Η 28η Οκτωβρίου κι ο πόλεμος που ακολούθησε, υμνήθηκε πολύ από τους ποιητές. Τους γνωστούς και κάποιους που δεν ξέρουμε τα ονόματά τους, αλλά τα έργα τους ταξιδεύουν εδώ και δεκαετίες στα βιβλία και στα χείλη των Ελλήνων. Όπως ακριβώς υπάρχουν οι λίγοι γνωστοί κι οι πολλοί άγνωστοι ήρωες στο πεδίο της μάχης. Για να δούμε μερικά ποιήματα αφιερωμένα στην ένδοξη περίοδο!
Το τραγούδι του 1940
Ψηλά βουνά κι απάτητα,
μανούλα μου περνάμε,
Ιβάν,Μοράβα,Γαρονίν
και πάντοτε νικάμε.
Δε μας τρομάζουν ,μάνα μου,
οι βόμβες,τα κανόνια,
δε μας τρομάζουν οι εχθροί,
τα κρύα και τα χιόνια.
Με μυστικά και φανερά
όπλα μας πολεμούνε,
αλλά τα Ελληνόπουλα
αυτά δεν τ'αψηφούνε.
Το κάλλιο όπλο μυστικό
μόν' η Ελλάδα το 'χει
και μάθετέ το όλοι σας,
είναι ...η ξιφολόγχη.
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Οκτώβρης 1940
Της Πατρίδας η ψυχή
στο τρανό μας το Σαράντα,
του ανθρώπου προσευχή
ύμνο στέριωσε για πάντα.
Μ'ένα "ΟΧΙ" τα θεριά,
στην πικρή εκείνη ώρα,
για την άγια Λευτεριά
δε δειλιάσανε στην μπόρα.
Με το Χάροντα κι οργή,
ο λαός μας πολεμάει
και νικάει μιαν αυγή
κι είναι φως και τραγουδάει.
Στην ψηλότερη κορφή,
των Ελλήνων τ'άγιο τάμα
έχει μ'αίμα χαραχτεί,
του Οκτώβρη μας το θάμα.
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
28η Οκτωβρίου
Να την! Πρόβαλε κι εφέτος
της Πατρίδας η γιορτή!
Τη γιορτάζουν με καμάρι
κι οι μεγάλοι κι οι μικροί.
Πίσω η σκέψη μας πετάει
στου πολέμου τον καιρό,
που οι πατέρες μας το "ΟΧΙ"
το φωνάξαν στον εχθρό.
Τανκς,καπνός,φωτιά κι αντάρα,
βάρβαροι εχθροί χτυπούν
κι από του τσολιά το "Αέρα"
τα φαράγγια αντιλαλούν.
Άγια μέρα ευλογημένη,
τα ελληνόπουλα εμείς,
πάντα σ'έχουμε γραμμένη
μες στα βάθη της ψυχής.
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
28η Οκτωβρίου- ΜΗΤΣΟΣ ΚΑΤΣΙΝΗΣ
Γοργόφτεροι πετάξανε αϊτοί,
εκεί που τους εγύρεψ' η Ελλάδα,
η πίστη αντιλάλησε βροντή
ν'ανάψει πανανθρώπινη λαμπάδα.
Ατέλειωτος εστήθηκε χορός
να φτάσει το τραγούδι στα ουράνια
κι ακούστηκε: "Αέρα! Εμπρός,εμπρός!"
κι η Δόξα καρτερούσε με στεφάνια.
Ολόρθο μες στη μάχη το κορμί,
το στήθος θεμελιώθηκε για κάστρο
κι η λόγχη με τ'αγέρα την ορμή
τη λάμψη της εσκόρπισε σαν άστρο.
Οι βάρβαροι ξεψύχησαν ξανά
κι εγράφτηκε ψηλά στον Παρθενώνα:
"Εδώ τη Λευτεριά θα προσκυνά,
τ'ανθρώπου η ψυχή μες στον αιώνα!"
