Μέσα στο 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Έμβρυο η ποιητική συλλογή της Μαργαρίτας Γριμάνη "Εναγωνίως". Θα δούμε την κριτική της λογοτέχνιδας-εκπαιδευτικού Νίκης Σκουτέρη.
ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ENAΓΩΝΙΩΣ» ΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΓΡΙΜΑΝΗ
γράφει η Νίκη Σκουτέρη
Η ποιητική συλλογή «ΕΝΑΓΩΝΙΩΣ» της Μαργαρίτας Γριμάνη αποτελείται από τριάντα τρία ποιήματα ηχηρών ενθυμήσεων και αναμετρήσεων, στα φλόγινα μονοπάτια της ψυχής και της καθημερινότητας του κάθε αναγνώστη. Από τον τίτλο, μάλιστα, ΕΝΑΓΩΝΙΩΣ , συναισθανόμαστε τον εσωτερικό κόσμο της ποιήτριας, την αναμέτρηση με το εγώ της, την υπέρβαση των στενών ορίων της εξωτερικής πραγματικότητας και των ιστορικών πολιτικών γεγονότων, το δριμύ κατηγορώ της απέναντι στους ιδιοτελείς και συμφεροντολόγους ανθρώπους, απέναντι σε έναν πολιτικό κόσμο, που υπολογίζει την κάθε ψυχή με το οικονομικό κέρδος του.
Από το περιεχόμενο των ποιημάτων διαφαίνεται η στοχαστική, συναισθηματική φύση της δημιουργού. Η ποιήτρια με λόγο επιβλητικό, αφυπνιστικό, διεισδυτικό και αυτοσαρκαστικό αναζητά την αυθεντικότητα των προσωπικών ανθρωπίνων σχέσεων, προβάλλοντάς μας την ανθρωποκεντρική αντίληψη του κόσμου. Μέσω της ποιητικής της νουθεσίας διαφαίνονται υπαρξιακά ερωτήματα για τον χρόνο, τον πολιτισμό, τον έρωτα, την εκπόρνευση, την πολιτική, την απογοήτευση, την ιδιοτέλεια.
Η δημιουργός καταφέρνει μέσω της ποίησής της να μας αναδείξει ζητήματα ηθικής φύσεως, συλλογικών προβλημάτων και ατομικών αδιεξόδων. Με λεκτική διαπραγμάτευση και μορφοπλαστικές διατυπώσεις, παραθέτει αλληλουχία γεγονότων και σκέψεων, όπου ο άνθρωπος ως δρων υποκείμενο της κάθε κοινωνικής πράξης, μεταδίδει σειρά νοημάτων του προσωπικού του αγώνα, σε έναν κόσμο που αμφιταλαντεύεται. Με τη χρήση του β’ ενικού προσώπου και της προστακτικής, μας δημιουργείται η εντύπωση, ότι η ποιήτρια με ωριμότητα και σκεπτικισμό, θέτει τον άνθρωπο προ των ευθυνών του, καλώντας τον να αναλάβει δράση και να ξεφύγει από καταπιεσμένα συναισθήματα, αναβλητικότητες και τη συνήθεια, που ροκανίζει την ψυχή του. Είναι εκείνη η στιγμή, που η κ. Γριμάνη στέκεται ενώπιος ενωπίω με τη συνείδηση του ανθρώπου, καθώς κατακεραυνώνει και διατρανώνει με την αντίθεσή της τα όρια, τις αντοχές, τις πραγματικές ανάγκες, τις προσδοκίες του δρώντος υποκειμένου σε έναν κόσμο αντιφάσεων. Με τη σαρκαστική της φωνή, με την κατασταλαγμένη σοφία των χρόνων της, με την υποβολή και την υπαινικτικότητά της, αποδομεί κοινωνικά σχήματα, ιδεοληψίες και ετεροκατευθυνόμενες εξουσίες.
