Σήμερα στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" έχω προσκαλέσει τον ποιητή Γιώργο Σαράτση. Πρόσφατα παρουσίασε την ποιητική του συλλογή "Πρόσφορο χώμα" στο αθηναϊκό κοινό και είχα την τύχη να τον γνωρίσω κι από κοντά!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Γιώργο, πότε άρχισες να γράφεις;
Οι πρώτες απόπειρες μάλλον παιδί του δημοτικού. Περισσότερο συνειδητά όμως λίγο πριν, λίγο μετά την εφηβεία. Όσο μεγάλωνα και πλάταινε η παρατήρηση, ερχόμουν όλο και πιο κοντά. Ή ερχόταν η γραφή κοντά μου. Άγνωστο τι ακριβώς συνέβη.
-Υπήρξαν λογοτέχνες που αποτέλεσαν για εσένα πρότυπα;
Δεν είναι πάντα εύκολο να διακρίνουμε τις όποιες επιρροές μας. Πόσω μάλλον τα πρότυπα που θεωρούμε ότι μας καθορίζουν. Υποψιάζομαι ότι με συνεπήρε από παιδί η ποίηση του Λειβαδίτη (δεν ντρέπομαι να το πω). Αργότερα, η μελαγχολία του Σεφέρη και η διακριτική ομορφιά του Σαραντάρη. Μελετώ. Αλλά ό,τι με συγκινεί βρίσκεται πιθανόν πέρα από σελίδες και στίχους.
-Τι είδους βιβλία σου αρέσει να διαβάζεις;
Δεν έχω ιδέα. Σαστίζω μπροστά στα πολυσέλιδα (μάλλον από οκνηρία). Οι εκτενείς αφηγήσεις δε με βοηθούν, ίσως γιατί χωλαίνει κάπως η αναγνωστική μου συνέπεια. Με βοηθά ο δοκιμιακός λόγος και ο στίχος. Χωρίς να σημαίνει ότι δεν με έχουν συνεπάρει κατά καιρούς εκτενέστερα πεζά ή μυθιστορήματα.
-Είναι γνωστό πως η ποίηση αριθμεί λιγότερους αναγνώστες από την πεζογραφία. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
Η ποίηση είναι όπως η προσευχή. Απαιτεί απομόνωση, περισυλλογή, απουσία περισπασμών και ανάγκη εσωτερικής επικοινωνίας. Ποιος ευκαιρεί στην εποχή μας για προσευχή, για να αφιερώσει χρόνο στη μεταφυσική της ποίησης;
-Τι είν’ αυτό που, κατά τη γνώμη σου, εξελίσσει στην πάροδο του χρόνου έναν γραφιά; Η σπουδή της γλώσσας, τα διαβάσματα, η εμπειρία ζωής ή κάτι άλλο;
Δυσκολεύομαι με τα περί εξέλιξης. Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορεί κανείς να εξελίξει κάτι που δεν έχει. Αν κάτι όμως μπορεί να συμβάλει στον τρόπο έκφρασης, είναι η διεισδυτικότερη παρατήρηση των φαινομένων. Πάντως, η κατοχή της γλώσσας παραμένει μέγιστο σχολείο που αγγίζει τα όρια της αρετής.
-Γιατί προτιμάς τον ποιητικό λόγο απ’ άλλα είδη;
Ίσως εξυπηρετεί τον ρυθμό του νου μου. Με εξιτάρει ο σύντομος και πυκνός λόγος. Το ταχυφλεγές μιας στοχευμένης διατύπωσης.
-Τι νομίζεις πως δίνει η ποίηση στη ζωή σου;
Ποιος ξέρει; Άλλοτε μοιάζει με παρηγοριά, άλλοτε με βάσανο. Η ποίηση των άλλων προσθέτει ίσως λίγη σοφία. Η προσωπική μου ενασχόληση μπορεί να μην είναι τίποτα περισσότερο από περιττή όχληση.
-Είσαι σ’ ένα λογοτεχνικό δείπνο με πέντε λογοτέχνες απ’ όλες τις εποχές. Ποιους θα διάλεγες για παρέα σου;
Δεν είμαι σίγουρος αν θα διάλεγα λογοτέχνες. Σπανίως τους θεωρώ καλή συντροφιά. Θα ήθελα όμως να συναντούσα τον Διονύσιο Αρεοπαγίτη ή τον Γρηγόριο Παλαμά.
-Πες μας δυο λόγια για την τελευταία σου ποιητική συλλογή «Πρόσφορο χώμα», που πρόσφατα παρουσιάστηκε και στην Αθήνα σε μια πολύ όμορφη εκδήλωση.
Το «Πρόσφορο Χώμα» είναι αποτέλεσμα σταχυολόγησης αρκετών χρόνων. Δεν βιάστηκε να πάρει μορφή, όπως και να εκδοθεί. Λίγες σελίδες με σύντομα ποιητικά σχεδιάσματα για το τέλμα της εποχής και της χώρας. Το βάρος του χρόνου, το αναπόφευκτο της φθοράς, το βέβαιο του θανάτου. Μας έλκει το χώμα. Όπως μας έλκει ο ουρανός.
-Θα μοιραστείς μαζί μας κάποιο όνειρό σου στο όμορφο ταξίδι της δημιουργικής γραφής;
Ονειρεύομαι τη στιγμή που οι άνθρωποι δεν θα έχουν ανάγκη βιβλίων, στίχων και έντυπου λόγου. Να λάμψει η ομορφιά της προφορικότητας.
