Σήμερα στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ φιλοξενούμενή μου είναι η ποιήτρια Αδαμαντία Μαντελένη. Έχει εργαστεί σε διάφορα πόστα στον κινηματογράφο,στην τηλεόραση και στο θέατρο κι έχει βραβευθεί στη σκηνοθεσία. Πριν από τρία χρόνια κυκλοφόρησε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τον τίτλο Εν-πλοκή και παράλληλα ένα CD με εφτά στιχουργήματά της μελοποιημένα. Για να τη γνωρίσουμε πιο καλά!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Αδαμαντία μου πότε άρχισες να γράφεις;
Ξεκίνησα να γράφω από την ηλικία των δεκατριών ετών. Μου κέντρισε το ενδιαφέρον ένα ποίημα του Γεωργίου Σουρή –σατιρικός ποιητής του προηγούμενου αιώνα –με τίτλο «Ο Ρωμηός»,γραμμένο σε ομοιοκαταληξία και σκέφτηκα ό,τι κι εγώ θα μπορούσα να γράψω κάπως έτσι.
-Σε έχουμε δει να γράφεις ελεύθερη ποίηση και στίχους για τραγούδια. Σε ποια φόρμα σ’ αρέσει κυρίως να εκφράζεσαι;
Μου αρέσει πολύ να χρησιμοποιώ την ομοιοκαταληξία στους στίχους-την ρίμα-γιατί αγγίζει την ψυχή μου περισσότερο η λέξη που συμπληρώνει τραγουδιστά κατά κάποιον τρόπο, γλαφυρά το νόημα αυτού που επιθυμώ να εκφράσω.
-Μεταξύ άλλων έχεις δουλέψει στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση κι έχεις βραβευθεί στη σκηνοθεσία. Τι πιστεύεις πως έχει προσφέρει αυτή η διαδρομή στις αποσκευές της έμπνευσής σου στην ποίηση;
Η ενασχόλησή μου με τον κινηματογράφο κυρίως, μου έχει προσφέρει το υπέροχο ταξίδι μέσω της εικόνας. Eίναι το μέσον που ερμηνεύει την πραγματικότητα. Αγαπώ την κλασική δομή στη δημιουργία ενός σεναρίου δηλαδή με αρχή-μέση-τέλος και συνήθως στο μυαλό μου έχω την εικόνα του τέλους – αυτού που εγώ επιθυμώ και έχω την ελευθερία να επιλέξω, καθώς στην κανονική μας ζωή το τέλος δίνεται από εκείνη, πολλές φορές ερήμην μας . Στην πορεία καταπιάνομαι με την αρχή και την μέση του δημιουργήματος . Με το θέατρο ασχολήθηκα τα 4 τελευταία χρόνια μετά από πρόταση συνεργασίας από την σκηνοθέτιδα Κατερίνα Μαντέλη ,την οποία αποδέχτηκα και έτσι άνοιξε για μένα η πόρτα ενός καινούργιου γοητευτικού κόσμου. Το θέατρο έχει αμεσότητα.Τα πάντα εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια σου και εδώ θαυμάζω την ικανότητα των ηθοποιών να ενδύονται έναν ρόλο και μέσα από αυτόν να διακινούν το συναίσθημα του θεατή.
-Γράφεις συνήθως βιωματικά ή συνομιλώντας κυρίως με τη φαντασία σου;
Ένας συνδυασμός είναι το βίωμα και η φαντασία και ακολουθεί η δουλειά και έτσι αποκτά κάποιος σιγά-σιγά την ικανότητα να μεταλλάσσει το βίωμα εντός του και να δημιουργεί κάτι καινούργιο, όπως είναι ένα ποίημα ή ένας στίχος. Η ποίηση ερμηνεύει την εσωτερική πραγματικότητα του ποιητή. Είναι στ ' αλήθεια θαυμάσιο όταν αυτή αγγίζει την πραγματικότητα του αναγνώστη.
