομήλικοι φίλοι μου, τα κορίτσια με τα οποία κατά καιρούς ένιωθα ερωτικά σκιρτήματα κλπ.
-Ανήκεις στη σπάνια κατηγορία των δημιουργών που όχι μόνο κάνει την παραγωγή των δίσκων του αλλά τους διανέμει και δωρεάν. Γιατί επέλεξες αυτή την οδό;
Η δουλειά μου, από την οποία βιοπορίζομαι, δεν έχει καμία σχέση με μουσική. Πρόκειται για μια πολύ υπεύθυνη εργασία η οποία, παρόλο το άγχος και την ψυχική φθορά που δημιουργεί, εντούτοις μου έχει προσφέρει μια κάποια οικονομική άνεση για να ασχολούμαι με το μεράκι μου που λέγεται "ηχογράφηση και δισκογράφηση των τραγουδιών μου" (έστω κι αν ο χρόνος που μου περισσεύει γι' αυτήν την ενασχόληση εξασφαλίζεται με κόπους και βάσανα). Αφού λοιπόν σε καιρούς δύσκολους έχω τη δυνατότητα να προσφέρω τις δισκογραφικές δουλειές μου ως δώρο, συνήθως αναπάντεχο, γιατί να μην το κάνω; Και πάντα η άποψή μου για το ζήτημα του δώρου είναι ότι αυτό αποκτά πολύ μεγαλύτερη αξία όταν το προσφέρεις σε κάποιον άγνωστό σου.
-Πιστεύεις πως διανέμοντας το υλικό σου δωρεάν έχεις γίνει πιο γνωστός ή ο ακροατής που αγοράζει τον δίσκο είναι πιο ενεργός;
Το να επιλέξεις να προσφέρεις τη δουλειά σου ως δώρο θα σε κάνει να νιώσεις πολύ όμορφα για την προσφορά, αλλά, φυσικά, δεν θα σε κάνει σε καμία περίπτωση γνωστό στο ευρύ κοινό. Και ανέκαθεν, από καταβολής δισκογραφίας, ο ακροατής που αγοράζει τον δίσκο είναι πιο ενεργός.
-Πόσες δουλειές έχεις κυκλοφορήσει μέχρι τώρα; Ποιοι γνωστοί καλλιτέχνες έχουν συμπράξει μαζί σου;
Οι μέχρι τώρα δισκογραφικές μου δουλειές είναι οκτώ (8) , δηλαδή οι εξής (κατά χρονολογική σειρά):
- Οι μικρές μας οι στιγμές (1999)
- Του Αιγαίου η μοναξιά (2000)
- Η τριήρης και άλλα αληθινά παραμύθια (2003)
- Κώστας Άγας IV (2005)
- Οι εκδρομές των Κυριακών (2009 αποκλειστικά σε συλλεκτική έκδοση βινυλίου)
- ... και στο βάθος φώτα σε μώλο αττικό (2012)
- Του Αιγαίου η μοναξιά ΙΙ - Η απάντηση (2015)
- Κάραβος (2019, διπλό cd).
Στις παραπάνω δισκογραφικές δουλειές ο πιο γνωστός τραγουδιστής που έχει συμμετάσχει είναι ο εξαιρετικός ,όχι μόνο σαν ερμηνευτής αλλά, κυρίως, σαν άνθρωπος , Γιάννης Κούτρας, που ερμηνεύει ένα τραγούδι μου στον 7ο δίσκο μου. Από κει και πέρα στους δίσκους μου έχουν συμμετάσχει τραγουδιστές που, χωρίς να έχουν γίνει, ας πούμε, "πρώτα ονόματα", εντούτοις έχουν γράψει τη λαμπρή και ουσιώδη ιστορία τους στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού, ιδίως στις μουσικές σκηνές που έχουν εμφανιστεί. Αυτοί είναι: ο ψάλτης και ερμηνευτής παραδοσιακών τραγουδιών Νίκος Κωνσταντινόπουλος (δυστυχώς δεν βρίσκεται πια εν ζωή), η σαλονικιώτικη τριπλέτα της δεύτερης δισκογραφικής δουλειάς μου Μαρία Φραγκούλη / Μαρία Λουλάκη / Παναγιώτης Καραδημήτρης, η Ειρήνη Δασκαλάκη και φυσικά ο πολύ αγαπημένος, με την πάνω από 45 έτη πολύτιμη προσφορά στο ελληνικό τραγούδι από διαφορετικά πόστα, Τάκης Κωνσταντακόπουλος. Όμως στους δίσκους μου έχουν συμμετάσχει και μουσικοί που τα παιξίματά τους έχουν αγαπηθεί από πολύ κόσμο, όπως ο Θάνος Γκιουλετζής - βιολί, ο Αλέκος Βασιλάτος - κοντραμπάσο και ο Νίκος Σακελλαράκης - τρομπέτα.
