Στις 12 Οκτωβρίου 1896, γεννήθηκε ο Ιταλός νομπελίστας ποιητής Εουτζένιο Μοντάλε. Θ'απολαύσουμε ένα ποίημά του που κυριολεκτικά ζωγραφίζει τη θάλασσα της Μεσογείου!
Μεσόγειος - ΕΟΥΤΖΕΝΙΟ ΜΟΝΤΑΛΕ
Θάλασσα παλιά, με μέθυσε η φωνή
που από τα στόματά σου βγαίνει, σαν ανοίγουν,
πράσινες καμπάνες, κι ύστερα ξανά
πισωδρομούν και σβήνουν.
Το σπίτι των αλλοτινών καλοκαιριών μου
κοντά σου ήταν, το ξέρεις,
εκεί στη χώρα όπου ο ήλιος ψήνει
και τα κουνούπια συννεφιάζουν τον αέρα.
Σαν και τότε σήμερα πέτρα γίνομαι μπροστά σου,
θάλασσα, μα πια δεν λογαριάζομαι άξιος
για το προμήνυμα το επίσημο
που κλει η αναπνοή σου. Συ πρώτη μου'χες πει
πως η μικρούλα η ζύμωση
μέσ' στην καρδιά μου ήταν μια στιγμή
της δικής σου ﮲ πως ήταν ριψοκίνδυνος
για μένα κατά βάθος ο δικός σου νόμος:
να είμαι πλατύς και πολυπρόσωπος
κι ωστόσο σταθερός
κι έτσι από κάθε τι ακάθαρτο ν'αδειάζω
όπως συνήθιο το'χεις συ που ρίχνεις στις ακτές
ανάμεσα σε φελούς, σε φύκια και σταυρούς
τ'άχρηστα απορρίματα του αβυσσαλέου βυθού σου.
Κάποτε απάντεχα έρχεται
μια ώρα όπου η απάνθρωπη καρδιά σου
μας φοβίζει κι απ' τη δική μας ξεχωρίζει.
Παράχορδη γίνεται τότε η μουσική σου
πλάι στη δική μου,
κ'είναι εχθρικιά η κάθε κίνησή σου.
Στον εαυτό μου αναδιπλώνομαι, άδειος
από δυνάμεις, κ'είναι σαν αναίσθητη η φωνή σου.
Το βλέμμα μου καρφώνω στον πετρότοπο
που κατά σένα χαμηλώνει
ως την απότομην ακτή που υψώνεται αντικρύ σου,
σκισμένη, κίτρινη, οργωμένη
από τ'αυλάκια του βρόχινου νερού.
Είναι η ζωή μου τούτη η ξερή κατηφοριά,
μέση κι όχι άκρη, δρόμος ανοιχτός όπου κυλάνε
οι φλέβες του νερού, αργό το σκίσιμο.
Κι ακόμα είναι τούτο το φυτό
που απ' την ερμιά γεννιέται
κι έχει του πελάγου τα χτυπήματα στο πρόσωπο
και κρέμεται
ανάμεσα σε διαβατικές δυνάμεις των ανέμων.
Το κομμάτι αυτό της γης το χωρίς χόρτο
έσκασε για να γεννηθεί μια μαργαρίτα.
Μέσα της τρέμω εγώ μπροστά στη θάλασσα που με προσβάλλει,
απ' τη ζωή μου λείπει ακόμα η σιωπή.
Τη γη κοιτάζω που σπιθοβολά,
τόσο γαληνεμένος είναι ο αγέρας που σκουραίνει.
Κι αυτό που μέσα μου ανεβαίνει
η έχθρητα ίσως να'ναι, θάλασσα,
που κάθε γιος έχει για το γονιό του.
Θα'θελα να αισθάνομαι αδρύς και ουσιώδης,
σαν τα πετράδια που κυλάς
τα φαγωμένα από την άρμη,
ξεσκλίδι έξω απ' τον καιρό, μάρτυρας
μιας θέλησης ψυχρής που δεν περνά.
Άλλος επλάστηκα: άνθρωπος προσεχτικός που βλέπει
μέσα του, μες στον άλλο, το βρασμό
της φευγαλέας ζωής,- άνθρωπος που αργοπορεί
στην πράξη που κανένας, ύστερα δεν κατελεί.
Θέλησα να' βρω το κακό
που κουφαίνει τον κόσμο, το μικρό στράβωμα
του μοχλού που σταματά
την παγκόσμια μηχανή ﮲ κι όλα τα είδα
τα γεγονότα του λεπτού
σαν έτοιμα να ξελυθούνε σ'ένα τράνταγμα.
Το αχνάρι ακολουθούσα ενός μονοπατιού κι είχα
μες στην καρδιά το αντίθετο που με καλούσε, ίσως
μου χρειαζόταν το μαχαίρι που λιανίζει,
ο νους που αποφασίζει και ξέρει τι ζητά.
Άλλα βιβλία μου ταίριαζαν εμένα,
όχι η δική σου βοερή σελίδα.
Μα για τίποτα δεν ξέρω να λυπάμαι﮲ συ ακόμα λύνεις
τους μέσα κόμπους με το τραγούδι σου.
Το παραλήρημά σου ανεβαίνει τώρα ως τ' άστρα.
Να μπορούσα τουλάχιστο να κλείσω
σ' αυτό μου το ρυθμό που αγκομαχά
κάτι απ' το παραμιλητό σου﮲
να μου δινόταν να ταιριάσω
στις δικές σου φωνές την τραυλή μιλιά μου,-
εγώ που ονειρευόμουν να σου κλέψω
τα λόγια τ' αρμυρά
όπου φύση και τέχνη γίνονται ένα,
για να διαλαλήσω πιο καλά τη μελαγχολία μου
γερασμένου παιδιού που δεν έπρεπε να συλλογάται.
Κι ωστόσο δεν έχω άλλα απ' τα φθαρμένα γράμματα
των λεξικών, και τη σκοτεινή
φωνή που για έρωτα μιλεί,σβήνει,
γίνεται αξιοθρήνητη φιλολογία.
Δεν έχω άλλα από τα λόγια αυτά
που σαν δημόσιες γυναίκες
προσφέρονται σ'όποιον τις θέλει ﮲
δεν έχω άλλες απ' τις κουρασμένες τούτες φράσεις
που κι αύριο μπορεί να μου τις κλέψουν
ρέμπελοι φοιτητές γι'αληθινούς στίχους.
Κ' η βοή σου αυξαίνει, κι απλώνεται
γαλάζιος ο νέος ίσκιος.
Μ'αφήνουν οι σκέψεις μου για δοκιμή.
Αισθήσεις δεν έχω, ούτε νου. Δεν έχω όρια.
Μετάφραση: Δ.Νικολαρεΐζης
Πηγή: Παγκόσμια ποιητική ανθολογία Ρίτας Μπούμη- Νίκου Παππά,Διόσκουροι
& https://el.wikipedia.org
