Βρισκόμαστε στο τελείωμα του Ιανουαρίου. Η ποιήτρια Βίκυ Πρασίνου έχει γράψει ένα καταπληκτικό ποίημα, ,στο οποίο παρακαλά τον μήνα Φεβρουάριο να έρθει! Συμπεριλαμβάνεται στην ποιητική της συλλογή "Κρύβομαι Κυνηγώ Κουτσαίνω",που κυκλοφόρησε το 2021 από τις εκδόσεις Άλφα Πι. Σήμερα η δημιουργός θα μοιραστεί μαζί μας την ιστορία έμπνευσης του ποιήματός της "Κάθαρση" και θα το απολαύσουμε!
Κάθαρση
Πολλές παραδόσεις, ήθη και έθιμα συνοδεύουν τους δώδεκα μήνες του χρόνου. Αυτές οι ποικίλες εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού συχνά συνδέονται με την ποιητική δημιουργία και γίνονται αφορμή της γέννησης ποιημάτων. Κάποτε είχα γράψει ένα ποίημα στο οποίο έδωσα τον τίτλο «Κάθαρση» και αργότερα το συμπεριέλαβα στο τρίτο μέρος της ποιητικής συλλογής «Κρύβομαι Κυνηγώ Κουτσαίνω». Την αρχική έμπνευση γι’ αυτό, μου την έδωσαν παγανιστικά έθιμα και δοξασίες που υφαίνονταν γύρω από έναν αγαπημένο μου μήνα, τον Φεβρουάριο. Συγκεκριμένα, είχα διαβάσει ότι ένα από τα πιο γνωστά δρώμενα της αρχαίας Ρώμης ήταν η ποιμενική γιορτή «Λουπερκάλια» προς τιμήν του θεού Λούπερκου, προστάτη των κοπαδιών. Τα Λουπερκάλια πραγματοποιούνταν στις 15 Φεβρουαρίου στον Παλατίνο Λόφο από τους Λούπερκους, τους ιερείς του θεού, οι οποίοι αφού θυσίαζαν κριάρια, μετά κατέβαιναν ημίγυμνοι στην πόλη κρατώντας λουρίδες από δέρμα θυσιασμένων ζώων. Όποιοι τους συναντούσαν στο δρόμο, προέτειναν τα χέρια τους για να τους χτυπήσουν ελαφρά οι ιερείς με τις λουρίδες. Υπήρχε η πίστη ότι με αυτό τον τρόπο τούς μετέδιδαν το δώρο της ευγονίας. Παράλληλα, όπως γνωρίζουμε, ο Φεβρουάριος συνοδεύεται από πλήθος προκαταλήψεων, αφού μία εμβόλιμη ημέρα κάθε τέσσερα χρόνια τον καθιστά «δίσεκτο». Τα δίσεκτα χρόνια θεωρούνταν κακότυχα και έπρεπε να αποφεύγονται οι γάμοι και το φύτεμα των αμπελιών. Επίσης, ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που σηματοδοτεί την έναρξη του Τριωδίου και στην εκκλησία διαβάζεται μια πολύ σημαντική παραβολή η οποία τονίζει την αξία της μετάνοιας και της ταπείνωσης: η παραβολή του τελώνη και του Φαρισαίου. Τέλος, δύο από τους Αγίους που γιορτάζουμε στις αρχές του μηνός Φεβρουαρίου είναι ο Άγιος Τρύφων, προστάτης της γεωργίας-αμπελουργίας και ο Άγιος Συμεών, τον οποίο τιμούν ιδιαίτερα οι γυναίκες που είναι έγκυοι, καθώς σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη, πρέπει να τηρούν την αργία της γιορτής του Αγίου, αποφεύγοντας οποιαδήποτε εργασία, για να μη γεννηθεί το παιδί που έχουν στην κοιλιά τους «σημαδεμένο». Το ποίημα «Κάθαρση» λοιπόν αποτυπώνει τα παραπάνω λαογραφικά στοιχεία και σ’ αυτό το ποίημα απευθύνομαι στον «προσωποποιημένο» αγαπημένο μου μήνα Φεβρουάριο, μήνα που σηματοδοτεί το τέλος του χειμώνα, προετοιμάζοντας την ευφορία της γης.
Βίκυ Πρασίνου
Κάθαρση-ΒΙΚΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
Να έρθεις σύντομα μην αργείς.
Θυμάσαι;
Ήταν στο Λούπερκο ή στον Πάνα
που θυσίαζες κάποτε κριάρια;
Οι βοσκοί να προστατεύονται και οι λύκοι.
Να είναι πάντα γόνιμη η δύναμη της γης.
Και με δερμάτινη λουρίδα
ζώου θυσιασμένου
εσύ ήσουν που χτύπησες κάποτε ένα κορίτσι;
Για να έχει κι εκείνο μέσα στα σπλάχνα του γερή γέννα;
Μα σε δωδεκάμηνο χρόνο
αν προστεθεί μια δίσεκτη νύχτα
καλύτερα ας μη φυτευτούν αμπέλια.
Ας μη γίνουν γάμοι.
Δεν αντέχουν οι αγάπες άλλες κακοτυχίες,
ας μην κουτσαίνουν μέσα σε μήνες κουτσούς.
Ας περιμένουν να έρθει η κανονική σειρά των ημερών.
Ας μετρήσουν σωστά την υπομονή τους
και τότε θα λάμψει η εποχή της συνάντησης.
Θ’ ανοίξει ο Διόνυσος καινούριο πιθάρι κρασί
να κεράσει τον Έρωτα.
Θα πάψει η Ήρα να κρεμάει πράσινες ζήλιες στ’ αυτιά
για σκουλαρίκια
κι η Περσεφόνη θα μετανιώσει
που έφαγε μόνο έξι σπυριά από ρόδι.
Γητεμένη από τα πλατιά χέρια του Πλούτωνα,
ξεχασμένη πάνω στο δασύτριχό του στήθος
θα βάλει για καλά στις φλέβες της
το υπόγειο σκότος.
Θ’ απαρνηθεί τα ρόδα και τους πανσέδες.
Τη μυρωδιά της μάνας θα λησμονήσει.
Να έρθεις σύντομα.
Να ραντίσεις με άγιο νερό τους αγρούς
να φυτρώσουν τετράφυλλα τριφύλλια.
Να φύγουν οι κάμπιες απ’ τα σπαρτά.
Κάθε που έρχεσαι
γύρω από τρελό γαϊτανάκι ειλικρίνειας
χορεύουν μασκαρεμένοι οι φόβοι μας.
Σε κυκλικό στεφάνι από συγγνώμες
τα σφάλματά μας ξεδιπλώνονται
μαζί με πολύχρωμες κορδέλες.
Κι η αλαζονεία στροβιλίζεται
στη φορά του ανέμου
ταξιδεύοντας με τις νότες της γιορτής.
Να έρθεις σύντομα, μην αργείς.
Κάθε που έρχεσαι
ένα κορίτσι γεννιέται
μ’ ένα τσαμπί σταφύλι από μαβιά δάκρυα
πάνω στο μάγουλο.
Από την ποιητική συλλογή Κρύβομαι Κυνηγώ Κουτσαίνω,Άλφα πι,2021
