Σήμερα έχω τη χαρά να υποδέχομαι στο ΕΝΝΕΠΕ ΜΟΥΣΑ τη λογοτέχνιδα Δέσποινα Σιμάκη. Τη Δέσποινα τη συνάντησα πριν από αρκετά χρόνια στις αίθουσες ενός καλλιτεχνικού εργαστηρίου,όπου υπήρξαμε συμμαθήτριες σε τμήμα στιχουργικής. Χαίρομαι που τα τελευταία χρόνια προχώρησε σε διάφορα δημιουργικά μονοπάτια. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τον τίτλο 'Σώματα δίχως χρόνο",ενώ στα σκαριά βρίσκονται άλλα τρία βιβλία της. Θα τη γνωρίσετε καλύτερα στη συνέντευξη που ακολουθεί.
- Δέσποινά μου πότε άρχισες ν’ ασχολείσαι με το γράψιμο;
Ξεκίνησα να γράφω στην εφηβεία μου, ωστόσο δεν αφοσιώθηκα σε αυτό όσο θα ήθελα. Καθοριστικό για μια πιο επίμονη ενασχόλησή μου με την γραφή ήταν ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής που κέρδισα στο ΕΚΕΒΙ πριν από έντεκα χρόνια που μου έδωσε την ευκαιρία να συνειδητοποιήσω ότι η γραφή ήταν ο γοητευτικότερος δρόμος που μου ανοίχτηκε ποτέ.
- Γράφεις στίχους για τραγούδια, ποίηση, διηγήματα, παραμύθια, που τα εικονογραφείς κιόλας. Έχεις γράψει κι έναν θεατρικό μονόλογο που έχει ανέβει στο θέατρο Πέτρας. Υπάρχει αγαπημένο είδος έκφρασης απ’ όσα έχεις ασχοληθεί;
Μου αρέσει να εναλλάσσω τους τρόπους έκφρασης, να δοκιμάζομαι, να μαγεύομαι, να νιώθω κάθε φορά μαθήτρια, να απευθύνομαι σε διαφορετικό κοινό, αν θέλεις. Η ποίηση, ωστόσο, έχει μια αίσθηση ελευθερίας που για μένα είναι λυτρωτική και πολύτιμη.
- Πέρασες από εργαστήρια δημιουργικής γραφής. Τι σου έδωσε αυτή η εμπειρία;
Μετά το ΕΚΕΒΙ παρακολούθησα επί σειρά ετών μαθήματα στο Μικρό Πολυτεχνείο, ένας τεράστιος κόσμος, και αλλού. Το σημαντικότερο που αποκόμισα ήταν η επαφή μου με σπουδαίους ανθρώπους του πνεύματος. Ο Άρης Μαραγκόπουλος και ο Ανδρέας Μήτσου μου δίδαξαν την τέχνη του διηγήματος, ο Θράσος Καμινάκης τον τρόπο να εμβαθύνουμε στα πράγματα δίχως φόβο, ο Κώστας Φασουλάς να γράφω τραγούδια, η Λίνα Νικολακοπούλου να κάνω τον στίχο ποίηση και άλλοι υπέροχοι άνθρωποι. Αν θες, δεν έχει σημασία τόση τι μου δίδαξε ο καθένας, έχει σημασία η συνομιλία που είχαν οι ψυχές μας και η βεβαιότητα που ένιωσα ότι η τέχνη αξίζει όταν μας κάνει καλύτερους ανθρώπους.
- Τι πιστεύεις πως διδάσκεται και τι δε διδάσκεται στη λογοτεχνική δημιουργία;
Είναι γνωστό, νομίζω, ότι αυτό που μπορεί να διδαχτεί είναι κυρίως η τεχνική του κάθε είδους. Διδάσκεται, επίσης, και ο ψυχικός κάματος, δηλαδή, το συνεχές ψάξιμο του βαθύτερου εαυτού μας. Εκείνο που δε διδάσκεται είναι το βάθος μας. Αν το πηγάδι έχει λίγα μέτρα, λίγα θα είναι και τα γραφόμενα. Θέλω να πω, για να πας παρακάτω, πρέπει να υπάρχει και το παρακάτω. Δεν μπορεί να σκάψει κανένας δάσκαλος, μπορεί μόνο να σε βοηθήσει να φτάσεις στον βυθό σου.
-Ως αναγνώστρια τι βιβλία σου αρέσει να διαβάζεις;
Διαβάζω κυρίως διηγήματα, ποίηση και βιβλία λαογραφικού ενδιαφέροντος.
- Φαντάζομαι πως έχεις μελετήσει πολλά πράγματα. Μπορείς να μας πεις κάποιους συγγραφείς και ποιητές που χάραξαν μέσα σου;
Λατρεύω τον Βιζυηνό και τον Καβάφη. Με ταξιδεύει η αγωνία του Σκαρίμπα, η αγάπη του Λειβαδίτη, η σκέψη του Σεφέρη. Από τους σύγχρονους δεν χάνω βιβλίο του Μακριδάκη, του Μακρόπουλου, της Καρυστιάνη.
