Σήμερα, στη στήλη "Στα βαθιά" έχω προσκαλέσει την ποιήτρια Γιάννα Τζιβελέκη. Η καλεσμένη μου γεννήθηκε και διαμένει στην Αθήνα, ενώ έζησε για χρόνια στην Ισπανία. Σπούδασε μοντάζ κι έχει παρακολουθήσει μαθήματα σχετικά με τον ρόλο της γυναίκας στην τέχνη, καθώς και σεμινάρια πολιτιστικής διαχείρισης και τηλεοπτικού σεναρίου. Έχει ασχοληθεί με το διήγημα και την ποίηση. Τον Νοέμβριο του 2024 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Συρτάρι η πρώτη της ποιητική συλλογή. Πρόκειται για ποιήματα που γράφτηκαν από το 2015 μέχρι το 2020. Ο τίτλος "Η σωστή απόσταση" νοηματοδοτεί τον χώρο που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στον εαυτό μας και τους άλλους για να συνυπάρχουμε αρμονικά χωρίς να απαρνιόμαστε την ταυτότητά μας και τις ανάγκες μας. Η ποίησή της είναι υπαρξιακή, εξομολογητική, βαθιά εσωτερική. Το βίωμα στα γραπτά της δε φαντάζει στενά αυτοαναφορικό, μα τείνει να μας αφορά συλλογικά. Ο λόγος της είναι αφτιασίδωτος, τολμηρός, συγκινησιακά ηχηρός. Παλεύει να δαμάσει φόβους, να επουλώσει τραύματα, να ξορκίσει σκοτάδια, να φωτίσει αλήθειες. Θα γνωρίσουμε δυο αδημοσίευτα κείμενα και τέσσερα ποιήματα από τη νεότευκτη συλλογή της Γιάννας Τζιβελέκη "Η σωστή απόσταση"!
Θα σου έγραφα γράμματα ερωτικά,
τραγούδια που η μελωδία τους θα σε στοίχειωνε τα βράδια
παραμύθια που θα σου έκλεβαν το μυαλό.
Αλλά η θέρμη από τις λέξεις μου θα σε έκαιγαν σαν τις διαβάζεις
και οι μελωδίες θα σε άφηναν μισό, οι ιστορίες μου χωρίς μυαλό.
Κι εγώ σε θέλω ολόκληρο.
Γι’ αυτό σωπαίνω.
Γιατί η αγάπη γεννιέται στην σιωπή.
Τρέφεται με την απουσία.
Και δίνεται μέσα από τις άκρες των δαχτύλων μου που περιμένουν να σ’ αγγίξουν.
ορφανή από ουρανό κι από σιγουριές
θα βουτήξω στο άπειρο
δεν μου δόθηκαν ποτέ άλλα μάτια να κοιτάξω τον κόσμο
αυτά που έχω τα έκανα μεγεθυντικούς φακούς
τα έκανα τούνελ να περιμένουν το φως
τα έκανα κουμπιά να κουμπώσουν σε εικόνες
τα έκανα θυμιατό να μην ξεχάσω τα μέρη που ευλόγησα
τα μάτωσα
έγιναν στάχτη
ο θαυμασμός είναι ένα τραγούδι που γράφεται στην απουσία
γι’ αυτό έφυγα να ξέρεις
αυτό να πεις στα παιδιά που δεν αξιώθηκα να μεγαλώσω
αυτό να πεις στους γονείς που δεν πρόλαβαν να με γεννήσουν
αυτό και στον έναν Θεό που του έκλεισα τα μάτια
για να μην χρειαστεί να τον πιστέψω
Τα σώματα που αγαπάμε είναι εκκλησίες.
Χρειάζεται πίστη για να τα διαλέξεις
Κατάνυξη για να τα ασπαστείς
Να κάνεις τον σταυρό σου πριν διαβείς
Αν δεν πιστεύεις
είναι δοχεία κενά
τουριστικά τα προσεγγίζεις
κι ύστερα ούτε που θυμάσαι πια.
Τα σώματα που αγαπάμε είναι εκκλησίες
Αν δεν νιώσεις δέος, απόγνωση
Ανάγκη από κει να κρατηθείς
Αν δεν τα χρειάζεσαι
Η προσευχή σ’ αυτά δεν σε λυτρώνει.
Μιλάω με πέτρες στο στόμα
Σήμερα
Για να επιβιώσεις
Πρέπει να μάθεις να μασάς πέτρες, χωρίς να κάνεις θόρυβο.
Να ματώνεις χωρίς να ακούγεσαι.
Έσπασα όλα μου τα δόντια στην προσπάθεια.
Κανείς δεν μου είχε πει
ότι επιβίωση είναι να φτάσεις να μην έχεις δόντια να μασήσεις.
Κι ο μόνος θόρυβος που ακούω πια
είναι η έκπληξη των άλλων όταν βλέπουν το αίμα να στάζει απ’ το στόμα μου.
Σπίτι.