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
28η Οκτωβρίου 1940-ΧΑΡΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Ποιος είν’ ο γίγαντας λαός,
που η μπόρα δεν τον σκιάζει
κι από το μόχτο ορθώνεται
κι ορμά μες στο χαλάζι;
Τον βλέπω, φτάνει απ’ τα νησιά
τα θαλασσοδαρμένα,
θολό ποτάμι απ’ τα βουνά
χιμάει τα χιονισμένα.
Τ’ αλέτρι του καταμεσής
κάτω στον κάμπο αφήνει,
την ήσυχη πετά ζωή
και τ’ αργαστήρι κλείνει.
Κι ορμά φωτιά μες στις φωτιές
με στέργιο βήμα αντρίκειο
για της Πατρίδας την τιμή,
για Λευτεριά, για Δίκιο.
Της Πίνδου αστράφτουν οι κορφές,
βροντά τ’ αστροπελέκι,
τα στήθια ηφαίστεια γίνονται,
χαμός τ’ απλό ντουφέκι.
Εδώ η ψυχή μας άναψε,
γιγάντια καίει λαμπάδα
για σε, ακριβή μας Λευτεριά,
για σένα Ελλάδα, Ελλάδα.
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
«ΟΧΙ» - 28 Οκτωβρίου 1940-Ν.ΜΠΟΥΛΙΟΣ
Παρακαλούνε τη γιαγιά τα εγγονάκια πάλι-
"Το παραμύθι μας, καλή!" Κι αρχίζει εκείνη αγάλι :
Ψηλά πάνω στα σύνορα – πέρασαν χρόνια τώρα –
φουσάτα σιδερόφρακτα, πλακώσανε τη χώρα..
Κι είπανε στην Ελλάδα μας: «Τη χώρα σου ζητάμε,
Σκέψου καλά το τι θα πεις! Τι δίνεις; Σε ρωτάμε!
Σε άρνησή σου, ξέρε το, θε να μιλήσει η λόγχη!"
Κι η Ελλάδα βροντοφώναξε απ’ άκρη σ’ άκρη «ΟΧΙ»!"
Και να! Χτυπούν οι βάρβαροι! Βουίζουνε οι λόγγοι!
Θεριεύει η Πίνδος! Θάνατος, αντάρα, αίμα, βόγκοι!
Κανόνια, τανκς, καπνός, φωτιά, κραυγή, κατάρα, ρόγχοι!
Μα πάνω απ’ όλα αντιλαλεί περίτρανα το «ΟΧΙ»
Πολέμησαν οι Διγενείς! Δοξάσαν την Ελλάδα
και χάρισαν στη λευτεριά παγκόσμια λαμπράδα!
Νίκησε η ελληνική ψυχή! Νίκησε πέρα ως πέρα,
με το τσαρούχι του τσολιά και με τη λέξη «αέρα»!
Είκοσι οκτώ 'ναι σήμερα, μη χάσετε τη μέρα!
κάποτε αυτή συγκλόνισε ολόκληρη τη σφαίρα!
Χαράξτε στην ψυχούλα σας πως η Ελλάδα το ‘χει
να πέφτει για τη Λευτεριά και ν'απαντάει «ΟΧΙ».
Αυτό ‘ν’ το παραμύθι μου! Θέλω να το θυμάστε!
Και, σας ορκίζω στα ιερά, ποτέ μη το ξεχάστε!
Κάθε χρονιά παιδάκια μου, που 'ρθει το πρωτοβρόχι
να σας θεριεύει την καρδιά τ’ Οκτωβριανό το «ΟΧΙ»...!!
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Το Σαράντα-ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Σαν τ’ αθάνατό μας κείνο Εικοσιένα
πάει τώρα άκουσμα και θε να μείνει πάντα
στους αιώνες των αιώνων το Σαράντα:
της μικρής ,μα θείας Ελλάδας η νέα γέννα.
Με μια γνώμη, μια ψυχή και με μια σκέψη,
εξεχύθη σα λιοντάρι να ξεσκίσει,
δίχως τ’ άμετρά του πλήθη να ψηφήσει
τον εχθρό, που 'ρθε τη γης μας να κουρσέψει.
