Σήμερα, στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ έχω την τιμή να συνομιλώ μ'έναν πολύ σημαντικό άνθρωπο. Έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος σε μεγάλης κυκλοφορίας έντυπα,ραδιοφωνικός παραγωγός σε πληθώρα σταθμών κι εδώ και πολλά χρόνια στην ΕΡΤ. Είναι επιμελητής πολιτιστικών εκπομπών,στιχουργός και ποιητής με τέσσερις ποιητικές συλλογές στο ενεργητικό του. Είναι ο Γιάννης Παπουτσάκης και τον ευχαριστώ θερμά που δέχτηκε την πρόσκλησή μου γι'αυτή τη συνέντευξη.
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
-Γιάννη μου, πότε άρχισες να εκφράζεσαι μέσα από την ποίηση;
Aπό την παιδική μου ηλικία αγαπούσα την ποίηση στην οποία μυήθηκα από τα αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου. Και στα πρώτα χρόνια της εφηβείας μου άρχισα να γράφω.
-Ποιων ποιητών ο λόγος χάραξε μέσα σου;
Αρχικά γοητεύτηκα από τα ποιήματα του Ρίτσου, του Καρυωτάκη, του Παλαμά, του Λόρκα και του Χικμέτ. Στη συνέχεια γνώρισα τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Καβάφη, τον Λειβαδίτη, τον Βρεττάκο.
- Γιατί πιστεύεις πως γράφεις; Τι σου προσφέρει αυτό το ταξίδι;
Αποτελεί το καλύτερο καταφύγιο των ονείρων μου, των προβληματισμών μου, της καρδιάς μου. Ένα ταξίδι στην αναγκαιότητα του φωτός, των συναισθημάτων, του χαμένου ρομαντισμού, των αξιών που χάσαμε.
- Όταν πιάνεις την «πένα» συνομιλείς κυρίως με τη φαντασία σου ή και με τον άγνωστο αναγνώστη;
Συνομιλώ καταρχήν με τον εαυτό μου και στη συνέχεια με ανθρώπους με τους οποίους μοιράζομαι τις ανησυχίες μου, τις αναμνήσεις μου-που πολλές φορές είναι κοινός τόπος-, τους οραματισμούς μου.
- Η ποίηση ξεπερνά τα σενάρια της ζωής ή η ζωή τα σενάρια της ποίησης;
Η ποίηση για μένα είναι απλά ζωή, χωρίς σενάριο που άλλωστε αυτοκαταργείται στην πορεία λόγω των συνεχών ανατροπών και εκπλήξεων που μας επιφυλάσσει η ζωή.
-Μπορείς να σκεφτείς ένα ποίημά σου που ξεπερνά κατά πολύ ένα συνηθισμένο πλάνο ζωής;
Δεν υπάρχουν για μένα πλάνα ζωής. Κάθε μου ποίημα είναι και ένα κομμάτι της ζωής μου, της ύπαρξής μου, του χαρακτήρα μου.
-Ένιωσες ποτέ πως μια πραγματικότητα είναι τόσο συνταρακτική που δε θα ‘θελες να την αποτυπώσεις ούτε μέσα σ’ ένα ποίημα;
Στην ποίησή μου εκφράζω τα συναισθήματά μου, ευχάριστα και πικρά. Καταγράφω τα κακώς κείμενα της κοινωνίας με τη δική μου ματιά, με στόχο να βάλω ένα λιθαράκι στην αλλαγή τους, που ξεκινά από τον καθένα μας. Η σκοτεινή πλευρά της ζωής και ο,τιδήποτε μας απομακρύνει από το φως δεν είναι ποίηση.
-Υπάρχουν κόκκινες γραμμές όταν δημιουργείς, ζώνες που αυτολογοκρίνεσαι και δεν θα ‘θελες να τις υπερβείς;
Δεν βάζω κόκκινες γραμμές. Το συναίσθημα δεν τις χρειάζεται. Η ύπαρξή τους είναι απομάκρυνση από την ελευθερία.
