Σήμερα στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" συνομιλώ με τη λογοτέχνιδα Όλγα Δημοσθένους Καλύβα. Η καλεσμένη μου γεννήθηκε και ζει στο Προάστιο Καρδίτσας. Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Εκφράζεται μέσα από τον ποιητικό και τον πεζό λόγο , ενώ έχει ασχοληθεί και με τη στιχουργική . Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί δύο ποιητικές της συλλογές. Η πρώτη της δουλειά τιτλοφορείται "Στεντόρειοι ψιθυρισμοί" και κυκλοφορεί το 2021 κι η δεύτερη "Σοφίας άμητος" και δημοσιεύεται το 2023, αμφότερες από τις Εκδόσεις Κέφαλος. Καιρός να δώσω τον λόγο στη φιλοξενούμενή μου!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
- Όλγα μου, πότε μπήκε στη ζωή σου η δημιουργική γραφή;
Οι πρώτες ενθυμήσεις μου από την κατάθεση των σκέψεων και των συναισθημάτων μου στο χαρτί γέρνουν στην πάλαι ποτέ παιδική μου ηλικία. Ως μαθήτρια του Δημοτικού σχολείου σκάρωνα στίχους και έγραφα τις εκθέσεις λίγο… ποιητικά! Εκ των υστέρων στα χρόνια του Γυμνασίου και του Λυκείου τα εφηβικά σκιρτήματα έδωσαν νέα ώθηση στα γραφόμενά μου, τα οποία ως φοιτήτρια πια άρχισαν να βαδίζουν το μονοπάτι του πρώτου τους μεστώματος και… συνεχίζουν!
-Θυμάσαι την πρώτη απόπειρα συγγραφής; Τι κείμενο ήταν και τι τίτλο είχε;
Πάνε πολλά χρόνια πίσω… Θυμάμαι να γράφω συνεχώς για ό,τι με «συγκλόνιζε»: πρόσωπα, γεγονότα ή καταστάσεις, συναισθήματα, σκέψεις ή προβληματισμούς! Δε θυμάμαι τον τίτλο της πρώτης μου συγγραφικής απόπειρας, μα σίγουρα ήταν κείμενο ποιητικής χροιάς.
- Όλοι έχουμε διαβάσει πολλά πράγματα. Υπήρξαν όμως λογοτέχνες που σε άγγιξαν ιδιαίτερα κι αποτέλεσαν για σένα πρότυπα;
Δε γίνεται δίχως την αγάπη για τη γνώση, τη δίψα για τη μάθηση και την καλλιέργεια της σκέψης να ανθίσει κι ο στοχασμός. Σε αυτό το ταξίδι της μελέτης και της συγγραφής με άγγιξαν και συνεχίζουν να με συγκινούν με την υποδειγματική τους πένα πολλοί λογοτέχνες· τιμής ένεκεν θα αναφερθώ μόνο σε Έλληνες: Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Καρυωτάκης, Σικελιανός, Βρεττάκος, Εμπειρίκος, Βάρναλης, Παλαμάς, Σολωμός, Αναγνωστάκης, Βαλαωρίτης, Δροσίνης, Δημουλά… και φυσικά Καζαντζάκης, Παπαδιαμάντης, Καραγάτσης, Βιζυηνός, Καρκαβίτσας, Βενέζης, Τσίρκας, Λουντέμης, Σωτηρίου, Ξενόπουλος, Σαμαράκης, Θεοτοκάς, Μυριβήλης, Ζέη, Βαμβουνάκη… και πόσοι ακόμη που μου κρατούσαν συντροφιά στα νεανικά μου χρόνια!
- Τα τελευταία χρόνια τι σου αρέσει να διαβάζεις;
Στον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο που έχω πια επιλέγω να διαβάζω νεότερους Έλληνες ποιητές και συγγραφείς είτε τους πλέον καταξιωμένους είτε κάποιους σύγχρονους που βρίσκονται στα πρώτα συγγραφικά τους βήματα. Με χαρά και ενθουσιασμό διαπιστώνω ότι η πατρίδα μας γεννά ακόμα πνεύμα αξιόλογο με πένα ουσιαστικά δυνατή!
- Γιατί γράφεις; Το έχεις ψάξει ποτέ;
Δεν υφίσταται, θαρρώ, το γιατί… υπό την έννοια ότι, εφόσον υπάρχει το τάλαντο και η στιγμή της εμπνεύσεως, είναι μονόδρομος η επιλογή: γράφεις κι έτσι οι προβληματισμοί σου βρίσκουν έδαφος πρόσφορο να ριζώσουν, τα συναισθήματα που κατακλύζουν την ψυχή σου ανθίζουν στο χαρτί, η φαντασία σου απελευθερώνεται και καλπάζει, οι ιδέες σου πλάθουν νέους κόσμους, τα μηνύματα του λόγου σου ευελπιστείς να γίνονται προσδοκίες, σπόροι για νέες «περιπέτειες»… γράφεις, γράφεις, γράφεις, καθώς δε γίνεται να πράξεις αλλιώς… μόνο καθ’ αυτόν τον τρόπο επέρχεται η κάθαρση και η λύτρωση!