-Μπορείς να μας πεις κάποιους νεόκοπους καλλιτέχνες που έκαναν τα πρώτα τους βήματα μαζί σου;
Ο νεόκοπος καλλιτέχνης που ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του από δικό μου δίσκο είναι ο αγαπημένος, μόνιμος και αδερφικός συνεργάτης μου Δημήτρης Φράγκος. Όταν το Δεκέμβρη του 1999 γνωριστήκαμε και του πρότεινα να συμμετάσχει στην τρίτη δισκογραφική δουλειά μου, ήταν ακριβώς στο ξεκίνημά του ως τραγουδιστής. Από κει και πέρα , και για όλα τα επόμενα χρόνια, εργάστηκε επαγγελματικά ως τραγουδιστής σε μαγαζιά σε όλη την Ελλάδα, ενώ από δισκογραφικής απόψεως είχε συμμετοχή μόνο στις δικές μου δουλειές (από τον 3ο έως τον 8ο δίσκο μου είναι ανελλιπώς η βασική ανδρική φωνή σε κάθε δουλειά μου). Πρόσφατα έβγαλε κι αυτός τον πρώτο του προσωπικό δίσκο, με γλυκόπιοτα λαϊκά τραγούδια. Όσο για άλλους νεόκοπους καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε δουλειές μου ... θα πρότεινα να συγκρατήσετε τα ονόματα των κοριτσιών που ερμηνεύουν τα τραγούδια του καινούριου δίσκου μου. Είμαι σίγουρος ότι κάποιες από αυτές τις τραγουδίστριες θα μας απασχολήσουν πολύ στο μέλλον!
-Ενώ δισκογραφικά είσαι πολύ ενεργός δεν σε έχουμε δει να οργανώνεις ζωντανές εμφανίσεις για να παρουσιάσεις τα τραγούδια σου. Σκοπεύεις να το αλλάξεις αυτό στο μέλλον;
Μέχρις στιγμής εξαντλούσα το μεράκι μου με τη μουσική στην ηχογράφηση και δισκογράφηση των τραγουδιών μου. Όμως, όταν ο 8ος δίσκος μου Κάραβος είχε φτάσει στα τελειώματά του, άρχισα για πρώτη φορά να κάνω σχέδια για ζωντανή παρουσίαση του δίσκου. Μάλιστα στις πρόβες περνούσα τόσο όμορφα που ... ευχόμουν να μην τελειώσουν! Όμως η υπηρεσιακή μετάθεση εκτός Αθηνών, που πήρα φέτος, έκανε τα σχέδια για ζωντανή παρουσίαση του "Κάραβος" να μείνουν στη μέση. Εννοείται ότι αυτά τα σχέδια δεν τα έχω εγκαταλείψει και, κάποια στιγμή, πιστεύω ότι θα βρω το χρόνο και τις κατάλληλες συνθήκες για να οργανώσω, επιτέλους, το πρώτο προσωπικό λάιβ μου.
-Υπάρχουν μέσα μαζικής επικοινωνίας που έχουν στηρίξει τον μοναχικό σου δρόμο;
Στα 20 έτη που δισκογραφώ η προβολή μου από το ραδιόφωνο και από τον εν γένει μουσικό τύπο ήταν από ελάχιστη έως μηδαμινή. Αυτό όμως ήταν τελείως φυσιολογικό, μιας και τους, εκτός κυκλώματος και ανεξάρτητης παραγωγής, δίσκους μου τους διακινώ εγώ ο ίδιος προσφέροντάς τους ως δώρο, χωρίς ποτέ μα ποτέ να αναθέσω σε κάποιον μάνατζερ να κάνει ενέργειες, ώστε οι δίσκοι μου να μαθευτούν παραπέρα και να ασχοληθεί με αυτούς ο μουσικός τύπος. Παρόλα αυτά υπήρξαν μεμονωμένες περιπτώσεις ραδιοφωνικών παραγωγών που με κάλεσαν στις εκπομπές τους και μου έδωσαν βήμα για να παρουσιάσω τη δουλειά μου από αυτές. Πρώτος και καλύτερος ο Αλέξης Βάκης, που κάθε φορά με προσκαλεί στην εκπομπή του στο "Κόκκινο", αλλά και την εποχή που συνεργαζόταν με το περιοδικό Δίφωνο πάντα έγραφε καλά λόγια για τους δίσκους μου. Επίσης και ο ευγενέστατος και πολύ καταρτισμένος Πασχάλης Δήμου στο Ράδιο Παρατηρητής στη Θεσσαλονίκη (το οποίο δυστυχώς δεν υπάρχει πια) με είχε προσκαλέσει στην εκπομπή του για να παρουσιάσω τους τρεις πρώτους δίσκους μου.
