Σήμερα στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" φιλοξενώ τη συγγραφέα Έρση Σεϊρλή. Η καλεσμένη μου σπούδασε Ιστορία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ιστορία της Τέχνης στη Σορβόννη. Ασχολήθηκε με τον κλασικό χορό ακολουθώντας χορευτική και χορογραφική καριέρα. Έχει εκδώσει οκτώ λογοτεχνικά βιβλία. Μέσα στο 2020 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Σμίλη το πιο πρόσφατο βιβλίο της, ο "Γκρίζος κύκνος", ένα έργο με πυρήνα τον χορό και τη διφορούμενη σχέση της ηρωίδας μ' αυτόν. Με την αγαπημένη λογοτέχνιδα συζητήσαμε για τα βήματά της στον χώρο της συγγραφής, για συναισθήματα, εμπνεύσεις, ήρωες και τόσα άλλα! Ας ακολουθήσουμε τις σκέψεις της...
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
- Κυρία Σεϊρλή, καλώς ορίσατε στο Έννεπε Μούσα. Το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να μάθω για σας είναι πότε ξεκινήσατε να γράφετε.
Ξεκίνησα με πεζογραφήματα προς το τέλος της εφηβείας. Υπήρξε ένα μεγάλο κενό, το διάστημα που ο χορός είχε απορροφήσει την ανάγκη μου για έκφραση. Σε ώριμη πια ηλικία επέστρεψα στη συγγραφή.
- Ποια ανάγκη σάς ώθησε να γράψετε; Έχει αλλάξει αυτή με την πάροδο του χρόνου;
Ήμουν εξοικειωμένη με τον γραπτό λόγο. Ποιήματα από την Ανθολογία του Αποστολίδη, παραμύθια, ιστορίες. Όταν λοιπόν γύρω στην εφηβεία ο μαγικός κόσμος, που γνώριζα, αναποδογύρισε, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν η γραφή. (Δεν είχα ακόμη συνειδητοποιήσει τη δυναμική της σωματικής έκφρασης. Μιλώ, εννοείται, από την πλευρά του πομπού, όχι του δέκτη, αφού παραμένω φανατική αναγνώστρια, ενώ στις περισσότερες χορευτικές παραστάσεις πλήττω.) Για τα υπόλοιπα φρόντισε η ζωή. Δεν μου έλειψαν ούτε οι αφορμές ούτε οι συγκινήσεις. Και είμαστε τυχεροί όσοι μπορούμε μέσα από οποιαδήποτε μορφή τέχνης να δώσουμε διέξοδο στην αγωνία που κατατρύχει το είδος μας. Να παρηγορηθούμε για το ατελές της ύπαρξης. Για τη θνητότητα, την απώλεια, τη μοναξιά.
- Το ταλέντο είναι η πρώτη ύλη. Ποιες δυνάμεις όμως μπορούν να εξελίξουν αυτή τη φυσική ροπή των ανθρώπων να γράφουν;
Προσήλωση, στόχευση, επιθυμία, γνώση και ανάγνωση, ευφυΐα, περιέργεια, ενσυναίσθηση, φαντασία, τύχη, θυμός, υπομονή και κάμποσες, αντιξοότητες. Ούτως ή άλλως, οι τελευταίες δεν λείπουν ποτέ….
- Οι ήρωες των βιβλίων σας είναι φανταστικοί, πραγματικοί ή ένα μείγμα;
Δεν υπάρχει φανταστικός ήρωας που να μην διαθέτει και ένα ρεαλιστικό κομμάτι. Συμβαίνει και το αντίθετο. Και οι δικοί μου ήρωες επομένως αποτελούν μείξη βιώματος και μυθοπλασίας. Σε κάποια βιβλία μου κυριαρχεί η επινόηση, όπως συμβαίνει με τους ήρωες στο «ΡΕΚΒΙΕΜ, Η Τριλογία της Αθήνας» και σε άλλα το βίωμα έχει τον πρώτο λόγο. Αυτό συμβαίνει στο «Γκρίζος Κύκνος» το όγδοο κατά σειράν βιβλίο μου.
- Τι νιώθετε γι’ αυτούς;
Όσο χρόνο συμβιώνουμε, έχουν τη στήριξή μου. Μετά τους ξεχνώ.
- Μέσα στο 2020 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Σμίλη το όγδοο βιβλίο σας. « Γκρίζος Κύκνος». Πόσο χρόνο σας πήρε να ολοκληρώσετε αυτό σας το πόνημα;
Υπήρχε το υλικό. Τα σχεδιάσματα και οι ιδέες. Το κείμενο έλαβε την οριστική του μορφή σε διάστημα λίγων μηνών.