Τανκς, κανόνια, πολυβόλα, άρματα μύρια,
χιόνια, αγέρηδες δεν κόβουν την ορμή μας.
Μα η Παντάνασσα, είναι απάνου και ευλογεί μας:
Τῇ Ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τά νικητήρια!
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Λαοί της Γης-ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΚΙΠΗΣ
Λαοί της Γης, τους τρόμους σας,
τ’ απελπισμένα δάκρυά σας,
τα πένθη των ψυχών σας, σταματήστε…
Είμαι η Εικοστή Ογδόη Οκτωβρίου!
Απρόσμεντη, ανεπάντεχη έρχομαι,
από τραχιά Ηπειρώτικα βουνά,
στους γυρισμούς των αιώνων, της Αντίστασης
το σάλπισμα να κράξω και της Νίκης.
Τη ματωμένη ελπίδα,-αγριοπερίστερο,-
σας ξαπολνώ για να σας βρει… Οι βωμοί
σωρός των Θυσιών τριγύρω μου,
όμως η πίστη ακολουθεί.
Του κόσμου δείπνος μυστικός,
τρανή της ανθρωπότητας γιορτή,
-Φωτιά να κάψει κάθε μου αρνητή!-
Είμαι η Εικοστή Ογδόη Οκτωβρίου.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
28η Οκτωβρίου- ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΑΣ
Μια μέρα σα και σήμερα χτυπούσαν οι καμπάνες,
καλούσανε τη νιότη στο δρόμο της τιμής,
αντιλαλούσαν στις πλαγιές, στους κάμπους οι παιάνες
κι υψώσανε στη βία,το ΟΧΙ της ψυχής.
Τα στίφη που τον χάλυβα ντυμένα μας ριχτήκαν
γινήκανε συντρίμμια στης νιότης την ορμή.
Δόξες και νίκες και τιμές στην κόμη σου πλεχθήκαν
Ελλάδα μας και πάλι σαν θεία πληρωμή.
Τα ιερά σου σύμβολα,οι γαλανές σημαίες
κυμάτιζαν ντυμένες τη δόξα τη χαρά,
σε κάνανε προσκύνημα και νίκες ρωμαλέες
σε στήνανε ψηλότερα,στου θρύλου τα φτερά.
Κι έγινες μέρα θρυλική,σταθμός στην ιστορία,
στη θύμησή της οι λαοί με δέος θα μιλούν,
θα λεν για των ηρώων μας την ένδοξη πορεία
και τη Σημαία-Σύμβολο θα σκύβουν να φιλούν.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Τα παιδιά του σαράντα-ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ
Του Μιλτιάδη δεν είν'ο στρατός,
οι τριακόσιοι δεν είν'του Λεωνίδα,
που ορθωθήκαν για σένα,Πατρίδα,
σαν εφάνηκε σμήνος ο εχθρός.
Σαλαμίνας δεν είν'τα νερά,
κι ούτε ο κάμπος εδώ Μαραθώνα,
σε θεϊκό που μετριόταν αγώνα
χίλιους μ'ένα παιδιά ηρωικά.
Του εικοσιένα δεν είν'κλεφτουριά,
που διαβαίνει βουνά και λαγκάδια
και σκορπά των εχθρών τα κοπάδια,
ωσάν τ'άχυρα εμπρός στο βοριά.
Είν'της Πίνδου αυτά τα βουνά,
Αργυρόκαστρο,Άγιους Σαράντα,
Κορυτσά,τα παιδιά του Σαράντα
στα χαρίζουν,πετράδια τρανά.
Πολεμάει καινούργια γενιά,
κι ω Ελλάδα, για ιδές, όλ'η πλάση
τόσες δόξες σου πάει να ξεχάσει
στου Σαράντα το θάμα μπροστά.