Θα μπω σε ένα καινούργιο Σπίτι. Ένα Σπίτι, χτισμένο από όλες τις φορές που δεν τόλμησα. Θα πάρω τον φόβο με το μέρος μου. Θα τον κάνω δικό μου. Θα βάψω τους τοίχους στα χρώματα του πόνου που νιώσαμε. «Οχτώ φορές να πέφτεις εννιά να σηκώνεσαι» θα κρέμονται οι κουρτίνες στα παράθυρα. Για πόρτα θα βάλω μια θάλασσα. Για να μπει κάποιος θα πρέπει να ξέρει κολύμπι. Στο κουδούνι θα γράφει μια ερώτηση. Δεν θα γνωρίζω ούτε εγώ την απάντηση. Το κλειδί θα είναι βουτηγμένο σε λάδι απ’ τα καντήλια των ανθρώπων που έφυγαν. Για να μην ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι φεύγουν, δε μένουνε. Γι’ αυτό στους τοίχους θα έχω φωτογραφίες απ’ τις απουσίες τους. Τότε που εκείνος ο φίλος δεν μπόρεσε. Τότε που ο αδερφός δεν σήκωνε το τηλέφωνο. Τότε που η μάνα δεν μίλησε. Τότε που ο πρώην αγαπημένος δεν ήρθε. Τότε που ο πατέρας έφυγε. Και δεν υπήρχε πια κανένας να πάρει την θέση του. Στην κουζίνα θα καίει πάντα μια φωτιά, έτοιμη αν θέλει κάποιος να βράσει να πιει λίγα δάκρυα. Στο τραπέζι θα βρίσκονται λόγια αφημένα σαν ψίχουλα. Λέξεις που δεν πρόλαβαν να βγουν απ’ το στόμα μας. Ή άλλες που μόνοι μας πνίξαμε. Θα είναι όλες εκεί. Κι ένα μαχαίρι παρατημένο ακριβώς δίπλα, να το χρησιμοποιεί ο καθένας κατά βούληση. Στην βιβλιοθήκη αντί για βιβλία θα υπάρχει ένας φάρος. Θα δείχνει τον δρόμο ακόμα κι όταν δεν θα είμαστε εκεί. Γιατί συχνά θα λείπουμε ακόμη κι εμείς. Θα υπάρχει όμως πάντα το κρεβάτι μας ξέστρωτο. Πάντα έτοιμο να αντέχει την πιο άγρια σιωπή. Εκεί θα αφήνω ένα σημείωμα για σένα, να το παίρνεις κάθε μέρα πριν φύγεις να σε κρατάει ζεστό. Θα γράφει μια λέξη που όσο την έχεις μαζί σου θα γίνεται φως κι όταν γυρίζεις θα λιώνει. Κάθε βράδυ θα την φτιάχνουμε κι οι δυο μαζί στο κρεβάτι μας. Κι ύστερα θα κοιμόμαστε αγκαλιά σα να μην υπάρχει άλλο αύριο για μας. Κι όταν μια μέρα δεν γυρίσεις, θα βάλω και την δική σου φωτογραφία στον τοίχο. Εκείνη από όταν μου είχες θυμώσει για να μην ξεχάσω πόσο με πόθησες. Έτσι θα είναι το καινούργιο μου Σπίτι. Γεμάτο από Αγάπη που θα καίει. Μέσα σε τέσσερις τοίχους από φόβους που θα κρατάνε τους ανέμους μακριά.
Επικαιρότητα
Μεγάλωνα
Και έσταζε η οργή από τα χέρια
Το θέμα είναι να αντέχεις λιγότερο
Πριν σου βγει η φωνή από τους πόρους του δέρματος
Πριν γίνουν τα δέντρα καμένα γλυπτά
Πριν λιώσεις κάτω από βρεγμένο χώμα
Ζούσα
Κι ας είχε κοπεί ο αέρας σε κομμάτια φωτιά
Χαμένα σε ράγες τρένων που συγκρούστηκαν
Σημαδεμένα από μαχαιριές σε σώματα γυναικών
Ντροπιασμένα από βιασμούς της λογικής μας
Έμενα
Τα Δεν αντέχω είχαν γίνει σωρός που μας σκέπαζε
Η πόλη δεν κάηκε
Οι δίκες δικάζαν τα θύματα
Οι σιωπές μας βαραίνουν τα χέρια
Δε θα μάθουμε ποτέ τι θα είχε γίνει
αν είχες αντέξει λιγότερο..
Βιογραφικό σημείωμα
Η Γιάννα Τζιβελέκη έχει πολλές εκδοχές. Σπούδασε μοντάζ, έζησε για χρόνια στην Ισπανία, επέστρεψε στην Αθήνα, όπου της αρέσουν τα φωτισμένα μπαλκόνια τη νύχτα και τα γκράφιτι στους τοίχους. Γράφει σα να μεταφράζει τους φόβους της και φωτογραφίζει σημεία απ' τα οποία οι άνθρωποι έφυγαν.
Βρείτε την ποιητική συλλογή " Η σωστή απόσταση" της Γιάννας Τζιβελέκη στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.syrtari.com