- Όταν περιδιαβαίνεις στον κόσμο της ποίησης είσαι ο ίδιος ή ένας άλλος άνθρωπος;
Είμαι πάντα ο εαυτός μου, σε κάθε πτυχή της ζωής μου. Δεν με πρόδωσα ποτέ κι ας το πλήρωσα.
-Η Μούσα μπορεί να μιλήσει σε όλους ή σε λίγους κι εκλεκτούς;
Έρχεται σε όλους, αρκεί να είναι έτοιμοι να τη δεχτούν.
- Η προτελευταία σου ποιητική συλλογή λέγεται «Η μοναξιά του θεού». Γιατί ο θεός να νιώθει μοναξιά;
Η τελευταία μου συλλογή, η 4η, που μόλις κυκλοφόρησε λέγεται ‘’Η θάλασσα της σιωπής’’. Όσο για τη ‘’Μοναξιά του θεού’’, θεωρώ ότι ο Θεός αισθάνεται μόνος όταν τον ξεχνάμε, όταν απομακρυνόμαστε από Αυτόν.
- Ο σημερινός άνθρωπος νιώθει περισσότερο ή λιγότερο μοναξιά από άλλοτε;
Θεωρώ ότι όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο μεγαλώνει και η μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου. Η τεχνολογία του περιορίζει το συναίσθημα, την επικοινωνία, την κοινωνική επαφή.
- Τι θέματα κυρίως πραγματεύεσαι μέσα απ'τα ποιήματά σου;
Σε όλες τις συλλογές μου εν αρχή ην ο άνθρωπος. Η ανάγκη επιστροφής στα χρόνια της αθωότητας, η νοσταλγία τους, το ταξίδι στη σιωπή και τη μοναξιά, τα χαμένα και τα προδομένα όνειρά του, οι αναζητήσεις του, ο κόσμος του, όσα αγάπησε και όσα τον πίκραναν.
-Εκτός από ποιήματα γράφεις και στίχους για τραγούδια. Προτιμάς τη μοναχική τέχνη της ποίησης ή την τέχνη της στιχουργικής που για να παραχθούν τραγούδια χρειάζεται συλλογική δουλειά;
Η ποίηση είναι η αιώνια ερωμένη. Στίχους γράφω περιστασιακά.
-Μέσω της ιδιότητάς σου ως ραδιοφωνικού παραγωγού και των πολιτιστικών εκπομπών που επιμελείσαι ,κάνεις γνωστά έργα τέχνης στο κοινό. Πώς αισθάνεσαι μ’ αυτή την αποστολή;
Πολύ σημαντική αποστολή να υπηρετείς τον πολιτισμό χωρίς να ξεφεύγεις από την πορεία σου, από τον ‘’δρόμο που διάλεξες να πας’’. Ο κόσμος πρέπει να επιστρέψει στο καλό τραγούδι, στις αληθινές αξίες που τον κάνουν καλύτερο ως άνθρωπο, που του ανοίγουν τους ορίζοντές του και γλυκαίνουν την καρδιά του. Είναι χρέος μας να υπηρετούμε τον πολιτισμό που δεν έχει καμιά σχέση με τα σκυλάδικα και τα υποπροϊόντα που του σερβίρουν.
- Πες μου ένα κομμάτι από ποίημά σου που θ’ αφιέρωνες σε κάποιον που αγαπάς πολύ.
Αγαπώ τον κόσμο στον οποίο απευθύνομαι και του αφιερώνω ένα απόσπασμα από το ποίημά μου ‘’Της ψυχής μου η φωνή’’ που εμπεριέχεται στην τελευταία μου συλλογή:
Στους κόρφους της ψυχής μας
ζεσταίνεται η ελπίδα
πως οι άνθρωποι θα ανακαλύψουν ξανά την αγάπη
για να συνεχίσουν να λέγονται άνθρωποι
Γιάννη μου σ’ ευχαριστώ για την τιμή που μου έκανες, να σε φιλοξενήσω στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ.
Δική μου η χαρά της φιλοξενίας σου!
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