- Πείτε μας δυο λόγια για την υπόθεση.
Το βιβλίο περιγράφει την αντιφατική σχέση μιας γυναίκας με τον χορό. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση ακολουθεί την ηρωίδα από τα βρεφικά κιόλας χρόνια και την εγκαταλείπει στην ωριμότητα. Τότε που συμφιλιωμένη πλέον με την τέχνη, που κατά κάποιο τρόπο της επιβλήθηκε, οδηγείται σε μια ιδιότυπη αυτογνωσία.
- Μπορείτε να μας χαρίσετε ένα απόσπασμα;
Ανοίγοντας το βιβλίο, το μάτι μου πέφτει σε ένα τυχαίο απόσπασμα, το οποίο και αντιγράφω. «Το πιθανότερο είναι να με είχαν ξεχάσει στο σκοτάδι. Γι’ αυτό άρχισα να κλωτσάω. Χτυπούσα με δύναμη στην κούνια μου, επιταχύνοντας συνεχώς. Και όσο οι εκκλήσεις μου έμεναν αναπάντητες, τόσο πείσμωνα. Τα πόδια πάλευαν, υψώνονταν στον αέρα, λύγιζαν και εκσφενδονίζονταν τεντωμένα με μια ορμή σπάνια για βρέφος. Δεν κλωτσούσα σαν τα συνηθισμένα μωρά. Κλωτσούσα με μαεστρία και πρέπει πάνω σε μιαν αριστοτεχνική κλωτσιά να άνοιξε η πόρτα. Μπορώ να την φανταστώ να γέρνει με γουρλωμένα μάτια, να αρπάζει τα πόδια μου, να τα σηκώνει, να τα ανοίγει και να τα κλείνει σαν ψαλίδια. Και έπειτα να αναφωνεί το μοιραίο εκείνο: Πω, πω τι πόδια! Αυτήν θα την κάνω χορεύτρια. Και είμαι σίγουρη, αν και δεν μου το είπαν, ότι ως άλλος Προκρούστης, τράβηξε τα ’πω, πω τι πόδια’ για να τα φέρει στα μέτρα της κι εγώ ούρλιαξα από τον πόνο».
- Έχετε ασχοληθεί με τον κλασικό χορό κι έχετε σταδιοδρομήσει ως χορεύτρια και χορογράφος. Ο «Γκρίζος κύκνος» διαπερνά τα βιώματά σας. Τι είναι πιο δύσκολο; Να γράψετε ένα βιβλίο με πηγή το προσωπικό βίωμα ή ένα βιβλίο με θέμα εντελώς ξένο σε σας, τη δημιουργό;
Δεν τίθεται θέμα δυσκολίας, αλλά ιδιοσυγκρασιακής αντιμετώπισης. Δεν θα μπορούσα να γράψω εγκεφαλικά, αξιοποιώντας μόνο τη διάνοια. Πρέπει να συγκινηθώ, άρα να βιώσω μια κατάσταση, για να μου δημιουργηθεί η επιθυμία να πειραματιστώ μαζί της.
- Όταν γράφετε ,σκέφτεστε τον δυνητικό αναγνώστη σας;
Γράφω, χωρίς να σκέφτομαι ποιος θα με διαβάσει. Θα ήταν εξαιρετικά δεσμευτικό. Και η συγγραφή είναι ένας χώρος προσωπικός, ο μόνος που σου προσφέρει απεριόριστη ελευθερία. Επομένως, γράφω κυρίως για μένα, ελπίζοντας ότι τα βιβλία μου θα βρουν τον δρόμο τους και θα φτάσουν εκεί που πρέπει….
- Τι θα θέλατε να νιώθουν οι αναγνώστες σας διαβάζοντας τα βιβλία σας;
Δεν μπορώ να πω τι θα ήθελα να νιώθουν. Ο καθείς ανάλογα με τις συναισθηματικές του ανάγκες. Ίσως όμως θα μου άρεσε να σκέφτονται: « Κάτι μου διέφυγε. Θα ήθελα να το ξαναδιαβάσω».
- Αυτό τον καιρό κυοφορείτε κάτι καινούργιο;
Επιστρέφω στη μικρή φόρμα που μου είναι ιδιαίτερα προσφιλής. Αυτή την εποχή επεξεργάζομαι μια σειρά διηγημάτων. Ο καιρός θα δείξει….
- Σας ευχαριστώ για τη συνομιλία αυτή! Σας εύχομαι κάθε καλό!
Εγώ σας ευχαριστώ.
Βρείτε το βιβλίο της Έρσης Σεϊρλή "Γκρίζος κύκνος" στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.politeianet.gr
