Θα δούμε ένα διήγημα που το 2019 έλαβε Γ΄ Έπαινο στην κατηγορία "Φανταστικό Διήγημα Ενηλίκων" στον 1o Πανελλήνιο Διαγωνισμό Πεζογραφίας «Κέφαλος». Είναι τα "Τριξίματα" του Βασίλη Γεργατσούλη!
Τριξίματα-ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΗΣ
Τον τελευταίο καιρό κάτι άλλαξε στην ακοή μου. Το ακουστικό μου νεύρο απόκτησε μια ανεξήγητη ευαισθησία. Ξαφνικά μπορώ να ακούω και το παραμικρό τρίξιμο. Πρώτη φορά το πρόσεξα μια μέρα που καθόμουν στο σαλόνι μου. Άκουσα ένα περίεργο απόμακρο τρίξιμο. Ερχόταν από πολύ μακριά. Βγήκα από το σπίτι, πήρα στάση λαγωνικού και αναζήτησα την πηγή του ήχου. Στην πλαγιά ενός κοντινού λόφου βρήκα μια γάτα να περπατά πάνω σε ξερά φύλλα. Απόρησα που την άκουσα γιατί ήταν τρακόσα πενήντα μέτρα μακριά από το σαλόνι μου και γιατί ξέρω πως οι γάτες περπατούν σχεδόν αθόρυβα.
Το ίδιο απόγευμα επισκέφθηκα τον Ωριλά και μου έκανε ένα ακοόγραμμα. Διαπίστωσε πως τις συχνότητες που αντιστοιχούν στα συνήθη τριξίματα τις άκουγα 50 φορές πιο ενισχυμένες. Όμως ο γιατρός με καθησύχασε πως αυτό δεν ήταν πρόβλημα, πρόβλημα θα ήταν να μην ακούω.
Επέστρεψα στο σπίτι μου, που το βρήκα πια γεμάτο από αλλόκοτα τριξίματα. Τις πρώτες μέρες υπόφερα πολύ. Κάθε λίγο τιναζόμουν τρομαγμένος απ’ το κρεβάτι ή απ’ τον καναπέ μου και αναζητούσα την προέλευσή τους. Περνούσαν απ’ τον νου μου πολλές κακές σκέψεις, πως μπορεί τα τριξίματα να τα προκαλούσαν κλέφτες ή άγρια ζώα, γιατί το σπίτι μου βρίσκεται απομονωμένο, στην άκρη ενός πυκνού δάσους.
Εκείνο που με τρέλαινε κυριολεκτικά ήταν το εκκωφαντικό τρίξιμο των γρύλων τις νύχτες. Το άκουγα σαν να πριόνιζαν χίλιοι καλικάντζαροι μέσα μου το δέντρο της Γης.
Δοκίμασα να αντιμετωπίσω το πρόβλημα φορώντας ωτοασπίδες. Μα κατέληξα ότι αυτό δε βοηθούσε. Εξάλλου, δεν ήταν δυνατόν να είμαι όλο το 24ωρο με βουλωμένα αφτιά. Σκέφτηκα πως αν συνέχιζα έτσι, θα τρελαινόμουν. Επισκέφθηκα έναν ψυχολόγο. Με συμβούλεψε να προσπαθήσω να συμβιβαστώ με την ιδιορρυθμία μου και να εκπαιδεύσω τον εαυτό μου να ζω μ’ αυτήν.
Άρχισα να προσέχω, να μελετώ και να αναλύω όλα τα ακουστικά ερεθίσματα. Διαπίστωσα πως κάθε τρίξιμο είχε τον δικό του χαρακτήρα, που σχετιζόταν με την ένταση, τη συχνότητα, τη διάρκεια και τη χροιά. Σε λίγο καιρό έμαθα να διακρίνω, χωρίς να κάνω λάθος, το τρίξιμο που έκανε το σαράκι όταν έτρωγε το ξύλινο παρκέ του πατώματος, το τρίξιμο της σκεπής όταν περπατούσαν πάνω της τα ποντίκια, το τρίξιμο από τον βηματισμό της αράχνης που είχε στήσει τον ιστό της στο πόδι του σεντουκιού μου, το τρίξιμο των αμυγδάλων ή των καρυδιών καθώς ωρίμαζαν πάνω στα δέντρα του κήπου μου.
Δεν ξέρω αν αυτή η εκπληκτική ικανότητά μου είναι κληρονομική. Πάντως η συγχωρεμένη η γιαγιά μου –το θυμάμαι σαν χθες– έλεγε πως όταν ήταν να μπουν χρήματα στο σπίτι, άκουγε το σεντούκι της να τρίζει περίεργα. Εμείς, παιδιά τότε, στήναμε το αφτί μας, μα δεν ακούγαμε τίποτα. Και γελούσαμε μαζί της. Τώρα μετανιώνω που δεν την πίστευα.
Σε λίγο καιρό συνήθισα κάπως την οξύτητα της ακοής μου. Τώρα δεν τρόμαζα πια σε κάθε παράξενο ήχο που άκουγα. Έμαθα να ξεχωρίσω με ακρίβεια την πηγή του. Άρχισα να χρησιμοποιώ την ικανότητά μου για να πειράζω φίλους και γνωστούς και να γελώ μαζί τους.