-Τι πιστεύεις πως δίνει η μουσική δημιουργία στη ζωή σου και τι της παίρνει;
Ο λόγος που κάθε φορά δημιουργώ ένα τραγούδι, έναν κύκλο τραγουδιών, έναν δίσκο, είναι ένας και μοναδικός: Για να εμβαθύνω περισσότερο σε αυτό που ζω, όσο απλό και λιτό κι αν είναι. Το να γράψεις ένα τραγούδι είναι, για μένα, ο καλύτερος τρόπος να ανασύρεις τη βαθύτερη κρυμμένη ομορφιά της καθημερινότητας και των μικρών στιγμών της, ακόμη κι αυτών που φαίνονται, ας πούμε, "τετριμμένες". Επομένως, αυτό που μου δίνει η " τραγουδο - δημιουργία", με όποιον τρόπο κι αν την ασκώ, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αγάπη για τη ζωή, γι'αυτό που ζω, με όποιες συνθήκες κι αν μου προσφέρεται. Οπότε, η αρνητική φόρτιση και διάθεση και η μιζέρια είναι αυτά που μου παίρνει η "τραγουδο - δημιουργία".
-Έχω την εικόνα ενός ανθρώπου που την καταβρίσκει μ’αυτό που κάνει κι έχει τη δυνατότητα να το κάνει ακριβώς όπως το ονειρεύεται. Είναι έτσι ή έχεις αντιμετωπίσει και δυσκολίες στη διαδρομή σου;
Από την πρώτη στιγμή που αποφάσισα να βγάλω τα τραγούδια από το συρτάρι μου και να τα "υποβάλλω" σε περιπέτειες ηχογράφησης και δισκογράφησης, το είχα ξεκαθαρίσει πλήρως με τον εαυτό μου: μπαίνω σε όλη αυτή τη διαδικασία από καθαρά προσωπικό μου μεράκι, για να ασκήσω μια δραστηριότητα που θα με κάνει να νιώθω "άλλος άνθρωπος"και θα με βοηθά να εμβαθύνω στη βαθύτερη ομορφιά του θείου δώρου που λέγεται ζωή, όπως προείπα. Το τελευταίο που με απασχολούσε και με απασχολεί σε αυτή τη διαδικασία είναι το αν και πόσο θα ακουστούν τα τραγούδια μου. Έτσι πράγματι επί 20 έτη την ηχογράφηση και δισκογράφηση των τραγουδιών μου την απολαμβάνω με όλη μου την ψυχή, χωρίς άγχος για το "τι θα πετύχω και τι θα βγει από όλο αυτό", μόνο το γεγονός ότι κάθε φορά φτάνω σε μια ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά μου αρκεί για να αισθάνομαι ένας ευτυχισμένος και ολοκληρωμένος άνθρωπος. Με τον ίδιο τρόπο απολαμβάνω με όλη μου την ψυχή και τις συνεργασίες μου με όσους συμμετέχουν στους δίσκους μου - τραγουδιστές, τραγουδίστριες, μουσικούς, ηχολήπτες, ασχολούμενους με τα εξώφυλλα - τους οποίους, όλους, τους βλέπω σαν "οικογένειά μου" και πάντα θεωρώ "δώρο Θεού" το γεγονός ότι τους έχω δίπλα μου. Οπότε, η εικόνα που έχεις σχηματίσει για μένα μάλλον ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
-Εκτός από τη μουσική ποια άλλα πράγματα στη ζωή σου σε κάνουν ευτυχισμένο;
Τελευταία ανακάλυψα ότι, εκτός από τη δημιουργία τραγουδιού / κύκλου τραγουδιών / δισκογραφικής εργασίας, με κάνει ευτυχισμένο και η δημιουργία ενός βιντεοκλίπ για κάποιο τραγούδι μου. Και μάλιστα η δημιουργία ενός βιντεοκλίπ βασισμένου σε δικό μου σενάριο και σε δικές μου ιδέες. Αυτό συμβαίνει, ίσως, επειδή, μετά τη μουσική και το τραγούδι, η επόμενη μεγάλη αγάπη μου είναι ο κινηματογράφος. Έτσι, ευχαριστήθηκα με όλη μου την ψυχή τη δημιουργία του πολύ πρόσφατου βιντεοκλίπ για το τραγούδι μου "Της λίμνης τα φεγγάρια", το οποίο θα περιληφθεί στον επερχόμενο δίσκο μου. Τούτο δε οφείλεται στο γεγονός ότι το ταινιάκι αυτό έχει πολλά "κινηματογραφικά στοιχεία" και έχουν συμβάλει στη δημιουργία του εξαιρετικοί συντελεστές! Τόσο αυτό το βιντεοκλίπ, όσο και τα άλλα τρία βιντεοκλίπ τραγουδιών μου (δηλαδή σύνολο 4), τα οποία εκπονήθηκαν τα τελευταία 3-4 έτη, έχουν αναρτηθεί στο YouTube, στο δικό μου κανάλι (Κώστας Άγας). Θα είναι χαρά μου να τα ανακαλύψει ο κόσμος.
-Πες μας λίγα λόγια για την τελευταία σου δουλειά, τον Κάραβο.
Ο Κάραβος είναι η 8η δισκογραφική δουλειά μου που εκδόθηκε τέλη Νοεμβρίου του 2019. Πρόκειται για διπλό cd με 31 tracks, όπου συμμετέχουν ένα σωρό μουσικοί και τραγουδιστές. Κυρίως όμως πρωταγωνιστούν γυναικείες φωνές, καθεμιά με το δικό της χρώμα, τη δική της ιδιαιτερότητα και τη δική της ομορφιά, προερχόμενες από νέα κορίτσια που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο τραγούδι. Όσον αφορά στο μουσικό ύφος του "Κάραβου", σε αυτό το μακροσκελές έργο ο ακροατής μπορεί να βρει τα πάντα: τραγούδια με ανατολίτικο και εν γένει παραδοσιακό χρώμα ενορχηστρωμένα με κανονάκι και σαντούρι, τραγούδια λαϊκότροπα ενορχηστρωμένα με μπουζούκια, "άγρια γκαζωμένες ροκιές" με ηλεκτρικές κιθάρες κλπ! Και φυσικά ο "Κάραβος" δεν υπάρχει στα δισκάδικα (όπως άλλωστε και οι προηγούμενες δουλειές μου). Όποιος επιθυμεί να τον αποκτήσει, μπορεί να έρθει σε επαφή μαζί μου για να τον προσφέρω χωρίς καμία αντικαταβολή, ακόμη και τα ταχυδρομικά έξοδα θα είναι δικό μου κέρασμα. Θα είναι πραγματικά χαρά μου να ζητήσετε τη δουλειά μου.
-Θες να μοιραστείς μαζί μας κάποιο σχέδιό σου σε σχέση με τη μουσική;
Ήδη έχω ξεκινήσει την ηχογράφηση καινούριας δισκογραφικής δουλειάς, η οποία θα περιλαμβάνει δύο κύκλους τραγουδιών – κόνσεπτ με τίτλους : "Τι είδες στο ταξίδι σου, φως μου;" και "Έλα, αγάπη μου, να γράψουμε τραγούδια"! Το σχέδιο είναι η δουλειά αυτή να κυκλοφορήσει αποκλειστικά σε δίσκο βινυλίου, όπου ο κάθε κύκλος τραγουδιών θα καταλαμβάνει μια όψη του. Χωρίς να το καταλάβω έχουν ήδη προχωρήσει πολύ οι ηχογραφήσεις αυτού του δίσκου. Άλλωστε πρόσφατα παρουσίασα ολοκληρωμένο κι ένα δείγμα αυτής της δουλειάς και μάλιστα με τη μορφή βιντεοκλίπ, δηλαδή το βιντεοκλίπ του τραγουδιού "Της λίμνης τα φεγγάρια". Εκτός από αυτό υπάρχουν, όπως προείπα, για πρώτη φορά και σχέδια για ζωντανή παρουσίαση των τραγουδιών μου, τα οποία, όμως, έχουν μείνει σε εκκρεμότητα (ελπίζω όχι για πολύ). Και φυσικά το τετράδιό μου και οι χορδές του μπουζουκιού μου ... εξακολουθούν να γεμίζουν συνεχώς με καινούριες μελωδίες, με στίχους τραγουδιών, με ιδέες για κύκλους τραγουδιών, με σενάρια για βιντεοκλίπ κλπ. Ακόμη κι αν όλα αυτά μείνουν εσαεί στο τετράδιό μου και δεν βγουν παραέξω, μόνο το γεγονός ότι τα κατέγραψα, τα δημιούργησα, τα ονειρεύτηκα κλπ μου αρκεί για να αισθάνομαι ένας ευτυχισμένος ζωντανός άνθρωπος.
-Κώστα μου σ’ευχαριστώ για την κουβέντα αυτή και σου εύχομαι τα ΚΑΛΥΤΕΡΑ!
Κι εγώ σε ευχαριστώ από καρδιάς για τις πολύ ωραίες ερωτήσεις που μου υπέβαλες και μου έδωσες την ευκαιρία να μιλήσω για τις εν γένει μουσικές δραστηριότητές μου.