Ω Μητέρα,-Πατρίδα γλυκειά-
τόση δόξα παλιά πια σου φτάνει,
να τ'ολόδροσο δέξου στεφάνι,
που σου πλέκει η καινούργια η γενιά.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Το πνεύμα του κακού- ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Το πνεύμα του κακού,που μες στα χάη
κοιμότανε καιρούς τα σκοτεινά,
ξύπνησε,ανήλεο τέρας και ξανά
της ομορφιάς το φως να σβήσει πάει.
Για αίμα ζεστό,παρθενικό διψάει,
μίσος αναίτιο,ωμό το κυβερνά.
Συντρίμμια μαύρα αφήνει,όπου περνά
ξεθεμελιώνει,σφάζει,σκίζει,σπάει.
Λοιπόν,μέσα στης κόλασης την πίσσα
είναι γραμμένο η γη να κυλισθεί;
Ό,τι έπλασαν οι αιώνες θα σβηστεί;
Όχι, η Ελλάδα λέει παλικαρίσα.
Την εκδικήτρα σπάθη άτρεμα υψώνει
και,νέος Δαβίδ,το Γολιάθ σκοτώνει.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Η 28η Οκτωβρίου 1940- ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΠΕΡΑΝΤΣΑΣ
Σα να'ταν κραυγή σου ατροπελέκι,
κι αντήχησεν Ελλάδα μιαν ημέρα.
"Ακούστε,από την Μάνα,απ'τον Πατέρα,
τιμιότερη η Πατρίδα πάντα στέκει".
Αυγή και κανονιών μεθούσε ο κρότος
στα σύνορά μας. Κι όρμησαν σιμά σου
οι γιοι σου, φτερωτά στο σάλπισμά σου
ποιος για τη λευτεριά να πέσει,πρώτος,
Κι άνοιξε δρόμο η λόγχη: Σαν Παλλάδα,
η Μεγαλόχαρη άπλωσε το χέρι.
Κι η Νίκη,ως πνεύμα πέταξε,να φέρει
παντού το μέγα μήνυμα ω Ελλάδα.
Γέμισε δόξα η Πίνδος. Και τα ελάτια,
γείραν ευλαβικά στο θείο σου μένος.
Κι εμπρός σου,ο κόσμος όλος ξαφνιασμένος,
στάθηκε,με ολάνοιχτα τα μάτια.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
28 Οκτωβρίου 1940-ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΟΥΚΟΣ
Μήνας Οκτώβρης ήτανε
και ξαφνικά μια μέρα
αχός πολύς ακούγεται
από την Πίνδο πέρα.
Πολλά ντουφένια πέφτουνε
κανόνια,όλμοι σκάζουν,
κορφές,φαράγγια τρίζουνε
οι Ιταλοί φρενιάζουν.
Σκλάβα τη χώρα μας ζητούν,
δούλη τους να την κάμουν,
λεφούσια αμέτρητα χιμούν
πίσω μυριάδες φθάνουν.
Πετούν τα Ελληνόπουλα
με τ'άρματα ζωσμένα,
όλα μαζί με μια καρδιά,
όλα αδερφωμένα.
Στη μάχη μονομιάς ορμούν
με το σπαθί στο χέρι,
σώμα με σώμα πολεμούν
με τ'άμετρο τ'ασκέρι.
Μπροστά στη λύσσα,στην ορμή,
οι Ιταλοί δειλιάζουν,
μπροστά στου "αέρα" την κραυγή
πίσω γυρνούν τρομάζουν.
Ιβάν, Κλεισούρα,Κορυτσά,
Πόγραδετς, Τεπελένι,
σκύβουν, φιλούνε τον τσολιά
που τροπαιούχος μπαίνει.
Και του Δαβάκη η λαλιά
σκορπιέτ' ευτυχισμένη:
"Η Ελλάδα με τη Λευτεριά
αγκαλιασμένη μένει".
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
28 Οκτωβρίου 1940 -ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΚΙΠΗΣ
Μπρος στα χαλύβδινα άρματα ολοένα
των τυράννων που ερήμωση σκορπίζουν,
έθνη-μικρά ή μεγάλα τρομαγμένα,
σαν ανεμόδαρτα κλαριά λυγίζουν.