-Υπάρχει κάποια εμβληματική στιγμή της ζωής σου που καταγράφηκε σ' έμμετρο λόγο και θα ήθελες να μας μιλήσεις γι’ αυτή;
Όλες οι εμβληματικές στιγμές της ζωής μου έχουν να κάνουν με την έννοια της απώλειας, είτε φυσικής –όπως ο θάνατος αγαπημένων- είτε κατόπιν ρήξης σε σχέσεις ερωτικές ή φιλικές που άφησαν το αποτύπωμά τους στην ψυχή μου ως απώλειες .Στην συνέχεια καταγράφτηκαν στο χαρτί ως λόγος.
-Γράφεις συχνά ή σπάνια και με ισχυρό συναισθηματικό έρεισμα;
Είμαι σε θέση να γράψω μετά το πέρας του ισχυρού συναισθηματικού ερείσματος ,όταν είμαι έτοιμη να βρω τις κατάλληλες λέξεις, να πειραματιστώ μαζί τους ,να αλλάξω την σειρά των φράσεων, να αποδώσω μέσω αυτών την συναισθηματική μου κατάσταση και να νιώθω πλήρης και ευτυχής που το κατάφερα .
-Είσαι από τους ανθρώπους που χτύπησαν πολλές πόρτες για να μελοποιηθούν οι στίχοι σου και να τραγουδηθούν ή έχεις συνεργαστεί κυρίως με φίλους καλλιτέχνες;
Δεν χρειάστηκε ποτέ να χτυπήσω κάποια πόρτα για να δω μελοποιημένο κάποιο ποίημά μου και ούτε καν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου, καθώς οι φίλοι έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην ζωή μου . Ήταν πάντα και παραμένουν οι συγγενείς της καρδιάς μου και σε αυτούς προσέτρεχα κάθε φορά που έγραφα κάποιον στίχο ,να τους τον διαβάσω ,να ακούσω την γνώμη τους .Είχα την τύχη να συναντηθώ με κάποιους από αυτούς που ασχολούνται με την μουσική κι έδειξαν ενδιαφέρον για τα πονήματά μου.
-Τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή Εν-πλοκή και παράλληλα ένα Cd με κάποια από τα στιχουργήματά σου μελοποιημένα. Πες μας δυο λόγια γι’αυτή τη δουλειά.
Τρία χρόνια πριν και κατόπιν παρότρυνσης –για μια ακόμη φορά-αγαπημένων ανθρώπων ,είχα την χαρά να εκδοθεί από την Άνεμος Εκδοτική η πρώτη μου ποιητική συλλογή με τίτλο «Εν – πλοκή» και καθώς εξαντλήθηκε πολύ γρήγορα ,πέρυσι βγήκε η 2η έκδοση . Παράλληλα κυκλοφόρησε ένα c.d από την Protasis music ,που περιλαμβάνει 7 μελοποιημένα τραγούδια σε εξαιρετική μουσική των Αρετής Κοκκίνου και Γιάννη Λεονταρίτη. Ερμηνεύουν μοναδικά οι Τραγουδίστριες : Λένα Αλκαίου, Πένυ Ξενάκη, Μαρία Κανελλοπούλου ,Μαρία Βασιλοπούλου και η Ηθοποιός Γεωργία Ζώη, όλες πολύ αγαπημένες και είμαι ευτυχής που συναντηθήκαμε . Την ενορχήστρωση έκανε ,βάζοντας γνώση ,εμπειρία και πολύ μεράκι ο Τόλης Κετσελίδης .
-Υπάρχει τραγούδι του δίσκου ή ποίημα της συλλογής με το οποίο είσαι πιο πολύ συναισθηματικά δεμένη ;
Με όλα τα τραγούδια έχω ξεχωριστή σχέση. Θα αναφερθώ όμως σε δύο από αυτά και παρακαλώ να με συγχωρήσουν οι ερμηνεύτριες των υπολοίπων τραγουδιών. Το τραγούδι με τίτλο «Απ΄το κρασί που με κερνάς» γράφτηκε από την υποφαινόμενη πολλά χρόνια πίσω –μετά από μία ερωτικής φύσεως αποτυχία και μάλλον με διάθεση λιγάκι εκδικητική- και ήταν το πρώτο από όσα μέχρι εκείνη την στιγμή είχα εμπνευστεί ,που μελοποιήθηκε . Ο Γιάννης Λεονταρίτης μου έκανε αυτό το μεγάλο δώρο. Απευθυνθήκαμε στην Λένα Αλκαίου ,με την οποία μας δένουν –ήδη από τότε-άρρηκτοι δεσμοί φιλίας να το ερμηνεύσει, όμως εκείνη ξεκίναγε την κατοπινή άξια καριέρα της και μόλις είχε κυκλοφορήσει η πρώτη ολοκληρωμένη της δουλειά με τίτλο «Τίποτα» σε μουσική του Γιάννη Νικολάου και ευφάνταστους στίχους του Γιώργου Κρητικού. Αρνήθηκε λοιπόν η Λένα καθώς –πράγματι-θα ήταν αντιδεοντολογικό να τραγουδήσει εκείνη το συγκεκριμένο τραγούδι . Όμως επειδή καθώς φαίνεται η ζωή έχει μεγαλύτερη φαντασία από εμάς ,ήλθαν τώρα έτσι τα πράγματα που η Λένα Αλκαίου είναι εκείνη που το τραγουδά και μάλιστα μοναδικά ,με έναν τρόπο δωρικό όπως του ταιριάζει. Το δεύτερο τραγούδι είναι το «Μόνος είναι…» που μελοποίησε εξαιρετικά η Αρετή Κοκκίνου και ερμηνεύει η υπέροχη Γεωργία Ζώη . Εδώ θα σταθώ γιατί η Γεωργία Ζώη είχε την ιδέα να δώσει σκωπτική νότα με την ερμηνεία της σε στίχους που αναφέρονται στην κακή διάθεση του ίδιου του Θεού μέσα από την δική μου υπαρξιακή αγωνία βέβαια και το αποτέλεσμα είναι τόσο εύστοχο που με εξέπληξε πολύ ευχάριστα .
-Το ταξίδι αυτής της δουλειάς από τη δημιουργία μέχρι την παραγωγή και την προώθηση, σου έχει αφήσει μια γλυκιά γεύση, μια πικρή ή και τα δύο και γιατί;
Το ταξίδι αυτής της δουλειάς μου, μού έχει αφήσει την πιο γλυκιά γεύση. Το αποτέλεσμα μας δικαίωσε νομίζω όλους. Χαρήκαμε όλη την δημιουργική διαδικασία και αυτό βγαίνει σαν αίσθηση στο c .d. ,καθώς και στα video clip που την επιμέλεια είχε η σκηνοθέτιδα Μαρίνα Λεοντάρη.
-Αν σε ρώταγε ένας νέος δημιουργός τι κακοτοπιές πρέπει ν’ αποφύγει στον καλλιτεχνικό χώρο τι συμβουλές θα του έδινες ;
Πάντα θα συναντούμε κακοτοπιές στην πορεία μας ,δεν υπάρχει κάποια μαγική συνταγή για να τις αποφύγουμε ,ούτε είμαι γνώστης κάποιας πατέντας . Αυτό που γνωρίζω είναι ότι κάθε φορά που βρισκόμουν σε αδιέξοδο και έλεγα «τα παρατάω» συνέβαινε μια απρόσμενη ανατροπή και έμπαινα πάλι στο παιχνίδι. Μπορεί και να λέγεται ωριμότητα το γεγονός ότι έγινα πιο προσεκτική στο να μην κάνω τα ίδια λάθη βγαίνοντας από μια δουλειά και ξεκινώντας μια καινούργια .
-Τον τελευταίο καιρό ζούμε μια πρωτοφανή κατάσταση πανδημίας και κοινωνικής απομόνωσης. Έχουμε δει να γράφονται σκωπτικά και μελαγχολικά τραγούδια που περιγράφουν το σκηνικό. Εσύ έχεις γράψει κάτι γι’ αυτά που περνάμε;
Δεν έχω γράψει κάτι που να αφορά στον κορονοϊό και τις ενδεχόμενες συνέπειες της επόμενης μέρας ,γιατί αυτή την στιγμή είμαι στην διαδικασία να βιώνω όπως άλλωστε όλοι μας την τρέχουσα κατάσταση ,με τα πάνω και τα κάτω μου, ενίοτε με θυμό γιατί δεν είναι επιλογή μου το πότε θα βγω από το σπίτι μου και έπειτα σκέφτομαι ότι οφείλω να πειθαρχήσω στις εντολές καθώς βάλλει παγκόσμια την ανθρωπότητα . Έτσι στρέφομαι εντός μου και αφουγκράζομαι την ψυχή μου. Μπαίνω σε μια σιωπή που συχνά είναι καθησυχαστική. Όταν με το καλό περάσει αυτή η λαίλαπα και επιστρέψουμε σε μια νέα κανονικότητα, εκτιμώντας πλέον ότι μας έλειψε ,θα είμαι πιστεύω σε θέση να μετατρέψω την σιωπή σε ευγλωττία μέσω του γραπτού λόγου.
- Ποια είναι τα πρώτα πράγματα που θα’ θελες να κάνεις όταν βγούμε απ’ αυτό το τούνελ;
Θα κάνω κάτι απλό σε πρώτη φάση, που πραγματικά στερήθηκα πολύ . Να βγω για καφέ με αγαπημένους φίλους και να τους αγγίξω ,να τους αγκαλιάσω και επειδή νομίζω ότι ακόμη μουδιασμένοι θα είμαστε …έστω να τους μυρίσω ,να τους κοιτάξω κατάματα και να νιώσω την παρουσία τους .
-Έχεις κάποια καλλιτεχνικά όνειρα που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;
Είχα ξεκινήσει μια ωραία συνεργασία με την Μαίρη Βιδάλη ,στο θέατρο Διάχρονο ,με το έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Λεωφορείον ο Πόθος» σε σκηνοθεσία Ζαχαρία Ρόχα ,που όμως λόγω των τελευταίων συνθηκών δεν ολοκλήρωσε τον κύκλο των προγραμματισμένων παραστάσεων ,κάτι που ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι θα γίνει στην νέα σεζόν από Οκτώβρη . Έπειτα, ετοιμάζουμε μια μουσική παράσταση σε συνεργασία με την αξιόλογη μουσικό Αρετή Κοκκίνου που θα έχει την επιμέλεια όλου του μουσικού μέρους και την συμμετοχή των Γεωργίας Ζώη, Χριστίνας Γκόλια , Μαρούλας Κασκαβέλη και –ενδεχομένως- ακόμη δύο ερμηνευτριών. Τα κείμενα και οι στίχοι των τραγουδιών θα είναι της υποφαινόμενης ,αλλά και άλλων δημιουργών όπως η Λίλλιαν Μαδενά ,ο Ηλίας Παπακωνσταντίνου . Επίσης έχω αναλάβει την ευθύνη της σκηνοθετικής επιμέλειας του προγράμματος . Παράλληλα είμαι σε συζητήσεις για την διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων σε χώρους που μπορούν να φιλοξενήσουν άξιους καλλιτέχνες καθώς και παρουσιάσεων νέων βιβλίων. Βλέποντας και κάνοντας λοιπόν ,σύμφωνα με ότι οι συνθήκες επιβάλλουν κάθε φορά.
Αδαμαντία μου σ’ευχαριστώ για την παρουσία σου στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ!
Ευχαριστώ για την πρόταση αυτής της συνέντευξης!