- Υπάρχουν αγαπημένες ώρες και γωνιές του σπιτιού που επιλέγεις για να επιδοθείς στο γράψιμο;
Δε θα το έλεγα… αν με καταδεχθεί η έμπνευση, μου αρκεί ένα μολύβι κι ένα χαρτί! Κείνες τις στιγμές ο τόπος κι ο χρόνος καταργούνται. Ένας αλλιώτικος «ίσκιος» με περιβάλλει! Ίσως… οι μεταμεσονύχτιες ώρες να φαντάζουν πιο ιδανικές.
- Συγγράφεις συχνά, περιστασιακά, ή κάθε μέρα;
Η συγγραφή δε γίνεται κατά παραγγελία ούτε έχει χρονικούς περιορισμούς ή και δεσμευτικές εντολές προς εκτέλεση· οπότε συγγράφω κάθε φορά που με συνεπαίρνει ο ευγενής πόθος της εμπνεύσεως και η αδήριτη ανάγκη έκφρασης όλων εκείνων που κυοφορούνται στο νου και στην ψυχή μου και «απαιτούν» να λευτερωθούν.
- Παρακολούθησες ποτέ κάποια μαθήματα λογοτεχνικής γραφής;
Δεν έχω παρακολουθήσει μαθήματα λογοτεχνικής γραφής. Έχω λάβει μόνο ένα πιστοποιητικό επιμόρφωσης για την επιτυχή παρακολούθηση εξ αποστάσεως του επιμορφωτικού προγράμματος «Έμμετρη Νεοελληνική Ποίηση» από την «Ακαδημία Λογοτεχνίας Κέφαλος».
- Γράφεις κυρίως ποίηση, αλλά και πεζό λόγο. Υπάρχει είδος που προτιμάς;
Πράγματι, έχω την ευλογία να δημιουργώ και στον ποιητικό και στον πεζό λόγο. Κανένα εκ των ειδών της λογοτεχνίας δεν μπαίνει σε ζυγαριά ακριβείας, καθότι αποτελούν μέλη του ιδίου σώματος κι είναι απαραίτητα συστατικά για την ισορροπία της τέχνης μας. Ωστόσο, η ποίηση είναι αυτή που μέχρι τώρα τουλάχιστον κερδίζει έδαφος ποιοτικό κα ποσοτικό στην παρούσα δημιουργική μου κατάσταση.
- Έχεις τιμηθεί με αρκετά βραβεία σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Τι σημαίνει για σένα η συμμετοχή σου κι η διάκριση σε τέτοιους αγώνες;
Κάποιος ίσως σκεφτόταν πως επρόκειτο για την ικανοποίηση μιας επίπλαστης και επιπόλαιης ματαιοδοξίας. Εντούτοις, οι βραβεύσεις μου σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς δεν αποτελούν αυτοσκοπό, μα μια συνθήκη προώθησης των πονημάτων μου, όπως και κάθε δημιουργού, μια συμμετοχή σε αξιολογική κρίση τους από άγνωστες τουλάχιστον σε μένα κριτικές επιτροπές, μια ηθική ικανοποίηση, ειδικά όταν οι συμπορευτές μου στους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς είναι καταξιωμένοι λογοτέχνες, και φυσικά μια ηθική επιβράβευση κι ένα αίσθημα ευθύνης ως έρεισμα και έναυσμα, για να καταφέρω να πατήσω… το πρώτο σκαλοπάτι της Ποιήσεως.
- Ας πάμε στην πιο πρόσφατη ποιητική σου δουλειά « Σοφίας άμητος». Πότε γράφτηκαν αυτά τα ποιήματα;
Τα ποιήματα που ανήκουν στην ποιητική μου συλλογή με τίτλο: «σοφίας άμητος» γράφτηκαν απνευστί το καλοκαίρι του 2022 και η πρώτη έκδοση έγινε το Φλεβάρη του 2023 από τις εκδόσεις Κέφαλος. Τώρα βρίσκονται στη 2η έκδοση και ευελπιστώ σε μια καλύτερη πορεία και σε μια ευρύτερη αναγνωστική αγκάλη αποδοχής.
- Τι νοηματοδοτεί ο τίτλος; Πες μας δυο λόγια γι’αυτή τη δουλειά.
Ο τίτλος «σοφίας άμητος» της δημώδους αυτής ποιητικής μου συλλογής σηματοδοτεί το συλλογικό υποκείμενο της αθάνατης ελληνικής ψυχής που με το σοφό του λόγο, το βαθύ κι αληθινό του συναίσθημα και την ελεύθερη βούλησή του μεγαλούργησε. Πρόκειται για πενήντα ένα «σύγχρονα» παραδοσιακά ποιήματα, τα οποία εμπνεύστηκα από παλιές ιστορίες, λαϊκούς θρύλους και μύθους καθώς και από ήθη και έθιμα του τόπου μου , τα οποία με σεβασμό, μεράκι και αγάπη τα μετουσίωσα σε παραδοσιακή ποίηση, πετυχαίνοντας να ενώσω το μονοπάτι του μοντερνισμού και της παράδοσης. Ο απώτερος σκοπός που υπηρετεί η εν λόγω ποιητική μου συλλογή δεν είναι άλλος από ένα φόρο τιμής στους ασύνειδους φορείς της αδιάσπαστης ελληνικής μας πολιτισμικής συνέχειας με αρωγό την ισχυροποιό δύναμη της ντοπιολαλιάς μας.
