Βρισκόμαστε λίγο μετά τον Δεκαπενταύγουστο κι έχω τη χαρά να εγκαινιάζω στο Έννεπε Μούσα τη στήλη «Βιβλιολημέρια» , όπου θα γίνεται παρουσίαση βιβλιοπωλείων από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Για τους αγαπημένους ναούς των βιβλίων, θα μιλούν... ποιοι άλλοι; Οι βιβλιοπώλες. Σήμερα, στις 17 Αυγούστου, συνομιλώ με τον Δημήτρη Βασιλειάδη, ιδιοκτήτη του βιβλιοπωλείου Παίδευσιις Βασιλειάδης στα Γιαννιτσά.
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Σας καλωσορίζω στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ. Πού ακριβώς βρίσκεται το κατάστημά σας, και πότε ξεκίνησε η λειτουργία του ;
Το βιβλιοπωλείο μας βρίσκεται στα Γιαννιτσά. Στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου 78, πάνω στον πεζόδρομο της πόλης. Πρωτολειτούργησε το 1972, και πέρυσι έκλεισε 50 χρόνια ζωής. ‘’Στήθηκε’’ απ΄ τον πατέρα μου Στάθη Βασιλειάδη, και από το 1986 έχει περάσει στα χέρια μου.
-Ποια είναι τα πέντε βιβλία για ενήλικες που πουλήθηκαν περισσότερο από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι αυτή τη στιγμή;
Το πρώτο σε πωλήσεις βιβλίο είναι ‘’Το χιόνι των Αγράφων’’ του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη των εκδόσεων Κίχλη. Αμέσως μετά τα βιβλία της Ανί Ερνό, το ‘’Απάνθισμα διηγημάτων Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη’’ των εκδόσεων Δόμος, η ποιητική συλλογή ‘’Μονοκοντυλιά προς την οδό’’ της Σεμέλης Ελένης Καμτσίκη των εκδόσεων Βακχικόν, και ‘’Το Βουνί’’ της Λουίζας Παπαλοΐζου των εκδόσεων Ροδακιό.
-Ποια πέντε παιδικά βιβλία ή παραμύθια προτίμησε πιο πολύ το κοινό σας από τον Γενάρη του 2023 μέχρι σήμερα;
Τα βιβλία της σειράς ‘’Αστροφιλαράκια’’ των εκδόσεων Τζιαμπίρη, το παραμύθι ‘’Φοβάμαι να πετάξω μαμά’’ της Μαρίας Ξανθοπούλου, των εκδόσεων Ανάτυπο, το βιβλίο της ίδιας συγγραφέως ‘’Η χελώνα που γεννήθηκε χωρίς σπιτάκι’’ των εκδόσεων Ανάτυπο, τα βιβλία της σειράς ‘’Ο μικρός δράκος Καρύδας’’ των εκδόσεων Μεταίχμιο, και το ‘’Ελύτης για μικρά παιδιά’’ των εκδόσεων Ίκαρος.
-Μπορείτε να σκεφτείτε κάποια βιβλία Κλασικής λογοτεχνίας που αναζητά συχνά το κοινό σας;
Τα βιβλία του Θ. Ντοστογιέφσκι (‘’Αδερφοί Καραμάζωφ’’, ‘’ο Έφηβος’’, ‘’Έγκλημα και Τιμωρία’’, ‘’Δαιμονισμένοι’’, κλπ), του Τολστόι (‘’Πόλεμος και Ειρήνη’’, ‘’Άννα Καρένινα’’), ο’’ Δον Κιχώτης’’ του Θερβάντες, ‘’Οι Άθλιοι’’ του Ουγκώ, ο ‘’Μόμπι Ντικ’’ του Χ. Μέλβιβλ, ‘’Τα σταφύλια της οργής’’ του Στάινμπεγκ, κ.α.
-Ποια στοιχεία κατά τη γνώμη σας πρέπει να έχει ένα βιβλιοπωλείο για να το ξεχωρίζει ο κόσμος;
Τα ‘’στοιχεία’’ στα οποία αναφέρεται η ερώτησή σας, κατά τη γνώμη μου, συγκεντρώνονται σε μια και μόνο λέξη: τη λέξη ε π ά ρ κ ε ι α. Πρώτα – πρώτα επάρκεια σε τίτλους. Και όταν λέω επάρκεια σε τίτλους, δεν εννοώ μόνο την όσο δυνατόν μεγαλύτερη κάλυψη σε ποσότητα τίτλων, αλλά και επάρκεια τόσο σε αντιπροσωπευτικούς τομείς του βιβλίου (λογοτεχνία, επιστήμη, σκέψη κλπ) όσο και την δυνατόν μεγαλύτερη επάρκεια κατά τομέα. Για παράδειγμα, κοντά σε τίτλους λογοτεχνίας σύγχρονης, ελληνικής και ξένης δεν μπορεί να λείπουν, πάντα κατά τη γνώμη μου, αντιπροσωπευτικοί τίτλοι έργων των Παπαδιαμάντη, Καζαντζάκη και άλλων σπουδαίων Ελλήνων λογοτεχνών. Δεν μπορεί να λείπει από τα ράφια του βιβλιοπωλείου ο Σολωμός, ο Παλαμάς, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, κ.α. Δεν μπορεί να λείπει ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, ο Τσέχωφ, ο Ζολά, ο Ουγκώ, κ.α. Και δεύτερο και σημαντικότερο. Μιλάω για την επάρκεια του βιβλιοπώλη. Ο βιβλιοπώλης πρέπει να είναι ενημερωμένος πάνω στο βιβλίο, να είναι μέρος του κόσμου του βιβλίου. Δεν μπορεί λόγου χάριν ο πελάτης να του ζητά Ελύτη και να μην ξέρει να πει δυο λόγια για τον ποιητή, την τέχνη του, τα βιώματα και της επιρροές του. Κι αυτό, για να μπορεί να ξεναγήσει όσο το δυνατό καλύτερα στον κόσμο του βιβλίου τον πελάτη του. Ο βιβλιοπώλης, όταν πουλά βιβλία δεν είναι απλά το ένα μέρος μιας εμπορικής πράξης. Είναι ένα σημαντικό μέρος μια πράξης πνευματικής, μιας ιεροτελεστίας, θα έλεγα καθ΄ υπερβολήν.
