Στις 5 Σεπτεμβρίου 1899, ολοκληρώνεται το εμβληματικό ποίημα του Κωστή Παλαμά "Ο δωδεκάλογος του γύφτου". Ο γύφτος συμβολίζει την αδάμαστη ψυχή που δεν αταματά ποτέ τον αγώνα. Γκρεμίζει τον παλιό και σαθρό κόσμο και χτίζει τον καινούργιο με πιο στέρεα υλικά! Για να θυμηθούμε ένα απόσπασμα!
Ο δωδεκάλογος του γύφτου (απόσπασμα)- ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Λαμπαδιάζει το καμίνι ΄
με του αγέρα τα φτερά
Λάμια αχόρταγη ξεσπάει
και λυσσομανά η φωτιά.
Κι άδραξε το σίδερο η φωτιά
κι απ'τα δόντια της θα βγει
σα λιοντάρι δαμασμένο
από ξωτικού βουλή.
Και τ'ασάλευτο τ'αμόνι
και τ'ολόγοργο σφυρί
βροντερή μια μάχη αρχίζουν
κι είναι πλάστης το σφυρί.
Σφυροκόπα τις καδένες,
ω πιο λεύτερα κι απ'το τριγύρισμα
του φτερού,
σφυροκόπα τις καδένες και τα σίδερα
του κακού,
και για τον προφήτη σφυροκόπα
τα καρφιά του σταυρωμού.
Και του γάμου κάμε το κρεβάτι
ω εσύ τη χλόη που κάνεις
της αγάπης της ελεύτερης κλινάρι΄
και του γάμου το κρεβάτι, και το δρέπανο
που θερίζει το σιτάρι.
Γύφτε,σιδεροπελέκα,
που έζησες ερημικά
σε ύψη γαληνά απλησίαστα,
Γύφτε σιδεροπελέκα,
στη φωτιά για τη φωτιά
τα κοντάρια,τα σκουτάρια
τα σπαθιά...
Πηγές: Νέα Παγκόσμια Ποιητική Ανθολογία Ρίτας Μπούμη-Νίκου Παππά
& https://www.nextdeal.gr