- Θα μοιραστείς μαζί μας 1-2 σου αγαπημένα σου ποιήματα;
Δυο ποιήματα από την ποιητική μου συλλογή: «σοφίας άμητος»:
ΤΟ ΚΑΛΕΣΜΑ
Στην τάβλα που καθόμαστε, στην ομοτράπεζά μας
καλούμε άγγελο στη γη, σιμά μας να θρονίσει.
Φιλεύουμέ τον ζάχαρη, φιλεύουμέ τον μέλι,
κερνώντας τον γλυκό κρασί και μυρωδάτα σύκα ˙
να ανοίξει τα φτερούγια του τα μυριοβλογημένα,
να μας ισκιώσει, το πουρνό πάλι ν ̓ ανταμωθούμε.
«ΤΗΣ ΤΑΒΛΑΣ»
ΑΪΤΕ ΜΟΥ ΧΡΥΣΟΦΤΕΡΟΥΓΕ
Αϊτέ μου χρυσοφτέρουγε και καλαναθρεμμένε,
δεντρί μου ίσιο αψηλό στα απόσκια σου να μένω.
Στα βάσανα δεν σ ̓ έντυσα, στους πόνους δε σε δίνω,
μέλι και γάλα σε κερνώ και ένα καλό κορίτσι.
Το διαμαντένιο το σταυρό, τ ̓ όμορφο δαχτυλίδι,
μες στην αγκάλη τη ζεστή το τρυφερό το χάδι,
βασιλική ανασαιμιά να ̓ χεις, να ανασαίνεις
ως τα βαθιά τα γηρατειά, στα όμορφα τα νιάτα.
Ρίξε τα θρύμματα αψηλά στα πάνω κεραμίδια,
η ζεύξη που ̓ γινε στη γη να πιάσει, να ριζώσει,
να πλάσει νιους λεβέντηδες και ώριες θυγατέρες.
«ΝΥΦΙΑΤΙΚΑ»
- Ποιο είναι το πιο θετικό σχόλιο που έχεις ακούσει για την πένα σου;
Καλό είναι γενικά οι δημιουργοί να είναι συνειδητοποιημένοι και προσγειωμένοι, όσον αφορά τη συγγραφική τους δεξιότητα και δυναμική, αφού όλοι γνωρίζουν την αληθινή τους αξία. Παρά ταύτα, σας παραθέτω μια θετική κριτική και για μένα: «Μια δυνατή πένα, η ποίηση της οποίας λειτουργεί σαν προσωπική φωνή…, που αιχμαλωτίζει, οδηγεί σε μονοπάτια βαθιάς σκέψης, συγκινεί και γεννά συναίσθημα!»
- Σε τι φάση σε πετυχαίνω δημιουργικά; Έχεις κάποιο έργο στα σκαριά;
Πάντα κάτι υπάρχει στα σκαριά… ποιητικές συλλογές κυρίως και μια συλλογή διηγημάτων είναι κάποια από τα πονήματα, με τα οποία καταπιάνομαι αυτό τον καιρό. Ωστόσο, υπάρχουν και βραβευμένες παγκοσμίως ποιητικές συλλογές που δεν έχουν βρει ακόμα τον εκδοτικό τους δρόμο… Εύχομαι να το καταφέρουν!
- Τι ονειρεύεσαι για το μέλλον;
Αλίμονο εάν στερηθούμε και το όνειρο! Κάποτε ονειρευόμασταν ουτοπικά, όμως σήμερα έχουμε αντιληφθεί πόσο σημαντικό είναι να έχει κανείς την υγεία του, να εκτιμά τους αληθινούς ανθρώπους που τον αγαπούν ανιδιοτελώς και να προσπαθεί να γίνεται καλύτερος άνθρωπος με ενσυναίσθηση και καλοσύνη. Μόνο με τον προσωπικό αγώνα τους καθενός για την τελείωσή του, θα επέλθει και η κοινωνική αναγέννησή μας. Ονειρεύομαι, λοιπόν, μια καλύτερη ανθρωπότητα που να βαδίζει με αξίες ανθρωπιστικές! Επί προσωπικού και αναφορικά με τη λογοτεχνία επιθυμώ να έχω πνευματική διαύγεια και να συνοδοιπορώ με την έμπνευση.
Σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συνέντευξη!
Κι εγώ σας ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας κ. Καραπάνου για την τιμή της φιλοξενίας και σας εύχομαι μόνο επιτυχία σε κάθε νέο σας πόνημα και αναγνώριση σε κάθε σας καινούριο βήμα.