-Κάθε επάγγελμα έχει τις καλές του πλευρές και τις δυσκολίες του. Ποιες θα λέγατε ότι είναι οι καλές πλευρές και ποιες οι δυσκολίες του επαγγέλματός σας.
Θέλω να με συγχωρήσετε που η απάντησή μου θα είναι τελείως προσωπική. Δεν θέλω να μιλήσω για τις κακές πλευρές και τις δυσκολίες του επαγγέλματός μου. Αυτές άλλωστε είναι γνωστές και κοινές με των περισσότερων επαγγελματιών τις χώρας (πέραν κάποιων δυσκολιών, ιδιαίτερων, που έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το επάγγελμα του βιβλιοπώλη, που κι αυτές είναι γνωστές). Θα ήθελα λοιπόν να πω συνοπτικά και απλά τι είν’ αυτό, το ιδιαίτερο, που με κάνει ν’ αγαπάω τη δουλειά μου. Είναι λοιπόν η στιγμή που ο πελάτης μου, ενήλικας ή ανήλικος, έρχεται ν’ αγοράσει βιβλίο. Και ξεκινά η μαγεία. Η ‘’ιεροτελεστία’’ που έλεγα πριν. Ξεκινούν οι διερευνητικές ερωτήσεις μου, για την ηλικία του ενδιαφερόμενου, ή αυτού για τον οποίον προορίζεται το βιβλίο –αν είναι δώρο, για τα ενδιαφέροντά του, εάν είναι βιβλιόφιλος, εάν διαλέγει π.χ. λογοτεχνία, ποιος είναι ο αγαπημένος του συγγραφέας -και γιατί είναι ο αγαπημένος του, εάν διαλέγει λογοτεχνία, τι είναι εκείνο που τον τραβά σ΄ αυτήν την τέχνη. Με βάση τα δεδομένα που θα μαζέψω αρχίζουν οι προτάσεις μου. Η ‘’ιεροτελεστία’’ γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και γοητευτική όταν διακρίνω πως ο πελάτης είναι όντως βιβλιόφιλος, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε μια γενικευμένη πλην ονειρεμένη κουβέντα πάνω στην γραφή. Αυτή είναι η πιο ωραία στιγμή της δουλειάς μου.
-Έχετε να μας πείτε κάποιες δράσεις που κάνει το κατάστημά σας για να ενθαρρύνει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού;
Και βέβαια. Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να καταλάβουμε πως το βιβλιοπωλείο είναι χώρος πολιτισμού. Μετά απ’ το εξοντωτικό διάλειμμα της πανδημίας, ξεκινήσαμε δειλά –απ΄ τα μέσα του 2022- και πάλι, τις παρουσιάσεις βιβλίων, προσθέτοντας όμως και κάποιες Κυριακάτικες δράσεις για τους μικρούς μας φίλους στο χώρο του βιβλιοπωλείου μας. Δράσεις όπως, ζωγραφική, μουσική, λογοτεχνία (λαϊκό παραμύθι και λόγιο), και παιχνίδια των λέξεων. Οι Κυριακάτικες αυτές δράσεις, απ΄ το Φθινόπωρο του ΄23 θα εμπλουτισθούν και μ’ άλλες τέχνες (π.χ. θέατρο). Ξεκινήσαμε ακόμα –αν και με δυσκολίες- μια λογοτεχνική δράση για τα παιδιά που την ονομάσαμε ‘’Η χαρά της λογοτεχνίας’’, όπου τα παιδιά καλούνται να γράψουν το δικό τους λογοτέχνημα (ποίημα ή πεζό) διαλέγοντας τα ίδια το θέμα που τους ενδιαφέρει. Θα παλέψουμε πολύ, και θα το πετύχουμε, ούτως ώστε η δράση αυτή να γίνει θεσμός στην πόλη. Τέλος, καινούργιος στόχος μας είναι, οι δράσεις μας, που αφορούν στους ενήλικες, πέραν των παρουσιάσεων βιβλίων, να επεκταθούν και σε εκδηλώσεις ευρύτερου ενδιαφέροντος (π.χ. εκδηλώσεις-συζητήσεις που έχουν να κάνουν με την σκέψη, τον στοχασμό).
-Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον βιβλίο που διαβάσατε τελευταία;
Είναι ‘’Το βουνί’’ της κ. Λουΐζας Παπαλοΐζου απ’ τις εκδόσεις ‘’Το Ροδακιό’’.
Σας ευχαριστώ θερμά για τη συνέντευξη αυτή! Εύχομαι σε σας τα καλύτερα κι ο χώρος σας -όσο πάει -να ανθίζει και να προοδεύει!