Με αισθαντική προσέγγιση, παραστατικές εικόνες και μεταφορικά - εκφραστικά μέσα, διαφαίνεται η αγάπη της ποιήτριας για τη φύση και κυρίως για την άνοιξη. Το απρόβλεπτο, η ελπίδα, η αναγέννηση, η αισιοδοξία, η χαρά και το παιχνίδισμα, ο ήλιος είναι χαρακτηριστικά στοιχεία της Άνοιξης. Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία αυτά η κ. Γριμάνη προσπαθεί μέσω της πένας της, να βοηθήσει τον άνθρωπο, να βρει τον χαμένο του εαυτό και να πιστέψει σε μια καλύτερη μέρα, να βρει το δρόμο της ελπίδας, να γιορτάσει άλλη μια μέρα στον αιώνα των αιώνων. Είναι η στιγμή, που στο τέλος, η άνοιξη πατά γερά στα πόδια της, προσφέροντας πανδαισία χρωμάτων και ψυχική ανάταση στον άνθρωπο. Εν τούτοις, η ίδια η ποιήτριά μας, αμφιταλαντεύεται και θέτει το υπαρξιακό της ερώτημα, η άνοιξη είναι και μοναξιά; Κάθε εικόνα της ποίησής της μετατρέπεται σε σύμβολο της ανατρεπτικής δύναμης για θέληση, της εξιλέωσής της για προσωπικές πληγές, ενώ παρέχει ένα πέπλο αισιοδοξίας καθώς ο αναγνώστης αναμετράται με τον εσωτερικό αθέατο κόσμο του, συλλογιέται, αναζητά τις πραγματικές του ανάγκες, προβληματίζεται, αποφασίζει. Η ταλαντούχος ποιήτρια Μαργαρίτα Γριμάνη, εκ του αποτελέσματος, φαίνεται να ανταποκρίνεται επιτυχώς στους πολυεπίπεδους συμβολισμούς της ποίησής της. Με το ανά χείρας πόνημα, κατορθώνει να μετασχηματίζει τους υπαρξιακούς προβληματισμούς της, σε χαμόγελα αποκάλυψης και εύφορης πνευματικής δράσης. Παράλληλα, η ποιητική της προσέγγιση, με υφολογική σημασία σε όλη τη συλλογή, συνενώνει επιδέξια τα τριάντα τρία ποιήματά της, σε ένα σύνολο βαθιάς φιλοσοφικής διάθεσης και ισόρροπου σκεπτικισμού.
Δυο ποιήματα της ποιητικής συλλογής "Εναγωνίως" της Μαργαρίτας Γριμάνη
ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΜΕΡΑ
Πορφυρή η ανταύγεια του ήλιου.
Σμήνη πουλιών ταξιδεύουν στον αγέρα.
Ο δίσκος του...
μόλις που φαίνεται στον ορίζοντα.
Πανσπερμία χρωμάτων αγγίζει τα βουνά
χαϊδεύοντας τα λιγοστά σύννεφα.
Η φύση γιορτάζει άλλη μια μέρα
στον αιώνα των αιώνων.
©Μαργαρίτα Γριμάνη
Η ΑΦΙΣΑ ΠΟΥ ΤΑ ΛΕΕΙ ΟΛΑ
Φόρεσες εκείνο το φτηνό άρωμα
που αγόρασες στην Ομόνοια
από 'κείνον τον πλανόδιο πωλητή.
Δεν σου έμεινε άλλο τίποτα να κάνεις.
Τις αναμνήσεις σου τις πέταξες
σαν κουρελόχαρτα.
Το παρόν είναι δυσβάσταχτο
όσο για το μέλλον...
σκοτεινό και αβέβαιο.
Είπες "θα κρεμαστώ"
κι άρχισες να ζωγραφίζεις...
Σε μια αφίσα χωρέσαν όλα.
Παρελθόν κα παρόν κοντά τους
το σχοινί της απονενοημένης απόφασης,
όταν σου φώναξα "Μη!!!".
©Μαργαρίτα Γριμάνη
Νίκη Σκουτέρη, Εκπαιδευτικός ΠΕ60 MSc, Πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Λογοτέχνιδα