Εσύ μονάχα,Ελλάδα, την ωραία
την κεφαλή σου υψώνεις. Τα παιδιά σου
όπως στα χρόνια των Περσών τ' αρχαία,
παίρνουν φτερά,πετούν στα σύνορά σου.
Και ξάφνου ο κόσμος όλος,που τη φρίκη
της συντριβής σου τρέμει, χαρμοσύνων
στροφές ακούει παιάνων για τη Νίκη-
τη νίκη των ασύγκριτων Ελλήνων.
Ω χαίρε,χαίρε, Ελλάδα δοξασμένη
στα Μεσολόγγια και στους Μαραθώνες.
Σύμβολο τ'όνομά σου ήταν και μένει
της Λευτεριάς ανάμεσα στους αιώνες!
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
28 Οκτωβρίου -Γ.ΞΥΔΗΣ
Ω φάρε του Έθνους λαμπερέ. Είκοσι οχτώ τ' Οκτώβρη!
Καινούργιος Ευαγγελισμός αστράφτεις και φωτάς
τη Δόξα,που τους Έλληνες σεμνά τους στεφανώνει
και τις μανάδες,που είπανε το "ταν ή επί τας".
Εσύ, που το "μολών λαβέ" τ'ανάστησες με το "ΟΧΙ'
την Οικουμένη εδίδαξες μ' Ολύμπια ψυχραιμία,
πως τ'αγαθό της Λευτεριάς με της ψυχής τη λόγχη
κρατιέται κτήμα ανέγγιχτο και θεία κληρονομία.
Μ'αθάνατα δαφνόφυλλα Σε ρένει ο Μαραθώνας,
Οι Θερμοπύλες Σου μηνούν θερμό χαιρετισμό.
Και το Εικοσιένα ορθό,που υψώθη προμαχώνας,
Σε παραστέκει ολόχαρο, μ'αντρίκιο θαυμασμό.
Ω Μήτρα της Ελευθεριάς, ω θαύμα του Σαράντα,
όλης της Γης οι Λεύτεροι με δάκρυ Σε θωρούν,
γιατί από Σε πρωτόειδανε και θα θυμούνται πάντα
της Νίκης το χαμόγελο, που εμπρός του αναρριγούν.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
1940-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
Σάλπιγγες αντηχήσαν και παιάνες
Τ’αλέτρια στις γωνιές φωτιά στα χέρια
Γινήκαν σταυραετοί τα περιστέρια
κι απ’τα χωράφια χυθήκαν Τιτάνες.
Χτυπάνε ωσάν κανόνια κι οι καμπάνες
κι ως αστραπές φέγγουνε τ’ αγιοκέρια.
Το Σούλι και το Ζάλογγο αστέρια
οδηγητές. Σπαρτιάτισσες οι μάνες
φωνάζουν «Ταν ή επί Τας». Στη θύρα
της Λευτεριάς ο Πέρσης απ’τη Δύση
φαντάζει μια βαργιόχρωμη πορφύρα.
Μα η Λευτεριά τρανό χορό έχει στήσει
στα πλάτια του βουνού,του αγρού του λόγγου
χορό για του Χανιού για του Ζαλόγγου.
Πηγή: Στους λαβύρινθους της ποίησης,38 ποιητές Φύσει ή θέσει Μεσογείτες
Ποιήματα ξεσηκωμού στον αγώνα
Εμπρός-ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Εμπρός! Ολόρθοι,ατρόμαχτοι!
Μαυρίλα,Αστροπελέκι.
Να,το σπαθί γοργόστραψε
και να, η βροντή ντουφέκι!
Στην Πίνδο απ'τον Ταΰγετο
και στα Βαλκάνια ως πέρα
μια φλόγα,μια φοβέρα
κι ένας ο νους,Εμπρός!
Εμπρός,αδέρφια,ατράνταχτοι!
κι αν πέφτει αστροπελέκι
να,το σπαθί γοργάστραψε,
βρόντησε το ντουφέκι!
Κρήτη,ο Μοριάς,η Ρούμελη.
Εμπρός! Η Ελλάδα λάμπει,
αχολογάν οι κάμποι,
καίνε οι καρδιές,Εμπρός!
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Εμπρός-ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ
Εμπρός! Με ορθή μεσούρανη
της λευτεριάς τη δάδα
ανοίγεις δρόμο,Ελλάδα
στον Άνθρωπο. Εμπρός!
Ορμάνε πρώτοι οι Έλληνες
κι όλοι οι λαοί σιμά Σου,
μεγάλο τ'όνομά Σου!
βροντοφωνάν: "Εμπρός".
Εμπρός, να γίνουμε ο τρανός
στρατός,που θα νικήσει,
σ'Ανατολή και Δύση,
το μαύρο φίδι. Εμπρός.
Εμπρός, κι η Ελλάδα σκώθηκε
και διασκορπάει τα σκότη!
Ανάστα η Ανθρωπότη
κι ακλούθα την! Εμπρός.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Εμπρός -ΤΙΜΟΣ ΜΩΡΑΪΤΙΝΗΣ
Για την Νίκη εμπρός
Είν’ ο δρόμος λαμπρός.
Να η δόξα που ανοίγει στη μάχη
Τα χρυσά της φτερά
Σαν μιαν άλλη φορά,
Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη.
Και αν είν’ σκοτεινιά
Και βαρειά καταχνιά
Κι αν η νύχτα δεν έχει φεγγάρι,
Λαμπρό φως οδηγεί
Στην δαφνόσπαρτη γη,
Ο Δαυλός του Κανάρη.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Ηρωικό τραγούδι (Π.Αντωνοπούλου)
Εμπρός λεβέντες μου και πάλι
για την Ελλάδα,εμπρός παιδιά!
Τραγούδι ηρωικό να ψάλλει
η νιότη κι η παλικαριά.
Η σάλπιγγα ηχεί στη μάχη.
Μια ιαχή ακούν: "Εμπρός!"
Δειλιάζει-Μαραθωνομάχοι-
στη δύναμή σας ο εχθρός.
Το φλάμπουρο της Λευτεριάς μας
-ψυχή γενναία,ελληνική-
κρατά στα χέρια ο τσολιάς μας
κι εμπρός στη Νίκη οδηγεί.
Απόγονοι του Εικοσιένα!
Στα δοξασμένα μας βουνά
άλικο αίμα ποτισμένα
φυτρώνει η δάφνη κι η μυρτιά.
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Ω , λευτεριά κι Ελλάδα-ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΚΟΥΛΟΥΔΗΣ
Ω ,λευτεριά κι Ελλάδα μου, ξυπνάτε!
Οχτροί καινούργιοι,βάρβαροι, πολλοί
να σας πατήσουν ήρθανε: Χτυπάτε
μ' εφ' όπλου λόγχη! "Αέρα Ιταλοί!"
Της Λευτεριάς δεν ξέρουνε τη χάρη,
όσοι δε χύσαν το αίμα τους γι'αυτή.
Εμπρός! να τους το μάθουμε,φαντάροι
μ'εφ' όπλου λόγχη! "Αέρα Ιταλοί!"
Πως είναι μ' αίμα ποτισμένο αιώνες
το χώμ' αυτό ξεχάσαν,οι δειλοί!
Εμπρός Ρωμιοί, για νέους Μαραθώνες,
μ' εφ' όπλου λόγχη! "Αέρα Ιταλοί!"
Αρκάδι, Σούλι, Σκρα μου,αναστηθείτε!
Στο πόδι Κλέφτες! Όρθιοι Αρματολοί!
Τσολιάδες σαν λιοντάρια,σηκωθείτε
μ'έφ' όπλου λόγχη! "Αέρα Ιταλοί!"
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Δεύτερο εικοσιένα- ΜΗΤΣΟΣ ΚΑΤΣΙΝΗΣ
Εμπρός κι ορθοί σταθήκατε σαν κάστρα
το σύννεφο να φύγει την αυγή,
ν' ανέβει η Λευτεριά ψηλά κι απ' τ'άστρα,
αδούλωτη να είναι πάντα η γη.
