Σήμερα, στη στήλη "Να σε γνωρίσω καλύτερα" έχω προσκαλέσει τον ποιητή Αντώνη Ζαΐρη. Ο καλεσμένος μου γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες κι ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Έχει εργαστεί ως Διευθυντικό Στέλεχος Πωλήσεων και Μάρκετινγκ και Γενικός Διευθυντής σε διάφορες πολυεθνικές και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ έχει υπηρετήσει και το Δημόσιο μάνατζμεντ μέσα από θέσεις ευθύνης. Υπηρέτησε ως Γενικός Διευθυντής του Τμήματος Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας στο Υπουργείο Εξωτερικών. Σήμερα είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου, καθώς και Αναπληρωτής Αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠE. Στο παρελθόν δίδαξε σε διάφορα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έχει συγγράψει πλήθος επιστημονικών βιβλίων που σχετίζονται με τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα. Στο τέλος του 2022 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ενύπνιο η ποιητική του συλλογή "σκάλα μνήμης". Με τον φιλοξενούμενό μου συζητήσαμε πολλά για το ταξίδι του στην ποίηση! Ας τον ακούσουμε!
Συνέντευξη : Αγγελική Καραπάνου
- Κύριε Ζαΐρη, χαίρομαι πολύ που σας φιλοξενώ στο Έννεπε Μούσα. Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να σας ρωτήσω πότε αρχίσατε να γράφετε ποίηση.
Άρχισα πολύ μικρός να γοητεύομαι από τα ποιήματα του Άγρα, του Φιλύρα, του Δροσίνη και αργότερα του Ρίτσου , του Σικελιανού , του Σεφέρη και του Ελύτη. Όλα αυτά μου δημιούργησαν μια πλούσια δεξαμενή σκέψης και εξοικείωσης με τον ποιητικό λόγο που ήταν τελικά και η αφετηρία ενασχόλησής μου με την Ποίηση .
- Κι αν ήθελα να μάθω για τους αγαπημένους σας ποιητές και πεζογράφους, ποιους θα ξεχωρίζατε;
Από ποιητές στη χώρα μου, θα ξεχώριζα τον Καβάφη πού αλήθεια αποτελεί καθημερινό μου ανάγνωσμα καθώς επίσης τον Σεφέρη, τον Ελύτη ,τον Καρυωτάκη, τον εξαιρετικό Τάσο Λειβαδίτη και από τις νεότερες γενιές την κορυφαία Δημουλά, τον Κοντό, τον Γκανά, τον Βαρβέρη, τον Μέσκο, τον Φωστιέρη, τον Πατρίκιο και τον αγαπητό φίλο Γιώργο Μαρκόπουλο. Από πεζογράφους θα στεκόμουν στον Καζαντζάκη, στον Παπαδιαμάντη με τον εκπληκτικό τρόπο γραφής του και από τη λεγόμενη γενιά του 30 τους : Θεοτοκά, Μυριβήλη, Καραντώνη, Καραγάτση, Κόντογλου και πολλούς άλλους. Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα που χάρη σε κάποιους δημιουργούς με ανάστημα , διακριθήκαμε διεθνώς στην ποίηση, στη λογοτεχνία, στη ζωγραφική, στις τέχνες γενικά αλλά και στα επιστημονικά επιτεύγματα ,αντέξαμε δε , χάρη σε αυτά , στο διεθνή ανταγωνισμό και στην αναμέτρηση και βγήκαμε νικητές.
- Όταν γράφετε ποίηση έχετε στο μυαλό σας τον δυνητικό σας αναγνώστη;
Δεν γράφουμε ποίηση για τον εαυτό μας μόνο , γράφουμε και για τους άλλους. Αυτή η μορφή εσωτερικού « ξεσπάσματος » στα καθημερινά αδιέξοδα μεταλαμπαδεύεται σε γέφυρα επικοινωνίας με τον δυνητικό αναγνώστη που αναμένει τα συναισθήματα του Ποιητή να τα εκφράσει με λέξεις που θα τον αγγίξουν. Αυτό σημαίνει ότι ,από την πλευρά του Ποιητή , πρέπει να ενστερνιστεί και να κατανοήσει το βαθύτερο πρόβλημα του βίου.
- Υπάρχουν θέματα που απασχολούν επίμονα την πένα σας και την ψυχή σας;
Τα θέματα που με απασχολούν αγγίζουν πτυχές της καθημερινότητας όπως: υπαρξιακή αγωνία, ζωή, θάνατος, ενσυναίσθηση, ρήξη με το χωροχρόνο, απελευθέρωση της συνείδησης, διαρκής αμφισβήτηση και συνεχείς αντιφάσεις…
- Από την άλλη υπάρχουν θεματικές περιοχές που δε θ’ αγγίζατε;
Αγγίζω τις θεματικές περιοχές που μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον σε απρόσμενα τόπο και χρόνο. Ως εκ τούτου όλα είναι ανοιχτά και καθόλου προγραμματισμένα. Δεν υπάρχει ατζέντα στην ποίηση, υπάρχει μόνο έμπνευση από τυχαίο έναυσμα !
- Μέσα στο 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ενύπνιο η ποιητική σας συλλογή «Σκάλα μνήμης». Πότε γράφτηκαν αυτά τα ποιήματα;
Τα ποιήματα που εμπερικλείονται στη συλλογή «σκάλα μνήμης » γράφτηκαν τα τελευταία 6 χρόνια σε περιοδικές φάσεις της ζωής μου. Αρκετά από αυτά και την περίοδο της πανδημίας που ήταν για μένα ιδιαίτερα παραγωγική στη ζωή μου.
- Τι συμβολίζει ο τίτλος;
Η σκάλα μνήμης συμβολίζει τις αναμνήσεις που ξεδιπλώνονται σε κάθε σκαλί αυτής της σκάλας, αναμνήσεις που περιέχουν άρωμα, δυνατές συγκινήσεις και απογοητεύσεις, αλλά όταν τελειώσει η σκάλα τελειώνουν όλα !!
- Πείτε μας δυο λόγια γι’ αυτό το βιβλίο.
. Ή συλλογή σκάλα μνήμης αναφέρεται σε ένα ατελέσφορο, μαγευτικό, άνευ προορισμού, ταξίδι που φαντασιώνεται κανείς ελεύθερα, ονειρεύεται, αναστοχάζεται και ξεδιπλώνει την καθημερινότητα. Είναι με άλλα λόγια ,μια υπόθεση ψυχοθεραπευτικής λύτρωσης της ανθρώπινης ύπαρξης. Ίσως είναι η ευκαιρία να ξανασυναντήσουμε και να τα ξαναβρούμε τον εαυτό μας.
- Θα μας χαρίσετε 1-2 ποιήματα;
Ένα πολύ μικρό δείγμα της ποιητικής μου συλλογής :
“ Αυτός είναι ο κόσμος σου και δεν μπορείς να ξεφύγεις
Είναι δικός σου, άριστα σμιλεμένος
Με το υφαντό το ανάλαφρο
Και τόσα αναρίθμητα πουλιά να πετάνε και αστέρια να πέφτουν στην αχόρταγη γη !! ”
- Έχετε κάποια σχέδια για την προβολή του βιβλίου σας; Παρεμπιπτόντως ήμουν μέσα στο ακροατήριο στην εξαιρετική παρουσίαση της συλλογής σας στον Ιανό.
Η προβολή γίνεται κυρίως μέσα από τα social media και από παραστάσεις σε διάφορους χώρους βιβλίου όπου έχει κανείς την ευκαιρία ανταλλαγής σκέψεων και προβληματισμών. Σημαντικό είναι ότι ο σκοπός της προβολής και αγοράς του βιβλίου είναι ότι όλα τα έσοδα από τα δικαιώματα διατίθενται για την αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία « καρκινάκι »που κάνει εξαιρετική δουλειά για τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο.
- Πιστεύετε πως υπάρχουν πολλοί που διαβάζουν σύγχρονη ποίηση;
Όχι ,διαβάζουν πολλοί λίγοι αλλά γράφουν αρκετοί σύγχρονη ποίηση. Αυτό σημαίνει ότι ο βαθύς στοχασμός και προβληματισμός βρίσκει τρόπους έκφρασης και αποτύπωσης μέσα από τον ποιητικό λόγο.
- Τι κατά τη γνώμη σας κάνει αυτό το είδος να απευθύνεται σε μικρότερο κοινό σε σχέση με την πεζογραφία;
Η πεζογραφία έχει διαφορετικό τρόπο βιωματικών εμπειριών που εκφράζονται μέσα από τον πεζό λόγο. Υπάρχουν σταθερές συνήθως δηλαδή αρχή, μέση και τέλος. Η ποίηση αποτελεί διαφορετικό τρόπο έκφρασης με συμπύκνωση λόγου και δυνατή νοηματοδότηση. Η ποίηση σε “ πάει αλλού ” και γι’ αυτό έχει και μικρότερο κοινό.
- Υπάρχουν βήματα που θα μπορούσε να κάνει η πολιτεία για να καλυτερεύσει η κατάσταση;
Να προβάλει και να αναδείξει περισσότερο το ρόλο της ποίησης και γενικότερα της λογοτεχνίας μέσα από τα αριστουργήματα Ελλήνων και ξένων δημιουργών του λόγου από τις πρώτες πρωτοβάθμιες τάξεις του σχολείου ακόμα , ώστε να εξοικειωθούν οι νεότερες γενιές με τον πλούτο ανάγνωσης που θα δημιουργήσει περισσότερο ολοκληρωμένες προσωπικότητες που υπηρετούν την υπέρτατη αξία του πολιτισμού και του ανθρωπισμού.
- Έχετε γράψει πολλά βιβλία που άπτονται των επιστημονικών σας ενδιαφερόντων. Βρίσκετε ομοιότητες και διαφορές σ’αυτά που νιώθετε όταν εκπονείτε ένα επιστημονικό σύγγραμμα κι όταν συνθέτετε μια ενότητα ποιημάτων;
Οι διαφορές είναι ξεκάθαρες, ωστόσο τόσο τα ακαδημαϊκά συγγράμματα όσο και η πολύχρονη επαγγελματική μου εμπειρία αποτελούν πηγές και “ τσιγκλίσματα” δημιουργίας και σύνθεσης του ποιητικού δρώμενου.
- Τι να περιμένουμε από σας στο εγγύς μέλλον;
Στο εγγύς μέλλον θα έρθει μια νέα ποιητική συλλογή που αυτή τη φορά θα έχει βιωματικά χαρακτηριστικά και θα εστιάζει στα γενικά πεδία της υπαρξιακής αγωνίας, της λύτρωσης , του ατελέσφορου βίου και της θνητότητας.
Ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη αυτή.
Βρείτε την ποιητική συλλογή του Αντώνη Ζαΐρη "σκάλα μνήμης" στον παρακάτω σύνδεσμο:
