Σαν σήμερα,στις 13 Δεκεμβρίου 1943, οι Γερμανοί κατακτητές σκοτώνουν 1101 άνδρες κατοίκους των Καλαβρύτων και καίνε την περιοχή. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες θηριωδίες του ιταλογερμανικού πολέμου, που αποτυπώθηκε στο ποίημα του Κώστα Μαρίνη "Καλάβρυτα"!
Καλάβρυτα-ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ
"Κάνε τα δάσια καίγουνται, καν τα ρουμάνια ανάψαν,
Που όλο μπουχλώνουν οι καπνοί,σαν πρωτοβρόχιου γνέφια
Και λαμπαδιάζουν τα βουνά τον ουρανό να κάψουν!
Κι από τις φλόγες της φωτιάς κι απ' το πυρό το κάημα,
Τ'άγρια πουλιά να φτερουγάν, τα όρνια τρομοσκούζουν,
Κι όλο αγουριόνται τα σκυλιά, βρουχιόνται τα γελάδια,
Τα γιδοπρόβατα προγκάν, σα ναν τα ζάφτουν λύκοι!
Μάειτε τα δάσια ανάψανε, μάειτε ρουμάνια πιάσαν,
Που μισουράνησε ο καπνός και οι φλόγες αντιφέγγουν.
Κι αναγουριόνται τα σκυλιά,βρουχιόνται τα γελάδια
Κι ακούς τα γιδοπρόβατα σα ναν τα ζάφτουν λύκοι,
Είναι που τα Καλάβρυτα τα κάψαν οι φασίστες!
Αυτοί αγουριόνται σα σκυλιά και ρυάζουνται σα λύκοι,
Και τους ανθρώπους κυνηγάν για ναν τους πιουν το αίμα!
Ασούσουμοι κι αλούτεροι, δίχως ανθρώπου δείξη
Ρούγα σε ρούγα τρεχαλάν, ορμούν σπίτι σε σπίτι
Αρπάζουν και ρημάζουνε τοίχους ξερούς αφήνουν.
Τραβάν τους άντρες σουρταριά, δεμένους μ' αλυσίδες,
Σουρντάν τα γυναικόπαιδα, πουλιά κυνηγημένα,
Παν τα βοριάζουν στο σκολειό, πουλιά τρεμουλιασμένα,
Τα κλειδομανταλώνουνε πουλιά ξεπνοημένα,
Σαν ναν μπουλούκι πρόβατα και βουκολιό γελάδια,
Κλεισμένα μέσα στο βορό-σφαχτάρια για χασάπη!
Κ'έπειτα βάνουν και φωτιά για να μη μείνει λόθρα!
Παίρνουν τους άντρες σουρταριά,δεμένους μ' αλυσίδες,
Τους παν στο πλάι, τους γονατάν, στο νεκροτάσι απόξω,
Και σφάζουν πρώτα τον παπά, κατόπι το σκολάρχη
Και παραδευτερότερα κανένα δεν αφήνουν!
Άλλους ν'αυτόματα χτυπάν κι άλλους με πολυβόλα
Και με τσεκούρια κοφτερά τους πήραν το κεφάλι.
Βρύση το αίμα το'χυσαν τον τόπο πλημμυρίσαν!..."
Πηγή: Μεγάλη ανθολογία Σχολικών Ποιημάτων,Μήτσος Κατσίνης,Εκδόσεις Πέτρου Πατσιλινάκου,1962