Κι ανάκραξε η φωνή μας πέρα ως πέρα:
"Εδώ γεννήθηκεν η Λευτεριά!"
Τραντάξαν οι ψυχές: "Αέρα,αέρα!"
"Στο θάνατο,παρά μες στη σκλαβιά!"
Ελλάδα πανανθρώπινο τραγούδι,
για σένα του Οκτώβρη το πρωί,
θα μείνει της Ιδέας το λουλούδι
ολάνθιστο,σαν φως και σαν πνοή.
Το δεύτερο ξανά το Εικοσιένα,
το χάραξες,σαν Μάνα, στην καρδιά,
τα χέρια σου τα χιλιοματωμένα
εγράψαν: "Χαίρε, ω χαίρε Λευτεριά!"
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Η νίκη
Ξανανθίσαν οι δάφνες- ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Της δάφνης ξανανθίσαν τα κλωνάρια
απάνω στης Ηπείρου τις πλαγιές,
τα νέα για να στολίσουν παλικάρια,
που απ' όλες της Ελλάδος τις μεριές
τραβούν μ' ορμή, με θάρρος και μ' ελπίδα,
για να δοξάσουν τη γλυκιά Πατρίδα!
Ο βάρβαρος εχθρός τώρα ας το μάθει
κι ας φύγει ντροπιασμένος, ταπεινός!
Η δάφνη στην Ελλάδα δεν ξεράθη,
της Λευτεριάς δε σβήστη ο αυγερινός.
Κρατεί η Ελλάδα κλώνο ελιάς, μα ξέρει
να σπέρνει κεραυνούς με το άλλο χέρι.
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Ξημερώνει- ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΚΙΠΗΣ
Η ώρα σημαίνει. Φουντώσαν τα κλώνια!
Τριαντάφυλλα η πλάση φορεί στα μαλλιά της.
Θα πάψουν οι πίκρες - το λένε τ' αηδόνια-
κι' η Ελλάδα όλη λάμψη, θα βγει απ' τη σκλαβιά της.
Αχ πόσοι είν' αλήθεια - ανοίχτηκαν τάφοι
και πόσοι αδελφοί μας θα λείψουν στην ώρα!...
Με το αίμα τους όμως μεσούρανα εγράφη
πως άφταστη εστάθη κ' η Ελλάδα και τώρα
Η νύχτα που σκότη μας σκόρπιζε πλήθια,
η νύχτα του πένθους σε λίγο τελειώνει.
Η αυγή ροδοσκάζει - το λένε τα ορνίθια -
και λιόχαρη μέρα Λαμπρής ξημερώνει».
Πηγή: Σταύρου Ζήγου,Μεγάλη σχολική ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις Μητρέλη,Πάτραι
Οι νικητές γυρνούν (μουσική: Α.Αργυρόπουλου)
Γυρνούμε από τη μάχη δοξασμένοι,
γυρνούμε νικητές απ’ τη φωτιά
με τη σημαία περήφαν' απλωμένη,
γεμάτοι όλοι φως και λεβεντιά!
Στο Σαραντάπορο άστραψ' η ορμή μας,
στα Γιαννιτσά βαρύ θανατικό,
στις Σιδερένιες Πόρτες το κορμί μας,
φάνηκε σαν χυμένο από χαλκό.
Μας πήγε στ’ οργισμένο το Μπιζάνι,
η Νίκη στα μεγάλα της φτερά,
εις το Κιλκίς επλέξαμε στεφάνι,
εκεί που πολεμήσαμε σκληρά!
Με τη σημαία περήφαν’ απλωμένη,
γυρνούμε νικητές απ’ τη φωτιά!
Σε σε, γλυκιά Πατρίδ’ αγαπημένη,
σε σένα, πάντα η δάφνη κ’ η μυρτιά!
Πηγή: Τα ποιήματα & τα τραγούδια του δημοτικού σχολείου-Κλεοφίλης Κολίση-Χατζηκώστα
Έρευνα-επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Καραπάνου