Μια μέρα ένας φίλος έλαβε ένα γράμμα από τον θείο του. Ήμουν μαζί του την ώρα που το πήρε και, πριν ακόμα το ανοίξει, του είπα, «τυχερέ, εκατό δολάρια σου στέλνει ο θείος». Άνοιξε μπροστά μου το γράμμα. Μέσα βρήκε ένα εκατοδόλαρο. Γέλασα με την έκφρασή του, όταν κατάλαβε πως «διάβαζα κλειστά γράμματα». Εγώ ήμουν σίγουρος για ό,τι του είχα πει, γιατί αλλιώς τρίζουν τα εκατοδόλαρα, αλλιώς τα εικοσαδόλαρα και αλλιώς τα μονά δολάρια. Αλλιώς τρίζουν τα ευρώ και αλλιώς τα ρούβλια.
Ένα βράδυ την ώρα που κοιμόμουν άκουσα έναν σκίουρο να σιμώνει στο κρεβάτι μου. Σας είπα, το σπίτι μου βρίσκεται στην άκρη ενός δάσους, όπου εκτός από άγρια θηρία συναντά κανείς χελώνες, ποντίκια, σκίουρους και άλλα ζωάκια. Έχω τοποθετήσει παγίδες σε πολλά σημεία. Ο σκίουρος λοιπόν πλησίασε στο κρεβάτι μου. Θα μπορούσα να σηκωθώ και να τον κυνηγήσω. Μα δεν αντέδρασα. Εκείνος πίστεψε πως με «είχε πιάσει στον ύπνο». Ξεθάρρεψε και έφτασε δίπλα στο κεφάλι μου. Εγώ έμεινα ακίνητος. Είχα την περιέργεια να δω τι θα έκανε. Την ώρα που πλησίαζε, άκουγα καθαρά το τρίξιμο απ’ τα δοντάκια του και το ανεπαίσθητο θρόισμα των μουστακιών του. Απρόσμενα έχωσε τη μουσούδα του στο αφτί μου. Δε θα αντιδρούσα και πάλι, αλλά με γαργάλησε γερά και τινάχτηκα όρθιος. Ο σκίουρος τρόμαξε κι έφυγε τρέχοντας. Στο στόμα του κρατούσε κάτι μικροσκοπικό. Δεν πρόλαβα να δω τι ήταν.
Επειδή ήμουν πολύ κουρασμένος, έγειρα στο μαξιλάρι μου και αποκοιμήθηκα. Τίποτα δε με ενόχλησε ως το πρωί.
Όταν ξύπνησα, υπήρχε μια βαριά ησυχία στο σπίτι. Βγήκα στον κήπο. Το ίδιο. Όλα γαλήνια και αθόρυβα. Δεν άκουγα ούτε το τρίξιμο της παντόφλας μου στο πάτωμα.
Ανήσυχος έτρεξα στον γιατρό μου. Μου έκανε ένα νέο ακοόγραμμα. Μου βρήκε βαριά κώφωση. Από τότε τα αφτιά μου σφυρίζουν ασταμάτητα. Ο γιατρός είπε ότι αυτά τα σφυρίγματα είναι «εμβοές» και συχνά εμφανίζονται σε ανθρώπους που δεν ακούνε καλά.
Τώρα πια φοράω ακουστικά βαρηκοΐας.
Γ΄ Έπαινος στην κατηγορία Φανταστικό Διήγημα Ενηλίκων στον 1o Πανελλήνιο Διαγωνισμό Πεζογραφίας «Κέφαλος»
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Βασίλης Γεργατσούλης είναι δάσκαλος, φιλόλογος και Διδάκτορας Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών με υποτροφία του ΙΚΥ.
Βιβλία του:
«Η Αναρά» (μυθιστόρημα) – Σύγχρονη εποχή
«Η υστερότοκη» (μυθιστόρημα) – Εντύποις
«Το φάντασμα του Αγησίλαου» (μυθιστόρημα) – Εντύποις
«Πέντε κραυγές» (μυθιστόρημα) – 24 Γράμματα
«Μακαρόνια με… μακαρόνια» (μυθιστόρημα) – 24 Γράμματα
«Εσύ, αγόρι μου, δε θα μάθεις ποτέ να γράφεις… όμορφες περιλήψεις: 77 μικροδιηγήματα – flash fiction» – Αροθυμία
«Το φάντασμα του Αγησίλαου» (θεατρικό) [μαζί με την Κάτια Κοντεκάκη] – Εντύποις
«Γυμνός και Ελεύθερος» (ποίηση) – Εντύποις
«Καιροί σκεφτικοί. 84 ποιήματα χαϊκού» – 24 Γράμματα
«Ο Μισοκοκοράκος» (λαϊκό παραμύθι) – Ταξιδευτής
«Οι Τραγουδιστάδες» (λαϊκό παραμύθι) – Ταξιδευτής
«Η πρώτη ιπτάμενη γάτα» (παιδικό) – Εντύποις
«Το Τσουκαλάκι, ένα λαϊκό παραμύθι της Καρπάθου» (λαογραφικό) – Πνευματικό Κέντρο Δήμου Καρπάθου
«Η λειτουργικότητα του ανεκδοτολογικού λόγου στην κοινωνία της Καρπάθου: λαογραφικές προεκτάσεις» (λαογραφικό) – Εντύποις
Έχει επιμεληθεί και προλογίσει πολλά βιβλία. Έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε επιστημονικά συνέδρια. Μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά. Μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα και παραμύθια του βραβεύτηκαν σε δεκάδες πανελλήνιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Εργάζεται ως διευθυντής στο 23ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας.