Σαν σήμερα, στις 3 Νοεμβρίου 1869 έφυγε από τη ζωή ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος. Θ'ακούσουμε τρία μελοποιημένα ποιήματά του!
Αί ευχαί
Ποίηση: ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
Μουσική: ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ
Ερμηνεία: ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ
ης θαλάσσης καλλίτερα φουσκωμένα τα κύματα
να πνίξουν την πατρίδα μου ωσάν απελπισμένη
έρημον βάρκαν.
Στην στεριάν, στα νησιά, καλλίτερα μια φλόγα να ιδώ παντού χυμένην
τρώγουσαν πόλεις, δάση, λαούς και ελπίδας.
Καλλίτερα, καλλίτερα διασκορπισμένοι οι Έλληνες
να τρέχωσι τόν κόσμον με εξαπλωμένην χείρα
ψωμοζητούντες.
Το ξίφος σφίξατε Έλληνες, τα ομμάτια σας σηκώσατε
ιδού εις τους ουρανούς.
Προστάτης ο Θεός μόνος σας είναι.
Κι αν ο Θεός και τ’ άρματα μας λείψωσι καλλίτερα
πάλιν να χρεμετίσωσι στον Κιθαιρώνα Τούρκων
άγριαι φοράδες.
Παρά α! όσον είναι τυφλή και σκληροτέρα η τυρρανίς
τοσούτον ταχυτέρως ανοίγονται σωτήριοι θύραι
Της θαλάσσης καλλίτερα...
να πνίξουν την πατρίδα μου ωσάν απελπισμένη
έρημον βάρκαν.
Στην στεριάν, στα νησιά, καλλίτερα μια φλόγα να ιδώ παντού χυμένην
τρώγουσαν πόλεις, δάση, λαούς και ελπίδας.
Καλλίτερα, καλλίτερα διασκορπισμένοι οι Έλληνες
να τρέχωσι τόν κόσμον με εξαπλωμένην χείρα
ψωμοζητούντες.
Το ξίφος σφίξατε Έλληνες, τα ομμάτια σας σηκώσατε
ιδού εις τους ουρανούς.
Προστάτης ο Θεός μόνος σας είναι.
Κι αν ο Θεός και τ’ άρματα μας λείψωσι καλλίτερα
πάλιν να χρεμετίσωσι στον Κιθαιρώνα Τούρκων
άγριαι φοράδες.
Παρά α! όσον είναι τυφλή και σκληροτέρα η τυρρανίς
τοσούτον ταχυτέρως ανοίγονται σωτήριοι θύραι
Της θαλάσσης καλλίτερα...
Εις Σάμον
Ποίηση: ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
Μουσική: ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ
Ερμηνεία: ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Όσοι το χάλκαιον χέρι
βαρύ φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι
θέλει αρετή και τόλμην
η ελευθερία.
Αυτή (και ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας)
επτέρωσε τον Ίκαρον
και αν έπεσεν
ο πτερωθείς κι επνίγει
θαλασσωμένος.
Αφ’υψηλά όμως έπεσε,
και απέθανεν ελεύθερος.
Αν γένεις σφ'άγιον άτιμον
ενός τυράννου,
νόμιζε φρικτόν τον τάφον
βαρύ φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι
θέλει αρετή και τόλμην
η ελευθερία.
Αυτή (και ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας)
επτέρωσε τον Ίκαρον
και αν έπεσεν
ο πτερωθείς κι επνίγει
θαλασσωμένος.
Αφ’υψηλά όμως έπεσε,
και απέθανεν ελεύθερος.
Αν γένεις σφ'άγιον άτιμον
ενός τυράννου,
νόμιζε φρικτόν τον τάφον
ᾨδὴ Πρώτη. Ὁ Φιλόπατρις
Ποίηση: ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
Μουσική: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΓΙΟΣ
Ερμηνεία: ΧΟΡΩΔΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΤΟΛΙΝΑΤΑ
ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ᾨδὴ Πρώτη. Ὁ Φιλόπατρις
στροφὴ α´.
Ὦ φιλτάτη πατρίς,
ὦ θαυμασία νῆσος,
Ζάκυνθε· σὺ μοῦ ἔδωκας
τὴν πνοήν, καὶ τοῦ Ἀπόλλωνος
τὰ χρυσὰ δῶρα!
γ´.
Ποτὲ δὲν σὲ ἐλησμόνησα,
ποτέ· - Καὶ ἡ τύχη μ᾿ ἔρριψε
μακρὰ ἀπόσε· μὲ εἶδε
τὸ πέμπτον τοῦ αἰῶνος
εἰς ξένα ἔθνη.
ιβ´.
Χαῖρε Αὐσονία, χαῖρε
καὶ σὺ Ἀλβιών, χαιρέτωσαν
τὰ ἔνδοξα Παρίσια·
ὡραία καὶ μόνη ἡ Ζάκυνθος
μὲ κυριεύει.
κ´.
Ἡ λαμπὰς ἡ αἰώνιος
σοῦ βρέχει τὴν ἡμέραν
τοὺς καρπούς, καὶ τὰ δάκρυα
γίνονται τῆς νυκτὸς
εἰς ἐσὲ κρίνοι.
κγ´.
Ἂς μὴ μοῦ δώσῃ ἡ μοίρα μου
εἰς ξένην γῆν τὸν τάφον·
εἶναι γλυκὺς ὁ θάνατος
μόνον ὅταν κοιμώμεθα
εἰς τὴν πατρίδα.
στροφὴ α´.
Ὦ φιλτάτη πατρίς,
ὦ θαυμασία νῆσος,
Ζάκυνθε· σὺ μοῦ ἔδωκας
τὴν πνοήν, καὶ τοῦ Ἀπόλλωνος
τὰ χρυσὰ δῶρα!
γ´.
Ποτὲ δὲν σὲ ἐλησμόνησα,
ποτέ· - Καὶ ἡ τύχη μ᾿ ἔρριψε
μακρὰ ἀπόσε· μὲ εἶδε
τὸ πέμπτον τοῦ αἰῶνος
εἰς ξένα ἔθνη.
ιβ´.
Χαῖρε Αὐσονία, χαῖρε
καὶ σὺ Ἀλβιών, χαιρέτωσαν
τὰ ἔνδοξα Παρίσια·
ὡραία καὶ μόνη ἡ Ζάκυνθος
μὲ κυριεύει.
κ´.
Ἡ λαμπὰς ἡ αἰώνιος
σοῦ βρέχει τὴν ἡμέραν
τοὺς καρπούς, καὶ τὰ δάκρυα
γίνονται τῆς νυκτὸς
εἰς ἐσὲ κρίνοι.
κγ´.
Ἂς μὴ μοῦ δώσῃ ἡ μοίρα μου
εἰς ξένην γῆν τὸν τάφον·
εἶναι γλυκὺς ὁ θάνατος
μόνον ὅταν κοιμώμεθα
εἰς τὴν πατρίδα.