- Ποια είναι τα στοιχεία που σε κερδίζουν σ’ έναν λογοτέχνη; Ποιες αρετές του εκτιμάς;
Εκτιμώ την ψυχή του περισσότερο από την τεχνική. Εκτιμώ το βλέμμα του, τον τρόπο να ανακαλύπτει την ουσία στα μικρά. Εκτιμώ την απλότητα στον τρόπο έκφρασης. Την ειλικρίνεια στην κατάθεσή του. Υποκλίνομαι στο θάρρος του, οι σπουδαίοι έχουν θάρρος όταν γράφουν, απογειώνει την ψυχή μου αυτό.
- Γράφεις κυρίως βιωματικά ή όχι;
Αναπόφευκτα γράφω βιωματικά. Θέλω να πω, αν κάτι δεν μου έχει γίνει βίωμα δεν με εμπνέει. Ίσως κάτι να μην το έχω ζήσει η ίδια, αλλά να το έχω βιώσει μέσω μιας διήγησης ενός τρίτου προσώπου. Έχω έντονη την ενσυναίσθηση, βιώνω τη θλίψη, τη λαχτάρα, την απογοήτευση, τον έρωτα ενός άλλου προσώπου σχεδόν με την ίδια ένταση που βιώνω τα δικά μου συναισθήματα σε διάφορες φάσεις της ζωής μου. Αλλά να ‘ναι δυνατό συναίσθημα, τα μέτρια δεν με αφορούν, δεν ασχολούμαι.
- Ασχολείσαι συνέχεια με το γράψιμο ή υπάρχουν περίοδοι έξαρσης και ύφεσης;
Πάντα κάτι γράφω, αλλά υπάρχουν όντως περίοδοι έξαρσης και ύφεσης. Όταν βρίσκομαι σε ύφεση και με ρωτά κάνας φίλος, τι γράφεις αυτή την περίοδο, του απαντώ συνήθως, τώρα δε γράφω, τώρα ζω. Όταν αφοσιώνομαι στη ζωή, έχω τεντωμένα αυτιά, μύτη και μάτια κι όταν αποτραβιέμαι, όσα είδα, άκουσα και μύρισα και ξεχώρισα κυρίως, τα κάνω λέξεις, σαν να τ’ ακουμπώ κάπου για να μη χαθούν ολότελα. Άλλοτε θα γίνουν τραγούδι, άλλοτε θεατρική παράσταση και πάει λέγοντας.
- Πρόσφατα κυκλοφόρησες την πρώτη σου ποιητική συλλογή με τον τίτλο "Σώματα δίχως χρόνο". Πες μας δυο λόγια γι’ αυτή τη δουλειά. Με τι καταπιάνεται;
Μιλά για τον έρωτα, όπως τον άκουσα από το στόμα ενός ηλικιωμένου που μου διηγήθηκε τα πάθη ενός ζευγαριού που δεν έγινε ποτέ ζευγάρι νόμιμο, αλλά έμεινε αγαπημένο ως τον θάνατο. Δεν μιλά για παράνομους έρωτες, αλλά για την υπεροχή του έρωτα σε σχέση με τις συνθήκες, με τις εναλλαγές της ζωής, με το χρόνο. Είναι σε τόνο εξομολογητικό, σαν να μιλούν αυτοί που το βίωσαν με τον πιο απλό τρόπο, με το πιο βαθύ τους συναίσθημα που καθρεφτίζεται σε καθημερινές πράξεις, σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, σε εμπειρίες γνώριμες σε όλους μας.
- Θα μοιραστείς μαζί μας κάποια σχέδια για το μέλλον;
Ολοκλήρωσα και επεξεργάζομαι την δεύτερη ποιητική μου συλλογή, ενώ οδεύουν προς έκδοση ένα ακόμη παραμύθι μου και μια συλλογή διηγημάτων. Ελπίζω να σας αρέσουν.
Δέσποινα σου εύχομαι κάθε επιτυχία στα όνειρά σου!
Βιογραφικό σημείωμα
Η Δέσποινα Σιμάκη γεννήθηκε στην Ικαρία το 1971.Σπούδασε Φιλοσοφία στη Θεσσαλονίκη, εργάστηκε για μια δεκαετία ως εκπαιδευτικός και ασχολήθηκε επί σειρά ετών και δίχως τέλος με τη φροντίδα κακοποιημένων παιδιών. Έχει συμμετάσχει σε συλλογικές εκδόσεις παραμυθιών και ιστοριών από τον τόπο της και έχει συγγράψει τον θεατρικό μονόλογο «Περί φωτός» που ανέβηκε στο χώρο του Μουσείου Φωταερίου στο Γκάζι. Μελέτησε και υπηρετεί τη στιχουργική τέχνη, κυρίως στο χώρο του Μικρού Πολυτεχνείου, ενώ τα τελευταία χρόνια ζει στον τόπο καταγωγής της και ασχολείται με την συγγραφή και την εικονογράφηση παραμυθιών. Η ποίηση είναι το μεγάλο της βάσανο από τα δεκαέξι περίπου.
Βρείτε το βιβλίο της Δέσποινας Σιμάκη "Σώματα δίχως χρόνο" στον σύνδεσμο:http://filntisi.gr
Συνέντευξη: Αγγελική Καραπάνου
Έννεπε Μούσα, Ιστότοπος ποίησης και μουσικής
